Παρακολουθώντας με σχετική καθυστέρηση χθες τη νέα ταινία του Κώστα Γαβρά αντιλήφθηκα γιατί τόσο καιρό έπεφτα μόνο πάνω σε μέτριες έως κακές κριτικές. Γιατί απλά η ταινία είναι κακή. Το καλό τρέιλερ απλά έκρυβε με δεξιοτεχνία όσα όχι καλά ξετυλίγονται σε αυτά τα 124 λεπτά.
Και όχι, δεν αναφέρομαι καθόλου στο σενάριο. Ο Γαβράς επιλέγει να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το ομότιτλο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη και προφανώς κάνοντας αυτή την επιλογή, υιοθετεί και τη γραμμή Βαρουφάκη. Και αυτό είναι απόλυτα θεμιτό, στη βάση ότι το Σινεμά και η Τέχνη είναι πράξεις βαθιά και ουσιαστικά κοινωνικές και πολιτικές και ο Γαβράς επιλέγει να πάρει θέση. Και καλά κάνει.
Το Adults in the Room είναι μια κιτς ταινία, προχειροσκηνοθετημένη, με αισθητική βιντεοταινίας των 80’s. Μια πραγματική ωδή στη γραφικότητα, μια φαρσοκωμωδία.
Κι όσοι ζούμε και ζούσαμε στην Ελλάδα όταν όσα περιγράφονται στην ταινία έλαβαν χώρα, θα κρίνουμε αν συμφωνούμε ή όχι με τη θέση του Γαβρά. Άλλωστε, το τι πραγματικά συνέβη εκείνες τις -κρίσιμες για την Ελλάδα- ημέρες δεν θα το μάθουμε στην πληρότητά του ποτέ. Και εδώ βρίσκεται το υποκειμενικό του πράγματος, το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις πολιτικές πεποιθήσεις και τα βιώματα του καθενός. Άρα και υπεράνω κριτικής.
Αυτό, όμως, που κρίνεται αντικειμενικά και πάνω στο οποίο όλοι δικαιούμαστε να έχουμε άποψη είναι η τεχνική και η αισθητική. Το “Adults in the Room” είναι μια κιτς ταινία, προχειροσκηνοθετημένη, με αισθητική βιντεοταινίας των 80’s. Μια πραγματική ωδή στη γραφικότητα, μια φαρσοκωμωδία.
Και δεν ξέρω τι να πρωτοσχολιάσω… Τις παράταιρες πενιές του μπουζουκιού αλά Ζορμπάς που φτήναιναν κάθε πλάνο; Το τζατζίκι, τον ταραμά και το ούζο, που πήγαιναν κι έρχονταν; Τις εκκεντρικές -στα όρια του γελοίου- φάτσες, που μόνο σε σημαντικές προσωπικότητες δεν παρέπεμπαν;
Την τελευταία -ίσως και χειρότερη- σκηνή, όπου ο Αλέξης Τσίπρας -Αλέξανδρος Μπουρδούμης- ωσάν άλλος Οδυσσέας παρασύρεται από τις ευρωπαϊκές… Σειρήνες, συναινώντας στο Μνημόνιο; Κι όλα αυτά στο πλαίσιο ενός χορευτικού, που θύμιζε περισσότερο Δαλιανίδη;
Τι να πει κανείς, επίσης, και για τα σχόλια που έπεσαν με το τέλος της ταινίας, τα οποία ακόμα και σπουδαστής μοντάζ -στο 1ο εξάμηνο- θα αρνούνταν να βάλει σε ταινία που θα ετοίμαζε για τη σχολή του…
Ο τρόπος με τον οποίο περιγράφει ο Γαβράς τους Έλληνες είναι στερεότυπος και σχεδόν προσβλητικός. Και είναι ακόμα πιο θλιβερό όταν αυτή η εικόνα καταγράφεται από έναν Έλληνα. Βέβαια, το πόσο Έλληνας είναι -και νιώθει- ένας άνθρωπος που από τα 86 του χρόνια τα 68 τα έχει ζήσει στην Γαλλία, παραμένει προς συζήτηση.
Μοναδική φωτεινή εξαίρεση η αξιολογότατη ερμηνεία του Χρήστου Λούλη στον ρόλο του Γιάνη Βαρουφάκη. Μετά από αυτόν, το χάος.