Μακροβιότητα, αντιγήρανση, μακροζωία είναι μερικές μόνο από τις λέξεις που περιγράφουν τον απώτερο σκοπό των περισσότερων ανθρώπων. Η επιστημονική έρευνα κατευθύνεται στο να βρει τον τρόπο να μένουμε ζωντανοί περισσότερα χρόνια, αυξάνοντας ολοένα το προσδόκιμο όριο της ζωής μας.
Σε μια εποχή που φαίνεται στην Ελλάδα να χάνουμε το προνόμιο της μακροζωίας, η βασική αγωνία δεν περιορίζεται απλώς στον αριθμό των χρόνων ζωής, αλλά κυρίως στην ποιότητα αυτών των χρόνων. Σε αυτό που ονομάζεται υγιές γήρας. Γιατί στόχος μας είναι να γεράσουμε με υγεία, με κινητικότητα, με ευεξία, με παραγωγικότητα, στο να γεράσουμε όρθιοι και ακμαίοι.
Αυτό το υγιές γήρας έρχεται να καθοριστεί με το ιδανικό διατροφικό πατρόν, όπως δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine. Η ομάδα των ερευνητών χρησιμοποίησε δεδομένα από δύο μακροχρόνιες (>30 έτη) αμερικανικές μελέτες, τη «Nurses’ Health Study» (1986-2016) και τη «Health Professionals Follow-Up Study» (1986–2016), σε σύνολο 105.015 συμμετεχόντων. Ανέλυσαν 8 διατροφικά πρότυπα (με διαφορετικά ονόματα), καθώς και την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων σε σχέση με την υγιή γήρανση.
Η γενετική προδιάθεση, καθώς και ο εκάστοτε τρόπος ζωής, επηρεάζουν στο πώς αυτές οι γενικές οδηγίες πρέπει να εξατομικευτούν, σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε ατόμου.
Τι Σημαίνει «Υγιές Γήρας»;
Πριν δούμε όμως τι περιλαμβάνει αυτό το ιδανικό διατροφικό πατρόν για το υγιές γήρας, είναι σημαντικό να ορίσουμε τις καταστάσεις που το χαρακτηρίζουν. Αξιολογήθηκαν λοιπόν δείκτες γνωστικής, σωματικής και ψυχικής υγείας, καθώς και η επιβίωση έως τα 70 έτη χωρίς χρόνιες ασθένειες. Αναλυτικά:
- Άθικτη γνωστική λειτουργία, που σημαίνει άψογη λειτουργία του εγκεφάλου, της μνήμης και της ικανότητας να διαβάζω, να γράφω, να επιχειρηματολογώ και να συνεννοούμαι.
- Άθικτη φυσική λειτουργία, που ορίζεται από συγκεκριμένες μετρήσιμες λειτουργίες, όπως το ανέβασμα σκάλας, το περπάτημα ενός τετραγώνου ή παραπάνω, το σκούπισμα, η μεταφορά ενός τραπεζιού, το σήκωμα σε σακούλες σούπερ μάρκετ, το ντύσιμο και το ντους.
- Άθικτη ψυχική υγεία, χωρίς σημάδια δηλαδή καταθλιπτικών ή άλλων επεισοδίων.
- Η επιβίωση πάνω από 70 έτη χωρίς κάποια χρόνια πάθηση. Για τις ανάγκες αυτής της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν οι 11 κύριες χρόνιες παθήσεις, όπως αυτές καταγράφονται για τον αμερικανικό πληθυσμό με βάση τα επικαιροποιημένα στοιχεία του 2021 και περιλαμβάνουν (με σειρά σημαντικότητας): καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκινοπάθειες, Covid-19, ατυχήματα, εγκεφαλικά, χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, Αλτσχάιμερ, διαβήτης τύπου ΙΙ, ηπατικές παθήσεις, νεφρικές παθήσεις, όλες οι υπόλοιπες.
Το υγιές γήρας χτίζεται από την παιδική ηλικία αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες, ένα τρόφιμο τη φορά.
Διατροφή που Ευνοεί το Υγιές Γήρας
Το σημαντικό σε αυτή τη μελέτη δεν είναι να ονοματίσουμε το όνομα του διατροφικού πατρόν, κινδυνεύοντας να δημιουργήσουμε άλλη μια « trendy» διατροφή, αλλά να ονοματίσουμε τα τρόφιμα και τα συστατικά τους στα οποία οφείλουμε να δίνουμε προτεραιότητα και τα οποία πρέπει να περιλαμβάνονται σε καθημερινή βάση.
Τρόφιμα και συστατικά τους που ευνοούν το υγιές γήρας με σειρά προτεραιότητας: Φρούτα, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως το ελαϊκό οξύ, άλευρα ολικής άλεσης, λαχανικά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ξηροί καρποί και όσπρια, γιαούρτι και γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών, ελαιόλαδο, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, φασόλια, ντομάτες, τσάι, κρασί, σόγια.
Τρόφιμα και συστατικά τους που δεν ευνοούν το υγιές γήρας με σειρά προτεραιότητας: Τρανς λιπαρά οξέα, αλάτι, κόκκινο κρέας και επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος, βούτυρο και μαργαρίνες, προστιθέμενα σάκχαρα και χυμοί φρούτων, λικέρ, αναψυκτικά, επεξεργασμένα άλευρα, κοτόπουλα, αλκοόλ.
Ανάμεσα σε αυτές τις 2 κατηγορίες υπάρχει εύρος ποιοτικών χαρακτηριστικών, αλλά και πολλά άλλα τρόφιμα, με ασαφή συσχετισμό με το υγιές γήρας, τα οποία ανάλογα με την περίπτωση της ευρύτερης διατροφικής συνήθειας μπορεί να λειτουργήσουν θετικά, αρνητικά ή ουδέτερα. Ένα παράδειγμα σε αυτή τη μελέτη είναι η πατάτα, που ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνεται, τη συχνότητα και την ποιότητα της καλλιέργειάς της ανήκει σε ουδέτερες ζώνες ως προς τον χαρακτηρισμό των τροφίμων.
Γιατί στόχος μας είναι να γεράσουμε με υγεία, με κινητικότητα, με ευεξία, με παραγωγικότητα, στο να γεράσουμε όρθιοι και ακμαίοι.
Η Σημασία της Γενετικής Προδιάθεσης
Η γενετική προδιάθεση, καθώς και ο εκάστοτε τρόπος ζωής, επηρεάζουν στο πώς αυτές οι γενικές οδηγίες πρέπει να εξατομικευτούν, σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε ατόμου, για να υπάρξουν τα βέλτιστα αποτελέσματα.
Το υγιές γήρας χτίζεται από την παιδική ηλικία, αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες − ένα τρόφιμο τη φορά.
***
Αν θες να βελτιώσεις τις διατροφικές σου συνήθειες και να ενσωματώσεις τα επιστημονικά αυτά αποτελέσματα στο εβδομαδιαίο σου μενού ξεκίνα σήμερα, ξεκίνα με υπομονή και όρεξη να σε φροντίσεις χωρίς φάρμακα. Επικοινώνησε μαζί μου (info@dnanutricoach.com ή στο 210 9615860) για να σε βοηθήσω στην εξατομικευμένη σου διατροφική οδηγία.
Μέχρι την επόμενη φορά, να θυμάσαι ότι η διατροφή είναι πρωτίστως μέσο υγείας και όχι αισθητικής.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Καλύτερο Fitness ή Μικρότερο Νούμερο στη Ζυγαριά;