H τεχνητή νοημοσύνη ήρθε για να μείνει. Καθημερινά ερχόμαστε σε επαφή με συστήματα AI, πολλές φορές χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε. Στα επόμενα χρόνια η παρουσία της θα γίνεται ολοένα και πιο καταλυτική, ενώ την ίδια στιγμή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια το μέλλον της.
Τι είναι το AI που έχει κυριολεκτικά εισβάλει στη ζωή μας και πού πραγματικά μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά μας; Ποιες καινοτόμες λύσεις μπορεί να προσφέρει στις μικρές και μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και πόσο αναγκαία είναι η ύπαρξη κανόνων στην ανάπτυξη και τη χρήση του;
Το νέο επεισόδιο του δεύτερου κύκλου της εκπομπής #BraveNewGreece με τίτλο #BraveNewAI εξερευνά την έννοια της τεχνητής νοημοσύνης από το ChatGPT μέχρι τη δημιουργία του δικού μας προσωπικού avatar, τις ευκαιρίες, τις επιπτώσεις και το μέλλον της, που μοιάζει απρόβλεπτο.
Τα Είδη της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η έννοια της τεχνητής νοημοσύνης εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1950, με πρωτοπόρους όπως ο Alan Turing να προτείνουν την ιδέα μηχανών που θα μπορούσαν να εκδηλώσουν ευφυή συμπεριφορά.
Όπως σημειώνει η Μαρίλη Νίκα, Generative AI Product Leader της Google & Founder της AI Product Academy: «Η τεχνητή νοημοσύνη αναφέρεται στο ευρύ πεδίο της πληροφορικής που επιτρέπει στους υπολογιστές να πράττουν και να κάνουν εργασίες σαν τους ανθρώπους».
Ο Δρ Δημήτρης Αλεξάνδρου, Συνιδρυτής-Business Innovation Director της UBITECH, αναφέρεται σε δύο ειδών τεχνολογίες σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη. «Η πρώτη, η πιο παραδοσιακή εντός εισαγωγικών, είναι η κλασική τεχνητή νοημοσύνη που βασίζεται σε αλγορίθμους και μοντέλα μηχανικής μάθησης, τα οποία χρησιμοποιούν πληροφορίες και δεδομένα για να εξάγουν γνώση πάνω σε αυτά. Το κομμάτι της παραγωγικής νοημοσύνης, που έρχεται με τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα τα οποία ακούμε τελευταία, μαζί με όρους όπως εκπαίδευση, fine-tuning, βελτίωση και optimization, έρχεται να δώσει μια άλλη μορφή τεχνητής νοημοσύνης, αυτό που λέμε παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη ή Generative AI».
Η Generative AI είναι αυτό που συμβάλλει καταλυτικά στον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Σύμφωνα με τη Μαρίλη Νίκα, «γινόμαστε πάρα πολύ πιο παραγωγικοί, διότι δεν ξοδεύουμε χρόνο πλέον σε πράγματα που είναι εύκολα, π.χ. δεν θα γράψουμε ένα ολόκληρο email πια. Το σύστημα γνωρίζει το στιλ με το οποίο απαντάμε, γνωρίζει τι θέλουμε να πούμε, ίσως γνωρίζει και το ημερολόγιό μας έτσι ώστε να ξέρει σε ποιον αναφερόμαστε, πόσο συχνά επικοινωνούμε κ.λπ. Και έτσι ξοδεύεις χρόνο σε πράγματα στα οποία πραγματικά πρέπει και θέλεις να ξοδέψεις τη φαιά ουσία σου».
Το ChatGPT, το MISTRAL και το COMMAND R ανήκουν στα χαρακτηριστικά παραδείγματα των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων που επικρατούν στις μέρες μας.
UBITECH: Καινοτομία σε Τρεις Περιοχές
Η UBITECH είναι μια ελληνική εταιρεία που αξιοποιεί την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης, όπως και άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες, για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη λογισμικού. Ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2005 και προσφέρει ευφυείς τεχνικές λύσεις και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επιχειρήσεις, οργανισμούς και κυβερνήσεις.
Τρεις είναι οι βασικές περιοχές στις οποίες η UBITECH παράγει καινοτομία. «Η πρώτη περιοχή έχει να κάνει με την εφαρμοσμένη κρυπτογραφία. Η δεύτερη περιοχή με την κβαντική υπολογιστική. Και η τρίτη με την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά με την ευρεία έννοια της τεχνητής νοημοσύνης και όχι μόνο με την έννοια των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων», επισημαίνει ο Δρ Παναγιώτης Γκούβας, Συνιδρυτής-Research & Development Director της UBITECH.
Σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση, η UBITECH εφάρμοσε μια σειρά από πρωτοποριακές τεχνολογίες για την ανάπτυξη του mAigov, του ψηφιακού βοηθού της ενιαίας ψηφιακής πύλης της δημόσιας διοίκησης gov.gr.
Το mAigov αποτελεί ένα αρκετά πολύπλοκο έργο, το οποίο μέσα σε λίγους μήνες διευκόλυνε χιλιάδες συνομιλίες με πολίτες, αναδεικνύοντας τον πρακτικό αντίκτυπο και την αποτελεσματικότητα των προϊόντων AiLabs της UBITECH.
Επιπτώσεις και Κανόνες στον Δρόμο του AI
Το AI αναδιαμορφώνει το εργασιακό πλαίσιο με νέες δεξιότητες, νέα επαγγέλματα, ενώ άλλα γίνονται πια λιγότερο απαραίτητα.
Η Μαρίλη Νίκα σημειώνει ότι «Έχουμε ήδη αρχίσει να βλέπουμε επαγγέλματα τα οποία πλέον δεν χρειάζονται τόσο κόσμο όσο παλιά, διότι το ΑΙ έχει προγράμματα που κάνουν επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες και απλώς δεν χρειάζεται ο άνθρωπος να περνάει τόση ώρα σε αυτά. Ωστόσο βλέπω και καινούργια επαγγέλματα που εμφανίζονται… Επίσης, με την ίδια έννοια, έχουμε νέες δεξιότητες που πρέπει ο κόσμος να αρχίσει να μαθαίνει. Πάρα πολύ μεγάλο και σημαντικό είναι αυτό που ονομάζεται prompt engineering ή και το λεγόμενο storytelling, γιατί όταν μιλάμε στο ΑΙ δεν χρειάζεται να γράφουμε κώδικα πλέον, αλλά να εξηγούμε ακριβώς τι θέλουμε να μας πει, τι θέλουμε να κάνει».
Οι κίνδυνοι που γεννιούνται από μια τέτοιου είδους τεχνολογία είναι αναμενόμενοι, γι’ αυτό και κρίνεται απαραίτητη η θέσπιση κανόνων προκειμένου η ανάπτυξη και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης να γίνει με ισορροπημένο τρόπο.
Ο Βασίλης Καρκατζούνης, Δικηγόρος με ειδίκευση σε ζητήματα νέων τεχνολογιών, υπογραμμίζει ότι «υπάρχει μια επιδίωξη για ομογενοποιημένους κανόνες, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το νομικό πλαίσιο έχει αρχίσει και διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινήθηκε, θα έλεγε κανείς, ασυνήθιστα γρήγορα για τα δεδομένα της. Και πάλι όμως δεν είναι σε θέση να προλάβει τις τεχνολογικές εξελίξεις».
Αναφέρει ως παράδειγμα τη συζήτηση για το AI Act, που ξεκίνησε το 2021, μια οριζόντια νομοθεσία για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία το Generative AI δεν είχε ακόμα ληφθεί υπόψη. «Και αυτό νομίζω είναι ένα κλασικό παράδειγμα της εγγενούς αδυναμίας του νομικού πλαισίου να τεθεί μπροστά από τις τεχνολογικές εξελίξεις. Μοιραία ο νόμος θα ακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις», συμπληρώνει.
Η κατανόηση της λειτουργίας του AI από τους χρήστες, η προστασία της ιδιωτικότητας, αλλά και η «ηθική» από την πλευρά του τεχνολόγου επίσης είναι ζητήματα κομβικής σημασίας.
«Θα δούμε και την εμφάνιση νέων νομοσχεδίων έτσι ώστε να προστατέψουμε την ιδιωτικότητα των χρηστών, ενώ σημαντικό είναι και το να καταλαβαίνει ο χρήστης ακριβώς πώς λειτουργεί το ΑΙ και τι γίνεται ακριβώς με τα δεδομένα που δίνουμε στο ΑΙ. Πολύ σημαντικό είναι επίσης οι μεγάλες εταιρείες να δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να σβήσουν τα δεδομένα τους οποιαδήποτε στιγμή θελήσουν και φυσικά το να μη δημιουργούνται deepfakes», αναφέρει η Μαρίλη Νίκα.
Μαριάννα Σκυλακάκη | CEO & Founder αθηΝΕΑ
Ο Δρ Δημήτρης Αλεξάνδρου επισημαίνει: «Σε μια τέτοια τεχνολογία πάντα υπάρχουν κίνδυνοι. Διότι υπάρχει ο τεχνολόγος που αναπτύσσει την τεχνολογία μην έχοντας την ηθική πάντα “μπροστά του”», προσθέτοντας «Ήδη, όμως, τα πλαίσια αρχίζουν και το φροντίζουν αυτό. Οπότε θεωρούμε, θέλουμε να πιστεύουμε μάλλον, ότι οι τεχνολόγοι θα δράσουμε έχοντας και την ηθική στο μυαλό μας και τον άνθρωπο στο επίκεντρο».
Avatars: Η Ανθρωποκεντρική Αξιοποίηση του AI
Στην προσπάθεια να φέρουμε τον άνθρωπο πιο κοντά στην τεχνολογία, να κάνουμε δηλαδή την αξιοποίηση του AI πιο ανθρωποκεντρική, εντάσσεται και η χρήση ανθρωπόμορφων φωτορεαλιστικών μοντέλων ή avatars, τα οποία στέκονται ανάμεσα σε εμάς και στο μοντέλο του AI για να διευκολύνουν την επικοινωνία μας.
H Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Καλλιτεχνικής Κολύμβησης Ευαγγελία Πλατανιώτη, έχοντας ως βασικό χορηγό της προετοιμασίας της την UBITECH, δάνεισε την εικόνα και τη φωνή της στο άβαταρ του mAigov: «Είναι εντυπωσιακό το πώς εξελίσσεται η τεχνητή νοημοσύνη. Δεν θα πω χρόνο με τον χρόνο, θα πω μέρα με τη μέρα. Σίγουρα είναι μια πολύ μεγάλη βοήθεια για όλο τον κόσμο που αναζητάει πρόσβαση και στοιχεία τα οποία δεν μπορεί να βρει και είναι μια έξτρα, μια επιπλέον βοήθεια μπορώ να πω, οπότε είναι εντυπωσιακό».
Τεχνητή Νοημοσύνη και Ελλάδα
Τι ευκαιρίες γεννά όμως η τεχνητή νοημοσύνη για την ελληνική οικονομία; Όλα σχετίζονται με τους τρεις βασικούς πυλώνες του AI, όπως περιγράφει ο Τάσος Οικονόμου, Founder iGrow Venture Partners & YPO Global Chairman Emeritus: «Ο πρώτος πυλώνας είναι τα δεδομένα. Μεγάλα δεδομένα. Χρειάζεσαι πάρα πολλά δεδομένα. Ο δεύτερος είναι η υπολογιστική δύναμη. Και ο τρίτος είναι ο αλγόριθμος.. […]
Μεγάλα δεδομένα η Ελλάδα δεν έχει τόσο πολύ. Γιατί; Διότι δεν έχουμε παγκόσμιες εταιρείες του μεγέθους μιας Microsoft, μιας Meta, μιας Alibaba. Άρα εδώ η Ελλάδα υστερεί. Το τρίτο κομμάτι αφορά τους αλγόριθμους. Ναι, εδώ μπορούμε ενδεχομένως να δημιουργήσουμε έξυπνα μοντέλα. Πλην όμως, αν δεν έχουμε τα άλλα δύο, η Ελλάδα πάντα θα είναι σε μειονεκτική θέση. Πάμε λοιπόν να δούμε το μεσαίο κομμάτι, την υπολογιστική δύναμη. Ναι μεν δεν έχουμε data centers, αλλά μήπως θα μπορούσε η Ελλάδα να παίξει βασικό ρόλο στην κατασκευή αυτής της υπολογιστικής δύναμης;».
Ο ίδιος πιστεύει πως η Ελλάδα «ουσιαστικά μπορεί να παίξει ένα ρόλο με πολύ λιγότερα χρήματα, διότι για μια ερευνητική ομάδα μπορεί να χρειάζεσαι 5 ή 10 εκατομμύρια και με το πλεονέκτημα ότι έχουμε εξαιρετικά μυαλά στην Ελλάδα, και επειδή τα νούμερα δεν είναι δισεκατομμύρια, αντί να μπορώ να υποστηρίξω μια ομάδα, θα μπορέσω να υποστηρίξω δέκα, δεκαπέντε ομάδες. Άρα οι πιθανότητές μου να τα πάω καλύτερα είναι πολύ μεγαλύτερες».
Η πραγματική ευκαιρία φαίνεται να σχετίζεται με τα μυαλά της Ελλάδας και εντοπίζεται στο πεδίο του research & development. Η πορεία της UBITECH το επιβεβαιώνει με την Ομάδα Έρευνας και Ανάπτυξης να συμμετέχει σε μεγάλες, πολυεπιστημονικές κοινοπραξίες σε πολύπλοκα και καινοτόμα έργα, σε συνεργασία με πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα και τη βιομηχανία από όλη την Ευρώπη.
Ο Συνιδρυτής-Research Strategy Director της UBITECH Θανάσης Μπούρας επισημαίνει: «Το R&D είναι στο αίμα της εταιρείας, έτσι ξεκινήσαμε και μεγαλώσαμε και αναπτυχθήκαμε από τα πρώτα μας βήματα. Γνωριστήκαμε οι τρεις συνιδρυτές στο πολυτεχνείο, σε εργαστήρια, σε κέντρα καινοτομίας, κάνοντας τα διδακτορικά μας, και έτσι ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι και οι τρεις μαζί. Επομένως, εφόσον αυτό ήταν που γνωρίζαμε καλύτερα, σε αυτό το κομμάτι αρχίσαμε να αναπτυσσόμαστε και να προχωράμε.
Πολύ σκληρή δουλειά, προτάσεις, ξενύχτια, έφεραν επιτυχίες, μας έκαναν γνωστούς στον ευρωπαϊκό χώρο έρευνας και καινοτομίας και με τα πρώτα έργα και τις πρώτες επιτυχίες αρχίσαμε να μεγαλώνουμε, να προσελκύουμε στελέχη, νέο δυναμικό, διακεκριμένους ερευνητές από Ελλάδα και από Ευρώπη, οπότε η ομάδα μεγάλωσε και έγινε γνωστή».
Ένα Απρόβλεπτο Μέλλον
Είμαστε μόνο στην αρχή της επανάστασης του AI και το μέλλον κρίνεται μάλλον απρόβλεπτο. Ο Δρ Δημήτρης Αλεξάνδρου τονίζει ότι «το να προβλέψουμε έπειτα από 5-10- 20 χρόνια πού θα βρισκόμαστε είναι μάλλον αδύνατο. Γιατί δεν θα μπορούσε κανείς να προβλέψει πριν από δύο χρόνια τι θα συνέβαινε σήμερα γύρω μας.
Σίγουρα πρέπει να εξασφαλίσουμε τη συνύπαρξη του ανθρώπου με τη μηχανή», με τον Βασίλη Καρκατζούνη να συμπληρώνει ότι «το μείζον είναι να μη χάσουμε προφανώς την πίστη μας στον άνθρωπο, να μην ξεχνάμε ότι κάθε εργαλείο τεχνολογικό είναι εδώ για να εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες. Και νομίζω ότι στο τέλος της ημέρας, με αυτοσυγκράτηση κυρίως και με αισιοδοξία, το μέλλον της σχέσης μεταξύ μηχανών και ανθρώπων είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο».
#BraveNewGreece: Μια Εκπομπή για το Μέλλον… Σήμερα!
Το #BraveNewGreece είναι μια τηλεοπτική σειρά για την Ελλάδα που έρχεται. Ένα docuseries για ένα μέλλον όπου άνθρωπος, περιβάλλον και τεχνολογία συνυπάρχουν αρμονικά. Για άλλη μια σεζόν στη συχνότητα του ΑΝΤ1 και με ξεναγό τη Μαριάννα Σκυλακάκη, τολμάμε ένα φουτουριστικό και αισιόδοξο ταξίδι στο μέλλον της χώρας μας σε 12 θεματικούς άξονες.
Τα 25λεπτα explainers του #BraveNewGreece αποτελούν μια βιβλιοθήκη γνώσης για να καταλάβουμε καλύτερα τους στόχους, τις καινοτομίες και τις προκλήσεις του αύριο. Κάθε επεισόδιο είναι ένα πλούσιο, γρήγορο, καλειδοσκοπικό explainer. Δίνει βήμα σε επιστήμονες, thought-leaders και innovators, οι οποίοι μιλούν για τις νέες τάσεις που θα διαμορφώσουν τομείς όπως η γεωργία, ο τουρισμός, οι επιχειρήσεις, η ναυτιλία, κ.ά.
Γιατί το μέλλον δεν είναι εκεί μόνο για να μας προβληματίζει. Είναι εκεί για να μας προκαλεί ενθουσιασμό. Να μας κάνει να ονειρευόμαστε νέα όρια για το τι είναι εφικτό. Για το πώς θα κάνουμε καλύτερη τη ζωή μας. Αρκεί να το καταλάβουμε καλύτερα. Αρκεί να δούμε πώς θα προκύψει μέσα από τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις της Ελλάδας του σήμερα.
- Δείτε ολόκληρο το επεισόδιο #BraveNewΑΙ εδώ.
Με την ευγενική υποστήριξη της UBITECH.
Η UBITECH ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2005 και βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογικής προόδου, ενορχηστρώνοντας την ψηφιακή εξέλιξη τόσο των φορέων του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Το χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει τον κατά παραγγελία σχεδιασμό και την ανάπτυξη λύσεων λογισμικού, την πρωτοποριακή έρευνα στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών και τη στρατηγική αξιοποίηση των γνώσεών της για την προώθηση νέων εγχειρημάτων.
Μέσω της ολοκληρωμένης προσέγγισής της για την παροχή συμβουλών σε θέματα τεχνολογίας, ενδυναμώνει τους οργανισμούς με τα εργαλεία και τις στρατηγικές για να διαπρέψουν σε ένα ολοένα και πιο ψηφιακό τοπίο.
- Το επεισόδιο #BraveNewΑΙ τoυ β’ κύκλου της τηλεοπτικής εκπομπής #BraveNewGreece μεταδόθηκε σε πρώτη προβολή, την Κυριακή 14 Ιουλίου στις 8:30 το πρωί, στον ΑΝΤ1.
- Ο δεύτερος κύκλος της τηλεοπτικής εκπομπής #BraveNewGreece μεταδίδεται σε πρώτη προβολή κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 8:30 στην πρωινή ζώνη του ΑΝΤ1.
- Όλα τα τελευταία νέα για τη σειρά της αθηΝΕΑς και του ελc productions #BraveNewGreece εδώ και όλα τα προηγούμενα επεισόδια εδώ.
- Βρείτε τα αφιερώματα για όλα τα προηγούμενα επεισόδια της πρώτης σεζόν #BraveNewGreece εδώ.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
#BraveNewIslands: Εργαστήρια Καινοτομίας τα Νησιά μας
#BraveNewStartups: H Ανάδυση των Νεοφυών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα
#BraveNewMetals: Η Μεταλλευτική Δραστηριότητα προς ένα Βιώσιμο Μέλλον
#BraveNewCloud: Oφέλη και Προκλήσεις από τη Mετάβαση στο Yπολογιστικό Nέφος
