Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι πιο στοχευμένα με τον κόσμο του κρασιού, με ιντρίγκαρε πολύ να δοκιμάζω κρασιά στα τυφλά, η προσπάθεια να ανακαλύψω τι βρίσκεται μέσα στο ποτήρι μου, παρατηρώντας και ερευνώντας τα χαρακτηριστικά κάθε κρασιού.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία κινητοποιούσα τις αισθήσεις μου και, τελικά, συνειδητοποιούσα ότι τα αρώματα και οι γεύσεις αποτυπώνονταν πιο έντονα στο μυαλό μου, με αποτέλεσμα την επόμενη φορά που συναντούσα το ίδιο –ή από κάποια παρόμοια κατηγορία– κρασί μπορούσα πιο εύκολα να το διακρίνω, ανακαλώντας πιο γρήγορα τα χαρακτηριστικά του στο μυαλό μου.
Αυτή η διαδικασία γινόταν πάντα πιο ουσιαστική αλλά και πιο διασκεδαστική μαζί με παρέα. Άλλωστε, μέσα από τη συζήτηση και την ομαδική εξερεύνηση, οποιαδήποτε περιήγηση αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον, πόσο μάλλον μια οινική, όπου υπάρχουν τόσα μονοπάτια να διαβεί κανείς.
Οι Παρέες που Γράφουν Οινο… Ιστορίες
Μέσα από τη δυναμική μιας παρέας πιστεύω πως μπορείς να αποκτήσεις βαθιά γνώση και εμπειρία για το κρασί. Τα τελευταία χρόνια ακούω πως έχουν δημιουργηθεί πολλές τέτοιες μικρές παρέες. Ίσως μας ώθησε και ο κορωνοϊός λίγο προς αυτή την κατεύθυνση και μορφή εξόδου, την πιο ήπια και με λιγότερα άτομα, αλλά μάλλον με πιο εποικοδομητικές αφορμές για συναντήσεις.
Διαφορετικοί άνθρωποι, λοιπόν, που αγαπούν το κρασί και που έχουν ασχοληθεί με αυτό έως ένα βαθμό συναντιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε κάποιο σπίτι ή εστιατόριο και δοκιμάζουν τυφλά μια σειρά κρασιών. Τις περισσότερες φορές υπάρχει και ένα θέμα που πλαισιώνει τη γευσιγνωσία, ώστε να μπορεί και πιο εύκολα να οργανωθεί η σκέψη. Για παράδειγμα, επιλέγουν συγκεκριμένη ποικιλία και τη δοκιμάζουν σε κρασιά διαφορετικών περιοχών ή, αντίστροφα, αποφασίζουν να δοκιμάσουν κρασιά μιας συγκεκριμένης περιοχής.
Υπάρχουν άπειροι γρίφοι και ερωτήματα που μπορεί να τεθούν στο τραπέζι και, μέσα από αυτό το διασκεδαστικό παιχνίδι των αισθήσεων, τις συζητήσεις, το σκεπτικό του καθενός, η παρέα είναι πιθανό να καταλήξει σε επισημάνσεις και συμπεράσματα που θα την εκπλήξουν, υπερβαίνοντας ή αλλάζοντας κατά πολύ ό,τι είχε καθένας στο μυαλό του στην αρχή της γευσιγνωσίας.
Πλεονεκτήματα της Τυφλής Γευσιγνωσίας
Όταν δοκιμάζουμε τυφλά ένα κρασί, χωρίς δηλαδή να έχουμε δει την ετικέτα του, είμαστε ελεύθεροι από προκαταλήψεις και κάθε είδους προδιάθεση, αρνητική ή θετική. Συνήθως, όταν γνωρίζουμε την ιστορία ενός κρασιού, σχηματίζουμε συγκεκριμένη εικόνα, με αποτέλεσμα να οδηγούμε τεχνητά τις αισθήσεις μας και σε συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Για παράδειγμα, αν δοκιμάσουμε ένα πολύ φθηνό κρασί, το πιο πιθανό είναι να το χαρακτηρίσουμε «μέτριο» χωρίς να το σκεφτούμε σε βάθος. Αντίστοιχα, αν ένα κρασί είναι ακριβό και παράγεται σε μια πολύ φημισμένη οινοπαραγωγική περιοχή, θα βιαστούμε να το επαινέσουμε.
Ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι, προσπαθώντας να ανακαλύψουμε την ποικιλία, τη χώρα παραγωγής, τη χρονιά και πολλά άλλα στοιχεία του κρασιού που δοκιμάζουμε, συγκεντρώνουμε την προσοχή μας πολύ έντονα στα χαρακτηριστικά του. Διερευνούμε με λεπτομέρεια τα αρώματα, τις γεύσεις, το σώμα, την υφή, την οξύτητα, τις τανίνες, την αίσθηση που δημιουργεί το αλκοόλ στο στόμα, την επίγευση, συλλέγοντας τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε ώστε να καταλήξουμε σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Έτσι, σε αυτή την προσπάθεια να βρει κανείς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το αντίστοιχο στιλ κάθε κρασιού, το αποτύπωμά του μένει βαθιά χαραγμένο στη μνήμη μας. Οι γευστικοί μας κάλυκες προπονούνται πολύ έντονα και συγχρόνως τα αρώματα και οι γεύσεις κατηγοριοποιούνται κάπως μαγικά στο μυαλό μας.
Η Έκπληξη της Αποκάλυψης
Η κορυφαία στιγμή μια τυφλής γευσιγνωσίας είναι όταν αποκαλύπτονται οι ετικέτες. Η ικανοποίηση που νιώθεις όταν έχεις καταλήξει στο σωστό συμπέρασμα είναι μεγάλη. Αλλά και οι ανατροπές είναι χρήσιμες, καθώς μας «εκπαιδεύουν» στο να διακρίνουμε με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια το προφίλ κάθε κρασιού.
Δοκιμάζοντας Sauvignon Blanc στα Τυφλά
Πριν λίγο καιρό είχα την ευκαιρία να βρεθώ σε μια τέτοια παρέα. Συναντηθήκαμε στο Θαλασσάκι, στον Πειραιά. Ήταν προγραμματισμένο να δοκιμάσουμε τυφλά Sauvignon Blanc δεξαμενής του 2021 και να ερευνήσουμε ποια είναι η θέση της Ελλάδας ανάμεσα στον Παλαιό και τον Νέο Κόσμο. Την οργάνωση είχε αναλάβει ο Νικόλας Σωτηρόπουλος και τον ευχαριστούμε θερμά γι’ αυτό.
Το Sauvignon Blanc είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη λευκή ποικιλία παγκοσμίως. Καλλιεργείται ευρέως και μας δίνει πολλά και διαφορετικά στιλ κρασιού. Τη συναντάμε τόσο στον Παλαιό Κόσμο, όπως στη Γαλλία και συγκεκριμένα στην Κοιλάδα του Λίγηρα (Sancerre και Pouilly-Fumé) και στο Bordeaux, όσο και στο Νέο Κόσμο, με πιο δυνατή παρουσία στη Νέα Ζηλανδία και συγκεκριμένα στο Marlborough.
Χαρακτηριστικά αρώματα της ποικιλίας είναι το γρασίδι, το σπαράγγι, η πράσινη πιπεριά, τα τροπικά φρούτα αλλά και το «κατούρημα γάτας» (cats’ pee), ένα ιδιαίτερο άρωμα που πρέπει κανείς να διακρίνει εμπειρικά για να το καταλάβει. Είναι μια ποικιλία που προτείνεται σε εκείνους που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο κρασί, καθώς είναι εύκολη στην κατανόησή της χάρη στον καθαρό και ευδιάκριτο χαρακτήρα της.
Το Sauvignon Blanc φυτεύτηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Κτήμα Πόρτο Καρράς, στις μέρες μας όμως παράγεται σε πολλές περιοχές σε ολόκληρη τη χώρα.
Ανάμεσα στα ερωτήματα που θέλαμε να διερευνήσουμε εκείνη τη βραδιά ήταν οι οργανοληπτικές διαφορές ανάμεσα στον Παλαιό και τον Νέο Κόσμο, ποια είναι η θέση της Ελλάδας, τι το ξεχωριστό έχουν τα νεοκοσμίτικα savvy (όπως είναι γνωστά σε αυτές τις χώρες) και γοητεύουν τον κόσμο τόσο πολύ, αλλά και κατά πόσο μπορεί ο ελληνικός αμπελώνας να διαχειριστεί με αξιώσεις το ιδιαίτερο αυτό σταφύλι του Λίγηρα.
Το line up της δοκιμής μας είχε 6 κρασιά. Δύο από την Ελλάδα, ένα από τη Νέα Ζηλανδία, ένα από την Αυστρία, ένα από τη Γαλλία και ένα από τη Χιλή. Όλα από την εσοδεία του 2021 και χωρίς να έχουν περάσει από βαρέλι.
– Villa Maria – Sauvignon Blanc Private Bin (Νέα Ζηλανδία)
– Ε Weingut Nigl – Sauvignon Blanc (Αυστρία)
– Κτήμα Άλφα – Sauvignon Blanc (Ελλάδα)
– Montes – Outer Limits Sauvignon Blanc (Χιλή)
– Κυρ Γιάννη – Sauvignon Blanc Single Vineyard Ντρούμο (Ελλάδα)
– Serge Dagueneau – Pouilly-Fumé Clos Des Chaudoux (Γαλλία)
Αρχικά ψάξαμε να βρούμε τη χώρα προέλευσής τους και, στη συνέχεια, τα αξιολογήσαμε, σύμφωνα με τα προσωπικά κριτήρια κάθε μέλους της παρέας, κατά σειρά προτίμησης. Κάτι που απολαμβάνω στην παρέα όταν δοκιμάζουμε κρασιά για την ευχαρίστησή μας είναι ακριβώς αυτό, ότι το κριτήριο είναι συνήθως υποκειμενικό, ανάλογα με το γούστο του καθενός. Φυσικά, κάποιος μπορεί να επιλέξει να κατηγοριοποιήσει τα κρασιά που δοκιμάζει σύμφωνα με αντικειμενικά περισσότερο κριτήρια. Δηλαδή, να διερευνά την τυπικότητα της ποικιλίας και τη συνολική αξιολόγηση του κρασιού πιο αυστηρά.
Τα αποτελέσματα ήταν εντελώς ανατρεπτικά αυτή τη φορά. Όλα ήταν αξιόλογα κρασιά, με ξεχωριστό χαρακτήρα και έκφραση.
Καταλήξαμε πως η Ελλάδα μοιάζει να ακροβατεί μεταξύ Παλαιού και Νέου Κόσμου, καθώς συγκεντρώνει χαρακτηριστικά και από τις δύο κατηγορίες. Ο Παλαιός Κόσμος διατηρεί ένα πιο αυστηρό στιλ, με αρώματα εσπεριδοειδών, πράσινων φρούτων και νότες ορυκτότητας, με φινέτσα που αντανακλά την ιστορία των περιοχών αυτών αλλά και μια πιο δροσερή αίσθηση στο στόμα από την ένταση της οξύτητας. Ο Νέος Κόσμος είναι σίγουρα πιο εκφραστικός και πληθωρικός, με αρώματα που παρασύρουν και τους πιο δύσπιστους οινόφιλους. Τροπικά φρούτα, ελκυστική φυτικότητα και απολαυστικό σώμα. Δύσκολα αντιστέκεται κάποιος σε αυτά τα χαρακτηριστικά.
Μας εξέπληξε η Villa Maria, που είχε πολύ πιο ευρωπαϊκό προφίλ από ό,τι περιμέναμε. Το Pouilly-Fumé δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Πολύ ευχάριστη έκπληξη ήταν ο Nigl, γιατί είχε βάθος, ορυκτότητα και την ευρωπαϊκή αυστηρότητα στο προφίλ του. Το Outer Limits Sauvignon Blanc έβριθε σε τροπικά αρώματα και βαρέλι και γενικότερα νεοκοσμίτικο χαρακτήρα, που μας γοήτευσε ιδιαιτέρως.
Αποδεικνύοντας ότι και η Ελλάδα μπορεί να παράγει Sauvignon Blanc αξιώσεων, το Κτήμα Άλφα έδειχνε μεγάλη τυπικότητα και φρεσκάδα, ενώ το Ντρούμο του Κυρ Γιάννη είχε πιο μεσογειακό χαρακτήρα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Greekwineday 2023 στη Φλωρεντία
The King of Reds: Τα Nέα Σχέδια του Carpe Vinum για την Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου
