Η γραφή της Μαρίας Μαυρικάκη είναι ζωντανή και μας βάζει χωρίς περιστροφές στον κόσμο των εξαρτήσεων. Την αφορμή για τη συνάντησή της με την αθηΝΕΑ έδωσε το βιβλίο της «Εξαρτάται», ένα παράθυρο που μας επιτρέπει να δούμε «τι σημαίνει να έχεις στο στενό σου περιβάλλον έναν άνθρωπο παγιδευμένο στις ουσίες».
Για την αθηΝΕΑ ειδικά, η Μαρία Μαυρικάκη γράφει τέσσερις αυτοτελείς ιστορίες εξάρτησης, που ανοίγουν ένα παράθυρο και για μας τους ίδιους. Για τη θέαση εθισμών που, κάποιοι από αυτούς, μπορεί και να μας αφορούν. Ή να αφορούν τους αγαπημένους μας.
Ή, το πιο σημαντικό, οι εικόνες που ξεπηδούν μέσα από τις τέσσερις αυτοτελείς ιστορίες της συγγραφέα να μας υπενθυμίζουν πώς όλοι μας, κάποιες φορές, επικεντρωνόμαστε και χτίζουμε την καθημερινότητά μας γύρω από έναν μονοσήμαντο τρόπο ζωής που ενίοτε είναι και αυτοκαταστροφικός.
Η τρίτη από τις τέσσερις ιστορίες αφορά τον εθισμό στο φαγητό. Το «συναισθηματικό» φαγητό. Με αυτό δεν χορταίνεις ποτέ…
«Χρόνια μετά, ακόμα μπερδεύω το φαΐ με την αγάπη και αδυνατώ να χορτάσω»
Θυμάμαι τη σκηνή, πεντακάθαρη. Μόλις με αντίκρισε, η μάνα στάθηκε στο πεζοδρόμιο κάτω από τον ίσκιο της αμυγδαλιάς και έδειξε τον κιμά που ψώνισε. «Πετάγομαι στην Αρετή να πάρω λίγο δυόσμο για τους κεφτέδες, ο δικός μας ξεράθηκε», ενημέρωσε ανώφελα.
Μπήκα στην κουζίνα. Στο τραπέζι είχαν μείνει ψίχουλα από καρύδια που είχε σπάσει την προηγουμένη και καθάριζε από το πρωί. Προχώρησα στο μπάνιο κι ανέβηκα στη ζυγαριά. Τίποτα πάλι, ούτε μισή γραμμούλα κάτω ο δείκτης. Τουλάχιστον δεν ανέβηκε.
Η μάνα μέσα-έξω με τη λεκάνη στα χέρια. Έχυσε το νερό στις γλάστρες. Παραμέρισε τα καρύδια κι έβαλε το μπαγιάτικο ψωμί να μουλιάσει. Έβλεπα τα γραμμάρια να μου βγάζουν τη γλώσσα. «Πάω να βάλω τηγάνι. Ας φάμε και δυο λουκουμάδες να γλυκαθούμε, μέρα που είναι. Μας έφερε ο Μητρόπουλος το φρέσκο λάδι. Θα του το πληρώσουμε τις γιορτές, με το δώρο. Σαν το λάδι της Μεσσηνίας δεν υπάρχει, άσε τους Κρητικούς και τους Μυτιληνιούς να λεν. Μην σε ξεγελά η λιακάδα, από σήμερα αντρειεύει το κρύο και στα νικολοβάρβαρα να δεις». Το τηγάνι τσιτσίριζε.
Χρόνια μετά, ακόμα μπερδεύω το φαΐ με την αγάπη και αδυνατώ να χορτάσω. Παραμένω ένα παιδί που δεν προλαβαίνει να πεινάσει γιατί πάντα σπεύδω να προλάβω το κακό. Μια φωνή ξεπετιέται από μέσα μου και με προστάζει «φάε!», σκεπάζοντας τον ντροπαλό ψίθυρο του κορμιού μου, που εκλιπαρεί «φτάνει πια!».
Χειμώνα-καλοκαίρι, παλεύω με τη σκέψη του φαγητού. Ό,τι υπάρχει σε κοντινή απόσταση, στο πιάτο, στο τραπέζι, στο ψυγείο, μου κράζει να το καταναλώσω και να μείνει «τίποτα». Ελπίζω να ησυχάσω μόλις το φαγητό ξεκολλήσει από το νου μου και γίνει διαδρομή στον οισοφάγο μου. Ισχύει, μα δεν διαρκεί.
Σύντομα με τραβά ο επόμενος μαγνήτης, εκείνος που κρύβεται στις μυρωδάτες βιτρίνες και στους καταλόγους των ταχυφαγείων ή που γυροφέρνει στις σούβλες και στη σκέψη μου μέχρι τη στιγμή που θα υποκύψω. Από πίσω του ξεπηδούν ημερομηνίες, υπολογισμοί, βδομάδες που απομένουν, γυμναστήρια και μασέζ.
Όση ώρα τρώω μόνη, τα σύμφωνα αλλάζουν θέσεις και η ενοχή αντικαθιστά την εμμονή. Οι μεγάλες αποφάσεις αφήνονται για τη Δευτέρα.
mmavrikaki@gmail.com
***
Εξαρτάται – Μια Ιστορία Ζωής Δίπλα στην Εξάρτηση | Εκδόσεις Πατάκη
Στο βιβλίο της Μαρίας Μαυρικάκη επτά διαφορετικές φωνές περιγράφουν τα συναισθήματα που προκαλεί στους γύρω του ο γιος, ο αδερφός, ο φίλος, ο σύντροφος, ο εραστής που εξαρτάται. Στις σελίδες του ηχεί, όμως, και η δική του φωνή.
Μια αφήγηση για το ακόρεστο του ελλείμματος, τις προσπάθειες θεραπείας και τις υποτροπές, τη μελαγχολία, τις ενοχές και τη συγχώρεση, μια ιστορία συνεξάρτησης, που αποτυπώνει γυμνή την αλήθεια της κάθε πλευράς.
«…Δεν ήμασταν παιδιά εγκαταλειμμένα ή κακοποιημένα, γόνοι διαλυμένης οικογένειας, ούτε τίποτα πλουσιόπαιδα, που από την ευμάρεια οδηγούνται στην πλήξη και στους πειραματισμούς με τα διάφορα. Κοντολογίς, δεν ανταποκρινόμασταν σε κανένα από τα στερεότυπα που περιγράφονται ως οικογενειακό περιβάλλον των εξαρτημένων. Αργότερα κατάλαβα πως αυτό που σου (μας) συνέβη μπορεί να συμβεί στον καθένα».*
* απόσμασμα από το βιβλίο
Διαβάστε το πρώτο διήγημα της συγγραφέα στην αθηΝΕΑ:
Η Μαρία Μαυρικάκη Γράφει για την αθηΝΕΑ 4 Ιστορίες Εξάρτησης # 1η
Η Μαρία Μαυρικάκη Γράφει για την αθηΝΕΑ 4 Ιστορίες Εξάρτησης # 2η
