Δύο καινούργια, ενδιαφέροντα βιβλία με θεατρική θεματική κυκλοφόρησαν από την Κάπα Εκδοτική. Πάντα σε προσεγμένες, ποιοτικές εκδόσεις που ξεχωρίζουν.
Στο πρώτο, ο Παναγιώτης Μιχαλόπουλος περιγράφει την πορεία του Εθνικού Θεάτρου στα ταραγμένα χρόνια της δεκαετίας του 1940, τους διάφορους διοικητικούς μηχανισμούς του, τα δύσκολα κατοχικά χρόνια, την επιλογή του ρεπερτορίου, τις διεκδικήσεις για τη θέση του σκηνοθέτη αλλά και την εξάρτησή του από την κρατική μηχανή. Το εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου γράφτηκε από τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθηνό.
Στο δεύτερο, παρουσιάζεται η τριλογία «Μήδεια». Τρία έργα, καθένα από τα οποία έχει μια ξεχωριστή θεατρική αυθυπαρξία και σημασία. Άλλο ένα τολμηρό εγχείρημα του Ανδρέα Φλουράκη, που διερευνά τον ψυχισμό μιας δολοφόνου, την υπέρβαση των ψυχικών, κοινωνικών και ηθικών ορίων των ίδιων της των εγκλημάτων, καθώς και τη θέση της στον σύγχρονο κόσμο.
Παναγιώτης Μιχαλόπουλος| Το Εθνικό Θέατρο Στη Δεκαετία 1940-950
Οι Διοικήσεις, το Καλλιτεχνικό Έργο και η Θέση του Σκηνοθέτη
Το Εθνικό Θέατρο, ο ισχυρός κρατικός θεατρικός οργανισμός που κυριαρχεί στην καλλιτεχνική ζωή κατά την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, με τις άρτιες παραγωγές, την πρωτοφανή συσπείρωση καλλιτεχνικών δυνάμεων και τις προβεβλημένες διεθνείς περιοδείες, υφίσταται αναπόφευκτα βαθιές ανακατατάξεις με την είσοδο της Ελλάδας στον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι διοικητικοί μετασχηματισμοί αποτυπώνονται στην ουσιαστική μεταβίβαση των εξουσιών από τον εκάστοτε διευθυντή στα διοικητικά συμβούλια, στα οποία προεδρεύουν την περίοδο 1941-1944 οι δύο από τους τρεις κατοχικούς πρωθυπουργούς.
Η Απελευθέρωση της χώρας βρίσκει το Εθνικό Θέατρο να ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από ηθοποιούς προσκείμενους στο αντιστασιακό κίνημα και αποφασίζεται η αναστολή της λειτουργίας του. Μετά τις εκλογές του 1946 και τη διολίσθηση στη γενικευμένη εμφύλια σύρραξη, εδραιώνεται πλέον η άμεση εξάρτηση της διεύθυνσης της κρατικής σκηνής από την εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία.
Οι ριζικές αλλαγές στη φυσιογνωμία της κρατικής σκηνής αποτυπώνονται επιπλέον στους όρους διαμόρφωσης του καλλιτεχνικού έργου της σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας. Η δυσπραγία του οργανισμού στα κατοχικά χρόνια, κατά τα οποία δεν λείπουν οι ανταγωνισμοί για την επικράτηση στη μισθολογική κλίμακα και την αναρρίχηση στην καλλιτεχνική ιεραρχία, καθώς και οι αποκλεισμοί στελεχών για πολιτικούς λόγους κατά τη διάρκεια της εμφύλιας σύγκρουσης, επιφέρουν τη ριζική ανασύνθεση του καλλιτεχνικού δυναμικού του θιάσου.
Στη συγκρότηση του ρεπερτορίου, που ασφαλώς δυσχεραίνεται από τους μηχανισμούς της λογοκρισίας, αντικατοπτρίζονται πότε η απόπειρα διερεύνησης του σύγχρονου δραματολογίου, πότε η προσήλωση στους κλασικούς συγγραφείς, ανάλογα με τη στρατηγική της εκάστοτε διεύθυνσης.
Οι έντονες διεργασίες για τη διεκδίκηση της κυρίαρχης θέσης του σκηνοθέτη σηματοδοτούνται από την έλευση στους κόλπους του ιδρύματος νέων προσώπων που επιχειρούν να καταθέσουν μια διαφορετική πρόταση, όχι μόνο για την υποκριτική και τη σκηνοθεσία, μέσα από την επιδίωξη ενός καλλιτεχνικού πλουραλισμού, αλλά και για τον εκσυγχρονισμό της συνολικής λειτουργίας της κρατικής σκηνής.
Άμεσα εξαρτημένο από την κρατική μηχανή, το Εθνικό Θέατρο θα εγγράψει στην ιστορία του ευκρινώς όλα τα χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου: την ανέχεια και την αλληλεγγύη της Κατοχής, τον ενθουσιασμό και τη σύντομη, όπως αποδείχθηκε, ελπίδα της Απελευθέρωσης, τη συντηρητική αναδίπλωση και τον διχασμό του Εμφυλίου Πολέμου.
Ανδρέας Φλουράκης | Μήδεια
Μήδεια Πατούσες – Μήδεια Μπούρκα – Μήδεια Πόλεις
Η τριλογία «Μήδεια» περιλαμβάνει τα θεατρικά έργα «Μήδειας Πατούσες», «Μήδειας Μπούρκα», «Μήδειας Πόλεις».
Το «Μήδειας Μπούρκα» γράφτηκε το 2010 και παρουσιάστηκε στο Θέατρο Επί Κολωνώ (Αθήνα, 2014), στην 1η Πλατφόρμα Μονοδράματος (Πάφος, 2016), στο Εθνικό Θέατρο Αλβανίας (Τίρανα, 2016), στο Teatrit të Kukullave (Τίρανα, 2017), στην Εθνική Πινακοθήκη Γεωργίας (Τιφλίδα, 2022), στο Διεθνές Φεστιβάλ EUROART (Μάλτα, 2022), και φέτος θα παρασταθεί από το Θεσσαλικό Θέατρο. Το έργο έχει μεταφραστεί στα πορτογαλικά, στα αλβανικά, στα γεωργιανά, στα τουρκικά και στα γαλλικά.
Το «Μήδειας Πατούσες» γράφτηκε το 2011 και παραστάθηκε στο Θέατρο Βαφείο (Αθήνα, 2014). Η αγγλική μετάφραση του έργου παρουσιάστηκε στο Stella Adler Studio (Νέα Υόρκη, 2016).
Το «Μήδειας Πόλεις», που ξεκίνησε να γράφεται το 2022 στην Τιφλίδα, ολοκληρώθηκε φέτος και αποτελεί το τελευταίο μέρος της τριλογίας.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Συνέντευξη με τον Ιωάννη Τσίγκα | Γραφιστική, Βραβεία για Εξώφυλλα και η Κάπα Εκδοτική
Βιβλία, E-Books ή Audio Books; Κανένα… Τρίλημμα!
10 Ερωτήσεις Αναζητούν Συγγραφέα | Κωνσταντία Σωτηρίου
