Στις 25 Νοεμβρίου γιορτάστηκε διεθνώς η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. H απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 17 Δεκεμβρίου 1999 για την καθιέρωση της συγκεκριμένης ημέρας είχε στόχο να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Η ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί από γυναικείες οργανώσεις ήδη το 1981, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Mirabal, πολιτικών αγωνιστριών της Δομινικανής Δημοκρατίας, με διαταγή του δικτάτορα Trujillo.
Τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και σε εθνικό και τοπικό, οργανώσεις, θεσμοί αλλά και εταιρείες, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σχεδιάζουν, επικοινωνούν και οργανώνουν δράσεις και καμπάνιες με στόχο την αφύπνιση και ενημέρωση του κοινού αλλά και των παθόντων.
Ο ΟΗΕ, μέσω του φορέα UN Women και υπό την ηγεσία του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, από το 2008 έως σήμερα ενεργοποιεί την καμπάνια των 16 ημερών ακτιβισμού ενάντια στην έμφυλη βία ή αλλιώς «UNiTE by 2030 to End Violence Αgainst Women», η οποία λήγει στις 10 Δεκεμβρίου, ημέρα που είναι αφιερωμένη στα Ανθρώπινα Δικαιώματα, υποδεικνύοντας ότι η βία κατά των γυναικών είναι η πιο διάχυτη παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων παγκοσμίως.
Ενωθείτε!
Το θέμα της φετινής καμπάνιας επικεντρώνεται στους πόρους –κυρίως οικονομικούς– που διαθέτουν οι θεσμοί για την εξάλειψη του φαινομένου. Σύμφωνα με στοιχεία από πρόσφατες έρευνες του οργανισμού, 3 στις 4 χώρες δεν διαθέτουν συστήματα παρακολούθησης κατανομής του κρατικού προϋπολογισμού με στόχο την έμφυλη ισότητα, ενώ υπάρχουν ελάχιστα διαθέσιμα στοιχεία και δεδομένα από ετήσιους προϋπολογισμούς που αφορούν την εξάλειψη της έμφυλης βίας.
Όπως επισημαίνουν, χωρίς στοχευμένες επενδύσεις οι χώρες δεν θα επιτύχουν την εξάλειψη του φαινομένου. Το 78% των χωρών παγκοσμίως έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει συγκεκριμένη νομοθεσία και να διαθέσει οικονομικούς πόρους, ωστόσο μόνο το 42% έχει επενδύσει στην παροχή υπηρεσιών για τα θύματα της έμφυλης βίας.
Με σύνθημα «Unite: ΕΝΩΘΕΙΤΕ! Επενδύστε για να Αποτρέψετε τη Βία κατά των Γυναικών και των Κοριτσιών», ο ΟΗΕ καλεί την κοινωνία των πολιτών, τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, οργανώσεις που εργάζονται με άντρες κάθε ηλικίας, κυβερνητικούς εταίρους, ακτιβιστές-υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων, σχολεία, πανεπιστήμια, τον ιδιωτικό τομέα και αθλητικούς συλλόγους να ενισχύσουν και να υποστηρίξουν τις στρατηγικές ώστε να σταματήσει κάθε μορφή βίας. «Γνωρίζουμε τι θα λειτουργήσει. Μια δυνατή, δραστική αντίδραση για την ενίσχυση της νομοθεσίας και τη βελτίωση των υπηρεσιών με σκοπό τη βοήθεια και τη στήριξη των θυμάτων.
#OrangeTheWorld
Το πορτοκαλί χρώμα εξακολουθεί να είναι το χρώμα-ορόσημο των Ηνωμένων Εθνών που ενοποιεί όλες τις δραστηριότητες για να προσελκύσει την παγκόσμια προσοχή σε αυτή την πρωτοβουλία.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στη φετινή σχετική ανακοίνωση, υπό το πρίσμα της ενεργειακής κρίσης, ο οργανισμός αποτρέπει τους εταίρους να φωτίσουν κτίρια και τοπόσημα με πορτοκαλί χρώμα, αλλά να εξετάσουν διαφορετικούς τρόπους για να «βάψουν τον κόσμο πορτοκαλί».
Προτροπή που ακολούθησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ύψωσε μια πορτοκαλί σημαία στα κεντρικά γραφεία στις Βρυξέλλες.
Ταυτόχρονα, κοινοποιεί ένα πακέτο εφαρμογών στα social media και προτρέπει όλους εμάς να γίνουμε κοινωνοί της δράσης για 16 ημέρες σε αυτά με το hashtag #NoExcuse.
To Φαινόμενο στην Ελλάδα
Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, σε εκδήλωση που πραγματοποίησε την Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2023, παρουσίασε τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας «Έμφυλη Βία κατά των Γυναικών και Άλλες Μορφές Διαπροσωπικής Βίας στην Ελλάδα», που χρηματοδοτήθηκε από τη EUROSTAT, καλύπτοντας σημαντικό κενό στη στατιστική αποτύπωση της έμφυλης βίας στη χώρα, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, σε συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν σε 11.000 γυναίκες κάθε ηλικίας σε όλες τις ελληνικές περιφέρειες, το 40,42% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι έχει υποστεί ψυχολογική βία κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής του, με το ποσοστό για τις νέες γυναίκες ηλικίας 18-29 ετών να ξεπερνά το 48%.
Παράλληλα, με αναγωγή των αποτελεσμάτων στο σύνολο του πληθυσμού, οι ερευνητές επισημαίνουν πως το συνολικό ποσοστό των γυναικών του δείγματος που έχει υποστεί σεξουαλική βία (18,09%) αντιστοιχεί σε περίπου 683.000 γυναίκες.
Ακόμη, περισσότερες από 2 στις 5 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα (42,6%) και εργάζονται ή είχαν εργαστεί στο παρελθόν φέρεται να έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία τους τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
Η έρευνα επισημαίνει πως όσο υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο έχουν οι ερωτώμενες τόσο υψηλότερα ποσοστά σωματικής ή σεξουαλικής βίας καταγγέλλουν.
Τέλος, το 26,1% των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή μη εμφανούς παρακολούθησης ή παρενόχλησης (stalking) κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους, δηλαδή έχουν βιώσει εσκεμμένη επαναλαμβανόμενη απειλητική συμπεριφορά εναντίον τους.
Ενθαρρυντικά φαίνεται να είναι τα ποσοστά που δείχνουν ότι το 71,9% των γυναικών έχει ακούσει ή γνωρίζει την ύπαρξη δομών φιλοξενίας και συμβουλευτικών κέντρων, καθώς και για τη Γραμμή SOS 15900.
Ωστόσο, ένας εκτιμώμενος πληθυσμός της τάξης των 1.300.000 γυναικών δεν έχει ακούσει ή δηλώνει άγνοια για την ύπαρξη υποδομών και υπηρεσιών για τη στήριξη των θυμάτων. Αριθμός ιδιαίτερα μεγάλος, που έρχεται να υπερτονίσει το κάλεσμα του ΟΗΕ προς τους κυβερνητικούς εταίρους για διάθεση περισσότερων πόρων προς αυτή την κατεύθυνση.
Τέλος, η έρευνα έρχεται να συμφωνήσει με την ανακοίνωση του ΟΗΕ για την αναγκαιότητα ύπαρξης δεδομένων. Όπως αναφέρει: «Η συστηματική καταγραφή της έμφυλης βίας αποτελεί σημαντική συνθήκη για τη λήψη μέτρων που αποσκοπούν στην αντιμετώπισή της».
Τα μηνύματα που λαμβάνουμε από διάφορους φορείς για την εξάλειψη του φαινομένου είναι πολλά και κρίσιμα. Ας ελπίσουμε πως θα επηρεάσουν δραστικά τις κυβερνητικές αποφάσεις, με στόχο την αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού και την ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου που θα στηρίζει τα θύματα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
Άννα Νατσβλισβίλι: Η AI δεν Μπορεί να Ξεπεράσει τη Δημιουργικότητα του Ανθρώπου
Η Τοξικότητα Είναι (και) Γυναικεία Υπόθεση
