Ένα ποτήρι κρασί προκαλεί συνήθως ευχαρίστηση. Την ευχαρίστηση βέβαια καθένας από εμάς την αντιλαμβάνεται αλλιώς. Και σίγουρα το ερέθισμα που θα βρεθεί στον δρόμο μας δεν θα ενεργοποιήσει τις ίδιες γευστικές και συναισθηματικές χορδές.
Λίγο πριν δοκιμάσουμε ένα ποτήρι κρασί, ο εγκέφαλός μας βρίσκεται ένα βήμα προτού βομβαρδιστεί από δεκάδες πληροφορίες ταυτόχρονα, τις οποίες μπορεί να μην είναι πάντα έτοιμος να ερευνήσει σχολαστικά.
Ξαφνικά, μέσα από μια γουλιά, καλείται να συμμετάσχει σε ένα πανηγύρι των αισθήσεων όπου εναλλάσσονται διαφορετικές εικόνες και χρώματα, αρώματα, γεύσεις, ιστορίες πίσω από την ετικέτα που δεν σταματούν να φλυαρούν, μουσικές που μπορεί εκείνη τη στιγμή να παίζουν στο background, η υφή του ποτηριού, η παρέα που έχουμε απέναντί μας, αλλά και οι εναλλαγές στη διάθεσή μας. Και κάπως μαγικά πρέπει για όλες αυτές τις συνδέσεις να δοθεί μια ερμηνεία.
Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των εξωτερικών παραγόντων με το ίδιο το κρασί είναι άπειρες και τελικά η επίγευση που θα μας μείνει είναι δεδομένο ότι θα διαφέρει όχι μόνο από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά ακόμα και από τον ίδιο άνθρωπο όταν δοκιμάσει το ίδιο κρασί μιαν άλλη μέρα.
Πολλές φορές, όταν προτείνω ένα κρασί με ενθουσιασμό, αναρωτιέμαι αν τελικά θα το αντιληφθεί γευστικά με παρόμοιο τρόπο ο αναγνώστης και πάντα προσπαθώ να σκεφτώ τι θα του άρεσε, αλλά και πώς θα του το παρουσιάσω για να το «ανακαλύψει» και, τελικά, να το απολαύσει.
Τη νέα χρονιά αποφάσισα να ξεκινήσουμε αλλιώς… Ζήτησα από εσάς να παρουσιάσετε ένα κρασί που έχετε ξεχωρίσει κα προτείνετε να δοκιμάσουμε το 2024.
Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον 24 διαφορετικές προσωπικότητες να περιγράψουν την ευχαρίστηση που έλαβαν από ένα κρασί και να μας το προτείνουν ανεπιφύλακτα. Φαντάζομαι ότι ίσως έτσι να αγγίξουν μεγαλύτερο μέρος του οινόφιλου αναγνωστικού κοινού μας, μια και οι προτάσεις αυτή τη φορά δεν γίνονται μόνο από ειδικούς, μια και δεν συνδέονται όλοι επαγγελματικά με το κρασί, όμως όλοι γοητεύονται από αυτό και του αφιερώνουν χρόνο.
Η ανταπόκριση ήταν ιδιαίτερα θερμή και σας ευχαριστώ όλους γι’ αυτό!
Καλή μας χρονιά λοιπόν, με υπέροχες επιλογές κρασιών από όλη την Ελλάδα!
Σταμάτης Μωράκης DipWSET, πολιτικός μηχανικός/οικονομολόγος
Προτείνει:
Vasiliki 2022, The Familiar
Ποικιλία: Ασύρτικο
Περιοχή: Νέα Μηχανιώνα, Θεσσαλονίκη
Το Ασύρτικο αλλιώς. Σε όσους αρέσουν τα καλοφτιαγμένα φυσικά κρασιά θα πρότεινα να δοκιμάσουν το The Familiar – Vasiliki, μια συνεργασία του Κτήματος Ασλάνη με το TheWineHouse των Ανέστη Χαϊτίδη και Νίκου Νυφούδη. Όπως και η ομώνυμη κοπέλα της ετικέτας (κόρη του κ. Νυφούδη), έτσι και ο οίνος «Βασιλική» κλείνει το μάτι στους λάτρεις του Ασύρτικου, παρουσιάζοντας μια εντελώς διαφορετική εκδοχή σε σχέση με τις δύο επικρατούσες (Σαντορίνης και Βόρειας Ελλάδας). Ένα φυσικό κρασί μικρής παραγωγής, αφιλτράριστο, με γευστικό πλούτο και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου μετά το άνοιγμα.
Οι νότες από ώριμο αχλάδι και μήλο (χαρακτηριστικά της πιο οξειδωτικής οινοποίησης χωρίς προσθήκη θειώδους) μετατρέπονται σε ζουμερό αχλάδι, μήλο και πορτοκάλι. Έντονη και δροσιστική οξύτητα που πλαισιώνει πολύ όμορφα τον φρουτώδη χαρακτήρα, πολυπλοκότητα (πράσινα φρούτα, διάφορα εσπεριδοειδή, γλυκά αλλά και πιο μπίτερ), γιασεμί, φυτικός χαρακτήρας με χαμομήλι και βοτανικότητα που εκφράζεται με aloe vera, κυδώνι, τζίντζερ, αλλά και ελαφριά αλατότητα μεταξύ άλλων, βάθος και επίγευση με διάρκεια. Το συναρπαστικό είναι ότι πρόκειται για ένα κρασί Benjamin Button, όσο περνάει η ώρα τόσο εμφανίζεται νεότερο, ξεδιπλώνει τον χαρακτήρα του, τα αρώματά του γίνονται πιο έντονα, μακραίνει η επίγευση, αποκτά ισορροπία και γίνεται πιο θελκτικό.
Έχει το σώμα και το ειδικό βάρος να ταιριάζει και με πιο umami γεύσεις και έντονα πιάτα, όπως μανιτάρια, ταραμοσαλάτα, αρνάκι λεμονάτο με πατάτες στον φούρνο. Ανέδειξε καλύτερα τα αρωματικά του χαρακτηριστικά σε ποτήρι Riedel Performance Riesling. Προφανώς και η ψηλόλιγνη, κομψή φιάλη τύπου Αλσατίας (Hock) που το εμπεριέχει δεν είναι τυχαία. Συνιστώ ενδελεχή αερισμό μισής με μίας ώρας σε decanter ή στο ποτήρι πριν το δοκιμάσετε, εκτός αν σας ιντριγκάρει να παρακολουθήσετε την εξέλιξη και μεταμόρφωσή του μέσα σε αυτόν τον χρόνο.
Νικόλας Σωτηρόπουλος, επιχειρηματίας/οινογράφος
Προτείνει:
Ραψάνη Old Vines 2018, Οινοποιείο Ντούγκος
Ποικιλία: Ξινόμαυρο, Κρασάτο, Σταυρωτό
Περιοχή: Ραψάνη, Θεσσαλία
Χειμωνιάτικη Κυριακή στο σπίτι με φίλους και συγγενείς. Άναψα το τζάκι, έφτιαξα έναν χωριάτικο κόκορα με χοντρό μακαρόνι και μυζήθρα και στα ποτήρια σέρβιρα τη Ραψάνη Old Vines του Ντούγκου. Εξαιρετικό ταίριασμα φαγητού και κρασιού, καθώς τα αρώματα και οι γεύσεις της Ραψάνης έδεσαν υπέροχα με τον κοκκινιστό κόκορα.
Στη μύτη το κρασί μού έβγαλε αρώματα που θυμίζουν κεράσι, βύσσινο, πελτέ ντομάτας, πάστα ελιάς και στο βάθος βρεγμένο χώμα και φύλλα. Στο στόμα είναι πληθωρικό και στρογγυλό, με ωραία οξύτητα, καλοδουλεμένες τανίνες και μακρά επίγευση.
Τα 60χρονα κλήματα και οι χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις του έδωσαν συμπύκνωση και flavor και η 18μηνη ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια του χάρισαν πολυπλοκότητα χωρίς να καπελώνουν το φρούτο. Εξαιρετικό κρασί!
Εύχομαι από καρδιάς στις αναγνώστριες και τους αναγνώστες της αθηΝΕΑς ο νέος χρόνος να είναι σαν αυτό το κρασί. Ισορροπημένος, ζωηρός και συμπυκνωμένος, αψηφώντας τις δυσκολίες που φέρνει η ζωή. Θυμίζω πως αν και χτυπήθηκε το οινοποιείο από τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν τη Θεσσαλία, εντούτοις συνεχίζει με επιμονή, προσήλωση και κέφι τη δημιουργία ποιοτικών κρασιών.
Καλή χρονιά με υγεία, ευτυχία και ωραία κρασιά στα ποτήρια μας! Cheers lads and lassies!
Κοσμάς Θεοδωρίδης, πρόεδρος της ευρωπαϊκής ένωσης μεσιτών PAC-CEPI/επιχειρηματίας/οινόφιλος
Προτείνει:
Ράμνιστα 2019, Kτήμα Κυρ-Γιάννη
Ποικιλία: Ξινόμαυρο
Περιοχή: Βέρμιο, Νάουσα
Ένα κρασί με συναίσθημα, που να αποτυπώνει την περιοχή του και να το βρίσκεις εύκολα; Αν μιλάμε για Ξινόμαυρο και Νάουσα, ποιο άλλο από τη Ράμνιστα του Κυρ-Γιάννη!
Μυρίζει Νάουσα και θυμίζει γεύσεις Μακεδονίας των παιδικών μου χρόνων. Όπως πολλές μεγάλες αγάπες, ξεκίνησε με παρεξήγηση. Κάτι πήγε λάθος την πρώτη φορά και δεν το εκτίμησα. Μια συζήτηση με την αγαπητή Εύη με έπεισε να το ξαναδοκιμάσω. Και το αγάπησα. Τις παλιότερες χρονιές δεν τις πίναμε πριν από τη δεκαετία παλαίωσης, πλέον είναι πιο έτοιμο. Όχι ότι σταμάτησα να αποθηκεύω στο κελάρι από αυτό τον προσιτό και με καλή σχέση ποιότητας-τιμής μαγικό ζωμό βέβαια. Δεν χάνεις ποτέ όταν περιμένεις το Ξινόμαυρο να ωριμάσει.
Χρήστος Αλεξανδράκης, ελεύθερος επαγγελματίας/οινόφιλος
Προτείνει:
Terrasea 2021, Μικρά Θήρα
Ποικιλία: Ασύρτικο
Περιοχή: Σαντορίνη
Μια σύντομη βόλτα στην όμορφη Θεσσαλονίκη στο τέλος του περασμένου Αυγούστου μεσούσης του τρύγου και δεν μπορούσα να αντισταθώ στην ευκαιρία για μια επίσκεψη στο φιλόξενο και πανέμορφο Kτήμα Γεροβασιλείου στην Επανομή.
Μετά την ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου, ακολούθησε οινογευσία. Μέσα στις πολλές επιλογές, υπήρχαν και τα κρασιά του κτήματος από τη «Μικρά Θήρα» στη Σαντορίνη. Τι καλύτερο για να εκμεταλλευτώ κάτι τέτοιο και να το μοιραστώ μαζί σας; Η επιλογή μου είναι το Terrasea 2021.
Στο χρώμα είναι ανοιχτό λαμπερό αχυροκίτρινο με πρασινωπούς ιριδισμούς, ενώ στη μύτη έχει υψηλή ένταση με διεισδυτικότητα και σφρίγος στο αρωματικό προφίλ. Πυρηνόκαρπα φρούτα, όπως ροδάκινο, νεκταρίνι, γιαρμάς, κίτρο, πράσινο μήλο και γκρέιπφρουτ, αγκαλιάζονται με ανθικές νότες εσπεριδοειδών και γιασεμί. Ξύσμα λεμονιού, αρκετή αλατότητα και τσακμακόπετρα, που δημιουργούν ένα δυναμικό αποτέλεσμα.
Είναι νεανικό, αυστηρό και επιβλητικό, με τα υψηλής έντασης στοιχεία της μύτης να ακολουθούν και στο στόμα. Ο γιαρμάς, το ροδάκινο, το γκρέιπφρουτ, το κίτρο, το νεκταρίνι και το πράσινο μήλο συνδυάζονται εξαιρετικά με την ορυκτότητα, την αλμύρα-βρεγμένη πέτρα, το ξύσμα λεμονιού και τα ανθικά στοιχεία, δημιουργώντας ένα κρασί που θα εξελιχθεί πολυδιάστατα και δυναμικά στο μέλλον.
Το σώμα του είναι μέτριο, με ένταση και νεύρο. Η οξύτητά του υψηλή, κοφτερή και αυστηρή, ενώ η επίγευση είναι πάνω από μέτρια, με υφάλμυρους και ανθικούς τόνους.
Έχει μεγάλη δυνατότητα παλαίωσης (12+ έτη). Πρόκειται για ένα κρασί με έντονα εκφραστικό το extreme terroir-αποτύπωμα της Σαντορίνης.
Συνήθως προτείνουν τα λευκά κρασιά με ψάρι, εγώ όμως θα το συνδύαζα με καλή παρέα και ένα κατσικάκι στη γάστρα.
Άννα Νινέ, συνιδιοκτήτρια Wine Barrique/sommelier
Προτείνει:
Το Ρωμέικο 2019, Οινοποιείο Ντουράκη
Ποικιλία: Ρωμέικο
Περιοχή: Αλίκαμπος Αποκορώνου Χανίων
Το Ρωμέικο σε στιλ Μαρουβά είναι κομμάτι της παράδοσής μας και χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Αντώνης Ντουράκης συνέχισε το 2015 την υπέροχη δουλειά του πατέρα του, Ανδρέα Ντουράκη. Για μένα ήταν έρωτας με την πρώτη γουλιά και έκτοτε φροντίζω να το έχω πάντα στη λίστα μου. Ένα κρασί που αγαπάει την κρητική κουζίνα, με, προσωπικά, αγαπημένους συνδυασμούς το γαμοπίλαφο με τσιγαριαστό αρνί και την καπνιστή γραβιέρα Κρήτης με θυμαρίσιο μέλι.
Πλούσια αρώματα καραμέλας, σταφίδας, αποξηραμένου σύκου αλλά και ξηρών καρπών, όπως το καρύδι, που προέρχονται από τον ελαφρώς οξειδωτικό χαρακτήρα του, σε συνδυασμό με την ισορροπημένη οξύτητα δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο.
Δημήτρης Σπυριδάκος, content creator/wine marketer/Winevert
Προτείνει:
Rossiu Di Munte Βλάχικο 2020, Κατώγι Αβέρωφ
Ποικιλία: Βλάχικο
Περιοχή: Ήπειρος, Μέτσοβο
Στην εποχή των γεμάτων και με υψηλό αλκοόλ κρασιών, το ιστορικό οινοποιείο του Μετσόβου μας θυμίζει τη μοναδική αίσθηση και την υφή της κομψότητας στο κρασί. Το Βλάχικο του Κατώγι Αβέρωφ, ίσως η πιο χαρισματική γηγενής ερυθρή ποικιλία της Ηπείρου, μας χαρίζει ένα πολύ ντελικάτο κόκκινο κρασί, με σχεδόν υψηλή οξύτητα και καλοδουλεμένες στρογγυλές τανίνες. Οι 13 μήνες ωρίμανσης σε γαλλικά δρύινα βαρέλια των 300 λίτρων σίγουρα έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο.
Στο ποτήρι, το Rossiu Di Munte Βλάχικο, που σημαίνει «κόκκινο του βουνού» στην τοπική βλάχικη διάλεκτο, θα σας ανταμείψει με γεύσεις και αρώματα από κόκκινο και μαύρο κεράσι, φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι, υπέροχα φύλλα δάφνης και νότες από δέρμα.
Ένα κρασί που θα συνδυαστεί αρμονικά με αέρινες γεύσεις που αγαπούν το κόκκινο κρασί, όπως κοκκινιστά πιάτα, πλούσια ψάρια και πιάτα που περιέχουν αλλαντικά και πιπεράτα τυριά.
Μαρία Κουλούρη, marketing & PR manager
Προτείνει:
Ξινόμαυρο Ροζέ 2022, Κτήμα Γεροβασιλείου
Ποικιλία: Ξινόμαυρο
Περιοχή: Μακεδονία
Είναι γνωστό πως όσοι δεν είμαστε επαγγελματίες του κρασιού, αλλά το αγαπάμε και το θεωρούμε μια από τις απολαύσεις της ζωής, συνδέουμε πολύ συχνά τις γεύσεις και τις ετικέτες με συναισθήματα και γεγονότα που μας σημάδεψαν.
Ένα τέτοιο κρασί είναι το Ξινόμαυρο ροζέ του Γεροβασιλείου. Όχι μεγάλη θαυμάστρια του Ξινόμαυρου, σε μια επίσκεψή μας στο Κτήμα Γεροβασιλείου στην όμορφη Θεσσαλονίκη δοκιμάσαμε στο πλαίσιο της γευσιγνωσίας μας και αυτό το ροζέ με την πολύ chic ετικέτα και με κέρδισε για πάντα.
Ίσως ευθύνεται η πραγματικά καλή μας διάθεση, οι φίλοι, τα γέλια μας, το χαμόγελο των ανθρώπων του κτήματος, ίσως η πραγματικά γεμάτη και δροσερή του γεύση, ίσως η επίγευση που φέρνει μια οικεία ανάμνηση στη γεύση μου, αλλά αυτό είναι το κρασί που επιλέγω να ονομάσω πρότασή μου για το 2024.
Απολαύστε το ή δωρίστε το και μην παραλείψετε μια επίσκεψη στα αμπέλια του κτήματος.
Άννα Ανδρουλάκη, επικοινωνιολόγος/πολιτικός επιστήμονας
Προτείνει:
8 2022, Οινοποιία Τσικρικώνη
Ποικιλία: Sauvignon Blanc, Ασύρτικο
Περιοχή: Μυρτόφυτο Καβάλας
Οι γιορτινές μαζώξεις με φίλους συνοδεύονται πάντα από κρασιά ξεχωριστά και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η καλύτερη στιγμή της βραδιάς είναι αυτή που ανοίγει το κρασί! Η Οινοποιία Τσικρικώνη από το Μυρτόφυτο Καβάλας δημιουργεί το 8, ένα εξαιρετικό λευκό κρασί, Sauvignon Blanc και Ασύρτικο, με την καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής. Ένα κρασί με γεμάτο σώμα, έντονο αρωματικό χαρακτήρα από μπαχάρια και φρούτα του πάθους και υψηλή οξύτητα.
Η ουσία του βρίσκεται αλλού όμως, πέρα από τα γευστικά χαρακτηριστικά του. Είναι στις στιγμές που συνοδεύει. Είναι το κρασί που θα τσουγκρίσεις με τους φίλους σου στο γεμάτο από εδέσματα κυριακάτικο τραπέζι και αυτό που θα απολαύσεις στη συνέχεια με ένα πλατό τυριών, αναλογιζόμενος τις στιγμές του 2023 και σχεδιάζοντας αυτές του 2024.
Γεωργία Παναγοπούλου, digital wine marketer/Wine Gini
Προτείνει:
Ασύρτικο 2022, Acra Winery
Ποικιλία: Ασύρτικο
Περιοχή: Nεμέα
Ένας κρυφός θησαυρός από την Πελοπόννησο που μας ταξιδεύει μέχρι το Αιγαίο, φέρνοντας μαζί του την έκφραση της μοναδικής ποικιλίας Ασύρτικο. Ο Σπύρος Παπανδρέου, με την εκπαίδευση αλλά και την εμπειρία του ως επικεφαλής οινολόγος στο Οινοποιείο Χατζηδάκης στη Σαντορίνη, πλέον δημιουργεί τη δική του εκδοχή στη Νεμέα, μέσα από μια υπέροχη ετικέτα που αγκαλιάζει τον ουρανίσκο με αρώματα λάιμ, φλούδας λεμονιού, βουτύρου και νότες από δροσερό δυόσμο.
Το Acra Assyrtiko είναι ένα κρασί απολαυστικό και value for money, ή αλλιώς ο ιδανικός σύντροφος για τις γαστρονομικές εμπειρίες μας αυτή τη χρονιά!
Μαρία Παπιδά, wine marketer
Προτείνει:
Νάουσα 2019, Οινοποιείο Δαλαμάρα
Ποικιλία: Ξινόμαυρο
Περιοχή: Nάουσα
Το Ξινόμαυρο είναι σίγουρα μία από τις αγαπημένες μου ελληνικές ποικιλίες. Πολλοί το συγκρίνουν με το Nebbiolo, προσωπικά δεν θεωρώ πως υπάρχει λόγος να μπαίνει κανείς στη διαδικασία της σύγκρισης, καθώς το καθένα έχει τη γοητεία του. Η ερυθρή ποικιλία της Νάουσας έχει μεγάλη ποικιλομορφία ως προς τα διαφορετικά στιλ οινοποίησης, συνήθως με ιντριγκάρουν περισσότερο αυτά του νέου κύματος.
Η Νάουσα του Δαλαμάρα είναι σταθερή αξία, ένα κρασί τόσο δυναμικό και ταπεινό ταυτόχρονα όσο και ο ίδιος ο Κωστής! Ιδίως στα γιορτινά τραπέζια είναι μια ετικέτα που με κάνει να νιώθω ασφάλεια κάθε φορά που την προσφέρω. Και αφού ανοιχτεί, κερδίζει όλες τις εντυπώσεις με τον αρωματικό του πλούτο και το κομψό, φινετσάτο στόμα.
Ξεχωρίζω την εσοδεία του 2019, μια και ήταν από τις καλύτερες χρονιές της τελευταίας δεκαετίας.
Όσο για το πώς θα το ταιριάξετε; Το μόνο εύκολο, από παραδοσιακά κοκκινιστά και ριζότο μανιταριών μέχρι ένα παλαιωμένο αρσενικό Νάξου.
Χρήστος Ιωάννου, επιχειρηματίας/οινόφιλος
Προτείνει:
Mέγα Σπήλαιο Grand Cave 2012, Kτήμα Μέγα Σπήλαιο
Ποικιλίες: Μαυροδάφνη, Μαύρο Καλαβρυτινό
Περιοχή: Αχαΐα
Από ένα μοναδικής αισθητικής αμπελοτόπι, με ιστορία εκατοντάδων ετών, καθώς ήταν το Μεγάλο Αμπέλι ή αλλιώς το Μετόχι Αγίου Αθανασίου της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου, παράγονται κάποια από τα πιο ποιοτικά ελληνικά κρασιά.
Γηγενείς ποικιλίες, όπως το Μαύρο Καλαβρυτινό και η Μαυροδάφνη, αλλά και διεθνείς, όπως το Cabernet Sauvignon και το Syrah, βρίσκουν ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα, ιδανικό υψόμετρο και ανάγλυφο για να αναδείξουν όλες τις αρετές τους και με βιολογική καλλιέργεια χαμηλής στρεμματικής απόδοσης να δώσουν εκλεκτούς οίνους.
Ναυαρχίδα του κτήματος είναι η ομώνυμη ετικέτα, Κτήμα Μέγα Σπήλαιο, ένα blend από 60% Μαυροδάφνη και 40% Μαύρο Καλαβρυτινό.
Ένα στιβαρό κρασί υψηλής ποιότητας, με βαθύ ερυθρό χρώμα, έντονη μύτη μαύρων φρούτων, σοκολάτας και καφέ, φινετσάτο, ισορροπημένο, με άριστα δομημένες τανίνες και μακρά επίγευση.
Θα ταιριάξει απόλυτα με κόκκινα κρέατα, παλαιωμένα κίτρινα τυριά, κυνήγι με πλούσιες σάλτσες.
Λώρα Αργυροπούλου, δημοσιογράφος/συντάκτρια αθηΝΕΑ-Carpe Vinum
Προτείνει:
Gewürztraminer 2020, Oινοποιία Vegoritis
Ποικιλία: Gewürztraminer
Περιοχή: Αμύνταιο, Φλώρινα
Αν ψάχνετε ένα κρασί για να εντυπωσιάσετε τους καλεσμένους σας, να τους βάλετε σε διαδικασία αναζήτησης της μύτης και της επίγευσής του, αυτό είναι το Gewürztraminer της Οινοποιίας Vegoritis. Μία από τις παλαιότερες διεθνείς ποικιλίες που έρχονται στη Φλώρινα και αναπτύσσονται εξαιρετικά στο μικροκλίμα των τεσσάρων λιμνών της περιοχής. Ο Χρήστος Μπόσκος ξέρει καλά από γερμανικές ποικιλίες, κάνοντας τον επάξια πρεσβευτή της «ελληνικής Αλσατίας», δηλαδή της περιοχής του Αμύνταιου.
Με αρώματα εξωτικά, όπως το χαρακτηριστικό λίτσι, αλλά και ροδοπέταλα, το Gewürztraminer 2020 κρύβει καλά την υψηλή αλκοόλη στο γεμάτο του σώμα. Το ιδανικό κρασί για να ξεκινήσετε ένα γεύμα με τυριά και να του αφήσετε λίγο χώρο στα ορεκτικά. Η γλυκιά επίγευση μπορεί να το τοποθετήσει συνοδευτικά και με το επιδόρπιο, όπως μια τραγανή panna cotta. Δοκιμάστε το δροσερό ή δώστε του 2-3 χρόνια σε καλές συνθήκες φύλαξης για να ανακαλύψετε την πολυπλοκότητά του. Επιλογή που δεν θα σας απογοητεύσει ποτέ! Gut gemacht!
Κατερίνα Μαθέ, αρχιτέκτων μηχανικός/ιστορικός της τέχνης/WSET® Level 3 Award in Wines
Προτείνει:
Semeli Elixir 2022, Κτήμα Σεμέλη
Ποικιλία: Gewürztraminer
Περιοχή: Nεμέα
Στο πλαίσιο μιας γαστρονομικής εξόρμησης στη Νεμέα, επισκεφθήκαμε το Κτήμα Σεμέλη προκειμένου να απολαύσουμε ένα ποτήρι κρασί στον πολύ ωραία διαμορφωμένο χώρο της υποδοχής του. Η δοκιμή του Semeli Elixir άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Η ποικιλία ονόματι Gewürztraminer έχει βρει στα εδάφη της αρκαδικής γης μια πολύ αξιόλογη έκφραση.
Στη μύτη βγάζει λευκόσαρκα, πυρηνόκαρπα, καθώς και τροπικά φρούτα. Ακολουθούν τα ανθικά αρώματα, κυρίως γιασεμί, ενώ είναι εμφανές και το άρωμα μελιού. Η τονισμένη οξύτητα έρχεται να ισορροπήσει την όμορφη αίσθηση λιπαρότητας. Τέλος, η επίγευση είναι μακρά, συμπληρώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο ένα άρτιο γευστικό προφίλ.
Δημήτρης Περισοράτης, wine communicator/ιδιοκτήτης του wine shop 750ml.gr
Προτείνει:
Ieris Oinos 2017, Domaine Agrovision
Ποικιλίες: Cabernet Sauvignon, Merlot
Περιοχή: Χαλκιδική
Ieris Oinos… Ένα όνομα, δύο λέξεις και μια μακρόχρονη ιστορία! Τούτο το νόστιμο κρασί με καταγωγή από τη Χαλκιδική πήρε το όνομά του από την Ιερισσό, την πατρίδα του Αριστοτέλη. Περιοχή με οινική ιστορία 2.700 ετών. Τόσες περίπου είναι και οι φιάλες της εξαιρετικής σοδειάς του 2017. Ερυθρό, πλούσιο και στιβαρό, με αγαπημένο γαλλικό χαρμάνι Cabernet-Merlot, αποτελεί τη ναυαρχίδα του Domaine Agrovision.
Οι γραμμικοί αμπελώνες ωφελούνται από το μικροκλίμα που δημιουργεί η εγγύτητα στη θάλασσα, χαρίζοντας τους καλύτερους καρπούς για το Ieris. Απαραίτητα συστατικά για τη δημιουργία του είναι η τεχνογνωσία και η υπομονή. Τριάντα έξι μήνες ωρίμανσης σε δεξαμενή, βαρέλια και φιάλη, σμιλεύουν το πλούσιο γευστικό του προφίλ, προικίζοντάς το με τουλάχιστον μια δεκαετία περαιτέρω παλαίωσης. Παρά το μεγάλο δυναμικό εξέλιξης, το Ieris 2017 είναι ένα Drink Now απολαυστικό κρασί με βελούδινες τανίνες, ενώ ξεδιπλώνει τις αρετές του κατόπιν μισάωρης μετάγγισης σε καράφα. Με παράσημο την επιτυχία του εκτός συνόρων –όντας περιζήτητο στην πλέον ανταγωνιστική αγορά του πλανήτη, αυτή της Γαλλίας– βάζει ισχυρή υποψηφιότητα για τα πλούσια τραπέζια των εορτών. Αναζητήστε το!
Ειρήνη Σολωμού, ιδιοκτήτρια του winebar-shop-deli Wine Pairings/Irene di Atene
Προτείνει:
Vigneron Grec 2021, Kτήμα Παπαργυρίου
Ποικιλία: Ασύρτικο
Περιοχή: Kορινθία
Ξεχώρισα το Vigneron Grec του Kτήματος Παπαργυρίου σαν μια μοντέρνα εκτέλεση ενός Ασύρτικου εκτός Σαντορίνης. Είναι κρασί με orange χαρακτήρα που παντρεύει τη γερμανική μεθοδικότητα στην παραγωγή του Ασύρτικου με τη γαργαλιστική ελαφρότητα του μοσχάτου Κορινθίας.
Εντυπωσιάζει το χρυσοπορτοκαλί χρώμα του, που οφείλεται στις μετρημένες παρεμβάσεις του παραγωγού, καθώς είναι αφιλτράριστο. Πλησιάζω το ποτήρι στην μύτη. Λουκουμάκι, μέλι, τριαντάφυλλο και άνθη λεμονιάς σε πάνε πίσω σε αναμνήσεις παιδικής ηλικίας. Στο στόμα είναι πλούσιο, με μικρές νότες βουτυράδας που προέρχονται από την παραμονή του σε βαρέλι για 6 μήνες και συνοδεύονται με μια ηχηρή οξύτητα. Στο στόμα αισθάνεσαι ταυτόχρονα κάποια πράσινα φρούτα και φυτικότητα που το κάνουν ακόμα πιο πολύπλοκο. ‘
Εχει μικρότερη επίγευση από άλλα Ασύρτικα, αλλά η εντυπωσιακή του διαφορετικότητα θα συνοδεύσει πολλά πιάτα φαγητού με ένταση στη μύτη και στο στόμα. Αναμφίβολα θα το πρότεινα για συνταγές με λιπαρά ψάρια, ακόμα και στην πιο καπνιστή εκδοχή τους. Βρείτε το στο Winepairings.eu.
Καλλιόπη Αναγνώστη, pastry chef & food blogger/Madame Gâteaux
Προτείνει:
Κλέφτρα Κίσσα 2022, Kτήμα Κοκοτού
Ποικιλία: Merlot, Cabernet Sauvignon
Περιοχή: Σταμάτα Αττικής
Το κρασί που ξεχώρισα φέτος ήταν το βραβευμένο ροζέ Κλέφτρα Κίσσα του Κτήματος Κοκοτού, το οποίο δοκίμασα το φθινόπωρο στην επίσκεψή μου στο κτήμα. Η Κλέφτρα Κίσσα αποτελείται από Merlot και Cabernet Sauvignon, έχει ένα κομψό ροδακινί χρώμα και αναδίδει φίνα φρουτώδη και ανθικά αρώματα.
Το τέλειο pairing, για μένα, έγινε όταν δημιούργησα ένα επιδόρπιο εμπνευσμένο από αυτήν: πάβλοβα με σος από φρέσκα κράνμπερι και Κλέφτρα Κίσσα. Το κρασί έδωσε απίστευτο βάθος γεύσης στη σος, ενώ, φυσικά, ένα ποτήρι Κλέφτρα Κίσσα ήταν η ιδανική συνοδεία για το επιδόρπιο.
Fun fact: η Κλέφτρα Κίσσα παίρνει το όνομά της από την ομώνυμη όπερα του Rossini. Ο συνθέτης εμπνεύστηκε το έργο από μια αληθινή υπόθεση της εποχής του: μια υπηρέτρια κατηγορήθηκε ότι έκλεψε ένα ασημένιο κουταλάκι από το σπίτι όπου δούλευε και καταδικάστηκε σε θανατική ποινή. Αργότερα, ένα παιδάκι, σκαρφαλώνοντας σε ένα δέντρο βρήκε το ασημένιο κουταλάκι στη φωλιά μιας κίσσας και έτσι αποκαλύφθηκε η κατάφωρη αδικία. Βλέπετε, η κίσσα, λόγω της υψηλής νοημοσύνης της, έχει και μεγάλη περιέργεια. Της κάνουν εντύπωση τα γυαλιστερά αντικείμενα και τα κρύβει στη φωλιά της – έχει, φαίνεται, το μικρόβιο του συλλέκτη. Αν, λοιπόν, είστε κι εσείς συλλέκτες απολαύσεων, η Κλέφτρα Κίσσα θα κλέψει την καρδιά σας!
Ροδάνθη Παπαδιού DipWSET
Προτείνει:
Νάουσα 2019, Κτήμα Διαμαντάκος
Ποικιλία: Ξινόμαυρο
Περιοχή: Νάουσα, Μακεδονία
Το οινοποιείο βρίσκεται στη Ζώνη ΠΟΠ Νάουσα, στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Η συγκεκριμένη ζώνη δίνει ερυθρά κρασιά από την ποικιλία Ξινόμαυρο.
Η Ζώνη ΠΟΠ Νάουσα εκτείνεται στη νοτιοανατολική πλευρά του Βερμίου. Οι αμπελώνες του κτήματος βρίσκονται στην υπο-περιοχή Μαντέμι, στους ανατολικούς πρόποδες του βουνού, με υψόμετρο 200-240 μέτρα. Οι αμπελώνες είναι επικλινείς, με καλές αποστραγγίσεις και χαμηλά επίπεδα υγρασίας που θωρακίζουν το αμπέλι από μυκητιάσεις.
Πρόκειται για ένα οικογενειακό οινοποιείο που εκτείνεται σε τρεις γενιές, με σημερινό παραγωγό τον Γιώργο Διαμαντάκο. Η φιλοσοφία του κτήματος είναι ο σεβασμός προς τη γη και το αμπέλι, με σκοπό την παραγωγή υψηλής ποιότητας καρπού που θα εκφράζεται στο ποτήρι, μια που το Ξινόμαυρο είναι η ποικιλία που εκφράζει το terroir της περιοχής. Οι εργασίες στο αμπέλι γίνονται χειρωνακτικά, ακολουθώντας τις αρχές της βιώσιμης γεωργίας, περιορίζοντας στο ελάχιστο και στον απολύτως απαραίτητο βαθμό τις εργασίες, αντιμετωπίζοντας το αμπέλι ως ολιστική οντότητα, ως ενιαίο οικοσύστημα.
Το 2019 ήταν πολύ καλή χρονιά, με βαρύ χειμώνα που επέτρεψε τον λήθαργο της αμπέλου, ένα βασικό στάδιο της ανάπτυξης του φυτού. Οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν την ομαλή ανάπτυξη των βλαστών, την ανθοφορία και την καλή υγεία του καρπού, με τις βροχοπτώσεις να κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλη την περίοδο του κύκλου ανάπτυξης.
Η Νάουσα 2019 είναι ένα κρασί με μέτριο ρουμπινί χρώμα, μέτριας (+) αρωματικής έντασης, όπου κυριαρχούν πλούσια κόκκινα φρούτα, όπως κόκκινο μούρο, κράνμπερι, σμέουρο και κόκκινο κεράσι. Διακριτά και τα μαύρα φρούτα, όπως μύρτιλο, βατόμουρο, δαμάσκηνο και μαύρο κεράσι, με καθαρή την παρουσία της χαρακτηριστικής φυτικότητας της ποικιλίας, όπως τα φύλλα ντομάτας και η ελιά, μαζί με γλυκά μπαχαρικά, όπως η πιπερόριζα και το γαρίφαλο. Το φρούτο είναι διακριτό, χωρίς να επισκιάζεται από τα δευτερογενή αρώματα δρυός, όπως βανίλια, καρύδα, καφές και καραμέλα βουτύρου, τα οποία είναι καλά ενσωματωμένα.
Στο στόμα το κρασί είναι μεστό. Ξηρό, με μέτρια (+) οξύτητα, μέτριο σώμα που πλαισιώνεται από καλοδομημένες υψηλές τανίνες έναντι άφθονου κόκκινου και μαύρου φρούτου και μέτριου αλκοολικού τίτλου. Έντονα γευστικά χαρακτηριστικά και μακρά επίγευση. Το κρασί διατηρεί ισορροπία ανάμεσα στην τανική του δομή και στα επίπεδα οξύτητας απέναντι στο φρούτο και το αλκοόλ. Διαθέτει ένταση, πολυπλοκότητα και εκφραστικότητα αρωμάτων. Μια κομψή αλλά ταυτόχρονα μεστή εκδοχή του Ξινόμαυρου, με περίτεχνες τανίνες και συμπυκνωμένο φρούτο για να στηρίξουν το κρασί στη διαδρομή μέσα στον χρόνο. Με την παλαίωση, το κρασί θα αποκτήσει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα, προβάλλοντας τριτογενή αρώματα από την ωρίμανση στη φιάλη.
Καλή απόλαυση!
Ιωάννα Πουλέα, οινολάτρης
Προτείνει:
Ραψάνη Terra Petra 2018, Αμπελώνες Θυμιόπουλος
Ποικιλία: Ξινόμαυρο, Κρασάτο, Σταυρωτό
Περιοχή: Ραψάνη, Θεσσαλία
Όταν η σύνθεση της παρέας περιλαμβάνει αγαπημένα πρόσωπα που έχεις και καιρό να δεις, οι απαιτήσεις από το κρασί που θα ανοιχτεί είναι μεγάλες… Όταν δε παίζει και χταπόδι κοκκινιστό με μακαρονάκι στο φούρνο, αναζητάς άξιο συμπαραστάτη στη γευστική απόλαυση.
Η επιλογή; Terra Petra 2018 Ραψάνη, από τον μάγο, όπως τον αποκαλούν –και όχι άδικα–, του Ξινόμαυρου Απόστολο Θυμιόπουλο. Με το 50% της ποικιλιακής σύνθεσης να είναι Ξινόμαυρο και το υπόλοιπο να μοιράζεται σε Κρασάτο και Σταυρωτό, αυτή η ΠΟΠ Ραψάνη είναι ένα ποίημα στο ποτήρι σας. Το αρωματικό του μπουκέτο ασυναγώνιστο, φράουλα, βύσσινο, λουλούδια σε πλήρη παράταξη και με ένταση αμείωτη! Είναι ένα κρασί τόσο νόστιμο, ισορροπημένο, κομψό και βελούδινο, που θα μείνει αξέχαστο και δεν θα αφήσει κανέναν παραπονεμένο!
Πέτρος Κωστής, οινόφιλος
Προτείνει:
Λημνιό 2020, Κτήμα Ρωμαλίδη
Ποικιλία: Λημνιό
Περιοχή: Άμπελοι, Σέρρες
Από τις αρχαιότερες ποικιλίες παγκοσμίως και σίγουρα δεν είναι η πρώτη φορά που το διαβάζετε. Πόσο μακριά μπορεί να μας ταξιδέψει η φινέτσα και η δυναμική αυτής της ποικιλίας; Ας είμαστε αισιόδοξοι, κάτι θα ξέρανε οι παλιοί. Θυμίζει ώριμα κόκκινα φρούτα, με βοτανικό χαρακτήρα, φουντούκι και αποξηραμένα δαμάσκηνα, καθώς και νότες πιπεριού. Κομψές τανίνες, καλοδουλεμένες, που αγκαλιάζουν το φρούτο και με σύμμαχο τον χρόνο θα μαλακώσουν και θα στρογγυλέψουν στο πέρασμά του. Ισορροπημένη επίγευση, με ευχάριστο τελείωμα. Ένα κρασί που μπορεί να σταθεί σε διάφορες περιστάσεις.
Ιδανικός συνδυασμός δίπλα σε γιουβέτσι με μοσχάρι, αλλά και κατσικίσιο μαλακό τυρί με τσάτνι σύκο θα του πήγαινε πολύ. Νόστιμο, απολαυστικό, με γλυκιά επίγευση.
Γιάννης Κατσαντώνης, chef παραδοσιακής κουζίνας της Θεσσαλονίκης
Προτείνει:
Ξινόμαυρο 2018, Κτήμα Κούρτη
Ποικιλία: Ξινόμαυρο
Περιοχή: Πιερία
Ένα Ξινόμαυρο εκτός ζώνης, ευγενικό, με μαλακές τανίνες, φρούτα του δάσους, δαμάσκηνο, αποξηραμένη ντομάτα, που ξεκουράστηκε για 12 μήνες σε γαλλικά βαρέλια δρύινα και έγινε «μαλακό», τόσο ώστε να μη χάσει τον χαρακτήρα του Ξινόμαυρου. Ίσως βοήθησε η τέχνη του οινοποιού και το χέρι του Διός… Συνοδεύει πιάτα με μελιτζάνα κοκκινιστή, σμυρναίικα σουτζουκάκια, ένα καθημερινό κιμαλίδικο, αλλά και λουκάνικα γεμιστά με κατσικίσιο τυρί.
Νάντια Λιάκου, πολιτικός μηχανικός
Προτείνει:
Τσαπουρνάκος 2018, Αμπελώνας Καμκούτη
Ποικιλία: Τσαπουρνάκος
Περιοχή: Βελβεντό Κοζάνης
Γαλλική φινέτσα από το Βελβεντό Κοζάνης. Ο Tσαπουρνάκος, ερυθρή ποικιλία σταφυλιού από το Βελβεντό, ανήκει στην οικογένεια του Cabernet Franc και διαθέτει τη φινέτσα αυτής της πολύ σπουδαίας ποικιλίας.
Ο αμπελώνας Καμκούτη βρίσκεται ανάμεσα στις παρυφές των Δυτικών Πιερίων και στη λίμνη Πολυφύτου. Η θέση αυτή δημιουργεί ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα, καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες της λίμνης σε αντιδιαστολή με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες του ορεινού όγκου δημιουργούν ένα μόνιμο αεράκι που συμβάλλει στη σωστή ωρίμανση των σταφυλιών, δίνοντάς τους έναν ιδιαίτερο αρωματικό χαρακτήρα.
Για αυτό τον λόγο, ο Τσαπουρνάκος από τον Αμπελώνα Καμκούτη έχει έντονα αρώματα βιολέτας και νυχτολούλουδου. Κόκκινα φρούτα όπως βύσσινο, κεράσι, φραγκοστάφυλο, κανέλα και βανίλια συμπληρώνουν το αρωματικό σύνολο. Είναι ένα γοητευτικό ερυθρό κρασί με λαμπερό ρουμπινί χρώμα. Στο στόμα οι μεταξωτές τανίνες και η δροσιστική οξύτητα βρίσκονται σε απόλυτη ισορροπία.
Ταιριάζει τέλεια με κόκκινα κρέατα μαγειρεμένα με χειμερινά φρούτα, όπως δαμάσκηνα και κυδώνια, με κόκκινες σάλτσες και με μανιτάρια. Με ένα ποτήρι Τσαπουρνάκο από το κτήμα Καμκούτη θα ταξιδέψετε νοητά σε αυτή την πανέμορφη γωνιά της πατρίδας μας, τα Πιέρια όρη, και –που ξέρετε;– ίσως συναντήσετε τις εννέα Μούσες που, σύμφωνα με τη μυθολογία, κατοικούν εκεί.
Tάσος Αντωνίου, συγγραφέας/chef/creator of MamaPeinao.gr
Προτείνει:
Perpetuus 2020, Κτήμα Νίκου Λαζαρίδη
Ποικιλία: Cabernet Franc, Μαυρούδι
Περιοχή: Δράμα
Μια από τις βασικότερες αρχές μου είναι να επιλέγω εκλεκτά υλικά για τη μαγειρική στην κουζίνα μου, γι’ αυτό και αναζητώ πάντα την ίδια υψηλή ποιότητα και στα κρασιά που επιλέγω. Ένα από τα κρασιά που δοκίμασα πρόσφατα και ξεχώρισα είναι το Perpetuus του Chateau Nico Lazaridi, το οποίο ενσωματώνει την πολυπλοκότητα των αγαπημένων ποικιλιών Cabernet Franc και Μαυρούδι, προσφέροντας ένα πραγματικά εκλεκτικό κρασί.
Τα αρώματα, σε συνδυασμό με την εξαιρετική ισορροπία γεύσης, κάνουν αυτό το κρασί να ξεχωρίζει. Το συνδύασα πρόσφατα με χοιρινό κότσι και πατάτες στον φούρνο που έφτιαξα για ένα τραπέζι σε φίλους και όλοι ενθουσιάστηκαν με το παιχνίδισμα και τον χορό γεύσεων από τον συνδυασμό του κρασιού και του γεύματος. Είναι απόλαυση να αφήνεις τους καλεσμένους σου χαρούμενους, όχι μόνο από το γεύμα που ετοίμασες με τα χέρια σου, αλλά και από το κρασί που απογειώνει την ατμόσφαιρα και ενισχύει τη γευστική εμπειρία. Θα το επαναλάβω σίγουρα!
Δέσποινα Ράμμου, επιμελήτρια/συντάκτρια αθηΝΕΑ-Carpe Vinum
Προτείνει:
Γουμένισσα 2019, Μικρό Κτήμα Τίτου
Ποικιλία: Ξινόμαυρο, Νεγκόσκα
Περιοχή: Γουμένισσα
Αποφασίσαμε να κάνουμε ένα προεόρτιο τσιμπούσι στο γραφείο με πίτσες –η δουλειά έτρεχε και η επιλογή του finger food ήταν η μόνη βολική– και κρασί. Το φαγητό αργούσε να έρθει, το κρασί όμως ήταν ήδη εκεί, μια Γουμένισσα από το Μικρό Κτήμα Τίτου. «Μα, γιατί να μην περιμένουμε το φαγητό», διαμαρτυρήθηκα, μια και, προσωπικά, σπάνια απολαμβάνω ένα κόκκινο κρασί ξεροσφύρι.
Οι διαμαρτυρίες έπεσαν στο κενό, όπως ήταν φυσικό, και σε χρόνο dt έρρευσε στο ποτήρι μου το κρασί με το όμορφο ρουμπινί χρώμα, που αυτομάτως λειτούργησε καθησυχαστικά. Ξαφνικά, μια καθημερινή μέρα στο γραφείο έπαιρνε όψη γιορτινή, το κόκκινο άλλωστε ήταν το χρώμα-σημαία των ημερών που περιμέναμε, κι όλα έγιναν λιγότερο επείγοντα –κι ας ήταν–, λιγότερο δύσβατα και απαιτητικά.
Τα αρώματα, ήδη από τη μύτη, έντονα, κόκκινα φρούτα, ζουμερά, κυριαρχούσαν στην αρχή μέχρι να ξεδιπλωθούν και άλλα, όπως η βανίλια που πρόδιδε το βαρέλι. Αλλά αυτό που με σκλάβωσε ήταν οι μεταξένιες τανίνες του. Όχι, δεν χρειαζόταν να το συνοδεύσω με φαγητό, απολάμβανα την κάθε γουλιά και συγχρόνως έψαχνα να παραγγείλω «κάβα» και για το σπίτι. Είχα μόλις ανακαλύψει το δικό μου κρασί για το 2024.
Mιχάλης Φραντζής, γεωπόνος ΑΠΘ MSc/WSET L3
Προτείνει:
Chardonnay 2022, Κτήμα Ζην Ηδέως
Ποικιλία: Chardonnay
Περιοχή: Πέλλα
Το Chardonnay δεν ήταν από τις αγαπημένες μου ποικιλίες… Τα πράγματα όμως άλλαξαν άρδην όταν δοκίμασα το Chardonnay του Κτήματος Ζην Ηδέως. Ένα new-age κρασί με απαλό λεμονί χρώμα που μοσχοβολά πυρηνόκαρπα και βανίλια. Στο στόμα είναι τόσο προσιτό και πολύπλοκο την ίδια στιγμή, που θα αφήσει ευχαριστημένο και τον πιο απαιτητικό οινόφιλο! Η απολαυστική οξύτητα και η «ήπια παρουσία» του βαρελιού δίνουν ένα εξαιρετικά νόστιμο αποτέλεσμα.
Θα ξετρελαθείτε με το πόσο ωραία «match-άρει» με τις «comfort» μακαρονάδες και τις «μαμαδίστικες» κοτόσουπες!
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Χριστουγεννιάτικο E-Book Carpe Vinum | 11ο Τεύχος
