Δεν την αντέχουμε τη διαφορετικότητα. Όχι τη διαφορετικότητα που μοιάζει με φολκλόρ, αυτή που δεν έχει ουσία. Σήμερα, στην εποχή της πολιτικής ορθότητας, ακόμα και εκείνοι που το παίζουν «ανοιχτόμυαλοι» πάντα εκφράζουν ένα «αλλά». Θέλουν να μην αφορά αυτούς, την οικογένειά τους και κυρίως να μη σαλεύει τα θολά νερά της «κανονικότητάς» τους.
Πρόσφατα, έπειτα από δηλώσεις γνωστού βετεράνου μπασκετομπολίστα, μάθαμε για το «φάσμα του αυτισμού». Πρόκειται για μια ιδιαιτερότητα που ορίζει τη ζωή των ανθρώπων που την έχουν. Αυτοί οι άνθρωποι, χαμένοι μέσα στο πέπλο της ασφαλούς «μη ορατότητας», παλεύουν στη δύσκολη καθημερινότητά τους, που με κάποιες ειδικές προσεγγίσεις μπορεί, ωστόσο, να γίνει κανονικότητα.
Συγκινήθηκα όταν διάβασα ότι το γυμναστήριο Eight έχει ειδικά τμήματα για παιδιά και ενήλικες που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Τους θαύμασα για την τόλμη τους και αμέσως έσπευσα να μάθω περισσότερα.
Η ιδιοκτήτρια του γυμναστηρίου, Μαρία Ευθυμίου, δίνει απαντήσεις που μας δείχνουν ότι ο σεβασμός και η ορατότητα των διαφορετικών δεν είναι απλώς υποχρέωση αλλά κυρίως δείγμα πολιτισμού.
Ας μιλήσουμε για το φάσμα του αυτισμού. Πώς αναγνωρίζεται και ποιους αφορά;
Τυπικά ένας άνθρωπος που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζει διαφορές από αυτόν που ονομάζουμε «μέσο» άνθρωπο στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την κοινωνική επικοινωνία και τη στερεοτυπική συμπεριφορά. Σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, φυσικά.
Αφορά το 1,47% του γενικού πληθυσμού, πράγμα που σημαίνει ότι είναι μια αρκετά συνηθισμένη νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Και όπως καθετί που αφορά την ψυχική μας υγεία, η αναγνώριση και η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο από εξειδικευμένο κέντρο και αναπτυξιολόγο. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό! Να γίνει έγκαιρη και σωστή διάγνωση χωρίς «ταμπού», ειδικά από τον οικογενειακό περίγυρο του ατόμου. Εξάλλου, είναι πλέον αποδεδειγμένο επιστημονικά πως η πρώιμη παρέμβαση και υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στο να κατακτηθεί η μέγιστη λειτουργικότητα για το άτομο.
«Διάσημοι άνθρωποι στο φάσμα ήταν ο Einstein, ο Anthony Hopkins, ο Andy Warhol, ο Bob Dylan».
Ποιες είναι οι βασικές αθλητικές ανάγκες αυτών που βρίσκονται στο φάσμα;
Οι αθλητικές ανάγκες των ανθρώπων στο φάσμα του αυτισμού είναι ίδιες με όλων των υπολοίπων. Οι αθλητικές δυνατότητες, οι στόχοι και η εξέλιξη ενός αθλούμενου, όμως, είναι αυτά που διαμορφώνουν το ασκησιολόγιό του από τον personal trainer. Βιολογικά δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο σε ένα πρόγραμμα γυμναστικής – και δεν χρειάζεται κιόλας. Αυτή είναι και η αξία του personal training.
Κατά αναλογία λειτουργεί και η διαμόρφωση του ασκησιολογίου στο ASD Fitness Program. Λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες κάθε ατόμου και προχωράμε με αυτό. Σε γενικές γραμμές ακολουθείται ένα «κανονικό» πρόγραμμα γυμναστικής, ίσως με λιγότερες παραλλαγές από προπόνηση σε προπόνηση σε σχέση με τα υπόλοιπα τμήματά μας, καθώς τα άτομα στο φάσμα λειτουργούν καλύτερα ακολουθώντας μια συγκεκριμένη ρουτίνα. Αυτό βοηθά στο να μην παρουσιάζουν συμπτώματα άγχους και έντονης αντίδρασης.
Αντιμετωπίζουν αποκλεισμό/bullying αυτά τα άτομα;
Φυσικά! Η κοινωνία μας μπορεί να κάνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, να γίνει δηλαδή περισσότερο συμπεριληπτική σε οποιαδήποτε μορφή «μειονότητας», ωστόσο ακόμα απέχουμε πολύ από το να το πετύχουμε. Έτσι και οι άνθρωποι που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, είναι πιθανό να βιώσουν κοινωνικό αποκλεισμό και ακραίες συμπεριφορές, που συχνά πηγάζουν από άγνοια. Γι’ αυτό ένας από τους βασικούς στόχους του προγράμματός μας είναι και η κοινωνικοποίηση των συμμετεχόντων μέσω της γυμναστικής. Να έρχονται σε έναν χώρο αποδοχής και χαράς, όπου το στίγμα, το οποίο πολλές φορές τους φορά η κοινωνία, να μένει έξω από την πόρτα.
Πλήττει περισσότερο τις γυναίκες ή τους άνδρες;
Επιστημονικές μελέτες που έχουν διεξαχθεί ανά τα χρόνια δείχνουν ότι παρουσιάζεται περισσότερο στους άνδρες.
Τι περιέχει ένα πρόγραμμα για άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού;
Όπως είπαμε, δεν διαφέρει και πολύ από τα υπόλοιπα προγράμματα του γυμναστηρίου μας. Διαμορφώνεται από τις δυνατότητες των ατόμων που συμμετέχουν. Διαφοροποιείται στο ότι το ασκησιολόγιο δεν παραλάσσεται σε κάθε προπόνηση, ή αλλάζει πολύ λίγο, ώστε να μην αισθάνεται το άτομο ότι ακόμα και με αυτόν τον τρόπο διαταράσσεται η ρουτίνα του.
Ποιο χαρακτηριστικό κάνει αυτά τα άτομα μοναδικά;
Είναι γεγονός πως άνθρωποι που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να εμφανίσουν κάποιες ξεχωριστές ικανότητες ή ταλέντα, π.χ. φωτογραφική μνήμη, ταλέντο στα μαθηματικά κ.ά., αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε κάθε περίπτωση. Διάσημοι άνθρωποι στο φάσμα ήταν ο Einstein, ο Anthony Hopkins, ο Andy Warhol, ο Bob Dylan και πολλοί άλλοι.
Αυτό που εμείς πρεσβεύουμε είναι ότι καθένας μας πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κάτι μοναδικό και ξεχωριστό. Είναι για μας σημαντικό να αναπτύσσουμε με τους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται μια πιο προσωπική σχέση. Να γνωρίσουμε καλύτερα τους στόχους τους και τη δύναμή τους, ώστε να είμαστε σε θέση να τη «δείξουμε» και σε εκείνους και να πετύχουμε μαζί.
Ενσυναίσθηση ή συμπάθεια είναι προτιμότερη για αυτά τα άτομα;
Αυτό είναι κάτι που θα σας το απαντούσε καλύτερα ένας ψυχολόγος. Ωστόσο, είναι αυτονόητο πως, αν είσαι ένας άνθρωπος σε «επαφή» με το συναίσθημά σου, θα αισθανθείς κατά περίπτωση και ενσυναίσθηση και συμπάθεια. Όμως, ταυτόχρονα πρέπει να διατηρήσεις την επαγγελματική σου απόσταση. Οι ρόλοι πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένοι για το καλό της σχέσης και τη σωστότερη λειτουργία του προγράμματος. Αυτό δεν συνεπάγεται απάθεια, όπως καταλαβαίνετε.
«Γι’ αυτό ένας από τους βασικούς στόχους του προγράμματός μας είναι και η κοινωνικοποίηση των συμμετεχόντων μέσω της γυμναστικής. Να έρχονται σε έναν χώρο αποδοχής και χαράς, όπου το στίγμα, το οποίο πολλές φορές τους φορά η κοινωνία, να μένει έξω από την πόρτα».
Οι γονείς πώς αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να βρίσκονται τα παιδιά τους στο φάσμα;
Είναι δύσκολο να σας απαντήσουμε αντικειμενικά σ’ αυτή την ερώτηση. Εμείς ερχόμαστε σε επαφή με γονείς που έχουν ήδη περάσει από το στάδιο της συνειδητοποίησης και της διάγνωσης και βρίσκονται πια στο στάδιο της παρέμβασης. Που αντιλαμβάνονται πως δραστηριότητες όπως η γυμναστική μπορούν να ωφελήσουν τα παιδιά τους.
Μήπως οι περισσότεροι βρισκόμαστε στο φάσμα και δεν το ξέρουμε;
Ναι, μεγάλο μέρος της κοινωνίας μπορεί να βρίσκεται στο φάσμα, κι όχι μόνο δεν έχει λάβει διάγνωση, αλλά δεν το γνωρίζει καν.
Ποιο ήταν το κίνητρο να ξεκινήσετε ειδικό πρόγραμμα εκγύμνασης για αυτά τα άτομα;
Είναι γενικότερα κομμάτι της φιλοσοφίας μας ότι η γυμναστική είναι για όλους και πως όλοι μπορούν να ανακαλύψουν μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους μέσα από την άσκηση. Είτε αυτό σημαίνει αλλαγή στο σώμα τους είτε στην ψυχολογία τους. Παράλληλα, η διαπροσωπική επαφή είναι κάτι που μας ευχαριστεί. Όταν το προσωπικό μας γίνεται μια παρέα με τους πελάτες. Μια ομάδα που προσπαθεί από κοινού και διασκεδάζει. Όταν λοιπόν η γυμνάστριά μας, η Μαρία Νιόλια, έφερε στο τραπέζι την ιδέα για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αμέσως σκεφτήκαμε πως αυτό είναι για εμάς ένα επόμενο βήμα. Πως ίσως με αυτόν τον απλό τρόπο να συμβάλλουμε κι εμείς στο να αρχίσει ο κόσμος γύρω μας να βλέπει κάποια πράγματα λίγο πιο καθαρά. Ελπίζουμε σύντομα, όταν ξεκινήσει το πρόγραμμα, να το πετύχουμε!
***
Λες να είμαι και εγώ στο φάσμα; «Έξυσα» με ένταση το σκληρό του μυαλού μου να δω αν έχω κάποιον δικό μου που ξέρει ότι είναι στο φάσμα. Θυμήθηκα μια δυο περιπτώσεις. Και ένιωσα ενοχή που δεν είχα μελετήσει περισσότερο τη δική μου συμπεριφορική προσέγγιση. Αυτό λοιπόν ειναι το κλειδι της κοινωνικά ενσωματωμένης ενσυναίσθησης. Να κοιτάς και μέσα σου αλλά και γύρω σου. Να μην είσαι αυτοαναφορικός, να μη ζεις στο σύμπαν που κέντρο του είσαι εσύ. Αλλά σε σύμπαντα που τα κέντρο τους συνυπάρχει με το δικό σου και αλληλεπιδράς μαζί τους. Δυστυχώς, εγώ δεν έχω παιδιά. Αλλά, αν είχα, θα ήμουν υπερήφανος να είχα τη γνώση του συνόλου των χαρακτηριστικών τους. Τώρα, θα προσπαθήσω να γίνομαι καλύτερος για όλους τους γύρω μου. Θα τα καταφέρω; Δεν ξέρω. Αλλά θα το προσπαθήσω. Το υπόσχομαι.
Μικρό Πορτρέτο της Μαρίας Ευθυμίου
Η Μαρία Ευθυμίου είναι απόφοιτος του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Deree American College of Greece. Επίσης, είναι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια Krav Maga για άνδρες και γυναίκες. Ήθελε να φτιάξει έναν χώρο, όπως ακριβώς τον φανταζόταν ως ασκούμενη, για Krav Maga ή/και γυμναστική. Και έτσι γεννήθηκε το Eight. Όταν λοιπόν το επέτρεψαν οι συνθήκες, αυτό έγινε πραγματικότητα. Το πρόγραμμα ASD για τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού φτιάχτηκε όταν έτυχε να μάθει ότι αποκλείονται από τμήματα γυμναστικής στα περισσότερα γυμναστήρια. Της φάνηκε παράλογο. Για αυτό η ίδια, μαζί με την ομάδα της, αποφάσισε να κάνει ένα βήμα πιο κοντά σε αυτό που πρεσβεύει ως άνθρωπος και ως επαγγελματίας: στη συμπερίληψη σε όλους τους τομείς.
• Eight boutique Gym: Κασσάνδρας 8Γ, Αθήνα | Μπορείτε να επικοινωνήσετε είτε τηλεφωνικά μέσω του 210 3473615 είτε με mail εδώ.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Γιώργος Δικαίος: «Η Κλιματική Αλλαγή Αντιμάχεται τον Τρόπο της Ζωής μας»
«Είμαστε Πάτσι»: Παιδικό Θέατρο «Κατάλληλο» και διά Ενηλίκους
Συνταγογράφηση… Βιβλιοθηκών: Το Διάβασμα ως Θεραπευτικό Εργαλείο