Η τελετή έναρξης του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε σε ζεστή ατμόσφαιρα, σε ένα κατάμεστο Ολύμπιον, την Πέμπτη 6 Μαρτίου. Ιδιαίτερο χρώμα στην επίσημη έναρξη της φετινής διοργάνωσης έδωσε η παρουσίαση της τελετής από έξι παιδιά, μέλη της Εθνικής Ομάδας Ρομποτικής, η οποία συμμετείχε πρόσφατα στην Ολυμπιάδα Ρομποτικής στη Νότια Κορέα κερδίζοντας οκτώ μετάλλια. Με την παρουσία τους τίμησαν την εκδήλωση η γενική γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού, Ελένη Δουνδουλάκη, ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης και αναπληρωτής περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Γιουτίκας και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης.
Πρώτος πήρε τον λόγο ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ο οποίος καλωσόρισε το κοινό στο 27ο ΦΝΘ. «Κυρία γενική γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, κύριε αντιπεριφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, κύριε δήμαρχε, φίλες και φίλοι του φεστιβάλ. Όπως ξέρετε, έχουμε νέο πρόεδρο στο διοικητικό μας συμβούλιο, έναν άνθρωπο της πόλης αλλά και όλης της Ελλάδας, έναν εξαιρετικό ηθοποιό, τον Άκη Σακελλαρίου. Τον καλωσορίζω και επισήμως στο φεστιβάλ μας», ανέφερε αρχικά.
Κεντρικό Αφιέρωμα
«Το κεντρικό αφιέρωμα του φετινού φεστιβάλ είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Το μέλλον μας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε απόψε να φέρουμε το μέλλον εδώ, στη σκηνή του Ολύμπιον. Όχι, δεν θα παρουσιάσει την τελετή η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά τα μέλη της Εθνικής Ομάδας Ρομποτικής, που διαγωνίστηκαν πριν από περίπου έναν μήνα στην Ολυμπιάδα Ρομποτικής, στη Νότια Κορέα, επιστρέφοντας με οκτώ μετάλλια!
Έχουμε κοντά μας, τόσο από την Αθήνα όσο και από τη Βόρεια Ελλάδα, 14 από τα μέλη της ομάδας, μαζί με τους καθηγητές τους και τον πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Αθλημάτων Ρομποτικής και Τεχνολογίας, Εμμανουήλ Τσελέπη. Αρχικά, θα ήθελα να καλέσω στη σκηνή έξι από τα μέλη της εθνικής ομάδας. Θέλω να ακουστούν τα ονόματά τους δυνατά και καθαρά, και μετά να χειροκροτήσετε τα παιδιά με όλη σας τη ζεστασιά. Παρακαλώ να έρθουν στη σκηνή, από τις Σέρρες ο Απόλλων Τσελέπης, η Κατερίνα Όρλιακλη, ο Αναστάσης Ξανθούλης, και από την Αθήνα ο Αγγελος Τέλχα, η Ισαβέλλα Βογιατζή και ο Νικόλας Λεϊμονής».
Εθνική Ομάδα Ρομποτικής
Αμέσως μετά ακολούθησε η προβολή μιας ταινίας δυόμισι λεπτών που δημιούργησε η Εθνική Ομάδα Ρομποτικής. Όπως ανέφερε ο κ. Ανδρεαδάκης, «τα παιδιά χρειάστηκαν 17 λεπτά για τη δημιουργία του βίντεο μέσω AI, 2 λεπτά για την εξαγωγή σε υπολογιστή, 5 ώρες για τη συγγραφή του σεναρίου και 9 ημέρες για να καθοδηγήσουν σωστά το AI να υπακούσει στις καλλιτεχνικές τους οδηγίες», για να προσθέσει στη συνέχεια: «Καταλαβαίνετε ότι αυτό που συμβαίνει είναι κάτι μαγικό, το γεγονός ότι η τεχνητή νοημοσύνη δίνει στα παιδιά το ερέθισμα να εκφραστούν μέσω του σινεμά.
Σε παιδιά που δεν γνωρίζουν ίσως ούτε τον Hitchcock, ούτε τον Tarantino, ούτε καν τον Δαλιανίδη. Από την άλλη πλευρά, με την ύπαρξη της τεχνητής νοημοσύνης, πότε άραγε θα σταματήσουν να χρειάζονται οι ηθοποιοί και οι σεναριογράφοι; Πότε θα μπουν όρια στο τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να κάνουμε; Αυτά θα συζητήσουμε το επόμενο δεκαήμερο στο φεστιβάλ μας μέσα από τις ταινίες, τα masterclasses, τις εκθέσεις και τις εκδόσεις μας. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα συναρπαστικό εργαλείο. Μπορεί όμως να γίνει και ένα τρομακτικό και επικίνδυνο όπλο αν δεν τεθούν όρια και αν δεν θεσπιστούν κανόνες. Πρέπει να προφυλαχτούμε από ανθρώπους και οργανισμούς που μπορεί να τη χρησιμοποιήσουν ασύδοτα και να επωφεληθούμε από τα καλά που μας προσφέρει», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο σημείο εκείνο, η σκυτάλη πέρασε στα παιδιά της ομάδας που παρουσίασαν τους επόμενους ομιλητές. Τον λόγο πήρε αρχικά ο Απόλλων Τσελέπης: «Καλησπέρα σας, χαιρόμαστε πολύ που μας καλέσατε στη γιορτή σας, είναι για εμάς κάτι καινούργιο, όπως ίσως για εσάς είναι κάτι καινούργιο αυτό που κάνουμε εμείς. Η ρομποτική είναι η αγάπη μας, και στόχος μας είναι να γνωρίζουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι πώς μπορεί να κάνει τη ζωή μας, αλλά και την τέχνη, το σινεμά, καλύτερη. Χωρίς περισσότερα λόγια όμως, καλώ στη σκηνή τη γενική διευθύντρια του φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό».
«Καλησπέρα, κυρία γενική γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, κύριε αντιπεριφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, κύριε δήμαρχε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, φίλες και φίλοι. Η τεχνητή Ννημοσύνη είναι ένα μεγάλο δώρο. Αλλά μπορεί να φέρει κι ένα σκοτεινό μέλλον. Όταν η πραγματικότητα ξεπερνά τη μυθοπλασία, όταν η δυστοπία δεν ανήκει πια σε τολμηρά σενάρια αλλά καθορίζει τις ζωές μας, όταν οι ειδήσεις αγγίζουν την επιστημονική φαντασία σε έναν κόσμο όπου τίποτα δεν μοιάζει αληθινό, ένα μέσο παραμένει ζωτικό: το ντοκιμαντέρ. Τα 261 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους που θα παρουσιάσουμε φέτος αποτυπώνουν όλα όσα ζούμε σήμερα και μας καλούν να δούμε την πραγματικότητα όπως είναι, να θυμηθούμε ότι η αλήθεια δεν μπορεί να είναι σχετική, αλλά και να εκτιμήσουμε και πάλι την αξία της τέχνης του κινηματογράφου», επισήμανε η κ. Ζαλαντό.
Ο Διάλογος Δίνει τη Θέση του στον Κυνισμό
«Τους τελευταίους μήνες κινδυνεύουν οι βασικές αρχές του πολιτισμού μας, η δημοκρατία, η ελευθερία, η ανεκτικότητα. Οι κραυγές του μίσους πολλαπλασιάζονται επικίνδυνα. Ο διάλογος δίνει τη θέση του στον κυνισμό και στις απειλές. Μέσα σε όλα αυτά, εμείς, οι άνθρωποι του πολιτισμού και των τεχνών, οφείλουμε να κρατήσουμε υψηλό παράστημα. Τα ντοκιμαντέρ αμφισβητούν το ψέμα, δυναμώνουν την κριτική σκέψη και μας θυμίζουν ότι σε αυτό το σκοτάδι υπάρχουν εναλλακτικές. Σήμερα, η τεκμηρίωση της πραγματικότητας είναι κάτι περισσότερο από μια ταινία – είναι μια πράξη αντίστασης στον παραλογισμό που ζούμε.
Γι’ αυτό θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε περισσότερο από ποτέ όλους εκείνους που στηρίζουν το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης σε αυτή την προσπάθεια: Το Υπουργείο Πολιτισμού, και ειδικά την υπουργό, Λίνα Μενδώνη, τον υφυπουργό, Ιάσονα Φωτήλα, και φυσικά τη γενική γραμματέα Ελένη Δουνδουλάκη, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, όλους τους υποστηρικτές και χορηγούς μας. Σας ευχαριστώ πολύ και δίνουμε ραντεβού τις επόμενες μέρες στις αίθουσες», ολοκλήρωσε η Ελίζ Ζαλαντό.
Ένα Παράδειγμα Κινηματογραφικής Δημιουργίας από ΑΙ
Για την ταινία έναρξης, το «Σχετικά μ’ Έναν Ήρωα» (2024), το οποίο εντάσσεται στο μεγάλο αφιέρωμα του φεστιβάλ στο ΑΙ, μίλησε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης. «Η ταινία που θα δούμε σε λίγο, η ταινία έναρξης του φετινού φεστιβάλ, είναι το «Σχετικά μ’ Έναν Ήρωα» («About a Hero») του Πολωνού σκηνοθέτη Piotr Winiewicz (Πιοτρ Βινιέβιτς). Ο Piotr δεν είναι απόψε εδώ, αλλά έρχεται αύριο στη Θεσσαλονίκη και θα είναι παρών το Σάββατο, στην επαναληπτική προβολή της ταινίας στον Κινηματογράφο Μακεδονικόν, στις 19:30, για να συζητήσει με το κοινό όλα τα θέματα που εγείρει η ταινία του.
Και ποια είναι αυτά τα θέματα; Κατ’ αρχάς, ο σκηνοθέτης ζήτησε από ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης να μελετήσει όλες τις ταινίες του διάσημου Γερμανού συναδέλφου του, του σπουδαίου Werner Herzog, και να γράψει ένα σενάριο στο αφηγηματικό του ύφος. Στο ντοκιμαντέρ που προέκυψε μέσα από αυτή τη διαδικασία αφηγητής είναι η φωνή του Herzog, η οποία επίσης δημιουργήθηκε από πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης. Mε τη συναίνεσή του, φυσικά. Τι θα γίνει, όμως, αν δημιουργηθούν παρόμοιες ταινίες χωρίς τη συναίνεση των ηρώων τους; Τι μας επιφυλάσσει το μέλλον; Ελπίζουμε να είναι ένα μέλλον που θα το διαμορφώνει πρωτίστως η ανθρώπινη νοημοσύνη», κατέληξε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, ευχόμενος σε όλες και όλους ένα καλό φεστιβάλ.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Εύχαρις Παναγοπούλου: «Τα Συγγνώμη των Γονιών»
Μαθήματα Μουσικής Μετά τα -άντα; (Spoiler: Ναι, και Είναι Υπέροχο!)
