Στη στήλη «Φωτογράφος του Μήνα» αναζητάμε προσωπικές ματιές. Η επιθυμία μας είναι να μοιραστεί μαζί μας αγαπημένες φωτογραφίες της/του, αλλά και να αποκαλύψει τον κόσμο πίσω από τα κλικ της μηχανής του/της. Προσκεκλημένος φωτογράφος για τον Δεκέμβριο του 2025 είναι ο Γιάννης Κωσταρής.
O Γιάννης Κωσταρής γεννήθηκε στην Καλαμωτή της Χίου το 1970. Για πολλά χρόνια συνεργάστηκε με ταξιδιωτικά περιοδικά, ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και σχολές φωτογραφίας. Επίσης, εξέδιδε το φωτογραφικό έντυπο-αφίσα ΦΩΤΑ. Το 2014 επέστρεψε στη Χίο όπου έχει κατάστημα με τρόφιμα και βιβλία. Έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία με φωτογραφίες και κείμενα, με πιο πρόσφατο το «Μπακάλ» (εκδόσεις Αντίποδες, Ιούλιος 2025).
Τι είναι αυτό που θα τραβήξει το βλέμμα και θα σας κάνει να σηκώσετε την κάμερα; Είναι ο φωτογράφος ένας καλλιτέχνης που φιλοσοφεί για μια στιγμή; Για όσο κρατάει ένα κλικ;
Προσπαθώ να απομονώσω, να ξεχωρίσω ή να αποκαλύψω (;) εικόνες που θα είναι ψηφίδες του δικού μου βλέμματος, της δικής μου δηλαδή θέσης απέναντι σε αυτό που υπάρχει. Καθεμιά από τις φωτογραφίες (ενός τόπου, ενός θέματος) και όλες μαζί ανασυνθέτουν την πραγματικότητα ή παρουσιάζουν μια εκδοχή της που βασίζεται στο δικό μου βλέμμα.
Θα θέλατε μας συστήσετε τις αγαπημένες σας φωτογραφικές μηχανές;
Eδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιώ κάμερα mirroless, είναι πολύ πιο μικρή και ελαφριά από τις D-SLR. Αρκετές φορές έχω χρησιμοποιήσει πλαστική μηχανή με φιλμ, χωρίς καμιά δυνατότητα ρύθμισης· με βοηθά να είμαι εκεί, συντονισμένος δηλαδή με αυτό που βλέπω και αισθάνομαι. Η φωτογραφική μηχανή, ανάλογα με τις διαστάσεις και το βάρος της, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο φωτογραφίζουμε, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται απογυμνωμένη από την όποια γοητεία της επωνυμίας ή των δυνατοτήτων της.
Από την αναλογική κάμερα στην πλήρη ψηφιοποίηση. Καθώς αλλάζει ο εξοπλισμός, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο φωτογραφίζουμε;
Φαινομενικά αλλάζει, με αναλογική κάμερα φωτογραφίζεις πιο αργά και λιγότερο, με την ψηφιακή παράγεις πιο γρήγορα πολύ περισσότερες φωτογραφίες και βλέπεις άμεσα το αποτέλεσμα. Ουσιαστικά όμως το ερώτημα παραμένει το ίδιο: αν θεωρήσουμε ότι με τα μάτια της μνήμης συναντούμε την πραγματικότητα και, βάζοντας καθρέφτη τη φωτογραφική μηχανή, η προβολή –η φωτογραφία– είναι το δικό μας βλέμμα, μπορεί ο θεατής να συναντηθεί με το βλέμμα του φωτογράφου;
Επεξεργάζεστε τις φωτογραφίες σας; Η ψηφιακή επεξεργασία είναι απαραίτητη συνθήκη στη φωτογραφία σήμερα;
Ελάχιστη επεξεργασία, τις απαραίτητες τεχνικές διορθώσεις για να μην ξεφεύγει από αυτό που είδα. Έτσι κι αλλιώς, η φωτογραφία μέχρι να φτάσει στα μάτια μας είναι αποτέλεσμα διάφορων επεξεργασιών, του βλέμματός μας, της φωτογραφικής μηχανής, του προγράμματος επεξεργασίας, της οθόνης, του εκτυπωτή…
Εκτυπώνετε τις φωτογραφίες σας;
Εδώ και πολλά χρόνια εκτυπώνω φωτογραφίες για τα βιβλία μου και την προετοιμασία τους, για να γίνει το editing, καθώς και για εκθέσεις.
Σε ποιους φωτογράφους έχετε «αδυναμία»; Θέλετε να αναφέρετε τους αγαπημένους σας;
Ο τρόπος με τον οποίο ζούμε (και φωτογραφίζουμε) είναι σύνθεση όλων μας των εμπειριών, της παιδικής μας ηλικίας, της μόρφωσής μας, των ανθρώπων και των τόπων που συναντήσαμε, των δρόμων που περπατήσαμε ή αποφύγαμε. Ο πρώτος άνθρωπος που με βοήθησε να ανατρέψω στερεότυπα και να διαμορφώσω έναν τρόπο θέασης του κόσμου ήταν ο καθηγητής μου στο ΤΕΙ Φωτογραφίας Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Τελικά, τι σημαίνει για εσάς η φωτογραφία; Καταγραφή και αποτύπωση της πραγματικότητας, «μεταμόρφωση» της πραγματικότητας, έκφραση, άσκηση «ύφους»;
Μέσω της φωτογραφικής μηχανής, του βλέμματός μου δηλαδή, προσπαθώ να διαχειριστώ αυτά που βλέπω, προσπαθώ να ευθυγραμμίσω την πραγματικότητα με τον τρόπο που βλέπω· τακτοποιώ το χάος στον δικό μου γνωστό μικρόκοσμο, κρατώ αυτό που ταιριάζει σε αυτό που έτσι κι αλλιώς γνωρίζω. Οι φωτογραφίες δηλαδή επιβεβαιώνουν ότι υπάρχω με αυτόν τον τρόπο που υπάρχω. Κι έτσι, μέσα από αυτή την ήμερη πάλη της φωτογραφικής διαδικασίας, αναζητώ την ευγενή πραγματικότητα.

- Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι από τη σειρά «Γύρω Γύρω Θάλασσα» | Περισσότερες φωτογραφίες και κείμενα του Γιάννη Κωσταρή μπορείτε να δείτε και να διαβάσετε στο προσωπικό του blog.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Σταύρος Σταματίου



