Το γραφείο ΑΜΚ Architecture and Design, με χρόνια εμπειρίας στον χώρο του hospitality, διακρίνεται για τη μοναδική εξειδίκευσή του στον τομέα του marine design και είναι αφοσιωμένο στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. Με έδρα την Αθήνα, έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση 150 και πλέον projects σε ξηρά και θάλασσα σε τρεις ηπείρους.
Σήμερα πλαισιώνεται από τις Άννα Κουτσουκώστα, Μαρίνα Φιλιππίδη και Αλεξάνδρα Συνεφιά. Ο Δημήτρης Μαρίνος από το Archisearch συνομίλησε μαζί τους.
photo credit : Spyros Hound
Πώς γίνονται οι τρεις φωνές μία στο επίπεδο των αποφάσεων;
Μαρίνα Φιλιππίδη: Ουσιαστικά η μια φωνή συμπληρώνει την άλλη. Καθεμία από εμάς κάνει άλλο πράγμα. Αυτές οι φωνές ενώνονται στο τέλος.
Διαφωνίες υπάρχουν;
Μ.Φ.: Εννοείται! Είναι γόνιμο να έχεις διαφωνίες –θα τις ονόμαζα και δεύτερες σκέψεις–, διότι μέσα από αυτές προκύπτει συνήθως κάτι πιο ενδιαφέρον.
Στο τέλος ποια από εσάς παίρνει την απόφαση;
Μ.Φ.: Θα έλεγα πως ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουμε είναι συμψηφιστικός.
Τα έργα σας έχουν να κάνουν με τη θάλασσα. Τι είναι η θάλασσα για εσάς; Τι σημαίνει;
Αλεξάνδρα Συνεφιά: Είναι ένας πολύ όμορφος κόσμος, πολύ ιδιαίτερος. Είναι σαν μια άλλη γλώσσα. Η θάλασσα μας ιντριγκάρει γιατί προϋποθέτει περισσότερες απαγορεύσεις. Μέσα από τις δυσκολίες πολλές φορές παράγεις πιο ιδιαίτερα πράγματα. Κακά τα ψέματα, αρχιτεκτονικά γραφεία που ασχολούνται με έργα στη στεριά υπάρχουν χιλιάδες.
Στον χώρο της θάλασσας είναι πολύ πιο περιορισμένος ο αριθμός τους. Δεν υπάρχει περίπτωση να χαζέψει κανείς στο Pinterest κι ύστερα να δημιουργήσει κάτι στη θάλασσα. Πρέπει να γνωρίζεις πολύ καλά τα τεχνικά θέματα και να συνδυάσεις την έμπνευση και τη δημιουργικότητα για να φτιάξεις κάτι για το οποίο, πολλές φορές, θα είσαι πρωτοπόρος. Στη στεριά είναι σπάνιο να είσαι πρωτοπόρος.
Το 2014, όταν το γραφείο λειτούργησε με τη νέα του μορφή, η αρχική σας σκέψη ήταν να διατηρήσετε αυτό το «θαλάσσιο» προφίλ;
Α.Σ.: Στην πραγματικότητα συνεχίσαμε αυτό που βρήκαμε.
Αλλάξατε κάτι;
Άννα Κουτσουκώστα: Βρεθήκαμε νέα άτομα, άλλαξε η σύνθεση της ομάδας. Επομένως, καθένας έφερε κάτι νέο, αυτό που κουβαλούσε μέσα του. Η γενική θεώρηση, όμως, έμεινε ίδια. Δεν το «στρίψαμε» σε βίλες ή σε πολυκατοικίες.
Σκεφτήκατε ποτέ να το «στρίψετε»;
Μ.Φ.: Όταν κάνεις έργα που έχουν να κάνουν με επαγγελματικούς χώρους, όπως τα ξενοδοχεία, κάπου ο πελάτης είναι πιο συνειδητοποιημένος, ξέρει τι θέλει. Στα ιδιωτικά έργα, όπως οι βίλες, έχεις να αντιμετωπίσεις τις ιδιαιτερότητες αυτού που σου δίνει το έργο.
Και οι δικοί σας πελάτες, όμως, έχουν οικονομική δυνατότητα και ενδέχεται οι απαιτήσεις τους να είναι παράλογες.
Α.Κ.: Ναι, αλλά πολλές φορές σε εκπλήσσουν ευχάριστα. Έχει σημασία για εμάς τι θέλει ο πελάτης. Χρειάζεται να δημιουργήσεις μια «ακτινογραφία» του, να ερμηνεύσεις τις ανάγκες του. Πολλές φορές πρέπει να κάνεις πράγματα που δεν σου λέει ο ίδιος, αλλά τα καταλαβαίνεις πίσω από τις λέξεις του. Ναι, κατά μια έννοια γίνεσαι ο ψυχολόγος του.
To πιο τρελό που σας έχουν ζητήσει ποιο είναι;
Α.Κ.: Έτσι όπως εξελίσσεται η τεχνολογία όλα γίνονται. Θυμάμαι πολύ παλιά είχε ζητήσει ένας πελάτης να του σχεδιάσουμε ένα κρουαζιερόπλοιο με μπαρ που θα ανεβοκατέβαινε σε δύο καταστρώματα. Τότε μας φάνηκε τρελό. Έπειτα από κάποια χρόνια αυτό έγινε. Όχι από εμάς, από κάποιους άλλους. Επομένως, πώς μπορούμε να πούμε ότι κάτι είναι τρελό;
Το πελατολόγιό σας αποτελείται από Έλληνες, ξένους και σε τι ποσοστό;
Α.Σ.: Έχουμε και Έλληνες πελάτες και ξένους. Το ποσοστό εξαρτάται από τη χρονιά.
Ποιοι επενδύουν περισσότερο;
Α.Κ.: Η χώρα της κρουαζιέρας είναι η Αμερική. Ό,τι δεν ήταν αμερικανικό έχει ήδη αγοραστεί. Ενώ υπήρχαν μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες, πλέον έχουν αγοραστεί. Στο yachting, από την άλλη, παρατηρείται μια «παγκοσμιοποίηση» θα λέγαμε. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το γιοτ έχει και επενδυτική διάσταση.
Η ιδιωτικότητα είναι βασικό στοιχείο για να επιλέξει κάποιος να επενδύσει σε κρουαζιερόπλοιο ή γιοτ. Έχει αυξηθεί αυτή η τάση μετά την πανδημία;
Μ.Φ.: Αυτή η τάση ανεβαίνει σταδιακά. Σαφώς υπάρχει στροφή. Επίσης, έχει στραφεί προς τα εκεί και το επενδυτικό βλέμμα. Γι’ αυτό και υπάρχει ανάπτυξη στις ανακαινίσεις σκαφών. Οι παραδόσεις των νέων ξεπερνούν τα 5-6 χρόνια. Επομένως, αν κάποιος βιάζεται, προτιμάει να πάρει ένα παλιό και το ανακαινίσει. Σε ένα χρόνο το πολύ μπορεί να έχει ένα καινούργιο κότερο.
Πώς μπορεί να δημιουργήσει κάποιος σε έναν τόσο περιορισμένο χώρο; Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες;
Μ.Φ.: Καταρχήν ο πελάτης θα ζητήσει, σχεδόν πάντα, κάτι πολύ πρωτότυπο και εντυπωσιακό. Στα γιοτ δεν υπάρχει αυτό που λέμε copy-paste. Από εκεί και πέρα σημαντικά στοιχεία στον σχεδιασμό είναι η εργονομία και η λειτουργικότητα. Στα γιοτ πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια στους χώρους.
Δεν γίνεται να έχεις έναν χώρο σε στιλ boho και στον επόμενο χώρο το στιλ να αλλάζει. Πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια. Στα γιοτ δεν υπάρχει επιφάνεια που δεν είναι σχεδιασμένη. Ακόμη και η πιο μικρή λεπτομέρεια. Όλα έχουν τη σημασία τους και πρέπει να συνάδουν με τον επόμενο χώρο. Δεν σχεδιάζεις σιγά σιγά, αλλά καθολικά.
photo credit : Ιωάννα Ρουφοπούλου
Άρα, η αισθητική και η λειτουργικότητα πρέπει να συλλειτουργούν.
Μ.Φ.: Βέβαια! Γι’ αυτό και οι πελάτες στρέφονται προς επαγγελματίες που έχουν γνώση του χώρου. Καθένας μπορεί να πει ότι είναι ικανός να σχεδιάσει ένα γιοτ. Ωστόσο, πρέπει να ξέρεις για να μπορείς να κάνεις λειτουργικό σχεδιασμό.
Εσείς ανταγωνίζεστε κυρίως ξένα αρχιτεκτονικά γραφεία; Υπάρχουν άλλα σαν το δικό σας στην Ελλάδα;
Α.Κ.: Πολύ λίγα. Σαφώς οι Ιταλοί είναι αρκετά μπροστά από εμάς. Κι αυτό όχι μόνο λόγω σχεδιασμού, αλλά γιατί στην Ιταλία υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός ναυπηγείων για γιοτ. Εκεί έχει χτιστεί πλέον μια βιομηχανία παραγωγής γραφείων. Κανονικά θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα.
photo credit : Spyros Hound
Γιατί δεν συμβαίνει; Είμαστε μια χώρα ταυτισμένη με τη θάλασσα. Γιατί να μην αποκτήσουμε τέτοια εξειδίκευση;
Α.Κ.: Ναυπηγεία έχουμε, όπως και ναυπηγικά γραφεία. Το θέμα είναι στον σχεδιασμό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στην Ιταλία υπάρχουν αντίστοιχες σχολές που βοηθούν. Εδώ δεν υπάρχουν.
Πότε ήρθε η διεθνής αναγνώριση για το γραφείο σας;
Α.Κ.: Εδώ και πολλά χρόνια. Από τη δεκαετία του ’80. Αυτό έδωσε ώθηση στο γραφείο, καθώς τότε δεν υπήρχαν πολλά που να ασχολούνται με την κρουαζιέρα. Ήμασταν ένα από τα λίγα. Η πελατεία ερχόταν από στόμα σε στόμα.
Υπάρχει ταβάνι σε αυτό που κάνετε; Τι σας κάνει να μην επαναλαμβάνεστε;
Μ.Φ.: Δεν υπάρχει επανάληψη με τίποτα. Στον δικό μας χώρο η τεχνολογία παίζει μεγαλύτερο ρόλο από τον εντυπωσιασμό. Πιο πολύ απ’ ό,τι στην αρχιτεκτονική, παρότι δεν χωράει σύγκριση. Ναι μεν έχεις κάποια κλασικά πρότυπα, αλλά πρέπει τεχνολογικά να συμπορεύεσαι με την εξέλιξη. Στο γραφείο μας δεν υπήρξε ποτέ το copy paste. Σε κανένα project, ακόμη και στην πιο μικρή λεπτομέρεια ψάχνουμε να κάνουμε πάντα το διαφορετικό. Δεν ανοίγουμε κανένα συρτάρι με λεπτομέρειες. Ξεκινάμε πάντα από το μηδέν.
Πάντως, ασχολείστε και με τη στεριά. Θέλετε να μου πείτε γι’ αυτή την πτυχή του γραφείου;
Μ.Φ.: Φυσικά, ασχολούμαστε με ξενοδοχεία. Κι εκεί έχουμε ένα στάνταρ αισθητικής. Ένα πράγμα που γοητεύει τους πελάτες μας είναι η άριστη διαχείριση του χώρου. Η εργονομία και η λειτουργικότητα σε συνδυασμό με την αισθητική είναι τα δυνατά μας σημεία.
Τι είναι πιο εύκολο, να δουλεύει κανείς στη στεριά ή στη θάλασσα;
Α.Κ.: Εξαρτάται από το έργο. Μπορεί ένα έργο στεριάς να φαίνεται εύκολο, αλλά να έχει τρομερά πολεοδομικά θέματα. Από την άλλη, ένα project θάλασσας μπορεί να μας φαίνεται απλό.
Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του γραφείου; Σκέφτεστε κάτι άλλο που θα θέλατε να κάνετε;
Μ.Φ.: Έχουμε το ένα πόδι στη θάλασσα και το άλλο στη στεριά. Δραστηριοποιούμαστε ήδη σε ένα πολύ ευρύ φάσμα. Είναι σαν να πατινάρεις πηγαίνοντας πότε στο ένα και πότε στο άλλο, αλλά δεν γίνεται να πηγαίνεις μονόπατα. Δίνουμε την ψυχή μας και στα δύο κομμάτια. Έχουμε καταφέρει να βρούμε μια ισορροπία.
Από όλα τα έργα σας ποιο είναι το αγαπημένο σας ή σας έχει μείνει στο μυαλό;
Μ.Φ.: Όλα μας έχουν μείνει. Σίγουρα το XANA είχε τρομερή δουλειά. Μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια, μάλιστα. Και είναι ένα έργο που κρατήθηκε έτσι όπως το φτιάξαμε. Ξεχωρίζουμε αυτά που δώσαμε δουλεύοντας γιατί, όταν υλοποιήθηκαν, καταλάβαμε πως έγιναν όπως τα είχαμε σχεδιάσει. Αυτό μας δίνει ικανοποίηση.
Όταν ένα έργο σας, στην εξέλιξή του, χάνει την αρχική του μορφή, πώς αντιδράτε; Λέτε ο πελάτης έχει πάντα δίκιο;
Α.Κ.: Μας έχει συμβεί, αλλά, όχι, δεν λέμε ότι ο πελάτης έχει πάντα δίκιο. Τι μπορείς να κάνεις, όμως; Δικό του είναι, έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει. Αν στον χώρο της θάλασσας υπάρχει ένα τέτοιο αποτέλεσμα στο 1/10, φανταστείτε τι γίνεται στα σπίτια.
Αυτό που ονομάζουμε αισθητική και ομορφιά είναι συνάρτηση του υψηλού μπάτζετ ή όχι;
Α.Σ.: Όχι, φυσικά. Ένα από τα ταλέντα του γραφείου μας είναι αυτό: να υλοποιούμε όμορφα έργα με χαμηλό μπάτζετ. Όμως δουλεύουμε με όλους τους προϋπολογισμούς, με στόχο πάντα το καλύτερο αποτέλεσμα.
Τι είναι αυτό που σας κινητοποιεί καθημερινά;
Μ.Φ.: Η επιβεβαίωση φέρνει μεγάλη ικανοποίηση, ωστόσο και η δημιουργία. Πάντα σε κινητοποιεί το λίγο διαφορετικό. Το να εμπνευστείς και να δώσεις κάτι καινούργιο. Όσο ωραίο και αν ήταν το πρώτο έργο που έκανες, όταν το τυποποιήσεις θα το βαρεθείς. Η δημιουργική εναλλαγή μας κινητοποιεί.
photo credit : Spyros Hound
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Γιώργος Τσολάκης | Ένας Αρχιτέκτονας στην Αθήνα
Βασίλης Μπαρτζώκας: Ένας Λάτρης της Αρχιτεκτονικής
Η 10η Ημερίδα ΕΣΩ Έρχεται στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
