«Ανεπαρκής» χαρακτηρίστηκε από πολλούς η COP29, η οποία ολοκληρώθηκε εν μέσω αντιδράσεων και μαζικών αποχωρήσεων τις πρώτες πρωινές ώρες της περασμένης Κυριακής. Μια πιο προσεκτική ματιά, ωστόσο, ενδυναμώνει μια άλλη εκτίμηση, που χαρακτηρίζει τη φετινή Διάσκεψη για το Κλίμα στο Μπακού «απογοητευτική».
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε στην πολυήμερη συνάντηση ορίζει πως οι αναπτυγμένες χώρες δεσμεύονται να παρέχουν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035 προκειμένου oι αναπτυσσόμενες χώρες να αντιμετωπίσουν τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης – για την οποία έχουν ελάχιστο ποσοστό ευθύνης σε σχέση με τις αναπτυγμένες οικονομίες.
Μόλις 300.000.000
Τα χρήματα αυτά προορίζονται για την αντιμετώπιση πλημμύρας, καύσωνα και ξηρασίας, αλλά και για επενδύσεις σε μορφές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, οικονομολόγοι εκτιμούν ότι απαιτούνται 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια για να επιτευχθεί η πολύπαθη και πολυπόθητη αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Σε αυτήν τη μεγάλη ψαλίδα μεταξύ συμφωνημένης παροχής βοήθειας και εκτιμώμενου κόστους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, να σημειωθεί ότι oι αναπτυγμένες χώρες, οι οποίες φέρουν τη συντριπτική ευθύνη για την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής διαχρονικά, είχαν δεσμευτεί το 2009 να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες μέχρι το 2020. Η εν λόγω δέσμευση άρχισε να τηρείται μόλις το 2022!
Η Σύνοδος COP29 πραγματοποιήθηκε στο τέλος μιας χρονιάς που θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι η θερμότερη που έχει καταγραφεί, με ακραία καιρικά φαινόμενα να κοστίζουν ζωές στο σύνολο σχεδόν του πλανήτη. Η διοργάνωση φιλοξενήθηκε στο Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα όπου κυριαρχούν τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων, με τους συμμετέχοντες λομπίστες και εκπροσώπους της βιομηχανίας των ορυκτών καυσίμων να ξεπερνούν αριθμητικά σχεδόν όλες τις εθνικές αντιπροσωπείες.
Στη Σκιά του Donald Trump
Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε στη σκιά της επανεκλογής του Donald Trump, γνωστού για τις θέσεις του περί ανυπαρξίας της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της επιλογής του –στην πρώτη του θητεία– να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού.
Η επάνοδος του Trump στον Λευκό Οίκο φαίνεται πως συμπαρασύρει κι άλλους ομοϊδεάτες πολιτικούς. Ο λαϊκιστής πρόεδρος της Αργεντινής Javier Milei, για παράδειγμα, φλερτάρει ανοιχτά με την έξοδο από τη Συμφωνία του Παρισιού –με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας Gerardo Werthein να δηλώνει «επαναξιολογούμε τη στρατηγική μας για όλα τα θέματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή»– και να αποσύρει την αντιπροσωπεία της από τις συνομιλίες για το κλίμα της COP29.
Η Σαουδική Αραβία, από την άλλη, παρούσα στην COP29, εμπόδισε τις προσπάθειες επαναδιατύπωσης της περσινής δέσμευσης (στην COP28 στο Ντουμπάι) για τα ορυκτά καύσιμα, σε ένα κείμενο που χαρακτηρίζεται ως μη δεσμευτικό σύμφωνο, καθώς επιτρέπει στις εθνικές κυβερνήσεις να αποφασίσουν εάν και πόσο γρήγορα θα μειώσουν την εξάρτησή τους από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα.
Οι Πιστώσεις Άνθρακα
Ένας από τους στόχους στη φετινή σύνοδο κορυφής ήταν να συμφωνηθούν επιτέλους οι κανόνες για ένα παγκόσμιο σύστημα εμπορίας αντισταθμίσεων άνθρακα ή πιστώσεων άνθρακα. Οι πιστώσεις άνθρακα θεωρητικά επιτρέπουν σε χώρες ή εταιρείες να πληρώνουν για έργα που μειώνουν τις εκπομπές CO2 σε οποιαδήποτε περιοχή του πλανήτη, αντισταθμίζοντας έτσι τις δικές τους εκπομπές.
Το τελικό κείμενο για το άρθρο 6.2 περιλαμβάνει θετικά μέτρα ως προς τη διαφάνεια των πιστώσεων άνθρακα, καθώς είναι απαραίτητο οι χώρες να δημοσιεύουν πληροφορίες όταν εγκρίνουν επίσημα τα Διεθνώς Εμπορεύσιμα Αποτελέσματα Μετριασμού (ITMO), τις μονάδες που χρησιμοποιούνται για την εμπορία εκπομπών μεταξύ χωρών για χρήση από άλλους παράγοντες, όπως εταιρείες.
Από την άλλη πλευρά όμως, οι πληροφορίες που αφορούν την επίσημη έγκριση των πιστωτικών μονάδων άνθρακα από τις χώρες, καθώς και πρόσθετες λεπτομέρειες σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες, ενδέχεται να είναι διαθέσιμες πάρα πολύ αργά για πιστώσεις που αγοράζονται από αεροπορικές ή άλλες εταιρείες.
«Τα λάθη του άρθρου 6 [σ.σ. που αφορούν τις αγορές άνθρακα], δυστυχώς, δεν έχουν διορθωθεί», δήλωσε η Isa Mulder, ειδική σε θέματα πολιτικής στις παγκόσμιες αγορές άνθρακα. «Φαίνεται ότι οι χώρες ήταν πιο πρόθυμες να υιοθετήσουν ανεπαρκείς κανόνες και να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες αργότερα αντί να αποτρέψουν αυτές τις συνέπειες εξαρχής», συνέχισε.
Έτσι κι αλλιώς όμως, το εμπόριο άνθρακα είναι αμφιλεγόμενη τακτική. Όπως επισημαίνει η Greenpeace, «ο μηχανισμός εμπορίου άνθρακα που συμφωνήθηκε στην COP29 δεν αποτελεί ουσιαστική λύση, αντίθετα θα δώσει παράταση ζωής στη ρυπογόνο βιομηχανία ορυκτών καυσίμων που, αντί για μείωση των εκπομπών της, θα μπορεί απλώς να τις αντισταθμίσει».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
To Vegan or Not to Vegan? Ιδού η Απορία
