Η ταινία του βραβευμένου Μεξικανού Alejandro Iñárritu, με τον μπερδευτικό τίτλο-σιδηρόδρομο «Μπάρντο, το Ψευδές Χρονικό Ενός Σωρού Αλήθειες», που στο εξής θα λέμε σκέτα «Μπάρντο», είναι ένα χρονικό αβεβαιοτήτων, στο οποίο ο κεντρικός ήρωας, ένας αναγνωρισμένος Μεξικανός δημοσιογράφος και ντοκιμαντερίστας, επιστρέφει στην πατρίδα του για να έρθει αντιμέτωπος με την ταυτότητά του.
Τι άλλο είναι; Ένα τρίωρο φιλμ με πρωταγωνιστή το alter ego του ταλαντούχου σκηνοθέτη, που κινείται στο μεταίχμιο αλήθειας και ονείρου, προσωπικής ιστορίας και ιστορίας ενός ολόκληρου λαού. Άλλοτε σε μαγεύει με τη δίνη του και άλλοτε σε αποσυντονίζει με το χάος του.
Μπάρντο, το Ψευδές Χρονικό Ενός Σωρού Αλήθειες | Alejandro Iñárritu | Daniel Giménez Cacho, Griselda Siciliani | Μεξικό
Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, οι ταινίες του Iñárritu δεν είναι ποτέ απλές. Επιγραμματικά, καταπιάνονται με έννοιες –όπως ο θάνατος– και ηθικά διλήμματα στα οποία δεν υπάρχουν απαντήσεις. Κι αν υπάρχουν, είναι εξαιρετικά περίπλοκες. Όσο και η φύση του ανθρώπου.
Παρ’ όλα αυτά, οι κινηματογραφικές «απαντήσεις» του Iñárritu δεν είναι εγκεφαλικές. Έχουν ψυχή. Γι’ αυτό και οι ταινίες του («21 Γραμμάρια», «Χαμένες Αγάπες», «Βαβέλ» ή η Τριλογία του Θανάτου, όπως ονομάστηκε από τους δημιουργούς Guillermo Arriaga στο σενάριο και Alejandro Iñárritu στη σκηνοθεσία) είναι σημαντικές και αλησμόνητες.
Επίσης, οι μακροσκελείς και βαρύγδουποι τίτλοι –εκτός από το «Μπάρντο, το Ψευδές Χρονικό ενός Σωρού Αλήθειες» υπάρχει και το «Birdman» ή («Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας» του 2015– είναι μια επιλογή που σε προϊδεάζει για την άβυσσο του μυαλού αυτού του ταλαντούχου και ευαίσθητου σκηνοθέτη.
Με αυτά τα δεδομένα, ας μιλήσουμε για το «Μπάρντο».
Άγνωστες Λέξεις
Στον βουδισμό «bardo» σημαίνει μια ενδιάμεση, μεταβατική κατάσταση μεταξύ θανάτου και αναγέννησης. Επίσης, είναι μια διαδικασία αντιμετώπισης του πένθους. Για τα προετοιμασμένα και κατάλληλα εκπαιδευμένα άτομα, το bardo δίνει τη δυνατότητα της απελευθέρωσης του ανθρώπου από την προηγούμενη υπόστασή του. Για τους απαίδευτους, η διαδικασία μετάβασης από το θάνατο στην αναγέννηση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη. Καταλάβατε; Μάλλον όχι πολλά. Λογικό. Τι δουλειά έχουν οι ανατολικές φιλοσοφίες με τον πολίτη της σύγχρονης Δύσης;
Το Bardo στο Σελιλόιντ
Το κατά Iñárritu «Μπάρντο», ωστόσο, είναι άλλη υπόθεση. Ο Μεξικανός auteur επιστρέφει στην πατρίδα του, σχεδόν 20 χρόνια μετά, για να βάλει στο πρώτο πλάνο του τον Σιλβέριο. Τον βραβευμένο δημοσιογράφο, ντοκιμαντερίστα και πατέρα δύο παιδιών που εξακολουθεί να παιδεύεται με τον θάνατο του πρώτου του γιου, ο οποίος είχε ζήσει μόνο λίγες ώρες, αλλά και με τη μεξικανική ταυτότητά του, την οποία Μεξικανοί φίλοι του θεωρούν πως έχει ξεπουλήσει στην ψυχή των Αμερικανών.
Η βία της ισπανικής κατάκτησης, ο μεξικανο-αμερικανικός πόλεμος της δεκαετίας του 1840, τα καρτέλ των ναρκωτικών, οι μετανάστες χωρίς πατρίδα, η σάμπα, η αντιζηλία, ο φόβος της καταξίωσης και της επιβράβευσης, η αγάπη, ο θάνατος, η μνήμη των νεκρών αποτελούν σε αυτήν την ταινία την προσωπική μυθολογία του Alejandro Iñárritu, ο οποίος, ενώ στη μεγαλύτερη διάρκεια του «Μπάρντο» καταφέρνει να μας απογειώσει με τη γοητευτική φαντασία του και τη στιβαρή πίστη του στα χαμένα ιδανικά, υποκύπτει στιγμές στιγμές σε ακαλαίσθητα κλισέ.
ΥΓ1. Ο πρωταγωνιστής Daniel Giménez Cacho –ο οποίος έπαιζε και στο «Κακή Εκπαίδευση» του Pedro Almodóvar– είναι υπέροχος.
ΥΓ2. Η ταινία είναι γυρισμένη με ευρυγώνιους φακούς, με αποτέλεσμα να παραμορφώνονται οι άκρες του κάδρου και να φαίνεται σαν όλα να εκτυλίσσονται στη φαντασία. Υπέροχο!
ΥΓ3. Το «Μπάρντο» έχει αγοραστεί από το Netflix.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η All-Star Ταινία «Άμστερνταμ» ή Άνθρακας ο Θησαυρός
