Επιστρέψαμε από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές με αισιόδοξη διάθεση! Τόσο που, αντί να σταθούμε στα νέα που μας προβληματίζουν, αποφασίσαμε ότι η έλευση του νέου έτους απαιτεί ψυχραιμία και τη συνειδητή επιλογή να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο. Ανοίγουμε λοιπόν την πρώτη αθηΝΕΑ της χρονιάς διαπιστώνοντας ότι για όλα τα στραβά, εγχώρια και μη, που συμβαίνουν αυτό τον καιρό, οι προοπτικές της Ευρώπης, είναι οι καλύτερες των τελευταίων ετών. Οι κεντρικοί λόγοι γι’ αυτό, στους οποίους θα αναφερθούμε εκτενέστερα στις επόμενες εβδομάδες, είναι τέσσερις.
Ας αρχίσουμε απ’ το Brexit. Η επιλογή του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν μια κακή εξέλιξη, η οποία θα ήταν προτιμότερο για αμφοτέρους τους εμπλεκόμενους να είχε αποφευχθεί. Όμως, οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις, στις οποίες το Ηνωμένο Βασίλειο μοιάζει σαφώς να είναι το αδύναμο μέρος, λειτουργούν ως cautionary tale για άλλα μέλη που πιθανώς φλέρταραν με μια ενδεχόμενη αποχώρηση, ενώ χωρίς τη διαχρονική βρετανική επιφυλακτικότητα να λειτουργεί ως τροχοπέδη, μια πιο ενωμένη Ευρώπη μοιάζει ρεαλιστικότερη παρά ποτέ.
Ναι, χάνουμε, γιατί με την αποχώρηση των Βρετανών, θα μας λείψουν τα πλεονεκτήματα από τη δικαιολογημένη απέχθειά τους για τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και την έμφαση που έδιναν τις τελευταίες δεκαετίες στην ελεύθερη αγορά, όμως η Γαλλία του Emmanuel Macron μοιάζει να εφαρμόζει μια ιδιαίτερα ρηξικέλευθη για γαλλικά δεδομένα φιλελεύθερη οικονομική πολιτική. Ο δεύτερος λόγος που αισιοδοξούμε είναι λοιπόν ακριβώς αυτός. Ότι πλέον, στο πρόσωπο του Macron υπάρχει άλλος ένας εταίρος που μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα, με προφίλ σαφώς φιλοευρωπαϊκό και οπτική γωνία διαφορετική από την πρόσφατα επικρατούσα γερμανική.
Ο τρίτος λόγος συνδέεται με τη χώρα μας. Παρά τις αδιαμφισβήτητες δυσκολίες, και παρά τον κίνδυνο από τον οποίο ξυστά περάσαμε το καλοκαίρι του 2015, χώρες του Νότου όπως η Ελλάδα παραμένουν στην Ένωση, φέρνοντας στο προσκήνιο την ανομοιογένεια εντός της, κάτι που αργά ή γρήγορα θα επαναφέρει και τη συζήτηση για μια δημοσιονομική ένωση, πέρα από την υφιστάμενη νομισματική.
Για τέλος άφησα τον πιο αμφιλεγόμενο λόγο αισιοδοξίας: τον Donald Trump. Για όλα τα κακά που έχει φέρει η εκλογή του στο Λευκό Οίκο, ο απομονωτισμός και η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά στην οποία ωθεί τις ΗΠΑ αποτελούν πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο, τόσο σε επίπεδο γεωστρατηγικό, όσο και εμπορικό, επιστημονικό, τεχνολογικό.
Μένει να δούμε αν τη μοναδική αυτή συγκυρία θα την αξιοποιήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες το 2018.
ΥΓ. Κίνδυνο για όλα αυτά αποτελεί αδιαμφισβήτητα το τι Γερμανία θα έχουμε τα επόμενα χρόνια, και το αν θα δούμε απ’ αυτήν μια αντιευρωπαϊκή στροφή, κάτι το οποίο ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει.
