Επάγγελμα: Kαθηγητής στο Δίκαιο του Ανταγωνισμού, Kάτοχος της έδρας του Δικαίου Ανταγωνισμού και Δημόσιας Πολιτικής του University College of London (UCL)
Τόπος Κατοικίας: Παρίσι (και λίγο Λονδίνο)
Ηλικία: 44 Ετών
Πέτυχα τον Γιάννη (μου ζήτησε να τον προσφωνώ στον ενικό, χαρακτηριστικό της αμεσότητας του χαρακτήρα του), στο Παρίσι, στην πιο “φανταστική πρωτεύουσα της Ευρώπης”, όπως την αποκάλεσε.
Είναι ίσως μια από τις πιο πολυσχιδείς προσωπικότητες που έχω γνωρίσει, με ένα μακρύ βιογραφικό, παρά το νεαρό της ηλικίας του: είναι κάτοχος της έδρας στο Δίκαιο του Ανταγωνισμού και Δημόσιας Πολιτικής στο UCL, ενώ έχει ήδη πάνω από 113 επιστημονικές δημοσιεύσεις. Η πιο πρόσφατη τιμητική του διάκριση είναι ο τίτλος του Vincent Wright Chair στο πανεπιστήμιο Sciences Po στο Παρίσι (θέση που μόνο ένας ακαδημαϊκός από τη Μεγάλη Βρετανία παίρνει κάθε χρόνο). Μεταξύ άλλων, συμβουλεύει κυβερνήσεις ανά τον κόσμο για θέματα δικαίου ανταγωνισμού, ενώ έχει εκπαιδεύσει παγκοσμίως δικαστές στο ίδιο αντικείμενο.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη. Το όνειρό του ήταν να ασχοληθεί με την αρχαιολογία, αλλά με παρότρυνση του πατέρα του ακολούθησε το δρόμο της νομικής, παίρνοντας την πρώτη του υποτροφία σε ηλικία 17 ετών για προπτυχιακές σπουδές στο Στρασβούργο.
Από τότε ζει και εργάζεται στο εξωτερικό. Η λίστα των πόλεων στις οποίες έχει ζήσει ατέλειωτη: από την Καλιφόρνια και τη Νέα Υόρκη, μέχρι το Βερολίνο, το Στρασβούργο, τη Μόσχα και το Λουξεμβούργο. Τα τελευταία χρόνια η βάση του ήταν το Λονδίνο, κάτι που πιθανά θα αλλάξει, καθώς τον κέρδισε το όμορφο Παρίσι.
Αν και ζει εκτός, για την Ελλάδα είναι αισιόδοξος και πιστεύει ότι έχουν γίνει θετικά βήματα για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά της. Δεν νιώθει το ίδιο για το δικαστικό μας σύστημα -που είναι ένας πολύ σημαντικός μοχλός για την προσέλκυση επενδύσεων- καθώς πιστεύει ότι “θέλει χρόνο για να εξελιχθεί”. Διέπεται, κατά τη γνώμη του, από μια “τυπολατρεία”, με τους περισσότερους δικαστές να μην έχουν την απαιτούμενη εκπαίδευση για να μπορούν να καταλάβουν τις οικονομικές επιπτώσεις των αποφάσεων που παίρνουν.
3 πράγματα που σου αρέσουν περισσότερο στο Παρίσι;
Είναι η ευρωπαϊκή πρωτεύουσα της τέχνης και της μαγειρικής, και έχει μια μοναδική ιστορικότητα.
Η δουλειά σου: πάθος ή τρόπος για να εξασφαλίζεις τα προς το ζην;
Πάθος και χόμπυ θα έλεγα. Aν ο απώτερος στόχος μου ήταν καθαρά οικονομικός, με τη δικηγορία θα είχα υψηλότερες οικονομικές απολαβές. Μου αρέσει πολύ ο ακαδημαϊκός χώρος, κυρίως το γεγονός ότι δουλέυω με φοιτητές και έχω την ευκαιρία να τους βοηθήσω να σκεφτούν διαφορετικά, έξω από τα κατεστημένα.
Πού θες να βρίσκεσαι σε 10 χρόνια;
Θα μου άρεσε πολύ να ζούσα στο Παρίσι. Με ενθουσιάζει, το θεωρώ το κέντρο της Ευρώπης, νιώθω πολύ άνετα εδώ… Παίζει βέβαια ρόλο και το Brexit που το θεώρησα προδοσία. Ξέρεις, όταν πρωτοπήγα στο Λονδίνο το 2005, μετά από 8 χρόνια παραμονής στη Γαλλία, ήταν μια πάρα πολύ ανοιχτή χώρα η Αγγλία, έδινε ευκαιρίες στους νέους, υπήρχε ένα κοινωνικό αμάλγαμα που δεν το βλέπεις πλέον σήμερα τόσο πολύ. Σιγά σιγά, με τα χρόνια, ο κόσμος που πλέον έρχεται στο Λονδίνο είναι μιας συγκεκριμένης οικονομικής επιφάνειας και αυτό που θα ακολουθήσει μετά το Brexit είναι πιστεύω, μια αγγλοκεντρική χώρα. Δυστυχώς στην Αγγλία, όσο ανεβαίνεις βαθμίδες τόσο βλέπεις ότι έχεις πολύ λιγότερες ευκαιρίες επειδή είσαι ξένος.
Πες μας κάτι για τον εαυτό σου που δεν μπορούμε να καταλάβουμε εκ πρώτης όψεως…
Έτρεχα σε μαραθώνιους παλιά στη Γαλλία με κάτι φίλους, κάνω επίσης και ιστιοπλοΐα και μου αρέσει πολύ να ταξιδεύω…
Αγαπημένα σου ταξίδια;
Στην έρημο Ατακάμα, να κάνω backpacking στη Χιλή. Ή όταν είχα πάρει το λεωφορείο από το Μπουένος Άιρες και μετά από 25 ώρες έφτασα στο πανεπιστήμιο της Παταγονίας να επισκεφτώ φίλους. Στόχος μου ήταν να πάω μέχρι την Ακτή του Πυρός αλλά δεν άντεξα… Ένα άλλο αγαπημένο ταξίδι ήταν πέρυσι το καλοκαίρι που επισκέφτηκα με φίλους τη λίμνη Βαϊκάλη στη Σιβηρία, ήταν ένα μαγικό τοπίο.
Γενικά όμως ταξιδεύω πάρα πολύ και για δουλειά. Μια βδομάδα μπορεί τη μια μέρα να είμαι Νέα Υόρκη, μετά να πάω Ινδία, Μόσχα και να γυρίσω Λονδίνο. Δεν είναι εύκολα τα επαγγελματικά ταξίδια όταν είναι τόσο εντατικά.
Ποιο θα ήταν (αν υπήρχε) αυτό που θα έπαιρνες πίσω στην Ελλάδα μαζί σου από το Παρίσι και γιατί;
Αυτός ο διαρκής πολιτισμός, η ευγένεια που υπάρχει σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, ο τρόπος που αντιλαμβάνονται το δημόσιο χώρο. Είναι μια όμορφη πόλη που έχει όμορφες γωνιές παντού, και όλοι προσπαθούν να τη βελτιώσουν, με ένα απλό φυτό στο παράθυρο, με απλές καθημερινές κινήσεις.
Επίσης, οι Παριζιάνοι έχουν μια αίσθηση ιστορικότητας της πόλης τους που εμείς δεν την έχουμε (ενώ θα έπρεπε, καθώς η Αθήνα είναι πολύ πιο ιστορική πόλη). Στην Ελλάδα, αν είχαμε επίγνωση της ιστορικότητας της χώρας μας, θα μπορούσαμε να κάνουμε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Δυστυχώς όμως σκεφτόμαστε ομοιόμορφα, δεν είμαστε avant garde, όλοι προσπαθούν να κάνουν το ίδιο πράγμα, να μη ξεφύγουν από την ομοιομορφία.
Ήλιος, θάλασσα, ζεστασιά… 3 χαρακτηριστικά της χώρας μας. Πώς μπορεί αυτό το κενό να αναπληρωθεί όταν ζεις μακριά της;
Δεν μου λείπει η Ελλάδα γιατί την επισκέπτομαι κάθε 3 βδομάδες.
Αν μπορούσες να εξάγεις κάτι από την Ελλάδα στο μέρος όπου ζεις ποιο θα ήταν αυτό;
Την κουλτούρα του να βγεις έξω, να πας στο καφέ… Και το ότι στην Ελλάδα είμαστε πιο άμεσοι με κάποιον που δεν γνωρίζουμε, οι Έλληνες είμαστε πιο ανοιχτοί.
Τελικά, οι Έλληνες θέλουμε να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα;
Δεν το έχω βιώσει προσωπικά, αλλά νομίζω ναι, το έχουμε. Έχω πολύ καλούς φίλους στις ΗΠΑ από το Ισραήλ και βλέπεις πώς στηρίζουν ο ένας τον άλλον. Στην Ελλάδα δεν το βλέπεις αυτό πολύ.
Στην Ελλάδα γίνεται πολύς λόγος για το λεγόμενο brain drain και για το πώς μπορούμε να κρατήσουμε τα νέα παιδιά στη χώρα μας, εσένα τι θα σε έκανε να γυρίσεις πίσω;
Τα άτομα που έφυγαν, πιθανά δε θα μπορούσαν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα αυτή την περίοδο, έτσι δεν έχασαν χρόνο στη διάρκεια της κρίσης. Θα έχουν επαφές με την Ελλάδα και αυτό θα βοηθήσει, και εκεί πρέπει η ελληνική πολιτεία να βρει τρόπους να τους φέρει πίσω, ίσως όχι με την έννοια του να μετακομίσουν πίσω, αλλά πώς θα μπορέσει να τους αξιοποιήσει σε θέματα εμπειριών, τεχνογνωσίας, networking. Και δυστυχώς αυτό προς το παρόν δε γίνεται.
Έχω και μια προσωπική εμπειρία: πριν 10 χρόνια ξεκινήσαμε ένα συνέδριο πολιτικής και δικαίου ανταγωνισμού στην Ελλάδα και μέσα σε μια δεκαετία είδαμε μεγάλη βελτίωση της ποιότητας και του επιπέδου των συμμετεχόντων. Το συνέδριο (και η Ελλάδα) είχε φτάσει να θεωρείται πόλος έλξης διεθνώς και οι Έλληνες συμμετέχοντες είχαν συνεχώς όλο και πιο υψηλό επίπεδο και έντονη παρουσία. Δε βγάζαμε χρήματα από αυτό το εγχείρημα και παρ’ όλ’ αυτά αναγκαστήκαμε να κλείσουμε φέτος το σωματείο και να μη διεξάγουμε το συνέδριο, καθώς η πολιτεία δεν μου το επιτρέπει επειδή είμαι φορολογικός κάτοικος άλλης χώρας…
