Πριν κάποιες ώρες, οι ΗΠΑ εκτόξευσαν 59 πυραύλους Τόμαχοκ στη Συρία, πλήττοντας αεροπορική βάση του Bashar al-Assad, ως απάντηση στην επίθεση με χημικά για την οποία κατηγορείται το καθεστώς του. Είναι η πρώτη φορά από την έναρξη του συριακού εμφυλίου το 2011 που η Αμερική βομβαρδίζει σκόπιμα εγκαταστάσεις της συριακής κυβέρνησης.
Θα θυμάστε ότι η χρήση χημικών ήταν η κόκκινη γραμμή που είχε θέσει ο Barack Obama για κάποιου είδους στρατιωτική επέμβαση της Αμερικής στη Συρία. Όταν όμως τον Αύγουστο του 2013 έγινε γνωστό ότι ο Assad είχε χρησιμοποιήσει χημικά όπλα σκοτώνοντας σχεδόν 1.500 αμάχους έξω απ’ τη Δαμασκό, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος, παρότι αρχικά δήλωσε ότι θα έκανε κάτι -ζητώντας πρώτα την έγκριση ενός εχθρικού προς την ιδέα Κογκρέσου- εν τέλει αρκέστηκε στην καταστροφή του χημικού οπλοστάσιου του Assad, με διαμεσολάβηση της Ρωσίας.
Κατά τη γνώμη μου η απόφαση αυτή -είτε ήταν σωστή εκείνη τη στιγμή, είτε όχι- στοιχειώνει την κατάσταση στη Συρία μέχρι σήμερα. Έδωσε το μήνυμα τόσο στον Assad, όσο και στο σύμμαχό του Vladimir Putin, ότι ο Obama δεν ήταν διατεθειμένος να εμπλακεί σε μια σύρραξη στη Συρία, αφήνοντας πεδίο δόξης λαμπρό στη Ρωσία, η οποία στη συνέχεια παρενέβη ενεργά στον Συριακό εμφύλιο, ανατρέποντας την ισορροπία δυνάμεων υπέρ του Assad.
Η χθεσινή απόφαση του Trump να επέμβει στέκεται ενάντια τόσο στη διαχρονική ρητορική του υπέρ του αμερικανικού απομονωτισμού, με εξαίρεση μόνο περιπτώσεις όπου το συμφέρον της Αμερικής είναι ζωτικό, όσο και ενάντια στον Putin, η σχέση του οποίου με τον Trump έχει αφήσει πλήθος αναπάντητων ερωτηματικών.
Βέβαια, από άποψης τακτικής, μπορεί αυτός ακριβώς να είναι ο λόγος που το κάνει: μια απόφαση σαν κι αυτή δεν αποκλείεται να πάρθηκε ώστε να αποδείξει ότι δεν είναι μαριονέτα της Ρωσίας, την ώρα που ο ίδιος ο Λευκός Οίκος βρίσκεται υπό έρευνα για τις επαφές του στενού του κύκλου με το Κρεμλίνο. Η απόφαση είναι επίσης συνεπής με την εικόνα που θέλει να προβάλει: του σκληρού, “no bullshit”, απρόβλεπτου ηγέτη, με τον οποίο “δεν θες να μπλέξεις”.
Οι επιπτώσεις της σημερινής επίθεσης των ΗΠΑ τόσο στο συριακό εμφύλιο όσο και παγκοσμίως είναι ακόμα άγνωστες — βρισκόμαστε όμως σ’ ένα νέο παγκόσμιο περιβάλλον απ’ αυτό στο οποίο ήμασταν χθες. Θα μου πείτε, όταν πριν λίγες μέρες έγραφα ότι ο κυνισμός της Δύσης έχει αφήσει τη Συρία στο έλεος του πολέμου, δεν τασσόμουν εμμέσως υπέρ κάποιου είδους στρατιωτικής επέμβασης των ΗΠΑ; Υποθέτω πως ναι. Θα αισθανόμουν όμως μεγαλύτερη ασφάλεια αν στη θέση του σημερινού Προέδρου των ΗΠΑ, βρισκόταν ένας ηγέτης με μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση και ψυχραιμία, όπως και μεγαλύτερη διαφάνεια στα κίνητρα και τις επιδιώξεις του.
You can’t always get what you want όμως, όπως λένε κι οι Rolling Stones…
Μακάρι να είχε κάνει κάτι παραπάνω ο Obama για τη Συρία, θα ήταν ο πιο κατάλληλος από πλευράς ταμπεραμέντου να βγάλει πέρα μια τέτοια δύσκολη και επικίνδυνη αποστολή, και ίσως να είχαν γλιτώσει χιλιάδες άνθρωποι από τα δεινά του πολέμου στη Συρία αρκετά νωρίτερα.
Όμως δεν το έκανε, και αντ’ αυτού έχουμε τώρα τον Donald Trump στο τιμόνι να αναλαμβάνει δράση, χωρίς την παραμικρή ιδέα για το πού θα μας οδηγήσει αυτή η ιστορία.
