Οι «Ευμενίδες Β′», βασισμένες στο έργο του Αισχύλου, επέστρεψαν για λίγες παραστάσεις τον Νοέμβριο στην Αγγλικανική Εκκλησία. Για την ιστορία, η παράσταση είχε συμμετάσχει στην «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και είχε φιλοξενηθεί στο Ζιντσιρλί Τζαμί από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών.
Οι «Ευμενίδες» κλείνουν την τριλογία της «Ορέστειας» και πραγματικά αξίζει τον κόπο να ψάξετε την ιστορία. Ο Αισχύλος είχε τους λόγους του για να γράψει το συγκεκριμένο έργο. Οι λόγοι αυτοί σχετίζονται με τις αρμοδιότητες που είχε τότε ο Άρειος Πάγος αλλά και με τη συμμαχία Αθήνας-Άργους. Μια τραγωδία γραμμένη το 458 π.Χ., λίγο πριν πεθάνει ο Αισχύλος, που περιγράφει την εγκαθίδρυση του θετού δικαίου και τη θεμελίωση των δικονομικών διαδικασιών εντός των κοινωνιών των πόλεων-κρατών, ένα κλικ μακριά από τη βαρβαρότητα της εκδίκησης και των αυτόκλητων τιμωρών.
Ο Αισχύλος, κατά την άποψή μου φυσικά, επιδιώκει, με όχημα την τραγωδία, το τέλος, την παύση της ανακύκλωσης του κακού. Η κακόβουλη πράξη φέρνει άλλες κακόβουλες πράξεις, ο φαύλος κύκλος δεν σπάει ποτέ και μια ατελείωτη βεντέτα κυριεύει τα πάντα, μαύρη σαν τις Ερινύες.
Θεατρικά Μιλώντας…
Η σκηνοθετική ματιά της Άντζελας Μπρούσκου στις «Ευμενίδες Β′» επαναπροσδιορίζει το έργο στον μικρό εσωτερικό χώρο ενός site specific. Πρόκειται, άλλωστε, για την «πρώτη νομική δίκη στην ιστορία της ανθρωπότητας», όπως έχει επικρατήσει να λέμε για τη συγκεκριμένη μαγευτική ιστορία του Αισχύλου. Εμείς οι θεατές, ένα σιωπηλό, μα αληθινό ακροατήριο με δύο πέτρες μπροστά μας. Μια λευκή υπέρ του Ορέστη, μια μαύρη εναντίον του! Προς το τέλος, ασκήσαμε το δικαίωμά μας. Ψήφισα υπέρ του Ορέστη. Το αίμα δεν πρέπει να ξεπλένεται με αίμα.
Η Άντζελα Μπρούσκου χρησιμοποιεί τη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη, που ρέει όμορφα. Η παράσταση έχει πολλή κίνηση και μέσα στην εκκλησία όλοι οι χώροι βρίσκουν τη χρησιμότητά τους. Ο ήχος στον συγκεκριμένο χώρο δυναμώνει, αλλάζει, τρομάζει, και είμαι βέβαιος ότι έβαλε ψηλά τον πήχυ στην ηχοληψία. Η μόνη μου παρατήρηση, καθώς καθόμουν «τέρμα δεξιά», με δυσκόλεψε λίγο η ταυτόχρονη ομιλία με τους ήχους από τα ηχεία.
Κίνηση και λόγος. Άλλωστε δεν χρειάζονται πολλά! Η σκηνοθέτιδα το γνωρίζει καλά αυτό. Παρ’ όλα αυτά παίζει σε ροκ ρυθμούς. Ο Απόλλων, που υποδύεται η καταπληκτική Παρθενόπη Μπουζούρη, ήταν ξεκάθαρα εμπνευσμένος από τον ανδρόγυνο David Bowie. Άψογο ύφος θεού, «έπαιζε» με τις Ευμενίδες και με το κοινό. Στον σύντομο ρόλο του προφήτη, στην αρχή του έργου, ο τρόπος χρήσης του λόγου και της κίνησης είναι σεμιναριακού επιπέδου.
Ο Ορέστης, που υποδύεται ο Διονύσης Πιφέας, που κατάφερε να του πέφτει μεγάλο μόνο το κοστούμι του ρόλου και όχι ο ρόλος, μου θύμισε ήρωα του Kafka, δίκη είχαμε άλλωστε, αλλά και τον Anthony Perkins στο «Ψυχώ», με αυτή την αθώα φάτσα – που όμως είχε «καθαρίσει» τη μάνα του. Πολύ καλός, ειδικά στη σκηνή που «λυτρώνεται» από την ετυμηγορία!
Η Δήμητρα Χατούπη ως Αθηνά δέχεται τον ικέτη στην πόλη της και χαρίζει θυσίες και τιμές στις Ερινύες για να μη σπείρουν το κακό στην Αθήνα. Ωραίο εύρημα ο μονόλογός της προς τους πολίτες με τις ιαχές τους να ακούγονται από τα μεγάφωνα. Παίζει μεστά, σοβαρά, είναι άλλωστε θεά της Σοφίας αλλά και του πολέμου και της στρατηγικής. Προς το τέλος, ακριβώς με αυτή τη στρατηγική κινείται στη σκηνή, καταλαγιάζοντας τον έξαλλο θυμό των Ευμενίδων.
Άφησα για το τελος τον χορό των Ευμενίδων. Το έχω ξαναγράψει: εάν δω τον/την ηθοποιό να παραμένει στον ρόλο του ακόμα και όταν οι θεατές δεν τον βλέπουν, αυτό με μαγεύει. Είναι δείγμα ότι ζει τον ρόλο. Όπως έκαναν οι Ευμενίδες, ουρλιάζοντας σιωπηλά, «ξεσκίζοντας» μαλλιά και ρούχα, την ώρα που ουσιαστικά δεν τις βλέπαμε, σε μια γωνιά της Αγγλικανικής Εκκλησίας.
Οι Ευμενίδες Β’ του έργου
Οι Ευμενίδες του έργου ήταν συντονισμένες, δυναμικές, ακολουθούσαν το ωραίο εύρημα με τις αόρατες μα ηχηρές «καμτσικιές» του Απόλλωνα και απαιτούσαν πειστικά την τιμωρία του Ορέστη. Την τετράδα αποτελούσαν οι: Πάολα Καλλιγά, Θεοδώρα Κόρδα, Ανδριανή Κυλάφη, Βάλια Παπαχρήστου.
Τέλος, η φιγούρα της Κλυταιμνήστρας, που κρατάει για τον εαυτό της η Άντζελα Μπρούσκου, είναι μια γυναίκα με πληγές, που σκότωσε και σκοτώθηκε. Στα μαύρα ντυμένη, στα μαύρα του goth όχι του πένθους. Αλλόκοτη και μόνη.
Ευμενίδες και Κλυταιμνήστρα έμειναν στο τέλος στη σκηνή υψώνοντας τις μαύρες πέτρες της καταδίκης. Αν κάναμε έναν αναχρονισμό, εντελώς εξω-ιστορικά, ο συγκεκριμένος φόνος είναι μια γυναικοκτονία. Κι έτσι ερμήνευσα την κίνησή τους.
Στις «Ευμενίδες Β’» τα νοήματα, η κάθαρση, ο Λόγος με «Λ» κεφαλαίο, η πόλη που περνάει από τη βαρβαρότητα στη δημοκρατία, το δίκαιο που από εθιμικό γίνεται θετό. Όλα είναι εκεί με την αρχαία τραγωδία να συνεχίζει να βρίσκεται σε καλά χέρια.
Συντελεστές
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης | Σκηνοθεσία: Άντζελα Μπρούσκου | Σχεδιασμός φωτισμών: Στέβη Κουτσοθανάση | Σκηνικά: Ελίνα Λούκου | Κοστούμια: Βασίλης Μπαρμπαρίγος | Επιμέλεια κομμώσεων: Κωνσταντίνος Βασιλείου | Επιμέλεια κίνησης: Βάλια Παπαχρήστου | Μουσική σύνθεση: Αλέξανδρος Μήτρος | Φωνητική σύνθεση χορού: Αγγελική Τουμπανάκη | Βοηθός σκηνοθέτη: Θάνος Χατζόπουλος | Φωτογραφίες: Άρτεμις Σκουλίκα – Θάνος Χατζόπουλος | Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη | Εκτέλεση παραγωγής: Delta Pi Productions
Ερμηνεύουν: Παρθενόπη Μπουζούρη, Άντζελα Μπρούσκου, Διονύσης Πιφέας, Δήμητρα Χατούπη, Πάολα Καλλιγά, Θεοδώρα Κόρδα, Ανδριανή Κυλάφη, Βάλια Παπαχρήστου
Πληροφορίες
16-17-18 Νοεμβρίου στις 21:00 | Αγγλικανική Εκκλησία: Φιλελλήνων 27
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
