Είμαστε πραγματικά ελεύθεροι όταν οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε δεν αντανακλούν τις δικές μας αξίες; Ποιος ελέγχει πραγματικά τα δεδομένα μας – και τι σημαίνει αυτό για τις δημοκρατίες μας; Σε μια εποχή όπου το λογισμικό κυριαρχεί στον κόσμο και η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται να τον επαναπροσδιορίσει, η τεχνολογία παύει να είναι απλώς εργαλείο και γίνεται πεδίο ισχύος, επιρροής και αντιπαράθεσης.
Η ψηφιακή εποχή δεν ανατρέπει απλώς επιχειρηματικά μοντέλα· αναδιαμορφώνει γεωπολιτικές ισορροπίες. Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών –από την πανδημία έως τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας– έχουν φέρει στην επιφάνεια μια νέα πραγματικότητα: η τεχνολογία δεν είναι πια μόνο ένας μοχλός καινοτομίας και ανάπτυξης, αλλά και εργαλείο ισχύος, οικονομικού ανταγωνισμού και γεωπολιτικής διαπάλης. Οι υποδομές cloud, η τεχνητή νοημοσύνη, τα δεδομένα (και ο έλεγχός τους!) και η κυβερνοασφάλεια έχουν πλέον στρατηγικό χαρακτήρα για την εθνική ασφάλεια, την οικονομική ανεξαρτησία και τη διατήρηση της διεθνούς επιρροής ενός κράτους. Και η εξασφάλιση της κυριαρχίας πάνω στις κρίσιμες αυτές τεχνολογικές υποδομές αποτελεί εθνική προτεραιότητα για τις περισσότερες χώρες.
Η Ευρώπη βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της παγκόσμιας αναμέτρησης, προσπαθώντας να χαράξει έναν δικό της δρόμο ψηφιακής κυριαρχίας – με κύριο πυλώνα την προστασία των πολιτών της βάσει των αδιαπραγμάτευτων ευρωπαϊκών μας αξιών και αρχών.
Η προσήλωση της Ευρώπης στα θέματα κανονιστικού πλαισίου για την τεχνολογία έχει πολλές φορές δεχτεί κριτική ως τροχοπέδη για την ανάπτυξη της καινοτομίας. Η ουσία όμως είναι ότι η Ευρώπη έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε παγκόσμιο ρυθμιστικό πρότυπο. Το λεγόμενο Brussels Effect –η ικανότητα της ΕΕ να εξάγει τις ρυθμιστικές της αρχές πέρα από τα σύνορά της μέσω του μεγέθους της αγοράς και της νομικής της αυστηρότητας– επιδρά καταλυτικά στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι τεχνολογικές εταιρείες παγκοσμίως.
Η τεχνολογική πρόοδος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς εμπιστοσύνη. Και η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται μόνο με καινοτομία, αλλά και με σεβασμό στους νόμους, στους θεσμούς και στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιούνται οι εταιρείες.
Ρυθμίσεις όπως ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA) και ο Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act) καθορίζουν νέα διεθνή πρότυπα για την τεχνολογική ηθική, τη διαφάνεια και τα δικαιώματα των χρηστών. Η ικανότητα της ΕΕ να συνδυάζει οικονομική ισχύ, δημοκρατική νομιμότητα, νομική συνοχή και μακροπρόθεσμη στρατηγική την καθιστά ισχυρό διαμορφωτή του μέλλοντος της ψηφιακής εποχής – όχι απλώς έναν παθητικό αποδέκτη.
«Θέλουμε η Ευρώπη να Ξέρει ότι Μπορεί να Βασίζεται σε Εμάς»
Μέσα σε αυτό το σύνθετο περιβάλλον, η δέσμευση της Microsoft να ενισχύσει τη συμμόρφωσή της με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και να ενδυναμώσει την παρουσία της στην ήπειρο αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Στις 30 Απριλίου 2025, ο πρόεδρος της Microsoft, Brad Smith, ανακοίνωσε πέντε νέες ψηφιακές δεσμεύσεις προς την Ευρώπη. Στόχος τους: η ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της ψηφιακής ανθεκτικότητας εν μέσω γεωπολιτικών αναταράξεων. Οι δεσμεύσεις περιλαμβάνουν αύξηση κατά 40% της χωρητικότητας των data centers στην Ευρώπη μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, σύσταση ευρωπαϊκού εποπτικού συμβουλίου για τις υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους της εταιρείας βάσει του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου, καθώς και δέσμευση να προσβάλει νομικά οποιαδήποτε εντολή ξένης κυβέρνησης που απειλεί τη λειτουργία των υπηρεσιών της στην Ευρώπη. Επιπλέον, η Microsoftεπαναβεβαίωσε τη συμμόρφωσή της με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και τόνισε τη δέσμευσή της στην προστασία της ιδιωτικότητας και της κυβερνοασφάλειας.
Έτσι, ανακοινώθηκε η δημιουργία ενός νέου μοντέλου «ασφάλειας των δεδομένων» που θα επιτρέπει στους Ευρωπαίους πολίτες και οργανισμούς να διατηρούν τον έλεγχο των δεδομένων τους εντός της Ευρώπης. Οι κινήσεις αυτές σηματοδοτούν μια στρατηγική επένδυση στην ευρωπαϊκή ψηφιακή υποδομή και μια ξεκάθαρη προσήλωση στις αξίες και τους νόμους της Ευρώπης.
Όπως δήλωσε ο Brad Smith σε ομιλία του στο Atlantic Council, η Microsoft αναγνωρίζει τη σημασία της Ευρώπης ως ηγετικής δύναμης στη ρύθμιση της τεχνολογίας και δεσμεύεται να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις αξίες, τους νόμους και τις προσδοκίες της.
«Επιθυμούμε να είμαστε μια φωνή λογικής που ενθαρρύνει τους δεσμούς πέρα από τον Ατλαντικό, οι οποίοι ήταν απαραίτητοι εδώ και οκτώ δεκαετίες, από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, να επικρατήσουν, και να χρησιμοποιήσουμε αυτό ως ευκαιρία για όλους μας […] ας μην ξεχνάμε πόσο σημαντικοί είναι αυτοί οι δεσμοί, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων».
Αυτή η πρωτοβουλία δεν αφορά όμως μόνο τη Microsoft – είναι ενδεικτική μιας ευρύτερης στροφής του κλάδου προς έναν πιο υπεύθυνο, διαφανή, και τοπικά ευθυγραμμισμένο τρόπο λειτουργίας. Η τεχνολογική πρόοδος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς εμπιστοσύνη. Και η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται μόνο με καινοτομία, αλλά και με σεβασμό στους νόμους, στους θεσμούς και στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιούνται οι εταιρείες.
Τελικά, για την Ευρώπη, τέτοιες εξελίξεις αποτελούν ευκαιρία. Ευκαιρία να ενισχύσει τη φωνή της στην παγκόσμια τεχνολογική σκηνή. Να στηρίξει την εγχώρια καινοτομία. Και να διασφαλίσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη και οι υποδομές cloud εξυπηρετούν τις αξίες της: τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα και τη βιωσιμότητα.
Σε μια εποχή αβεβαιότητας, η Ευρώπη μπορεί να γίνει φάρος σταθερότητας, αρχών και υπευθυνότητας και στην τεχνολογία. Και η τεχνολογία, όταν αναπτύσσεται με υπευθυνότητα, μπορεί να γίνει γέφυρα – όχι πεδίο σύγκρουσης.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
#BraveNewLeaders | Σύγχρονη Ηγεσία με Στρατηγική, Ευελιξία και Ανθρωπιά
Pronatalism, η Επικίνδυνη Αντιμετώπιση της Υπογεννητικότητας
