«Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα δοκίμαζα κάτι τέτοιο όταν μου προτείνατε τη Ρετσίνα».
«Δεν έχω δοκιμάσει άλλη τέτοια Ρετσίνα».
«Είχα κάτι τελείως άλλο κατά νου όταν αναφέρατε τη Ρετσίνα».
«Ήμουν σίγουρη ότι δεν μου αρέσει η Ρετσίνα, αλλά αυτό είναι κάτι άλλο».
Είναι σχόλια που ακούγονται συχνά και από πολλούς όταν δοκιμάζουν τις σύγχρονες και πιο εκλεπτυσμένες Ρετσίνες. Ήταν οι πιο συνηθισμένες αντιδράσεις και κατά τη διάρκεια της έκθεσης Food Expo-Greece/Oenotelia στο Metropolitan Expo την άνοιξη. Η Ένωση Οινοπαραγωγών Αμπελώνα Αττικής παρουσίασε εκεί μια μεγάλη ποικιλία από Ρετσίνες των οινοποιείων-μελών της, σε ιδιαίτερο περίπτερο.
Οι είκοσι διαφορετικές ετικέτες ήταν χωρισμένες σε τέσσερις κατηγορίες –Φινέτσα και Φρούτο, Γεύση και Παράδοση, Παλαιές Χρονιές, Ιδιαίτερες Ρετσίνες– απόλυτα αντιπροσωπευτικές για να εισαγάγουν τους επισκέπτες στη νέα εποχή της Ρετσίνας. Οι σύγχρονες, μοντέρνες εκφράσεις, με χρήση μικρότερης ποσότητας ρητίνης κατά την οινοποίηση, δίπλα σε εκείνες που παραμένουν πιστές και παραδοσιακές, αφήνοντας τα βαλσαμικά αρώματα να δηλώνουν σθεναρά παρών, δημιούργησαν το απόλυτο ψηφιδωτό απόλαυσης για μυημένους και νεόκοπους οινόφιλους.
Ο Ρητινίτης Οίνος Έρχεται Από Πολύ Μακριά
Προτού παρουσιάσουμε τις Ρετσίνες που πρωτοστάτησαν στην εκδήλωση, ας αναφέρουμε επιγραμματικά κάποια στοιχεία που κατεξοχήν χαρακτηρίζουν αυτό το μοναδικό παραδοσιακό προϊόν.
Ρετσίνα ή Ρητινίτης Οίνος είναι το πλέον γνωστό παραδοσιακό ελληνικό κρασί, που παράγεται αδιάλειπτα από την αρχαιότητα, όπως αποδεικνύεται από ευρήματα και γραπτές αναφορές που αφορούν την παραγωγή και την κατανάλωσή της.
Παράγεται με την προσθήκη φυτικής ρητίνης πεύκου του είδους Pinus Hallepensis κατά τη διάρκεια της αλκοολικής ζύμωσης, η οποία εμβαπτίζεται στο δοχείο ζύμωσης και ακολούθως απομακρύνεται, αφήνοντας στο κρασί μόνο το άρωμά της. Η ποσότητα της προστιθέμενης ρητίνης είναι αυτή που καθορίζει πόσο έντονο θα είναι το βαλσαμικό άρωμα από το πεύκο στο τελικό προϊόν. Ένα υγιές σταφύλι, η φροντισμένη οινοποίηση –με σεβασμό στις θερμοκρασίες της ζύμωσης– και η σωστή χρήση της ρητίνης συμβάλλουν στην παραγωγή κρασιών στα οποία συναντάμε τα πρωτογενή, φρουτώδη αρώματα της ποικιλίας, σφιχταγκαλιασμένα με αυτά που θυμίζουν πεύκο, μαστίχα και σχίνο.
Στην αρχαιότητα, η χρήση της ρητίνης γινόταν μάλλον λόγω της αντιοξειδωτικής προστασίας που πρόσφερε στο κρασί, ώστε να διατηρείται στον χρόνο αλλά και κατά τη διάρκεια των ταξιδιών για εμπορικούς σκοπούς. Σε αρχαιολογικά ευρήματα, ρητίνη εντοπίζεται τόσο σε πώματα ή ως σφραγιστική επίστρωση, αλλά και στο εσωτερικό των αμφορέων, σε ανώτερα και κατώτερα τμήματά τους.
Σήμερα, μια καλοφτιαγμένη Ρετσίνα, συνδυασμένη με εδέσματα της παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας, μπορεί να εξασφαλίσει την απόλυτη καλοκαιρινή γευστική εμπειρία.
Η κύρια ποικιλία παραγωγής της Ρετσίνας είναι το Σαββατιανό και ακολουθεί ο Ροδίτης. Στις μέρες μας, όπως θα δούμε και στη συνέχεια, οι οινοποιοί πειραματίζονται και με άλλες ποικιλίες και έτσι συναντάμε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, εναλλακτικές εκδοχές.
Η Ρετσίνα μπορεί να παραχθεί μόνο στην Ελλάδα, σε όλη τη χώρα, φέροντας την ένδειξη «Ονομασία κατά Παράδοση». Οι πιο γνωστές περιοχές παραγωγής Ρετσίνας με το δικαίωμα αναγραφής τους στην ετικέτα του κρασιού ανήκουν στη Στερεά Ελλάδα και είναι η Αττική (κυρίως η περιοχή των Μεσογείων), η Βοιωτία και η Εύβοια.
Φινέτσα και Φρούτο – Γεύση και Παράδοση
Οινοποιείο Λιέπουρη
Η πιο ντελικάτη εκδοχή της Ρετσίνας από το Οινοποιείο Λιέπουρη προέρχεται από 60 ετών ιδιόκτητους αμπελώνες Σαββατιανού, που καλλιεργούνται σε κύπελλο στην περιοχή της Κερατέας. Κυριαρχεί η έντονα φρουτώδης διάσταση, ενώ η επίδραση της ρητίνης είναι τόσο απαλή ώστε να μπορεί να συνδυαστεί αρμονικά με πιο ήπιες γεύσεις και να χαρίσει μια ισορροπημένη γευστική εμπειρία.
Τα στάδια που ακολουθούνται είναι χειρωνακτικός τρύγος, συλλογή των σταφυλιών, αποραγισμός και προζυμωτική εκχύλιση στους 8-10 °C για 10 ώρες. Στη συνέχεια, ελαφρά πίεση του σταφυλοπολτού, στατική απολάσπωση και αλκοολική ζύμωση, κατά τη διάρκεια της οποίας γίνεται προσθήκη μικρής ποσότητας ρητίνης πεύκου, άριστης ποιότητας. Πριν από την εμφιάλωση, το κρασί ξεκουράζεται σε δρύινα βαρέλια για 4-5 μήνες.
Οινοποιείο Παπαγιάννη
Απαλής έντασης Ρετσίνα, με νότες εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων φρούτων, πλαισιωμένες από δενδρολίβανο και μαστίχα, και εξαιρετική ισορροπία στο στόμα. Μια κομψή και φινετσάτη Ρετσίνα, που «ντύνεται» με ευφάνταστη ετικέτα, η οποία απεικονίζει τον δακρυσμένο κορμό του πεύκου, στην καρδιά του οποίου τρέχει το πυκνόρρευστο, ημιδιάφανο ρετσίνι που χαρίζει στο κρασί τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.
Οι αμπελώνες είναι ιδιόκτητοι, από την ευρύτερη περιοχή της Παλλήνης, και η οινοποίηση κλασική λευκή, με ελεγχόμενη θερμοκρασία ζύμωσης και παραμονή με τις οινολάσπες μετά την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης για 4 μήνες, μέχρι την εμφιάλωση.
Αμπελώνες Μάρκου
Μια επίσης μοντέρνα εκδοχή Ρετσίνας, που παράγεται από 65 ετών αμπελώνες Σαββατιανού της Παιανίας. Τα σταφύλια τρυγούνται χειρωνακτικά και μεταφέρονται στο οινοποιείο όπου πιέζονται απευθείας. Ακολουθεί ήπια απολάσπωση και αλκοολική ζύμωση σε ανοξείδωτες δεξαμενές, με ελεγχόμενη θερμοκρασία.
Το παραγόμενο κρασί είναι μια έκφραση του μικροκλίματος της περιοχής, με έντονο άρωμα δενδρολίβανου στη μύτη και στο στόμα, νότες φασκόμηλου, θυμαριού και καραμελωμένης πιπερόριζας, που ανταμώνουν με αρώματα εσπεριδοειδών και κίτρου.
Οινοποιείο Νικολάου
Μια βόλτα σε πευκοδάσος είναι η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό δοκιμάζοντας τη Ρετσίνα από το Οινοποιείο Νικολάου. Με σεβασμό στην παράδοση και αξιοποίηση της εξαιρετικής ποιότητας ρητίνης, την οποία συλλέγει ο πρεσβύτερος Ισίδωρος Νικολάου από δάση στον Κουβαρά Αττικής, ο Θωμάς Νικολάου –που ανήκει στη δεύτερη γενιά του οινοποιείου– παράγει την πλέον δροσιστική Ρετσίνα.
Τα φρέσκα, φρουτώδη αρώματα του σταφυλιού που συναντάμε στη φιάλη, το δροσερό υπόστρωμα μαστίχας και η βοτανική και ελαφρώς υπόπικρη επίγευση προσδίδουν έναν χαρακτήρα αναψυκτικού, με το διοξείδιο να γοητεύει τη γευστική παλέτα.
Μικροοινοποιία Μυλωνά
Η μοντέρνα εκδοχή της όρνιθας, καμαρωτής και ντυμένης στα μοβ, αλλά παράλληλα με πίστη στην παράδοση, όπως υποδηλώνει και το σεμεδάκι που έχει στον λαιμό, δεν θα μπορούσε να απεικονίσει καλύτερα το περιεχόμενο της φιάλης.
Ο Σταμάτης Μυλωνάς έχει επενδύσει στη μελέτη της οινοποίησης του Σαββατιανού σε όλες τις πιθανές του εκφάνσεις: ως φρουτώδους λευκού δεξαμενής, ως εκφραστικού βαρελάτου που ζυμώνεται και ωριμάζει σε βαρέλια δρυός και ακακίας, ως λευκού που οινοποιείται σαν ερυθρό με 20ήμερη εκχύλιση, ως late release Σαββατιανού, έπειτα από 9μηνη παραμονή με τις οινολάσπες στη δεξαμενή και πολυετή ωρίμανση στη φιάλη, αλλά και ως επιδόρπιου κρασιού, από αφυδατωμένα για 6 ημέρες σταφύλια, και ως του πρόσφατου και πεντανόστιμου Pet Nat ή αλλιώς Pétillant Naturel. Από τη λίστα, δεν θα μπορούσε να λείπει μια καλοφτιαγμένη Ρετσίνα, με διακριτική παρουσία ρητίνης, σε απόλυτη ισορροπία με το φρούτο του Σαββατιανού, το οποίο προέρχεται από ιδιόκτητους αμπελώνες στην περιοχή της Κερατέας, όπου καλλιεργούνται σε μορφή κύπελλου.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγική διαδικασία και την οινοποίηση, τα σταφύλια συλλέγονται χειρωνακτικά και μεταφέρονται με μικρά τελάρα στο οινοποιείο, όπου ψύχονται για ένα βράδυ στους 8 °C. Ακολουθεί αποραγισμός, προζυμωτική εκχύλιση για 6 ώρες στους 10 °C, στατική απολάσπωση και αλκοολική ζύμωση σε ελεγχόμενη θερμοκρασία, με προσθήκη κατάλληλης ποσότητας ρητίνης. Μετά την ολοκλήρωση της ζύμωσης και αφού έχει απομακρυνθεί η ρητίνη, το κρασί, πριν εμφιαλωθεί, παραμένει σε επαφή με τις οινολάσπες για περίοδο 3 μηνών, με συχνές αναδεύσεις.
Οινοποιείο Νικολού
Η πιο mainstream εκδοχή Ρετσίνας από το Οινοποιείο Νικολού –το οποίο συμμετείχε στην έκθεση Food Expo-Greece/Oenotelia με δύο ακόμα εναλλακτικές προτάσεις– συνοψίζεται σε μια καλοφτιαγμένη, εκφραστική Ρετσίνα, με αρώματα εσπεριδοειδών, κίτρου και μαστίχας, με καλή γευστική ισορροπία και μακρά λεμονάτη επίγευση. Τα ιδιόκτητα αμπέλια του Σαββατιανού, ηλικίας 20-25 ετών, καλλιεργούνται σε κύπελλο στην περιοχή του Κορωπίου και αποτελούν την πρώτη ύλη και για άλλα δύο κρασιά, τα οποία αναφέρονται στη συνέχεια του άρθρου.
Οινοποιείο Γκίκα
Μια σύγχρονη Ρετσίνα από Ασύρτικο. Η πρώτη ύλη προέρχεται από ιδιόκτητους γραμμικούς αμπελώνες σε αργιλώδη εδάφη, στην περιοχή του Κιθαιρώνα. Στη μύτη και στο στόμα κυριαρχούν αρώματα λευκών πυρηνόκαρπων, εσπεριδοειδών, κίτρου και γκρέιπφρουτ και η διακριτική αλλά απόλυτα κολακευτική παρουσία της ρητίνης προσδίδει στο κρασί κομψότητα και φινέτσα. Η δροσιστική λεμονάτη επίγευση χαρίζει στο κρασί επιπλέον φρεσκάδα, ενισχύοντας τη γαστρονομική του ταυτότητα.
Σε ό,τι αφορά την οινοποίηση, τα σταφύλια συλλέγονται χειρωνακτικά και πιέζονται απευθείας, ολόκληρα. Ακολουθεί αυθόρμητη αλκοολική ζύμωση στους 18 °C, προσθήκη ρητίνης για 7 περίπου ημέρες και δίμηνη παραμονή με τις οινολάσπες μετά την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης.
Οινοποιία Αναστασίας Φράγκου
Κομψή και «καλοντυμένη», η Old Vines από την Οινοποιία Αναστασίας Φράγκου ακροβατεί ανάμεσα στην παράδοση και στη σύγχρονη οινοποιητική προσέγγιση της Ρετσίνας. Η παρουσία της ρητίνης είναι σημαντική και τα βαλσαμικά αρώματα κυριαρχούν, κάνοντας το κρασί ιδιαίτερα γαστρονομικό, ενώ η φρουτώδης διάσταση, με επικρατέστερα τα αρώματα μοσχολέμονου και κίτρου, διατηρείται στην επίγευση ενισχύοντας την κομψότητα. Ο Αμπελώνας Βούλια, με τα 65 ετών κλήματα Σαββατιανού που καλλιεργούνται σε κύπελλο στα ασβεστολιθικά εδάφη της περιοχής, «ζωντανεύει» μέσα από την κομψή, μαύρη ετικέτα.
Ο τρύγος γίνεται χειρωνακτικά και τα σταφύλια μεταφέρονται άμεσα στο οινοποιείο σε μικρά τελάρα. Ακολουθεί εκχύλιση για μία ημέρα στους 10 °C, παραλαβή του γλεύκους με ελαφρά πίεση και αλκοολική ζύμωση σε χαμηλές θερμοκρασίες, 12-14 °C, με προσθήκη ρητίνης για περίπου 15 ημέρες. Το κρασί «ξεκουράζεται» πάνω στις λεπτές οινολάσπες για 2 μήνες και ακολουθεί δίμηνη ωρίμανση στη φιάλη.
Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Κορωπίου
Αυθεντική Ρετσίνα Μεσογείων από επιλεγμένους ξερικούς αμπελώνες Σαββατιανού, ηλικίας άνω των 55 ετών, με απόδοση 700 κιλών ανά στρέμμα. Το λευκοκίτρινο λαμπερό χρώμα υποδηλώνει μια προσεγμένη κλασική λευκή οινοποίηση, με προσθήκη επιλεγμένης ρητίνης κατά τη διάρκεια της αλκοολικής ζύμωσης. Τα αρώματα κέδρου και μαστίχας επικρατούν στη μύτη και στο στόμα, ενισχύοντας τη μακρά φρουτώδη επίγευση του κρασιού, κάνοντάς το ιδανικό συνοδό για μεσογειακούς μεζέδες, ψάρια και θαλασσινά.
Η εξαιρετική ποιότητα της Ρετσίνας Μεσογείων από τον Οινοποιητικό Συνεταιρισμό Κορωπίου αποτυπώθηκε και από τα αποτελέσματα της φετινής διοργάνωσης του Thessaloniki International Wine & Spirtis Trophy, όπου η εσοδεία 2023 απέσπασε το Χάλκινο Μετάλλιο, με βαθμολογία 86/100. Στον ίδιο διαγωνισμό, το Aττοίνος Σαββατιανό του Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Κορωπίου απέσπασε για την εσοδεία του 2023 Χρυσό Μετάλλιο, με βαθμολογία 91/100!
Οινοποιία Αγγέλου
Διατηρώντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα της Ρετσίνας και ενισχύοντας την ευχάριστη, φρουτώδη διάσταση της ποικιλίας Σαββατιανό, η Ρετσίνα Αγγέλου αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα γραφής για την περιοχή της Αττικής. Με χαρακτηριστική φρεσκάδα, διακριτικά αρώματα ρητίνης και μαστίχας στη μύτη και στο στόμα, ισορροπημένη οξύτητα και ευχάριστη, πικάντικη επίγευση, συνοδεύει πλήθος παραδοσιακών πιάτων, προσφέροντας μεγάλες γαστρονομικές συγκινήσεις.
Παράγεται με την κλασική μέθοδο της λευκής οινοποίησης σε ανοξείδωτες δεξαμενές, με ελεγχόμενη αλκοολική ζύμωση σε χαμηλές θερμοκρασίες, κατά τη διάρκεια της οποίας γίνεται προσθήκη εκλεκτής ρητίνης, την οποία οι παραδοσιακοί ρητινοσυλλέκτες αποσπούν από το πευκοδάσος του Κουβαρά Αττικής.
Κτήμα Δάβαρη
Στιβαρή, παραδοσιακή εκδοχή της Ρετσίνας, δηλώνει σθεναρά το παρών με βαλσαμικά αρώματα, όπου επικρατούν το σχίνο, το δενδρολίβανο και ο κέδρος, με τα φρουτώδη χαρακτηριστικά της ποικιλίας Σαββατιανό να εμφανίζονται σε δεύτερο επίπεδο.
Επιχειρώντας να τονίσει τη διαχρονική γοητεία αυτού του εμβληματικού ελληνικού προϊόντος, η Ρετσίνα Δάβαρη εκφράζει τη λαϊκή παράδοση και κουλτούρα του τόπου μας. Θυμίζει κάτι από την ουσία της Ελλαδας, όπως τη γεύεται κανείς σε κάθε γουλιά, αντικατοπτρίζοντας την παγκόσμια μοναδικότητά της.
Ιδιαίτερες Ρετσίνες
Ρετσίνα Μεσογείων 2019, Οικογένεια Γεώργα
Η πρώτη εμφιαλωμένη φυσική πορτοκαλί Ρετσίνα της Αττικής προέρχεται από τον βιοδυναμικό παραγωγό Δημήτρη Γεώργα, από την ευρύτερη περιοχή των Μεσογείων και τα Σπάτα. Η πρώτη ύλη καλλιεργείται και πιστοποιείται ως βιοδυναμική και τα εξαιρετικής ποιότητας σταφύλια οινοποιούνται χωρίς παρεμβάσεις, για να δώσουν ένα απόλυτα νόστιμο και εκφραστικό κρασί που κερδίζει τις εντυπώσεις από την πρώτη δοκιμή.
Τα αρώματα ώριμων λευκών φρούτων, τα βαλσαμικά αρώματα της ρητίνης και μια ελαφρώς οξειδωτική νότα δίνουν έναν ενδιαφέροντα και πολυδιάστατο χαρακτήρα.
Άωτον Ρετσίνα 2022, Οινοποιείο Άωτον
Μια εξαιρετικής ποιότητας σύγχρονη εκδοχή της Ρετσίνας, στο χαρμάνι της οποίας κυριαρχεί το Σαββατιανό σε ποσοστό 75%, με τον Ροδίτη να συμπληρώνει το 25%, ενισχύοντας τη δομή και προσφέροντας απλόχερα τη μακρά λεμονάτη επίγευση.
Τα σταφύλια, τα οποία προέρχονται από τους βιολογικούς ιδιόκτητους αμπελώνες στο Μαρκόπουλο και στην Παιανία, συλλέγονται χειρωνακτικά κατά τη διάρκεια της νύχτας και μεταφέρονται στο οινοποιείο πριν από τις πρώτες αχτίδες της αυγής, ώστε να διατηρούνται δροσερά. Αφού αποραγιστούν, οδηγούνται σε ανοξείδωτη δεξαμενή για εκχύλιση διάρκειας 10 ημερών, κατά τη διάρκεια της οποίας το 10% του συνόλου των σταφυλιών μεταφέρεται σε άλλη ανοξείδωτη δεξαμενή και ένα νέο 10% γεμίζει τον υπερκείμενο χώρο της.
Κατά τη διάρκεια της ιδιαίτερης αυτής εκχύλισης γίνεται προσθήκη χαμηλής ποσότητας ρητίνης πεύκου Χαλεπίου, που συλλέγεται από τα δάση του Κουβαρά στην Ανατολική Αττική, η οποία προσδίδει μοναδική γεύση στο κρασί. Μετά την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης, το κρασί παραμένει σε επαφή με τις οινολάσπες για 10 μήνες, με συχνές αναδεύσεις, ώστε να ενισχυθεί η αρωματική πολυπλοκότητα και να αποκτήσει περισσότερο όγκο στο στόμα.
Αρώματα εσπεριδοειδών, πυρηνόκαρπων, αχλαδιού και ώριμου γκρέιπφρουτ συνθέτουν το προφίλ του κρασιού στη μύτη και στο στόμα, με τη ρητίνη να αφήνει απαλά το άγγιγμά της, προσθέτοντας πολυπλοκότητα και κάνοντας το κρασί ιδανικό συνοδό για πλήθος μεσογειακών συνταγών.
Ρετσίνα 2021 & 2020, Μικροοινοποιία Μυλωνά
Η καμαρωτή όρνιθα, ντυμένη στα μοβ με το σεμεδάκι στο λαιμό, όπως προαναφέραμε, επανέρχεται δυναμικά για να αποκαλύψει την ευεργετική επίδραση του χρόνου.
Έχοντας περάσει 3 και 4 χρόνια στη φιάλη αντίστοιχα, οι εσοδείες 2021 και 2020 απέσπασαν μόνο θετικά σχόλια. Η όμορφη εξέλιξη του Σαββατιανού με την εμφάνιση των βοτανικών αρωμάτων, που θυμίζουν χαμομήλι, νύξεις από στάχυ και ξηρούς καρπούς, μαζί με μια πιο ώριμη εκδοχή της φρουτώδους διάστασης, με χαρακτηριστικά αρώματα κίτρου, γκρέιπφρουτ και ώριμων πυρηνόκαρπων και τα βαλσαμικά αρώματα της μαστίχας, υπογραμμίζουν το γαστρονομικό και food-friendly χαρακτήρα της Ρετσίνας Μυλωνά.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγική διαδικασία και την οινοποίηση, το πρωτόκολλο που ακολουθήθηκε και τις 3 χρονιές δεν είχε αποκλίσεις.
Retsina Μεσογείων 2019, Οικογένεια Γεώργα
Ένα ακόμα κρασί με την ιδιαίτερη πινελιά του οινοποιού Δημήτρη Γεώργα, που εκπροσωπεί την τέταρτη γενιά της οικογένειας, παράγεται από βιοδυναμικά καλλιεργούμενο σταφύλι, που προέρχεται από την περιοχή των Σπάτων.
Το χρώμα είναι απαλής έντασης κεχριμπαρένιο και τα επικρατέστερα αρώματα είναι εσπεριδοειδή, κίτρο και ώριμα λευκά φρούτα. Η ήπια οινοποίηση, τα χαμηλά θειώδη, η ζύμωση με ιθαγενείς ζύμες, αλλά και η φροντίδα και το μεράκι του οινοποιού, αντικατοπτρίζονται στην υψηλή ποιότητα και την απόλυτη γοητεία του αφτιασίδωτου.
Botanic NV, Οινοποιείο Νικολού
Η εναλλακτική αφρώδης πρόταση από το Οινοποιείο Νικολού από 30 ετών αμπελώνες Σαββατιανού, που καλλιεργούνται σε κύπελλο.
Στοχεύοντας σε πρώτη ύλη με υψηλή οξύτητα και χαμηλό pH για το κρασί βάσης, ο πρώιμος τρύγος της ποικιλία Σαββατιανό και ο χυμός ελεύθερης ροής σε απόδοση της τάξης του 30% αποτελούν το πρώτο βήμα της παραγωγικής διαδικασίας αυτού του ιδιαίτερου προϊόντος. Σε αυτό το στάδιο προστίθεται και η ρητίνη, σε ελεγχόμενη ποσότητα, για να δώσει στο κρασί την ιδιαίτερη γαστρονομική πινελιά. Μετά τη διαύγαση και τη δεύτερη ζύμωση στη φιάλη, με την παραδοσιακή μέθοδο της Καμπανίας, το Botanic παραμένει σε επαφή με τις οινολάσπες μέσα στη φιάλη για περίπου 15 μήνες και κυκλοφορεί έπειτα από 24 μήνες.
Το αποτέλεσμα είναι ένα ιδιαίτερα ευχάριστο αφρώδες κρασί από Σαββατιανό με νύξεις ρητίνης, το οποίο απέκτησε φανατικούς οπαδούς από την αρχή της κυκλοφορίας του – όχι άδικα, καθώς ανοίγει νέους ορίζοντες, προσφέροντας την πλέον μοντέρνα και χαρούμενη εκδοχή κρασιού με ρητίνη.
Kodra Recina 2022, Οινοποιείο Νικολού
Μια νέα εναλλακτική πρόταση από το Οινοποιείο Νικολού, που ακολουθεί τις επιταγές της παγκόσμιας τάσης για παραγωγή κρασιών ελάχιστων (ή και καθόλου) παρεμβάσεων. Προέρχεται από 60 ετών αμπελώνες Σαββατιανού, που καλλιεργούνται σε κύπελλο.
Τα υπερώριμα σταφύλια συλλέγονται χειρωνακτικά στα μέσα Σεπτεμβρίου, ώστε να έχουν αναπτύξει πλούσιο αρωματικό δυναμικό. Ακολουθεί η αλκοολική ζύμωση που ξεκινά αυθόρμητα και ολοκληρώνεται με γηγενείς ζύμες, χωρίς προσθήκη θειώδους. Με στόχο να εμπλουτιστεί τόσο το αρωματικό δυναμικό του κρασιού όσο και να επιτευχθεί η γευστική πολυπλοκότητά του, στην ανοξείδωτη δεξαμενή ζύμωσης προστίθενται παγωμένες ρώγες σταφυλιού. Μέρος της αλκοολικής ζύμωσης πραγματοποιείται σε δρύινα βαρέλια, όπου προστίθεται και η απαιτούμενη δόση ρητίνης, σε ποσότητα ώστε να είναι εμφανής η παρουσία της, στοχεύοντας όμως πάντα στη διατήρηση του φρουτώδους χαρακτήρα του κρασιού. Μετά την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης, το κρασί παραμένει χωρίς προσθήκη θειώδους μέχρι και την εμφιάλωση.
H Kodra Recina είναι το πρώτο κρασί που παράγεται στο Οινοποιείο Νικολού με αποκλειστική φροντίδα και επιμέλεια του γιου της οικογένειας, Ευάγγελου Νικολού, ο οποίος σχεδίασε το πρωτόκολλο οινοποίησης και της έδωσε το όνομα Κόδρα, που στην αρβανίτικη διάλεκτο σημαίνει «λόφος», μνημονεύοντας τους λόφους της Αττικής με τα πευκοδάση από τα οποία οι ρητινοσυλλέκτες μάζευαν παλαιότερα τη ρητίνη.
Αποτελεί με σιγουριά την πλέον εναλλακτική πρόταση του Οινοποιείου Νικολού, πληθωρική, με έντονο αρωματικό προφίλ, με αποξηραμένα βερίκοκα, σταφίδες, γλυκό κουταλιού σταφύλι και πληθωρικό στόμα με απαλές νότες ρητίνης. Ακατέργαστη, αφιλτράριστη και τολμηρή, η Kodra Recina καινοτομεί και εντυπωσιάζει.
Black Label Retsina 2022, Οικογένεια Γεώργα
Η απόλυτα φυσική εκδοχή Ρετσίνας παράγεται από τον οινοποιό Δημήτρη Γεώργα και τα βιοδυναμικά καλλιεργούμενα σταφύλια του, με μηδενικές παρεμβάσεις στην οινοποίηση και χωρίς προσθήκη θειώδους. Το αποτέλεσμα είναι ένα γοητευτικό κρασί υψηλής ποιότητας, που διατηρεί τα περισσότερα φυσικά οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά και αποτελεί ιδανικό γαστρονομικό συνοδό για πλήθος μεσογειακών συνταγών.
Lola 2018, Οινοποιείο Άωτον
Μια ανατρεπτική, μοντέρνα πρόταση από το Οινοποιείο Άωτον, στην οποία το Σαββατιανό (σε ποσοστό 15%) συναντά τις ερυθρές ποικιλίες Μανδηλαριά (σε ποσοστό 70%) και Cabernet Sauvignon (σε ποσοστό 15%), συνθέτοντας ένα πολύ ιδιαίτερο κρασί.
Τα σταφύλια καλλιεργούνται βιολογικά, σε ιδιόκτητους γραμμικούς αμπελώνες στην ευρύτερη περιοχή της Παιανίας, συλλέγονται χειρωνακτικά κατά τη διάρκεια της νύχτας και μεταφέρονται στο οινοποιείο πριν από τις πρώτες αχτίδες της αυγής, όπως ακριβώς και στην πρώτη Ρετσίνα του Οινοποιείου Άωτον στην οποία αναφερθήκαμε. Ο στόχος παραμένει και πάλι η παραλαβή της καλύτερης ποιότητας σταφυλιών και η μέγιστη φροντίδα ώστε να επιτευχθεί το πλέον ντελικάτο άρωμα χάρη στις χαμηλές θερμοκρασίες και τη δροσιά της νύχτας.
Το πρωτόκολλο οινοποίησης για την παραγωγή της «φανταχτερής» Lola είναι παρόμοιο με αυτό της Ρετσίνας Άωτον. Μετά την ολοκλήρωση της αλκοολικής ζύμωσης, το κρασί παραμένει σε επαφή με τις οινολάσπες για 8 μήνες, με συχνές αναδεύσεις, και εμφιαλώνεται τον επόμενο από τον τρύγο Αύγουστο.
Η Lola κερδίζει τις εντυπώσεις με την πρώτη ματιά, χάρη στην ιδιαίτερη φιάλη, τη δημιουργική διάσταση της ετικέτας και το ελκυστικό της χρώμα, εγείροντας μεμιάς την περιέργεια. Η γευστική δοκιμή αποζημιώνει τις προσδοκίες στο έπακρο, καθώς πρόκειται για ένα ευχάριστο, δροσερό κρασί με αρώματα φράουλας, εσπεριδοειδών και απαλές νότες χαμομηλιού και ρητίνης, στη μύτη και στο στόμα, καλή ισορροπία και απολαυστική φρουτώδη επίγευση.
Ολοκληρώνοντας αυτή τη μεγάλη βόλτα-αφιέρωμα στις Ρετσίνες του αττικού αμπελώνα αξίζει να επισημάνουμε ότι η Ρετσίνα, το πλέον τραγουδισμένο κρασί της Ελλάδας, πίνεται πάντα δροσερή και φανερώνει όλες τις αρετές όταν σερβίρεται στο κατάλληλο ποτήρι. Συνδυάστε μία Ρετσίνα της επιλογής σας με τις ελληνικές καλοκαιρινές γεύσεις της προτίμησής σας και… ανακαλύψτε το νέο της πρόσωπο. Δοκιμάστε τη με καθαρό μυαλό και χωρίς προκατάληψη.
Εξάλλου, η Ρετσίνα δεν είναι “ένα κρασί”. Είναι μια Ρετσίνα», όπως έγραψε ο ποιητής Ευάγγελος Ανδρέου αναφερόμενος στην ιστορία της αττικής/μεσογείτικης Ρετσίνας από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Κυκλοφόρησε Ολόφρεσκο E-Book Carpe Vinum Vol.12!
