Η λέξη «συναίνεση» προέρχεται από το ρήμα «συναινώ», που είναι σύνθετη λέξη από το «συν» (=μαζί) και «αἰνέω» (=επαινώ, συμφωνώ, συγκατατίθεμαι). Ετυμολογικά, λοιπόν, σημαίνει τη συγκατάθεση, τη συμφωνία δύο ή περισσότερων πλευρών σε κλίμα σεβασμού και αμοιβαιότητας.
Σε μια εποχή όπου η έννοια της συναίνεσης συχνά παρερμηνεύεται ή αποσιωπάται, 589 μαθητές και μαθήτριες από 25 σχολεία της Ελλάδας έδωσαν τη δική τους ερμηνεία μέσα από μια πρωτότυπη εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση. Η αξιοσημείωτη εκδήλωση του σχολικού προγράμματος «Ας μιλήσουμε για τη Συναίνεση» πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ, στο πλαίσιο του 3ου φεστιβάλ WOW – Women of the World Athens 2025.
Διάδραση
Μέσα από θεατρικές παραστάσεις, οι μαθητές προσέγγισαν δημιουργικά την έννοια της συναίνεσης, εστιάζοντας σε ζητήματα που τους απασχολούν στο δικό τους κοινωνικό και σχολικό περιβάλλον. Η θεματολογία περιλάμβανε από την αποδοχή της διαφορετικότητας και την ενδυνάμωση της φωνής των εφήβων μέχρι τα έμφυλα στερεότυπα και τα σεξουαλικά δικαιώματα.
Οι δράσεις κάθε σχολείου ήταν διαδραστικές και πρωτότυπες, σχεδιασμένες με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών τους. Ορισμένες παραστάσεις εστίαζαν στις διαπροσωπικές σχέσεις και στον σεβασμό των ορίων, άλλες ανέδειξαν τη σημασία του να «ακούγεται» το «όχι» και να υπάρχει χώρος για το «ναι» που δίνεται ελεύθερα και άλλες μίλησαν για τη συμπερίληψη – το «ανήκω» σε μια τάξη που σέβεται τη διαφορετικότητα.
Σε μια εποχή όπου η έννοια της συναίνεσης συχνά παρερμηνεύεται ή αποσιωπάται, 589 μαθητές και μαθήτριες από 25 σχολεία της Ελλάδας έδωσαν τη δική τους ερμηνεία.
Στεκόμουν ανάμεσα στο κοινό και ένιωθα κάτι βαθύ. Ήταν ελπίδα αλλά και προβληματισμός μαζί. Γιατί αυτά τα παιδιά δεν αναπαρήγαν απλώς λόγια ενηλίκων. Είχαν κατανοήσει. Είναι ελπιδοφόρο να βλέπεις ότι αυτός ο τρόπος ζωής αρχίζει να χτίζεται ήδη από τις σχολικές αίθουσες – με τέχνη, με παιχνίδι, με διάλογο.
Μια ομάδα παρουσίασε ένα σκετσάκι με δύο εφήβους που διαπραγματεύονται όρια στη φιλία. Μια άλλη εξέφραζε την πίεση που νιώθουν κορίτσια και αγόρια στο σχολείο να «ταιριάζουν». Σε μια τρίτη, ακούστηκε μια φράση που μου έμεινε: «Η συναίνεση δεν είναι μια λέξη, είναι σχέση. Και κάθε σχέση χτίζεται με σεβασμό».
Ο Διάλογος Βοηθάει!
Μετά το πέρας των δημιουργικών παρουσιάσεων, ακολούθησε ανοιχτή συζήτηση με τους μαθητές και τις μαθήτριες, στην οποία συμμετείχαν καταξιωμένες προσωπικότητες από τον χώρο της εκπαίδευσης, της κοινωνικής δράσης και των μέσων επικοινωνίας. Ανάμεσά τους ήταν η Μαργαρίτα Γερούκη, PhD, εκπαιδευτικός και πρόεδρος της ΑΞΕΠΤ, με πολυετή δράση στον τομέα της σεξουαλικής αγωγής, η Σοφία Κωνσταντοπούλου, υπεύθυνη Ανάπτυξης και Διαχείρισης της οργάνωσης Genderhood που προωθεί την ισότητα των φύλων, η Μαίρη Συνατσάκη, επιχειρηματίας και content creator με έντονη κοινωνική παρουσία, καθώς και ο Fipster, δημοφιλής influencer με επιρροή στη νέα γενιά.
Τη συζήτηση συντόνισε ο ηθοποιός και θεατρολόγος Χρήστος Χριστόπουλος, διατηρώντας μέχρι τέλους έναν ανοιχτό και προσβάσιμο διάλογο που ενθάρρυνε τους μαθητές να εκφράσουν ελεύθερα τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τις εμπειρίες τους γύρω από το θέμα της συναίνεσης. Οι μαθητές ρωτούσαν, σχολίαζαν, συμφωνούσαν, διαφωνούσαν. Και κάθε φράση τους διαπνεόταν από κριτική σκέψη, ευαισθησία και γενναιότητα.
Το Κοινό…
…άκουσε τους μαθητές να εκφράζουν απορίες, εμπειρίες και απόψεις με ωριμότητα και ενσυναίσθηση, αποδεικνύοντας πως η ουσιαστική εκπαίδευση δεν περιορίζεται στη μετάδοση γνώσεων, αλλά προάγει τη σκέψη, τη συμμετοχή και τον σεβασμό.
Η εκδήλωση συνδύασε τον πολιτισμό με την εκπαίδευση και ανέδειξε με σαφήνεια ότι η συναίνεση δεν είναι απλώς μια λέξη. Δεν είναι απλώς ένα θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Είναι στάση ζωής. Είναι μια αξία που πρέπει να καλλιεργείται από νωρίς, μέσα σε ένα σχολείο που δεν φοβάται να μιλήσει για δύσκολα θέματα, αλλά τα προσεγγίζει με ευαισθησία, ειλικρίνεια και τόλμη. Είναι η ρίζα του σεβασμού, της αυτονομίας, της ενσυναίσθησης. Είναι το «σταμάτα» που πρέπει να ακούγεται και να γίνεται σεβαστό. Είναι και το «προχώρα» που μπορεί να ανθίσει μόνο όταν υπάρχει εμπιστοσύνη.
Φεύγοντας από το ΚΠΙΣΝ, η αίσθηση που είχα ήταν εκείνη της επιβεβαίωσης. Όταν δίνεις στα παιδιά τον χώρο και τα εργαλεία να εκφραστούν, μπορούν να αγγίξουν και τα πιο σύνθετα ζητήματα με τόλμη, ευαισθησία και ωριμότητα. Τα παιδιά δεν είναι απλώς το μέλλον. Είναι το παρόν που ήδη αλλάζει τον κόσμο. Ας μη μείνει όμως μόνο στη σκηνή.
Κάθε τάξη, κάθε σπίτι, κάθε παρέα μπορεί να γίνει σημείο εκκίνησης για ουσιαστικές συζητήσεις γύρω από τη συναίνεση, τα όρια και την αποδοχή. Εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές — η επόμενη πράξη ας είναι στα χέρια μας. Και ναι, να μιλήσουμε για τη συναίνεση – αλλά, κυρίως, ας μάθουμε να την ακούμε μέσα από τις φωνές τους.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
