Θέλω σήμερα να σας γράψω για μία έκθεση ξεχωριστή που διεξάγεται στο κέντρο της Αθήνας. Πάρτε ένα διάλειμμα από τους κοινωνικοπολιτικούς προβληματισμούς της Documenta 14, για να περιηγηθείτε σε ένα ταξιδιωτικό αφήγημα τέχνης στο 2ο όροφο του Μουσείου Μπενάκη (Κεντρικό Κτίριο), στην έκθεση Γκίκας-Craxton-Leigh Fermor: Η Γοητεία της Ζωής στην Ελλάδα. Την ιδιαίτερα προσεγμένη επιμέλεια της έκθεσης ανέλαβαν οι Εβίτα Αράπογλου, Sir Michael Llewellyn-Smith, Ian Collins και Ιωάννα Μωραΐτη.
Πρόκειται για μία διαδρομή συγκινητική, που μεταφέρει εύγλωττα στο κοινό τη δυνατή και σπάνια φιλία που έδενε, για σχεδόν 50 χρόνια, τρεις ανθρώπους του πνεύματος, τον Έλληνα καλλιτέχνη Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, το Βρετανό καλλιτέχνη John Craxton και τον συγγραφέα Patrick Leigh Fermor, αλλά και τις συζύγους τους, Barbara Γκίκα και Joan Leigh Fermor. Η γνωριμία των τριών ανδρών ξεκίνησε το 1945-46 στο Λονδίνο και γρήγορα εξελίχθηκε σε μία δυνατή σχέση που χαρακτηρίστηκε από τη βαθιά αγάπη τους για την Ελλάδα.
Με αφετηρία το νησί του Πόρου, τέσσερις ακόμα τόποι, η Ύδρα, η Καρδαμύλη, τα Χανιά και η Κέρκυρα, προσέφεραν φιλοξενία, έμπνευση και ατελείωτες ώρες συζήτησης – μέρη στα οποία οι τρεις καλλιτέχνες σχημάτισαν πολύτιμες αναμνήσεις και έθεσαν βάσεις για το έργο τους. Τα μοναδικά έργα του Γκίκα και του Craxton συνοδεύονται από τα γλαφυρά κείμενα του Leigh Fermor, που ξεπροβάλλουν εύστοχα στις επιμέρους ενότητες της έκθεσης, για να προβάλουν τη σημασία του κάθε τόπου συνύπαρξης και δημιουργίας.
Αναπόσπαστο κομμάτι της έκθεσης αποτελεί και το βιβλίο που τη συνοδεύει. Η Εβίτα Αράπογλου έχει επιμεληθεί μια έκδοση που δεν συνιστά κατάλογο έκθεσης, αλλά ένα μεστό συγγραφικό έργο, παίρνοντας το “ρόλο αφηγητή” για να μας διηγηθεί την ιστορία μιας “ιδιαίτερης φιλίας”, μέσα από τα έργα τέχνης, τα βιβλία, την αλληλογραφία, τις φωτογραφίες και τις προσωπικές μαρτυρίες διακεκριμένων προσωπικοτήτων της εποχής, προσφέροντάς μας μια πλήρη εικόνα του θέματος.
Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να παρακολουθήσετε τις ξεναγήσεις που θα πραγματοποιηθούν για το κοινό από τις επιμελήτριες – το πρόγραμμα ξεναγήσεων μπορείτε να το βρείτε εδώ. Επίσης, σας προτείνω να διαβάσετε την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μου έδωσε η Εβίτα Αράπογλου για το Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα και την παρούσα έκθεση, στο pARTicle του Σαββάτου.