Ο George Washington, ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ, κέρδισε τις εκλογές το 1789 με συντριπτική πλειοψηφία. Όμως, τη νίκη αυτή είχε νομιμοποιήσει ένα πολύ περιορισμένο μέρος του πληθυσμού, καθώς σε εκείνες τις εκλογές επιτρεπόταν να ψηφίσουν μόνο οι λευκοί Αμερικανοί που ήταν ιδιοκτήτες ακινήτων.
Ο δε John Adams, αντιπρόεδρος εκείνης της πρώτης κυβέρνησης, ήταν κάθετος στην επέκταση δικαιώματος ψήφου σε άλλα τμήματα του πληθυσμού: «Θα προκύψουν νέες αξιώσεις. Οι γυναίκες θα απαιτήσουν ψήφο. Τα αγόρια από 12 έως 21 ετών θα θεωρήσουν ότι τα δικαιώματά τους δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη, και κάθε άνθρωπος που δεν έχει ούτε ένα φαρδίνι θα απαιτήσει φωνή ισότιμη με οποιουδήποτε άλλου στις κρατικές πράξεις», έγραφε σε επιστολή του 1776.
Παρά τις επιφυλάξεις του Adams, όμως, το δικαίωμα ψήφου τελικά διευρύνθηκε. Το 1856, η ιδιοκτησία δεν αποτελούσε πλέον προϋπόθεση συμμετοχής στις εκλογές, το 1870 οι Αφροαμερικανοί εξασφάλισαν το δικαίωμα ψήφου, ενώ το 1920 ακολούθησαν οι γυναίκες και το 1924 οι ιθαγενείς Αμερικανοί.
Κατακτήσεις και Πισωγυρίσματα
Ωστόσο, για πάρα πολλά χρόνια, το σύστημα της κρατικής εγγραφής των ψηφοφόρων, που καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη Μασαχουσέτη το 1800, συχνά αποδείχθηκε εμπόδιο παρά πρόσκληση για συμμετοχή στη δημοκρατία.
«Σε ορισμένες περιοχές, η εγγραφή των ψηφοφόρων σχεδιάστηκε για να εμποδίσει τους πολιτικούς μηχανισμούς και να δυσκολέψει τους ανθρώπους να εγγραφούν και να ψηφίσουν», λέει ο Alex Keysarr, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «The Right to Vote: The Contested History of Democracy in the United States». Αν και η δημιουργία συστημάτων εγγραφής είχαν ως σκοπό τη διεξαγωγή «έντιμων, δίκαιων και αδιάφθορων εκλογών», από τα οποία πράγματι οι ψηφοφόροι ωφελήθηκαν, ταυτόχρονα έγιναν πεδίο μάχης σε όλη τη χώρα.
Η εγγραφή μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο (1861-1865) γινόταν κυρίως από πόρτα σε πόρτα, οπότε δεν ήταν δύσκολο να αποφευχθεί η εγγραφή πολιτών που θεωρούνταν ανεπιθύμητοι. Εκτός των άλλων, οι νόμοι περί εγγραφής στις πολιτείες ήταν συνήθως σε συνεχή εξέλιξη και οι ψηφοφόροι δυσκολεύονταν να παρακολουθήσουν πώς και πότε έπρεπε να εγγραφούν.
Για παράδειγμα, το 1885 το Οχάιο επέτρεπε στους ψηφοφόρους να εγγράφονται μόνο σε επτά επιλεγμένες ημέρες κατά τη διάρκεια του έτους. Ένας νόμος του 1867 στο Νιου Τζέρσεϊ όριζε ότι η εγγραφή επιτρεπόταν μόνο την Πέμπτη πριν από τις εκλογές, ενώ ο καθένας μπορούσε να αμφισβητήσει έναν εγγεγραμμένο. Στη Νέα Υόρκη το 1908, η εγγραφή ψηφοφόρων γινόταν το Σάββατο και κατά τη διάρκεια του Γιομ Κιπούρ, ένας τρόπος για να κρατηθούν οι Εβραίοι –πολλοί από τους οποίους ήταν σοσιαλιστές– μακριά από τις κάλπες.
Αυτό οδήγησε τις πολιτείες να στραφούν στην ιδέα μιας κεντρικής, ανεξάρτητης πολιτειακής αρχής που να επιβλέπει τις εκλογές. Το 1913, η Νεμπράσκα δημιούργησε ένα μόνιμο μητρώο με εκλογικό επίτροπο που θα γινόταν το πρότυπο μοντέλο. Ωστόσο, οι αντιπαραθέσεις δεν εξέλιπαν.
Το 1920, η 14η τροπολογία επέτρεψε στις πολιτείες να αποφασίσουν ποια εγκλήματα θα δικαιολογούσαν την απώλεια του δικαιώματος ψήφου, κάτι που, όπως λέει ο Keysarr, χρησιμοποιήθηκε για την εκκαθάριση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού (κυρίως μαύρων) από τους καταλόγους. Μόλις το 1965, ο νόμος περί δικαιωμάτων ψήφου προσπάθησε να ξεπεράσει τα νομικά εμπόδια σε πολιτειακό και τοπικό επίπεδο που εμπόδιζαν τους μαύρους Αμερικανούς να ασκήσουν το δικαίωμά τους να ψηφίζουν.
Η ιστορία του δικαιώματος ψήφου στην Αμερική έχει, όμως, πολλούς σταθμούς, που αξίζει να τους αναφέρουμε.
Καταρχήν Όλοι Γεννιούνται Ίσοι…
2 Αυγούστου 1776: Στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, που υπογράφεται αυτή την ημέρα, υπήρχε η πρώτη επίσημη δήλωση από τον λαό ενός έθνους που διεκδικούσε το δικαίωμά του να επιλέγει την κυβέρνησή του. Ο Thomas Jefferson, βέβαια, ο συγγραφέας της διακήρυξης, αν και έγραφε σε αυτή πως «όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι», πίστευε ότι οι Αφροαμερικανοί ήταν βιολογικά κατώτεροι από τους λευκούς και ότι οι δύο φυλές δεν μπορούσαν να συνυπάρξουν ειρηνικά – ο ίδιος κατείχε περίπου 600 σκλάβους κατά τη διάρκεια της ζωής του.
21 Ιουνίου 1788: Το Σύνταγμα των ΗΠΑ παραχωρεί στις πολιτείες την εξουσία να θεσπίζουν πρότυπα για το δικαίωμα ψήφου. Ως αποτέλεσμα, η μόνη μερίδα του πληθυσμού που επιτρέπεται να ψηφίζει είναι οι λευκοί κυρίως Αγγλοσάξονες προτεστάντες άνδρες, οι οποίοι κατέχουν περιουσία και είναι άνω των 21 ετών.
9 Ιουλίου 1868: Μετά τη 13η τροπολογία, η οποία απαγορεύει τη δουλεία, επικυρώνεται η 14η τροπολογία, με την οποία χορηγείται η ιθαγένεια σε όλους τους ανθρώπους «που έχουν γεννηθεί ή πολιτογραφηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες», καθώς και η ισονομία, συμπεριλαμβανομένων των πρώην δούλων.
3 Φεβρουαρίου 1870: Επικυρώνεται η 15η τροπολογία, με την οποία παρέχεται στους μαύρους άνδρες το δικαίωμα ψήφου. Σύμφωνα με αυτή, το δικαίωμα των πολιτών να ψηφίζουν δεν αναιρείται λόγω φυλής, χρώματος ή προηγούμενης κατάστασης υποτέλειας. Ωστόσο, παράλληλα θεσπίζονται νόμοι που αφορούν φόρους ψηφοφορίας, τεστ αναλφαβητισμού και άλλες ρήτρες, κυρίως στις νότιες πολιτείες, που στην ουσία καταστέλλουν το δικαίωμα ψήφου των μαύρων μέχρι το 1965.
Έπειτα από δεκαετίες διαμαρτυρίας και αγώνων για αλλαγή, το 1920 υιοθετείται η 19η τροπολογία, η οποία παρέχει στις Αμερικανίδες το δικαίωμα ψήφου.
18 Αυγούστου 1920: Έπειτα από δεκαετίες διαμαρτυρίας και αγώνων για αλλαγή, υιοθετείται η 19η τροπολογία, η οποία παρέχει στις Αμερικανίδες το δικαίωμα ψήφου. Το 1848, το κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών ξεκίνησε σε εθνικό επίπεδο με το Seneca Falls Convention, που οργανώθηκε από την Elizabeth Cady Stanton και τη Lucretia Mott. Μετά τη συνέλευση, το αίτημα για ψήφο είχε γίνει κεντρικό αίτημα του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Όμως, η ψήφιση της 19ης τροπολογίας δεν εμποδίζει, κυρίως τις νότιες πολιτείες, να περιορίζουν την ψήφο των μειονοτικών γυναικών με την ψήφιση νόμων που εισάγουν διακρίσεις.
2 Ιουνίου 1924: Το Κογκρέσο θεσπίζει την Πράξη για την ιθαγένεια των Ινδιάνων, με την οποία παραχωρείται το δικαίωμα ψήφου στους ιθαγενείς Αμερικανούς που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ. Παρά την ψήφισή του, ορισμένες πολιτείες συνεχίζουν να απαγορεύουν στους ιθαγενείς Αμερικανούς να ψηφίσουν.
Οι Κινέζοι μετανάστες και τα μέλη των οικογενειών τους που γεννήθηκαν στην Αμερική γίνονται οι πρώτοι Ασιάτες που έχουν δικαίωμα να πολιτογραφηθούν Αμερικανοί και να ψηφίσουν.
1943: Στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι ΗΠΑ και η Κίνα λειτουργούσαν ως σύμμαχοι, καταργείται ο νόμος περί αποκλεισμού των Κινέζων, ο οποίος τους απαγόρευε να γίνουν πολίτες από το 1882. Οι Κινέζοι μετανάστες και τα μέλη των οικογενειών τους που γεννήθηκαν στην Αμερική γίνονται οι πρώτοι Ασιάτες που έχουν δικαίωμα να πολιτογραφηθούν Αμερικανοί και να ψηφίσουν.
29 Μαρτίου 1961: Επικυρώνεται η 23η τροπολογία, η οποία επιτρέπει στους Αμερικανούς πολίτες που ζουν στην Περιφέρεια της Κολούμπια να ψηφίζουν για την εκλογή του προέδρου και του αντιπροέδρου. Πριν από την ψήφισή της, οι κάτοικοι της Ουάσινγκτον μπορούσαν να ψηφίσουν για τα αξιώματα αυτά μόνο με έγκυρη εγγραφή σε μία από τις πολιτείες της χώρας.
23 Ιανουαρίου 1964: Επικυρώνεται η 24η τροπολογία, η οποία απαγορεύει τη χρήση εκλογικών φόρων στις ομοσπονδιακές εκλογές. «Δεν μπορεί να υπάρχει κάποιος που να μην μπορεί να ψηφίσει λόγω φτώχειας», λέει ο πρόεδρος Lyndon Johnson κατά τη διάρκεια της τελετής ανακοίνωσης της τροπολογίας.
6 Αυγούστου 1965: Ο πρόεδρος Lyndon Johnson υπογράφει τον νόμο περί δικαιωμάτων ψήφου, απαγορεύοντας τα τεστ αναλφαβητισμού και επιβάλλοντας τη 15η τροπολογία σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Αντιμετωπίζοντας καταιγισμό νομικών αμφισβητήσεων, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ υποστηρίζει τη συνταγματικότητά του σε μια σειρά αποφάσεων από το 1965-1969.
1 Ιουλίου 1971: Η 26η τροπολογία, που υπογράφεται από τον πρόεδρο Richard Nixon, παρέχει το δικαίωμα ψήφου στους πολίτες των ΗΠΑ που είναι 18 ετών και άνω, κυρίως ως μέτρο για τους νέους μέχρι 21 ετών (που ήταν μέχρι τότε το όριο) που πολεμούσαν στο Βιετνάμ.
6 Αυγούστου 1975: Οι τροποποιήσεις του νόμου περί δικαιωμάτων ψήφου υπογράφονται σε νόμο από τον πρόεδρο Gerald Ford και απαιτούν από τις περιφέρειες με σημαντικό αριθμό μη αγγλόφωνων ψηφοφόρων να τους παρέχονται σε αυτούς οδηγίες ή βοήθεια για την εγγραφή και την ψηφοφορία.
29 Ιουνίου 1982: Ο πρόεδρος Ronald Reagan υπογράφει 25ετή παράταση του νόμου περί δικαιωμάτων ψήφου.
28 Σεπτεμβρίου 1984: Υπογράφεται από τον Ronald Reagan ο νόμος του 1984 για την προσβασιμότητα των ηλικιωμένων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην ψηφοφορία, ο οποίος απαιτεί να είναι τα εκλογικά κέντρα προσβάσιμα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τους ηλικιωμένους. Στην αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να υπάρχει εναλλακτικός τρόπος ψηφοφορίας την ημέρα των εκλογών.
20 Μαΐου 1993: Ο νόμος περί εθνικής εγγραφής ψηφοφόρων του, που υπογράφεται ως νόμος από τον πρόεδρο Bill Clinton, απαιτεί από τα κρατικά γραφεία αυτοκινήτων να προσφέρουν ευκαιρίες εγγραφής ψηφοφόρων, από τις πολιτείες να προσφέρουν αιτήσεις εγγραφής ψηφοφόρων μέσω ταχυδρομείου, από τις πολιτείες να διατηρούν τρέχοντες και ακριβείς καταλόγους εγγραφής ψηφοφόρων και η δυνατότητα εγγραφής ψηφοφόρων σε συγκεκριμένα πολιτειακά και τοπικά γραφεία. Κατά το πρώτο έτος, επικαιροποίησαν ή συμπλήρωσαν την εγγραφή τους 30 εκατομμύρια και πλέον ψηφοφόροι.
29 Οκτωβρίου 2002: Ο πρόεδρος George Bush υπογράφει τον νόμο Help America Vote Act, ο οποίος επιβάλλει τη βελτίωση και πιστοποίηση του εκλογικού εξοπλισμού, τη διατήρηση του εθνικού εντύπου εγγραφής ψηφοφόρων και τη διαχείριση ενός εθνικού κέντρου εκλογών με κοινές πρακτικές, μεταξύ άλλων. Παρέχει δε στις πολιτείες κονδύλια για την τήρηση των νέων προτύπων και διατάξεων.
25 Ιουνίου 2013: Στην υπόθεση Shelby County κατά Holder, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, με ψήφους 5-4 αποφαίνεται ότι το άρθρο 4(β) του νόμου περί δικαιωμάτων ψήφου του 1965 (The Voting Rights Act – VRA) είναι αντισυνταγματικό, κρίνοντας ότι οι περιορισμοί που τίθενται σε ορισμένες πολιτείες και ο ομοσπονδιακός έλεγχος των διαδικασιών ψηφοφορίας των πολιτειών, γνωστός ως preclearance, είναι ξεπερασμένοι.
Χωρίς την πλήρη προστασία του VRA, οι πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις με μακρά ιστορία διακρίσεων ήταν ελεύθερες να υιοθετήσουν εκλογικές πολιτικές που δεν μπορούσαν να κάνουν εδώ και δεκαετίες. Ένα πλήγμα για τους ακτιβιστές των πολιτικών δικαιωμάτων, καθώς μετά την απόφαση, η οποία αφορούσε εννέα πολιτείες και αρκετές κομητείες και δήμους, ομοσπονδιακή επιτροπή διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 23 πολιτείες είχαν θεσπίσει «νέους περιοριστικούς νόμους για τους ψηφοφόρους σε ολόκληρη την πολιτεία». Αυτοί περιλαμβάνουν κλείσιμο εκλογικών κέντρων, δυσχεραίνοντας την προσέλευση, νόμους για την ταυτότητα ψηφοφόρου και άλλα.
Πηγή: www.history.com
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
