Από τη στιγμή που ένα μικρό κοριτσάκι βάζει τα ποδαράκια του στις γόβες της μαμάς και προσπαθεί απεγνωσμένα να ισορροπήσει μπροστά στον καθρέφτη πάνω στα ψηλά τακούνια, δημιουργείται αυτόματα μια (μοιραία) καταγραφή στο “γονιδίωμα” του στιλ, για μελλοντική εφαρμογή. Τότε που τα τακούνια θα είναι σε θέση να παίξουν εξέχοντα ρόλο στην εμφάνιση μιας κομψής (και όχι μόνο) γυναίκας.
Η Ιστορία του Τακουνιού
Δεν χρειάζεται μεγάλος κόπος για να βρει κανείς μυριάδες αναφορές για τη θέση του τακουνιού στην ιστορία της υπόδησης και κατά επέκταση της ένδυσης. Και μάλιστα και των δύο φύλων.
Πρώτοι οι άνδρες φόρεσαν τακούνια κι αυτοί δεν ήταν άλλοι από τους Πέρσες έφιππους πολεμιστές του 9ου μ.Χ. αιώνα. Γιατί έκαναν τη συγκεκριμένη επιλογή; Σίγουρα όχι για στιλιστικούς λόγους. Οι έφιπποι πολεμιστές ανακάλυψαν πως παπούτσια με τακούνια “σκάλωναν” στον αναβολέα της σέλας κι έτσι δεν γλιστρούσαν.
Εκτός από το πεδίο της μάχης, όμως, οι Πέρσες πολεμιστές καθιέρωσαν τα παπούτσια με τακούνι και όταν αφίππευαν. Έτσι, μέσω του διπλωματικού τους σώματος που ταξίδεψε στη γηραιά ήπειρο, εμφανίστηκαν “τακουνοφόροι” στις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις.
Τα τακούνια άρεσαν τόσο που τον 17ο αιώνα έγιναν ένα από τα σύμβολα εξουσίας των αριστοκρατών στην Ευρώπη. Ο Λουδοβίκος ο 15ος καθιέρωσε τα τακούνια τεσσάρων εκατοστών, και μάλιστα κόκκινα, ως σύμβολο υψηλής αριστοκρατίας. Πολύ σύντομα τα τακούνια έγιναν δημοφιλή και στις κατώτερες τάξεις. Τόσο, ώστε οι αριστοκράτες αναγκάστηκαν να ψηλώσουν τα δικά τους παπούτσια ακόμη περισσότερο για να ξεχωρίζουν. Μήπως από εκεί κρατάει η σκούφια (συγγνώμη, τα… τακούνια!) της έκφρασης “well-heeled”, που σημαίνει ευκατάστατος, με υψηλή καταγωγή;
Τα Ψηλά Τακούνια ως Σύμβολο και Έμπνευση
Η νέα μόδα άρεσε και στις γυναίκες, οι οποίες την υιοθέτησαν επί το υψηλότερο και το λεπτότερο. Και κάπου εκεί άρχισε η καθιέρωση των τακουνιών ως ένα από τα ισχυρότερα σύμβολα θηλυκότητας και σεξουαλικότητας.
“Αν ο Θεός ήθελε να φοράμε flat παπούτσια, δεν θα επινοούσε τον Manolo Blahnik!”, αναφώνησε σε μια έκρηξη φανατισμού η πάλαι ποτέ fashion editor της βρετανικής Vogue, Alexandra Shulman. Ο ίδιος ο Blahnik είχε δηλώσει: “Βάζεις ψηλά τακούνια κι αμέσως αλλάζεις!”.
Σταθερά και αμείλικτα, ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βοηθούντος και του Χόλιγουντ με τις ανεπανάληπτες ντίβες της εποχής που οπωσδήποτε φορούσαν γόβες στιλέτο ακόμα και στις σκηνές της κρεβατοκάμαρας, τα ψηλά και λεπτά τακούνια έγιναν οικουμενικό σύμβολο άκρας θηλυκότητας και ερωτικό φετίχ.
Εκτός από τους γνωστούς designers που αποθέωσαν στις κολεξιόν τους τα ψηλοτάκουνα (Roger Vivier, Ferragamo, Louboutin για να αναφέρω μόνο λίγους) εικαστικοί και άλλοι καλλιτέχνες λάτρεψαν τις γόβες και τους αφιέρωσαν πολλή από την τέχνη τους και πολύ από το ταλέντο τους.
Για παράδειγμα, ο ανεπανάληπτος φωτογράφος και βέβηλος (για τα ήθη της εποχής του) Helmut Newton, ο οποίος μεταχειρίστηκε το γυναικείο σώμα με τρόπο που μπορεί να είναι υβριστικός, όμως σίγουρα και υψηλότατης αισθητικής, φωτογραφίζει τις “μούσες” του, γυμνές ή ντυμένες, πάντα με stilettos ή πανύψηλες πλατφόρμες.
Όμως και ο δικός μας υπέροχος (και πρόωρα χαμένος) Παύλος Σάμιος ενθέτει στα έργα του, σε ρόλο κεντρικό ή ως λεπτομέρεια, ένα συχνά επαναλαμβανόμενο μοτίβο: κόκκινες γόβες είτε φορεμένες, είτε αφημένες κάπου στον χώρο.
Αντέχουν τα Τακούνια στον Ανταγωνισμό;
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το αντίπαλο δέος των ψηλοτάκουνων ήρθε με τις θρυλικές μπαλαρίνες, εμπνευσμένες, ως γνωστόν, από τα παπούτσια του μπαλέτου.
Ακολούθησε και η ένταξη των “αθλητικών”, της στρατιωτικής αρβύλας (αρβυλάκια κατ’ ευφημισμόν) και των sneakers στις συλλογές της υψηλής και επώνυμης μόδας (βλέπε Karl Lagerfeld for Chanel ή Doc Martens με τούλινες φούστες!).
Αν και κάθε γυναίκα που αγαπάει τα παπούτσια έχει και flat και τακούνια στην παπουτσοθήκη της, πιστεύω ακράδαντα ότι δεν είναι εξίσου φανατικές και με τα δύο είδη. Θεωρώ ακόμη πως ο διαχωρισμός και η αντίστοιχη επιλογή (δηλαδή, είμαι γυναίκα-μπαλαρίνα ή γυναίκα-στιλέτο) έχει να κάνει με την υποσυνείδητη εικόνα του εαυτού μας, καθώς και με την κάπως πιο συνειδητή εικόνα που θέλουμε να προβάλλουμε προς τα έξω.
Ευθαρσώς, και με σεβασμό προς την άλλη “παράταξη”, δηλώνω φανατική οπαδός των τακουνιών! Νομίζω ότι προσθέτουν στην εμφάνιση, εκτός από ύψος, χάρη και ιδιαίτερη γοητεία.
Εννοείται πως για περπάτημα στα πλακόστρωτα και στα νησιώτικα καλντερίμια, αλλά και στους αρχαιολογικούς χώρους, θα αφήσω τα τακούνια μου στην ησυχία τους. Όπως επίσης εννοείται πως φοράω sneakers στις τρεχάλες μου στην πόλη και στις περιηγήσεις μου ανά τον κόσμο, όπως σανδάλια καθώς και σαγιονάρες και παντόφλες (ποτέ πλατφόρμες!) στην παραλία. Αλλά, όταν σκέφτομαι παπούτσια, μου έρχονται πρώτα στο μυαλό τα ψηλοτάκουνα.
Ωδή στα Ψηλοτάκουνα
Κάπως έτσι μου ήρθε στο μυαλό το θρυλικό, υπέροχο τραγούδι Piensa En Mi, που έκανε πασίγνωστο με τη συγκλονιστική ερμηνεία της η Luz Casal στην πολυβραβευμένη ταινία του λατρεμένου Pedro Almodóvar, Ψηλά Τακούνια.
“Piensa en mi” που θα πει “σκέψου εμένα”. Aν κάποιος μου έλεγε: “σκέψου μια κομψή, αλλά και άκρως θηλυκή γυναίκα”, στη φαντασία μου θα της “φορούσα” ψηλά τακούνια!
Διαβάστε στην αθηΝΕΑ περισσότερες ιστορίες με στιλ:
Η Μιμή με τα Kαπέλα της Κατερίνας στη “Σμύρνη”. Chapeau!
