Η ζωή είναι τώρα. Ζήσ’ την. Ασχολήσου καταρχήν με πράγματα που εξαρτώνται από εσένα και κάνε τα εύκολα πολύ καλά. Μάθε να ακούς τα σωστά άτομα και να δέχεσαι ότι δεν μπορείς να αρέσεις σε όλους.
Κάποιες από τις συμβουλές ζωής που προτείνει ο Μάκης Χαμαλίδης, Έλληνας που ζει στο Παρίσι σχεδόν 30 χρόνια και ασχολείται ως ψυχολόγος με ειδίκευση στους πρωταθλητές. Πρόσφατα του πρότεινε η Γαλλική Ομοσπονδία Τένις (από τις πιο δυνατές και σημαντικές στον κόσμο) να διευθύνει και να οργανώσει το τμήμα ψυχολογικής υποστήριξης αθλητών. Μία θέση εμπνευσμένη και φτιαγμένη για τον ίδιο.
Έχουν περάσει από τα χέρια του και έχουν ακούσει τις συμβουλές του πάνω από 500 πρωταθλητές από όλα τα αθλήματα -από κορυφαίοι παίκτες του γκολφ μέχρι ποδοσφαιριστές της εθνικής ομάδας της Γαλλίας- και εκατοντάδες άλλοι, από χορευτές και ηθοποιούς, μέχρι καθημερινούς ανθρώπους. Έγραψε μάλιστα μαζί με τον François Ducasse πριν μερικά χρόνια ένα από τα πιο γνωστά best seller που έχουν κυκλοφορήσει στο χώρο των βιβλίων ψυχολογίας, με τίτλο Champion Dans la Tête (“Πρωταθλητής στο Μυαλό”), για όσους θέλουν να εφαρμόσουν τις αρχές υπεροχής των πρωταθλητών στη ζωή τους.Είναι ένας άνθρωπος ευχάριστος, διακριτικός, κοσμοπολίτης, με πολύ καλή γνώση του αθλητισμού και της ζωής.
Ποια ικανότητα πρέπει να έχει κάποιος που κάνει πρωταθλητισμό;
Πρώτα από όλα είναι η επιθυμία να δημιουργήσει κάτι. Να ξεχωρίσει, να κερδίσει έναν τίτλο, να γίνει ο καλύτερος στον τομέα του, να κάνει κάτι που δεν είχε πετύχει μέχρι σήμερα. Πάνω από όλα να μάθει να ξεχωρίζει τη δική του επιθυμία από τις επιθυμίες των άλλων. Του προπονητή, των γονιών, του κοινού… Στον αθλητισμό, και το βλέπουμε και στην Ελλάδα, πολλές φορές οι γονείς έχουν μεγαλύτερη επιθυμία από τα παιδιά τους για να κάνουν πρωταθλητισμό.
Το περιβάλλον επίσης είναι πολύ σημαντικό. Οι περισσότεροι από μας ακούνε περισσότερες συμβουλές από όσες χρειάζονται. Όσοι κάνουν υψηλό πρωταθλητισμό και έχουν διάρκεια στις διακρίσεις, ακούνε λίγα άτομα που είναι ικανά και άξια εμπιστοσύνης. Οι περισσότεροι επιλέγουν να είναι κάποιοι φίλοι τους και όχι απαραίτητα ικανοί στον τομέα τους. Ο πρωταθλητής προτιμάει τον σκληρό προπονητή που θα του δείξει το σωστό δρόμο χωρίς συμβιβασμό και θα είναι αποφασισμένος να πάει έως το τέλος. Όχι κάποιον που θα ενδώσει στις επιθυμίες του αθλητή, και θα έρθει η μέρα που δε θα τον σέβεται καθόλου. Τελικά, το να μπορείς να τοποθετήσεις τον εαυτό σου είναι μια ικανότητα που δεν πληρώνεται. Για να προχωρήσεις σε αυτή τη διαδρομή, γεμάτη από εμπόδια και παγίδες, υπάρχουν στιγμές που πρέπει να βρεις τη σωστή απόσταση με τους άλλους. Συχνά, η αληθινή καριέρα αρχίζει όταν μπορείς να ζητήσεις από άτομα του στενού κύκλου να κάνουν στην άκρη για να προχωρήσεις…
Μπορείς να μας δώσεις ένα παράδειγμα;
Ένα κλασικό πρόβλημα στο τένις είναι η ανικανότητα του τενίστα να ζητήσει από το γονιό του να μην επεμβαίνει σε θέματα του προπονητή. Με αποτέλεσμα να μπερδεύονται οι γονείς στα πόδια του προπονητή και ο αθλητής να μη ξέρει ποιον να ακούσει και ποιανού τις οδηγίες να ακολουθήσει. Ανάλογα βέβαια είναι και σε άλλες εκφάνσεις στην κοινωνική ζωή, όταν ένας γονιός πείθει το παιδί του ότι αυτό που εκείνος θέλει είναι το καλύτερο για εκείνον. Και όχι αυτό με το οποίο το παιδί θέλει να ασχοληθεί.
Για ποιο λόγο σε επισκέπτονται οι πελάτες σου;
Ο κάθε ένας έχει ένα ταλέντο, αλλά λίγοι είναι αυτοί που έχουν το ταλέντο να καλλιεργήσουν το ταλέντο τους. Συνήθως όμως, ο ταλαντούχος αθλητής χάνει το αρχικό αβαντάζ του γιατί αναγκαστικά πρέπει να ποντάρει στο ταλέντο της πειθαρχίας και της οργάνωσης.
Σηκώνεται πιο νωρίς, επενδύει στην καριέρα του, έχει πιο καλή αυτοσυγκέντρωση ή βάζει πιο πολύ ένταση στις προπονήσεις του. Κανείς δεν κατέχει όλες αυτές τις αρμοδιότητες μαζί αλλά φτάνει να δουλέψεις πάνω σε μία για να προχωρήσει σημαντικά η καριέρα σου.
Σε ό,τι αφορά τον αγώνα, βοηθάω τους αθλητές να καλλιεργήσουν τη σημερινή φόρμα, χωρίς να αναφέρονται στο καλύτερο επίπεδό τους. Όταν είσαι στο 5/10, καλύτερα να το δέχεσαι και να κάνεις τα εύκολα πράγματα καλά έως πολύ καλά. Τότε σύντομα θα φτάσεις στο 6 ή 7/10 που είναι ήδη επίπεδο με το οποίο μπορείς να κάνεις τη διαφορά. Το 10/10 έρχεται όταν δεν το περιμένεις και δεν κρατάει πολύ…
Ποια συμβουλή ενός προπονητή ακολουθείς και προτείνεις στους πελάτες σου;
Ο θρύλος του ποδοσφαίρου και ένας από τους μακροβιότερους προπονητές σε ομάδα, ο Arsene Wenger, μου είπε πρόσφατα που είχαμε βρεθεί και μιλούσαμε για διάρκεια κάτι που το πιστεύω πολύ. “Είναι πιο σημαντικό να έχει κάποιος διάρκεια στην επιθυμία, παρά να έχει μόνο ένταση στο να επιθυμεί κάτι.”
Το να θέλεις κάτι πολύ είναι σημαντικό, αλλά αυτό που θα κάνει τη διαφορά είναι να το θέλεις και να το διεκδικείς για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ο Roger Federer δεν παίρνει καμία σημαντική απόφαση αν δεν περάσουν 24 ώρες από την ώρα που θα συμβεί κάτι. Συνήθως μετά από μία ήττα. Εκεί που άλλοι αντιδρούν αυθόρμητα και συναισθηματικά και λόγω της έντασης παίρνουν αποφάσεις που δε μπορούν μετά να τις αλλάξουν, ο κορυφαίος τενίστας στον κόσμο παίρνει χρόνο.
Σε δύσκολες στιγμές και σε κρίσιμες φάσεις για τους πρωταθλητές τι τους προτείνεις;
Εκείνη την ώρα που κάτι είναι μπροστά σου -αγώνας, απόφαση, εξετάσεις- πιστεύω πάνω απ’ όλα στο να κάνεις τα εύκολα πολύ καλά. Είναι το μόνο που μπορεί να λειτουργήσει σε στιγμές έντασης και πίεσης. Σκεφτείτε τους αθλητές που πρέπει να μπουν και να εκτελέσουν ένα κρίσιμο πέναλτι. Εκείνη τη στιγμή βιώνουν την εσωτερική σύγκρουση όταν “θέλω να πετύχω αλλά φοβάμαι την αποτυχία”. Ενώ πολλοί πιστεύουν ότι θα πρέπει να κάνουν κάτι εξαιρετικό, συχνά φτάνει να κάνουν πολύ καλά τα εύκολα, τα βασικά λοιπόν, και όλα τα άλλα θα έρθουν.
Υπάρχει κάποιος κανόνας ζωής που έχει υιοθετήσει ένας αθλητής και τον ασπάζεσαι;
Ο Ελβετός τενίστας Roger Federer που έχει φτάσει στα 37 και ακόμα πρωταγωνιστεί, πολλές φορές όταν βλεπόμαστε μου θυμίζει κάτι που έχει βάλει στη ζωή του ως πρωταρχικό κανόνα.
Είναι ο νόμος των 24 ωρών. Δεν παίρνει καμία σημαντική απόφαση αν δεν περάσουν 24 ώρες από την ώρα που θα συμβεί κάτι. Συνήθως μετά από μία ήττα. Εκεί που άλλοι αντιδρούν αυθόρμητα και συναισθηματικά και λόγω της έντασης παίρνουν αποφάσεις που δε μπορούν μετά να τις αλλάξουν, ο κορυφαίος τενίστας στον κόσμο παίρνει χρόνο.
Ρίχνει τους τόνους, την ένταση, δίνει την ευκαιρία σε ελάχιστους κοντινούς του ανθρώπους των οποίων την άποψη ακούει να το μοιραστεί μαζί τους. Με αυτόν τον τρόπο δεν μετανιώνεις εύκολα για αποφάσεις που παίρνεις.
