H προϋπόθεση ομοφωνίας είναι “πολύ εκνευριστικό” πράγμα όταν πρέπει όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες να συναινέσουν για τη λήψη μιας απόφασης. Ξεχνάμε όμως πόσο πολύτιμος μπορεί να είναι ο συγκεκριμένος κανόνας, ο οποίος επί της ουσίας παρέχει στα μικρότερα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να ασκήσουν αυξημένη επιρροή, σε μια Ένωση στην οποία η φωνή τους, όπως είναι φυσικό, δεν ακούγεται πάντα το ίδιο δυνατά όσο των πιο μεγάλων.
Το βλέπουμε στην πράξη σήμερα με την περίπτωση της Κύπρου, η οποία επιμένει στο βέτο κατά των κυρώσεων στη Λευκορωσία, συνδέοντας τη συναίνεσή της με την επιβολή νέων κυρώσεων στην Τουρκία για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ.
Όπως διαβάζουμε, στη Σύνοδο Κορυφής που θα διεξαχθεί σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες, στη διάρκεια της οποίας η Τουρκία θα είναι κεντρικό… πιάτο στο μενού, θα επιχειρηθεί να πεισθεί η Λευκωσία να μην μπλοκάρει την κοινή γραμμή για τη Λευκορωσία. Στα συμπεράσματα της Συνόδου αναμένεται να υπάρξει έμμεση αναφορά στην πιθανότητα επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα και πιθανώς ξεχωριστή παράγραφος για την Κύπρο.
Σημειώστε πάντως ότι η Ursula von der Leyen, στην πρώτη της ομιλία για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προ εβδομάδων, πρότεινε να αναιρεθεί ο κανόνας της ομοφωνίας, ειδικά για υποθέσεις κυρώσεων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάτι το οποίο στο παρελθόν είχε συνδέσει με τη δυνατότητα της ΕΕ να διαμορφώνει τις διεθνείς εξελίξεις μέσω μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής και ο προκάτοχός της Jean-Claude Juncker.
Χωρίς αμφιβολία, το γεγονός ότι μια χώρα μπορεί να ασκήσει βέτο σε αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής, δυσκολεύει τη δυνατότητά μας να μιλάμε με μια φωνή ως Ευρωπαίοι στην παγκόσμια σκηνή. Πώς θα μπορούσε όμως να υπάρχει πραγματικά κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, όταν δεν υπάρχει κοινή αμυντική πολιτική;
Για κάποιες χώρες, όπως η Κύπρος αλλά φυσικά και η Ελλάδα, το βέτο αυτό αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Εγγυάται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα διολισθήσει σε ένα κλαμπ, στο οποίο οι ισχυροί διαλέγουν α λα καρτ τα πεδία στα οποία θα είμαστε “ένα”, σφυρίζοντας αδιάφορα, όταν είναι στο συμφέρον τους να είμαστε “πολλοί”.
