Η φωτογραφία της Stephanie Sinclair με τον σαραντάχρονο γαμπρό να κοιτάζει ανενδοίαστα το φακό και της εντεκάχρονης (!) αρραβωνιαστικιάς του να λοξοκοιτάζει προς άγνωστη κατεύθυνση, επανήλθε στο προσκήνιο.
Αν και τραβήχτηκε για λογαριασμό του National Geographic πριν από 16 ολόκληρα χρόνια, ενημερώνοντας τον δυτικό κόσμο για τον απάνθρωπο μισογυνισμό των φανατικών Αφγανών, με την επάνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία, η φωτογραφία του 2005 έγινε, πριν από λίγες μέρες, viral.
Προφανώς γιατί αποτυπώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο την επιστροφή στο ζοφερό παρελθόν που αναζωπυρώνει τον αδυσώπητο εξευτελισμό των κοριτσιών και των γυναικών που ζουν στο χάος του Αφγανιστάν.
Επιστροφή στον Μισογυνισμό των Ταλιμπάν
Η επάνοδος των Ταλιμπάν στη εξουσία είναι το κυρίαρχο θέμα των ημερών. Απασχολεί τη διεθνή πολιτική σκηνή γιατί επηρεάζει τις ισορροπίες, τις συμμαχίες, το μεταναστευτικό.
Απασχολεί τη διεθνή κοινή γνώμη γιατί ξαναφέρνει στο προσκήνιο την ισχυρή πιθανότητα, αν όχι βεβαιότητα, τα κορίτσια και οι γυναίκες αυτής της χώρας να ξαναζήσουν σε όλη του την έκταση τη χυδαιότητα του υποβιβασμού τους σε εργαλεία εξυπηρέτησης των ανδρών. Σαν να μην έχουν ανθρώπινη υπόσταση.
Στο χορό των εξωφρενικών εθίμων εντάσσονται κι άλλες εξοργιστικές πρακτικές. Το badal, που σημαίνει ανταλλαγή κοριτσιών μεταξύ δύο οικογενειών με αποτέλεσμα, για παράδειγμα, ένας 80χρονος πατέρας να παντρέψει το 8χρονο κορίτσι του με έναν 50χρονο, ο οποίος σε αντάλλαγμα του έδωσε τη 14χρονη κόρη του.
Αν κρίνει κανείς από το γεγονός πως με την ανάληψη της εξουσίας οι Ταλιμπάν (εκτός των άλλων) έσπευσαν να βγάλουν με ζόρι τις εργαζόμενες γυναίκες από τους χώρους δουλειάς τους και να τους επιβάλλουν να κλειστούν στα σπίτια τους, το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν τις γυναίκες ως ανθρώπους είναι, δυστυχώς, μηδαμινό.
Τα όποια προνόμια, όπως να συνεχίζουν το σχολείο μετά τα 12 τους χρόνια και να σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο, είχαν καταφέρει με κόπο και αγώνες να κερδίσουν, είναι πολύ πιθανό να πεταχτούν στα σκουπίδια και οι γυναίκες να ξανακλειστούν στους τέσσερεις τοίχους υποταγμένες στην επιβολή της σαρία, υποχρεωμένες να υπηρετούν τα ήθη και τα έθιμα που επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, την πολυγαμία του άντρα και τους γάμους ανάμεσα σε ανήλικα κοριτσάκια και μεσήλικες αφέντες.
Όπως το αρραβωνιασμένο ζευγάρι της φωτογραφίας της Stephanie Sinclair του National Geographic.
Παντρεύονται Ακόμη και τις “Εγγονές” τους!
Σύμφωνα με το νόμο η ηλικία γάμου ενός κοριτσιού είναι στα 16 και ενός αγοριού στα 18 του. Σύμφωνα με την ισλαμική νομολογία hanafī η ηλικία γάμου αρχίζει από την εφηβεία, η οποία όμως έχει μεγάλο εύρος και ακατανόητο προσδιορισμό.
Στις βόρειες επαρχίες του Αφγανιστάν για παράδειγμα, υπάρχει μια παράδοση που ονομάζεται kolāh zadan, σύμφωνα με την οποία ένα μέλος της οικογένειας θα “χτυπήσει” το κορίτσι του με ένα καπέλο.
Εάν το καπέλο σταθεροποιηθεί στο κεφάλι τότε το κορίτσι είναι έφηβο, άρα έτοιμο για γάμο. Εάν πέσει τότε θα πρέπει να περιμένει λίγο ακόμη!
Στο χορό των εξωφρενικών εθίμων εντάσσονται κι άλλες εξοργιστικές πρακτικές. Το badal, που σημαίνει ανταλλαγή κοριτσιών μεταξύ δύο οικογενειών με αποτέλεσμα, για παράδειγμα, ένας 80χρονος πατέρας να παντρέψει το 8χρονο κορίτσι του με έναν 50χρονο, ο οποίος σε αντάλλαγμα του έδωσε τη 14χρονη κόρη του.
Την υπόσχεση γάμου αγέννητου κοριτσιού σε αγέννητο αγόρι , με αποτέλεσμα, σε μία από τις προφανώς αμέτρητες περιπτώσεις ένα 8χρονο κορίτσι να ταχθεί σε νεογέννητο αγόρι και τα δυο τους να παντρευτούν όταν εκείνη έκλεισε τα 18 της και το αγόρι τα 10 του.
Αυτοί οι γάμοι που εγκρίνονται από τους θρησκευτικούς νόμους υπολογίζονται ως επιθυμητοί. Γιατί υπάρχουν και οι αναγκαστικοί, καθώς και οι γάμοι αποζημίωσης. Στην πρώτη περίπτωση οι λόγοι που οδηγούν σε γάμο είναι αποκλειστικά οικονομικοί πράγμα που δεν σημαίνει πως παύουν να είναι ανατριχιαστικοί, αφού, σύμφωνα με το παράδειγμα που φιλοξενεί η έκθεση του Max Planck Institute ο θείος ενός 13χρονου κοριτσιού το οποίο ο ίδιος κακομεταχειριζόταν το πάντρεψε, έναντι αδρής αμοιβής, με έναν 80χρονο άντρα, ο οποίος εξακολούθησε να το κακοποιεί.
Σ΄ αυτόν τον κύκλο σωματεμπορίας συμπεριλαμβάνονται και οι γάμοι αποζημίωσης στο πλαίσιο των οποίων κορίτσια αναγκάζονται να παντρευτούν με μέλος της οικογένειας του θύματος προκειμένου να πάψει η βεντέτα ανάμεσα στις δύο αντίπαλες οικογένειες.
Κάθε Κέφι κι η Νύφη του
Τον περασμένο Γενάρη, πριν από την κατάρρευση της κυβέρνησης υπό την προεδρία του του Ashraf Ghani, ο ηγέτης των Αφγανών Ταλιμπάν Mullah Hibatullah, είχε εκδώσει ένα δισέλιδο διάταγμα με το οποίο συνιστούσε τη αποφυγή της πολυγαμίας όχι φυσικά γιατί θεώρησε πως αυτή η πρακτική είναι αναχρονιστική, αλλά γιατί θέλησε να περιοριστεί η κριτική που δέχονται οι Ταλιμπάν επειδή ξοδεύουν πολλά χρήματα στις γαμήλιες τελετές.
Το εν λόγω διάταγμα, προέβλεπε και εξαιρέσεις, αφού ενέκρινε πολλαπλούς γάμους για άνδρες που είτε δεν έχουν παιδιά, είτε δεν έχουν αρσενικό παιδί από προηγούμενο γάμο, είτε παντρεύονται χήρα, είτε έχουν οικογενειακό πλούτο για να αντέξουν πολλές συζύγους.
Υποτίθεται πως ο περιορισμός είναι ο σύζυγος να συμπεριφέρεται ισότιμα σε όλες του τις γυναίκες κάτι που πολύ συχνά δεν ισχύει με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα όπως κακοποίηση, κατ ‘οίκον κράτηση, προβλήματα με την επιμέλεια των παιδιών που οδηγούν μερικές φορές σε αυτοκτονία.
Η πολυγαμία στον μουσουλμανικό κόσμο είναι γνώριμη τακτική. Στο Αφγανιστάν, επίσης. Σύμφωνα με την έκθεση του Max Planck Institute link και του Τμήματος Γυναικείων Υποθέσεων της Κανταχάρ, οι γυναίκες, συνήθως, θέλουν να παντρευτούν γιατί, καθώς, πολλές δεν εργάζονται, επιδιώκουν, μέσω του γάμου τους να έχουν μια καλύτερη ζωή.
Ακόμη όμως κι αν εργάζονται, πρώτιστο μέλημα τους είναι η φροντίδα του σπιτιού και των παιδιών, ενώ ακόμη κι αν ο σύζυγος τους επιτρέψει να δουλέψουν, είναι πολύ πιθανό να του παραδίδουν στο τέλος κάθε μήνα ολόκληρο το μισθό τους.
Στις αγροτικές περιοχές η κατάσταση είναι δυσκολότερη, ακόμη και για τις ελάχιστες μορφωμένες γυναίκες οι οποίες υποχρεώνονται να μένουν κλεισμένες στα σπίτια τους. Η δεύτερη, τρίτη ακόμη και τέταρτη παράλληλη σύζυγος αποκτάται όταν το επιθυμεί ο άντρας χωρίς καμία νομική διευθέτηση.
Υποτίθεται πως ο περιορισμός είναι ο σύζυγος να συμπεριφέρεται ισότιμα σε όλες του τις γυναίκες κάτι που πολύ συχνά δεν ισχύει με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα όπως κακοποίηση, κατ ‘οίκον κράτηση, προβλήματα με την επιμέλεια των παιδιών που οδηγούν μερικές φορές σε αυτοκτονία.
Η πολυγαμία αφορά κατά κύριο λόγο κατοίκους αγροτικών περιοχών και αμόρφωτων ανθρώπων. Μεταξύ πάμφτωχων πρακτική δεν πολυεφαρμόζεται διότι απλούστατα δεν υπάρχουν χρήματα για να συντηρηθούν οι πολλές νύφες. Ανάμεσα σε πλουσιότερους άντρες και φτωχά κορίτσια το φαινόμενο επικρατεί και μαζί με αυτό η χυδαιότητα των γαμπρών να υποβιβάζουν σε εργαλεία εξυπηρέτησης τις γυναίκες που παντρεύονται.
Όπως ένας διοικητής στην επαρχία Κουντούζ που είχε τρεις συζύγους, παντρεύτηκε μια τέταρτη 13 χρονών και μετά το γάμο της ανακοίνωσε ότι δεν της επιτρέπει να κάνει παιδιά αιτιολογώντας την απόφασή του ως εξής: “Σε παντρεύτηκα μόνο και μόνο για να απολαύσω σεξουαλικές επαφές μαζί σου που οι άλλες γυναίκες μετά τον τοκετό δεν μπορούν να μου δώσουν”.
Αυτές οι ανατριχιαστικές ιστορίες γάμου στο Αφγανιστάν έχουν καταγραφεί από το Max Planck Institute εν έτει 2005. Όταν οι Ταλιμπάν είχαν απομακρυνθεί από την εξουσία. Τότε που άρχιζε ένας επίμονος αγώνας των γυναικών να βγουν από τα σπίτια τους και να πάψουν να υποχρεώνονται να εξαφανίζονται κάτω από τη μπούρκα τους.
Τώρα, που οι Ταλιμπάν ξαναπήραν την εξουσία στα χέρια τους , τί χειρότερο μπορεί να γίνει άραγε;
Διαβάστε ακόμη στην αθηΝΕΑ:
Αφγανιστάν: Σημειώσεις Για Μια Αγνωστη Χώρα
