Ο κύβος ερρίφθη. Η Theresa May υπέγραψε χθες την επιστολή με την οποία ζητά επισήμως την έναρξη της διαδικασίας για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επικαλούμενη το Άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισσαβόνας. Αυτό σημαίνει ότι τα 2 χρόνια προθεσμία προκειμένου οι λεπτομέρειες του επικείμενου διαζυγίου να καθοριστούν μετρούν αντίστροφα και η διαπραγμάτευση μπορεί πια να ξεκινήσει.
Ποια είναι όμως τα σημαντικότερα ζητήματα που θα πρέπει να διευθετηθούν;
Μια περίληψη των βασικών ερωτημάτων που θα πρέπει να απαντηθούν κατά τους επόμενους μήνες παρουσιάζεται παρακάτω:
- Για αρχή, πόσο θα πρέπει να αποζημιώσει το Ηνωμένο Βασίλειο την Ευρωπαϊκή Ένωση για το Brexit; Κάποιοι -όπως ο πρόεδρος της Κομισιόν Jean-Claude Juncker- κάνουν λόγο για βαρύ λογαριασμό — ο οποίος δεν αποκλείεται να πλησιάσει τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ.
- Τι θα συμβεί στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο; Τι θα συμβεί στους Βρετανούς που ζουν στην Ευρώπη; Και οι δύο αυτές κατηγορίες πολιτών είναι εξαιρετικά πιθανό να δουν τις ζωές τους να μετατρέπονται σε διαπραγματευτικό χαρτί τα επόμενα χρόνια. Γύρω στα 3 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ γύρω στο 1 εκατομμύριο Βρετανοί ζουν σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης — δεν είναι και λίγοι.
- Τι θα γίνει με την κοινή πολιτική για την ασφάλεια και την προστασία έναντι εξωτερικών κινδύνων όπως η τρομοκρατία;
- Το σημαντικότερο ίσως για τη Βρετανική οικονομία, η οποία θα διανύσει αναμφίβολα μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας: η νέα εμπορική συμφωνία μεταξύ των Ευρωπαίων και της Βρετανίας θα συμφωνηθεί κι αυτή εντός των 2 ετών; Θα είναι μια συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της ή μια σειρά από διμερείς συμφωνίες με μεμονωμένα μέλη; Μη ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου.
- Τέλος, τι θα συμβεί αν η διαπραγμάτευση δεν οδηγήσει εκεί που θέλει η Βρετανή πρωθυπουργός; Έχει μεν απειλήσει ότι “no deal is better than a bad deal” όμως, σύμφωνα με μελέτη της επιτροπής διεθνών υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων, η προοπτική “no deal” είναι μια ιδιαίτερα κακή ιδέα!
Η Theresa May προσπαθεί να προσδώσει έναν πιο θετικό/ενωτικό τόνο στην έναρξη της διαπραγμάτευσης, υποσχόμενη μάλιστα ότι στις επικείμενες διαπραγματεύσεις σκοπεύει να εκπροσωπήσει “κάθε πολίτη” του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το να διατηρήσει όμως το Ηνωμένο Βασίλειο ενωμένο θα είναι σίγουρα μια απ’ τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει Βρετανός πρωθυπουργός στη μακρά ιστορία της χώρας — ήδη το κοινοβούλιο της Σκωτίας ενέκρινε αίτημα για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτητοποίησης.