Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο φιλοξενεί από την προηγούμενη εβδομάδα την επετειακή έκθεση Ομάδα Τέχνη, 100 Χρόνια, η οποία οργανώθηκε από την Εθνική Πινακοθήκη. Η Ομάδα Τέχνη ιδρύθηκε το 1917 από σπουδαίους Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι στόχευαν στη ρήξη με το ακαδημαϊκό κατεστημένο της Σχολής του Μονάχου, καθώς ήθελαν να προβάλλουν στην Ελλάδα το κίνημα του Μοντερνισμού.
Η πρωτοβουλία ίδρυσης της ομάδας ανήκε στον πρωτοπόρο για την εποχή Νικόλαο Λύτρα, γιο του γενάρχη της ελληνικής ηθογραφικής ζωγραφικής Νικηφόρου Λύτρα. Τα υπόλοιπα ονόματα που απαρτίζουν την ομάδα του 1917 είναι οι Οδυσσέας Φωκάς, Περικλής Βυζάντιος, Κωνσταντίνος Παρθένης, Κωνσταντίνος Μαλέας, Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης, Λυκούργος Κογεβίνας, Νικόλαος Οθωναίος, Όθων Περβολαράκης, Μιχάλης Τόμπρος και Γρηγόριος Ζευγώλης.
Στην προσπάθειά τους να διαφοροποιηθούν από τα τετριμμένα, οι παραπάνω καλλιτέχνες έστησαν την πρώτη τους -ιστορική πλέον- έκθεση στα γραφεία μιας εφημερίδας της εποχής, αντί να επιλέξουν τους παραδοσιακούς χώρους όπου προβάλλονταν οι εικαστικές τέχνες, όπως ήταν το Ζάππειο και ο φιλολογικός σύλλογος Παρνασσός. Με αυτή τους την επιλογή, ακολουθούσαν το παράδειγμα των Ιμπρεσιονιστών, οι οποίοι είχαν στήσει την πρώτη τους ριζοσπαστική έκθεση το 1874 σε φωτογραφικό ατελιέ.
Την απόλυτη στήριξη της νέας εικαστικής σκηνής προσέφερε ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας και ηγέτης των Φιλελευθέρων Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος και εγκαινίασε την έκθεση, παρουσία του νεαρού βασιλιά Αλέξανδρου και πλήθους υπουργών. Η παρουσία των εκσυγχρονιστών πολιτικών της εποχής έδωσε μεγάλη ώθηση στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, οι οποίοι έγιναν γρήγορα αρεστοί στο ευρύ κοινό.
Παρόλο που η εκπαίδευση και η τεχνοτροπία διέφερε ανάμεσα στα έργα της έκθεσης του 1917 – κάποιοι καλλιτέχνες είχαν σπουδάσει στη Γερμανία ή τη Βιέννη ενώ άλλοι είχαν σπουδάσει στη Γαλλία- τα μέλη της Ομάδας Τέχνη κατόρθωσαν να φέρουν στην Αθήνα τον Ευρωπαϊκό καλλιτεχνικό άερα, ο οποίος έπνεε στην Ευρώπη ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα.
Αν και λίγο κλασική για τα σημερινά γούστα, η έκθεση του 1917 ήταν πρωτοποριακή για το Αθηναϊκό κοινό της εποχής και αποτελεί απαραίτητη γνώση για όσους ενδιαφέρονται για την ελληνική ιστορία της τέχνης. Είμαι βέβαιη πως θα βρείτε έργα που θα σας τραβήξουν την προσοχή. Τα δικά μου αγαπημένα είναι η “Προσωπογραφία Δος Μαρίας Χορς” του Νικόλαου Λύτρα, “Το Τριανταφυλλένιο Καμπαναριό” του Κωνσταντίνου Παρθένη, τα έργα “Λίβανος” του Κωνσταντίνου Μαλέα και “Το Τάισμα” του Νικόλαου Οθωναίου.
Σας προτείνω λοιπόν ανεπιφύλακτα να επισκεφθείτε το Βυζαντινό Μουσείο για το παραπάνω γεγονός, το οποίο θα διαρκέσει έως τις 29/10, και να συνδυάσετε τη βόλτα σας με ένα χαλαρό περίπατο στους κήπους του μουσείου που άνοιξαν πρόσφατα για το κοινό κι έναν καφέ στο υπαίθριο καφέ-μπιστρό του Μουσείου. #MustSee
Φωτογραφία: Ομάδα Τέχνη. 100 Χρόνια, Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο.