Θεσσαλονίκη. Φεστιβάλ. Οι Αθηναίοι καταφθάνουν για weekend break, το αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης υποδέχεται τους διεθνείς συντελεστές των ντοκιμαντέρ και η πόλη προσαρμόζεται σε φεστιβαλικούς ρυθμούς.
Αφίσες, πάρτι, festival spots. Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ήρθε να «ξεμουδιάσει» την πόλη που προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει την εξωστρέφεια και τα πολιτιστικά της δρώμενα. Εκπαιδευτικό αφιέρωμα στο queer σινεμά, πολλές επιλογές ελληνικών ντοκιμαντέρ, ταινίες απλωμένες στις αίθουσες της πόλης.
Τι Είδαμε
Με τη συγκυρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, Ο Xορός του Πολ Ποτ εξυμνεί τις μάχες δεκαετιών που δίνουν κάποιες γυναίκες για τη διατήρηση της πολισμικής κληρονομιάς. Ένα ταξίδι στον χρόνο και στην ιστορία της Καμπότζης.
Μια ωδή στη θετή μητέρα του δικτάτορα Πολ Ποτ, που ενώ η πολιτική του ίδιου είχε καταργήσει την εκπαίδευση και εκμάθηση του βασιλικού χορού των Χμερ, η ίδια, μετά τη λήξη της δικτατορίας, συνέχισε το έργο, καταφέρνοντας έτσι να εντάξει τον βασιλικό χορό στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Σάββατο πρωί, η πόλη έχει ψιλόβροχο – είναι παράδοση το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ να ξεκινάει με βροχή. Μεταφερόμαστε στο Λιμάνι, εκεί όπου βρίσκεται ο πυρήνας του φεστιβάλ. Τις πρωινές ώρες, που η διαθεσιμότητα του κοινού δεν είναι μεγάλη, η επιλογή να μπεις σε μια αίθουσα μπορεί να αποτελέσει και εμπειρία-δώρο.
Μια τέτοια περίπτωση ήταν και το Άγνωστο Τοπίο, το ντοκιμαντέρ όπως πρέπει να είναι. Με άρτια φωτογραφία, σκηνοθεσία και μουσική, μεταφερόμαστε στη Σκανδιναβία και γοητευόμαστε από την προσπάθεια ενός πατέρα να μεγαλώσει τα παιδιά του στη φύση, μακριά από τις πόλεις, με εκπαίδευση κατ’ οίκον.
Όσο και, λόγω επικαιρότητας, να στριφογύριζαν στο μυαλό μου χαρακτηρισμοί όπως «παλαιοχριστιανοί», η Σκαδιναβία παραμένει πρωτοπόρα και στον τρόπο με τον οποίο συντηρεί την προσπάθεια αποκέντρωσης, επαφής με το φυσικό περιβάλλον ή/και ενσωμάτωσης με το κοινωνικό σύνολο.
Το βράδυ του Σαββάτου ανέβηκα στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας» για ένα ντοκιμαντέρ-αποθεραπεία στο τραύμα της δημιουργού, το «Από τον Αμπντούλ στη Λεϊλά». Η Λεϊλά, δημιουργός του ντοκιμαντέρ, αφηγείται μέσα από εικόνες και μουσική, που δημιούργησε η ίδια, την ανάγκη συμφιλίωσης με τις μνήμες και το τραύμα που της άφησε το περιστατικό που βίωσε κατά την επίσκεψη στην οικογένειά της στη Βαγδάτη ένα καιρώ πολέμου.
Σήμερα, 20 χρόνια μετά το βίωμά της και με αφορμή την αιματηρή επίθεση στο θέατρο Μπατακλάν στις Βρυξέλλες, επιχειρεί να αποδραματοποιήσει τα γεγονότα που βίωσε, μοιράζοντάς τα μέσω της ταινίας της με το κοινό.
Το Σαββατοκύριακο ολοκληρώθηκε στην αίθουσα του Μακεδονικού. «Οι απεργοί του Μεσαίωνα» μας υπενθύμισαν πως, όσα χρόνια κι αν περάσουν, η ίση και δίκαιη μεταχείριση των εργαζομένων και το δικαίωμα για το 8/5 είναι ένα διαχρονικό και πάγιο αίτημα από κάθε εργαζόμενο ανεξαρτήτως καταγωγής.
Έξω από τις Αίθουσες
Στο Λιμάνι, στον χώρο του ΜΟΜus-Πειραματικό Μουσείο, μια ειδική εγκατάσταση προβολής της παράστασης «Μέσα» του Δημήτρη Παπαϊωάννου –χαρακτηριζόμενη ως δωδεκάωρος εικαστικός διαλογισμός– δίνει τη δυνατότητα στο κοινό, με ελεύθερη είσοδο, να γνωρίσει ένα δείγμα από το έργο του καλλιτέχνη, ο οποίος σχεδίασε και τη φετινή αφίσα.
Η συνεργασία κατά καιρούς με καλλιτέχνες και celebrities και ο υπερτονισμός της, που δύνανται λόγω δημοφιλίας να προσφέρουν ένα άλλο εκτόπισμα και προφίλ στο φεστιβάλ (π.χ. Δημήτρης Παπαϊωάννου, Monica Bellucci, Κωστής Μαραβέγιας κ.ά.), μου δημιουργεί το ερώτημα αν το ίδιο δημιουργεί τάσεις ή αν ακολουθεί τάσεις.
Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας του φεστιβάλ και ο σκοπός του φαίνεται μέσα από τα ντοκιμαντέρ που επιλέγει να προβάλλει, αλλά και στο πώς τοποθετείται δημόσια σε μια πόλη, τη Θεσσαλονίκη, όπου ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν οι κάτοικοί της σε καθετί διαφορετικό και προοδευτικό επιβεβαιώνει τον συντηρητισμό και τον σκοταδισμό που τους διακατέχει.
Αυτός είναι ο σκοπός του θεσμού και ο τρόπος με τον οποίο θα ασκήσει τη δραστηριότητά του, που αποτελεί και μια μεγάλη κοινωνική ευθύνη για το μέλλον της πόλης.
Στην ενίσχυση του εκτοπίσματος του φεστιβάλ, έρχεται να προστεθεί η «στρατηγική συνεργασία» –όπως χαρακτηριστικά αναφερόταν σε πολλά σημεία προβολής της στην πόλη– με τη Δημόσια Εταιρεία Ρεύματος, από την οποία αναμένουμε να δούμε και το κοινωνικό αποτύπωμα αυτής της στρατηγικής συμμαχίας.
Τι Φάγαμε
Σινεμά κάτω από την Εγνατία οδό, εκπληκτικό φαγητό πάνω, στη βόρεια πλευρά της πόλης. Πρώτη στάση στα διαχρονικά «Κουμπαράκια». Ο Χρίστος Μπέτας, η νεότερη γενιά του εστιατορίου, προσφέρει μια φρέσκια και ποιοτική προσέγγιση της ψαροφαγίας, συνοδευόμενη με ιδιαίτερη λίστα κρασιών και θέα στον Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του δρόμου.
Πιο ψηλά, στην περιοχή της Ροτόντας, ο all time classic «Οινοχόος», το ελίτ εστιατόριο των φοιτητικών μας χρόνων, υπενθυμίζει τη νοστιμιά που έχει η απλότητα και τα ελληνικά προϊόντα σε έναν εμπνευσμένο χώρο που παραπέμπει σε ελληνική τρατορία.
Στη βόλτα μας στη Θεσσαλονίκη ανακαλύψαμε και δοκιμάσαμε το new-comer μαγειρείο «Φαντάζιο». Στη γειτονιά των Αγίων Αποστόλων, ο Αντώνης Ρεγγίνας, σε ένα one man show, κάνει με απλά υλικά, φανταστικά ελληνικά μαμαδίστικα πιάτα, που σε κάνουν να θες να επιστρέψεις ξανά.
Ένα Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη και επιστροφή στην Αθήνα. Η συνέχεια στις online προβολές μέχρι τις 17 Μαρτίου 2024.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η Ecogenia «Σηκώνει Μανίκια» για την Προστασία του Περιβάλλοντος
«One Day»: Η Σειρά του Netflix που Σπάει Ταμεία
«Poor Things» | Κινηματογραφική Έκσταση Εικόνων και Νοημάτων