Yπάρχει ένα μπαρ στη Θεσσαλονίκη στο οποίο πηγαίνω αρκετά συχνά. Απολαμβάνω τις ωραίες κουβέντες και τους ωραίους ανθρώπους, όταν μάλιστα συνδυάζονται με ένα ωραίο ποτήρι κρασί, η ηρεμία και η απόλαυση στο κλείσιμο μιας δύσκολης μέρας γιγαντώνονται.
Σε μια από τις πολλές κουβέντες, λοιπόν, συνάντησα τον Χρήστο Μπόσκο. Ήταν ο παραγωγός του κρασιού που κρατούσα στο χέρι μου. “Μύλος” ο λευκός και “Μύλος” μυρωδάτος, θα πρόσθετα εγώ.
Ξεκινήσαμε να μιλάμε για το κρασί. Για το πόσο έχει μπει στη ζωή μας και πώς όλο και περισσότεροι νέοι το επιλέγουν. Μιλήσαμε για τους αμπελώνες και το Αμύνταιο. Για το επισκέψιμο οινοποιείο του και τις εξαγωγές στη Γερμανία. Η κουβέντα έκλεισε με μια πρόσκληση να επισκεφτούμε την περιοχή και την Οινοποιία Vegoritis.
Λίγο καιρό αργότερα, στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αμυνταίου, κοντά στον Άγιο Παντελεήμονα, ο Χρήστος Μπόσκος μας περίμενε στο οινοποιείο του, όπου και μας επιβεβαίωσε πως το καλό κρασί, εκτός από μεράκι, θέλει και καλούς οικοδεσπότες. Να σε προσκαλούν και να στο προσφέρουν με θέρμη.
Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με το κρασί;
Η επαφή μου με το κρασί και τα οινοποιεία ήρθε το 1999, πιάνοντας δουλειά κοντά στον Γιάννη Μπουτάρη. Μέχρι τότε η σχέση μου με τα κρασιά της περιοχής μας ήταν μέσα από έναν οικογενειακό αμπελώνα τριών στρεμμάτων που καλλιεργούσαμε, με την παρότρυνση του πατέρα μας. Η ιδέα της παραγωγής δικού μου κρασιού ήρθε μετά από την επιμονή μου να παραμείνω και να δραστηριοποιηθώ στην περιοχή του Αμυνταίου το 2005.
Η πρώτη σειρά εμφιαλωμένων κρασιών της νέας Οινοποιίας Βεγορίτις -είχαν προηγηθεί κάποια bag-in-box- έφερε την επωνυμία “Μύλος”, εμπνευσμένη από έναν ανεμόμυλο στον Άγιο Παντελεήμονα. Αποτελούνταν από πολυποικιλιακούς οίνους (λευκό με Μαλαγουζιά, Chardonnay και Ροδίτη, ροζέ με Ξινόμαυρο και Syrah και κόκκινο με Ξινόμαυρο και Merlot).
Τα συναισθήματα που δημιουργήθηκαν βγάζοντας μια ετικέτα ήταν πρωτόγνωρα: χαρά και υπερηφάνεια να μοιραζόμαστε της επιλογές μας με το υπόλοιπο κόσμο.
Πείτε μας για τη διαδρομή σας στο χώρο και πώς, με μεθοδικότητα, φτάσατε να κερδίσετε σε διαγωνισμό με το Ξινόμαυρό σας.
Η καταγωγή μου είναι από τον Αετό Αμυνταίου. Είμαι απόφοιτος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και με σπουδές τεχνολόγου μηχανικού, ασχολήθηκα με χωματουργικά έργα για τη ΔΕΗ. Ένα τηλεφώνημα όμως από τον Γιάννη Μπουτάρη, που έψαχνε υπεύθυνο παραγωγής για την τότε Οινοποιοία Βεγορίτις ΑΕ, έμελλε να μου αλλάξει τη ζωή και να με βάλει στο μαγικό κόσμο του κρασιού.
Από το 1999 άρχισα να εργάζομαι για τον Γιάννη Μπουτάρη και να μαθαίνω το κρασί, το οποίο εξελίχθηκε σε μεγάλη αγάπη. Όταν το 2004 οι εταιρείες του Γιάννη Μπουτάρη συγχωνεύθηκαν, ο τίτλος “Οινοποιείο Βεγορίτις” έμεινε ορφανός και το 2005 παραχωρήθηκε σ’ εμένα. Έτσι δημιούργησα μια νέα επιχείρηση, φιλοξενούμενος μέχρι το 2011 στις εγκαταστάσεις του μέντορά μου, για να μετακομίσω στη συνέχεια σ’ ένα οινοποιείο στον Άγιο Παντελεήμονα οπού βρίσκεται μέχρι και σήμερα η Οινοποιία Βεγορίτις.
Η αγάπη αυτή και οι στόχοι που θέσαμε για να δημιουργήσουμε κρασιά που να έχουν την καλύτερη δυνατή σχέση τιμής-ποιότητας στην αγορά άρχισαν να αποφέρουν καρπούς, κι έτσι είδαμε το Ξινόμαυρό μας (Αμύνταιο ΠΟΠ 2017) να συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία από όλα τα διαγωνιζόμενα Ξινόμαυρα της Ελλάδας στον Διεθνή Διαγωνισμό Οίνου και Αποσταγμάτων Θεσσαλονίκης 2020 και να του απονέμεται, εκτός από το χρυσό μετάλλιο, και η Ειδική Διάκριση του Καλύτερου Ξινόμαυρου του Διαγωνισμού.
Με αυτές τις συνεργασίες κερδίζουμε εμπειρία και επαφή με νέους οινολόγους σε νέες προσπάθειες και προϊόντα.
Πόσες ετικέτες έχετε και τι ποικιλίες;
Σήμερα, η Οινοποιία Βεγορίτις διαθέτει 15 ετικέτες, έχει ετήσια παραγωγή 70.000 φιαλών και 150 τόνων σε ασκό (μόνο για τη Δυτική Μακεδονία), ενώ οι εξαγωγές της αποτελούν το 30% του τζίρου της. Διαθέτει 140 στρέμματα ιδιόκτητου αμπελώνα στον Αετό Αμυνταίου, ενώ αξιοποιεί ακόμα 100 στρέμματα, τα οποία νοικιάζει, στον Άγιο Παντελεήμονα.
Συνεργαζόμαστε με τον αμπελουργό αδερφό μου Χαράλαμπο Μπόσκο και άλλους τρεις αμπελουργούς από την περιοχή Αμυνταίου, ενώ η οινολόγος μας είναι η Άρτεμις Τουλάκη, με έδρα την πόλη της Φλώρινας. Οι ποικιλίες που καλλιεργούμε είναι από λεύκα σταφύλια: Sauvignon Blanc, Chardonnay, Gewurztraminer, Riesling, Malvazia Aromatica, Μαλαγουζιά, Ροδίτης και Ασύρτικο, και από ερυθρά: Ξινόμαυρο, Syrah, Merlot και Cabernet Sauvignon.
Οι 5 κατηγορίες κρασιών που κυκλοφορούμε είναι:
- Ημίγλυκα κρασιά, μια σειρά που έχει την ετικέτα “Σταθμός” και στις τρεις αποχρώσεις: λευκό, ερυθρό, ροζέ. Η ετικέτα προέκυψε από έναν διαγωνισμό ζωγραφικής της Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας.
- Πολυποικιλιακά κρασιά από δυο και τρεις ποικιλίες με την ετικέτα “Μύλος” και εδώ στις τρεις αποχρώσεις λευκό, ερυθρό, ροζέ. Η ετικέτα έχει σαν σύμβολο και όνομα τον ανεμόμυλο που βρίσκεται μέσα στο χωριό στο τέλος της χαράδρας που κατεβαίνει δίπλα από το οινοποιείο μας. Ο ανεμόμυλος πιστοποιεί ότι υπάρχει ένα διαρκές αεράκι στην περιοχή που είναι ευεργετικό για την καλλιέργεια των αμπελώνων μας.
- Μονοποικιλιακά κρασιά, μια σειρά με ποικιλίες Ξινόμαυρο, Sauvignon Blanc, Syrah, Ξινόμαυρο Reserve, κρασιά που είναι από ιδιόκτητους αμπελώνες με ιδιαίτερη φροντίδα και χαμηλής απόδοσης σταφύλια. Τα τρία ερυθρά παλαιώνουν σε δρύινα βαρέλια.
- Vegoritis Specials, μια κατηγορία κρασιών με δύο ποικιλίες ιδιαίτερες από την Αλσατία, νεοφερμένες στην περιοχή μας, το Gewurztraminer και το Riesling. Δυο ιδιαίτερες οινοποιήσεις με διαφορετικό τρόπο εμφάνισης.
- Αφρώδεις οίνους, μια κατηγορία στην οποία έχουμε λευκά brut, demi-sec και ροζέ sec και demi-sec.
Στο οινοποιείο σας φιλοξενείτε και άλλους. Πώς είναι αυτή η συνεργασία;
Υπάρχει αυτή η φιλοσοφία στην “Βεγορίτις” γιατί ανδρωθήκαμε σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, με δάσκαλο τον Γιάννη Μπουτάρη. Η κουβέντα που θυμόμαστε από τον Κυρ Γιάννη είναι “να μεγαλώσει η πίτα για να μεγαλώσει το κομμάτι μας”.
Νομίζω ότι μετά από 20 χρονιά ενασχόλησης με το κρασί, δεν θα μπορούσα να φανταστώ να μην έχουμε κάποιον άλλο συνάδελφο στο οινοποιείο μας. Στο προσωπικό μας είναι πλέον δεδομένο ότι όποιο κρασί μπαίνει στο οινοποιείο είναι σαν δικό μας.
Με αυτές τις συνεργασίες κερδίζουμε εμπειρία και επαφή με νέους οινολόγους σε νέες προσπάθειες και προϊόντα. Με τον τρόπο αυτό, συμβουλεύοντάς τους για τις αρχικές κακοτοπιές, ξεκινά μια πραγματική σχέση με τους συναδέλφους που μας βοηθά στην περαιτέρω πορεία μας.
Το κλίμα της περιοχής και η ζωή στο αμπέλι. Είναι πρόταση ζωής ή ανάγκη;
Θα θέλαμε να είναι πρόταση ζωής, αλλά νομίζω πλέον είναι ανάγκη, γιατί πρέπει να διατηρήσουμε το κλίμα και τις ισορροπίες στην περιοχή, ώστε να κρατήσουμε νέο κόσμο στην παραγωγή και να ενθαρρύνουμε την ενασχόλησή του με τον πρωτογενή τομέα. Μια ενασχόληση με τη Γη δεν έχει μόνο χαρές, αλλά και λύπες από απροσδιόριστους και αστάθμητους παράγοντες.
Το Ξινόμαυρο είναι το ΠΟΠ Αμυνταίου. Φτιάχνετε όμως και άλλα κρασιά. Πώς είναι η απόδοση του αμπελώνα σε ξένες ποικιλίες;
Τα αποτελέσματα μετά την οινοποίηση έχουν δείξει ότι σε αρκετές από αυτές τις ποικιλίες “πάει” το κλίμα του Αμυνταίου, ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα με τέσσερις λίμνες κι ένα καλοκαίρι με ζεστές μέρες και κρύες νύχτες, που δίνουν το ιδιαίτερο αρωματικό δυναμικό στις περισσότερες ποικιλίες που καλλιεργούνται εδώ.
Συνολικά, οι οίνοι της Οινοποιίας Βεγορίτις έχουν λάβει περισσότερα από 20 βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, με το Ξινόμαυρο μάλιστα να εξελίσσεται σε “ναυαρχίδα” των κρασιών της.
Είναι ενδεικτικό ότι πρόσφατα το Ξινόμαυρο Αμύνταιο ΠΟΠ 2015 κατέκτησε ασημένιο μετάλλιο στο Berliner Wine Trophy 2020, ενώ στον ίδιο διαγωνισμό του 2018 και 2019, τρία κρασιά της οινοποιίας, το Sauvignon Blanc Vegoritis, το Μύλος Ροζέ 2018 και το Gewurztraminer Vegoritis Specials 2018, είχαν κερδίσει χρυσά μετάλλια.
Τα συναισθήματα που δημιουργήθηκαν βγάζοντας μια ετικέτα ήταν πρωτόγνωρα: χαρά και υπερηφάνεια να μοιραζόμαστε της επιλογές μας με το υπόλοιπο κόσμο.
Από τον Κυρ Γιάννη και τη δουλειά δίπλα του, στο δικό σας οινοποιείο. Τι δυσκολίες είχε όλη αυτή η προσπάθεια;
Θα αναφερθώ στην προσπάθεια που ξεκινήσαμε από το 2005 έως και σήμερα για να καταφέρουμε να μπούμε στον οινικό χάρτη της Ελλάδος. Όταν ξεκίνησα τη συνεργασία μου με τον Κυρ Γιάννη, θυμάμαι που λέγαμε ότι στην Ελλάδα το 2000 υπήρχαν 400 οινοποιεία, σήμερα έχουμε φτάσει στα 1.400 οινοποιεία και κάθε χρόνο προστίθενται και άλλα.
Όπως καταλαβαίνουμε έχει μεγαλώσει ο ανταγωνισμός, πλέον δυσκολεύουν τα πράγματα στην αγορά, γιατί θεωρώ ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε άσχημα κρασιά, έχουμε πλέον επιστήμονες δίπλα μας, γεωπόνους, οινολόγους που γνωρίζουν το αντικείμενο, έχουν κάνει διδακτορικά πάνω στο κρασί και τις ελληνικές ποικιλίες και τα αποτελέσματα που παίρνουμε είναι πολύ καλά και ενθαρρυντικά.
Η αγορά έχει βελτιωθεί, η ενασχόληση πολλών ανθρώπων έχει φέρει εξειδίκευση και την εκπαίδευση του καταναλωτικού κοινού, έχουν γίνει πλέον όμορφες και καλαίσθητες κάβες κρασιών, ενώ τα wine bars έχουν δώσει την ευκαιρία να δοκιμάζεις κρασιά που δύσκολα θα έβρισκες πριν λίγα χρόνια στην αγορά.
Τα μικρά οινοποιεία βέβαια είναι λίγο δύσκολο να βρουν δίκτυα διανομής που να μπορούν να τα υποστηρίξουν, είτε λόγω ποσοτήτων, είτε λόγω μικρής αναγνωρισιμότητας στην αγορά.
Το κρασί χρειάζεται τη γαστρονομία. Ποια είναι η υποστήριξη που έχετε στην περιοχή και πώς βλέπετε ότι έχει λειτουργήσει όλα αυτά χρόνια η σύνδεση;
Η περιοχή του Δήμου Αμυνταίου είναι κατά 50% και Ζώνη ΠΟΠ Αμυνταίου και έχει την τύχη να είναι μέσα της το Δημοτικό Διαμέρισμα Νυμφαίου και βέβαια ο Αρκτούρος με όλες τις δράσεις του.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Δήμος Αμυνταίου συγκεντρώνει τρία βραβεία ελληνικής κουζίνας κάθε χρόνο, με φόντο μερικά από τα ομορφότερα τοπία της χώρας. Η ευρύτερη περιοχή του Αμύνταιου δίνει μαθήματα γαστρονομικού και οινικού τουρισμού.
Παράλληλα με όλα αυτά, το κρασί βρίσκει τους καλύτερους πρεσβευτές του μέσα σε αυτούς τους χώρους, με ιδανικές συνθήκες σερβιρίσματος και όμορφες προτάσεις συνδυασμού των εδεσμάτων με το κρασί της περιοχής.
Ο οινοτουρισμός αποτελεί ανερχόμενη μορφή θεματικού τουρισμού. Η περιοχή συνολικά παρουσιάζει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον. Εσείς πώς εκμεταλλεύεστε αυτή τη νέα τάση;
Το μικροκλίμα μας είναι ιδιαίτερο. Η ύπαρξη τεσσάρων λιμνών στην περιοχή του Αμυνταίου, της Βεγορίτιδας, της λίμνης Πετρών, της Χειμαδίτιδας και της Ζάζαρης, αλλά και οι ορεινοί όγκοι του Νυμφαίου και του Λεχόβου, δίνουν έναν απαράμιλλο τουριστικό προορισμό. Μαζί με τα οινοποιεία και τα εστιατόρια, γεμίζει ο χρόνος του επισκέπτη.
Γι’ αυτόν το λόγο έχουμε ετοιμάσει τους χώρους μας στο οινοποιείο και στους αμπελώνες μας, έτσι ώστε να μπορεί να περάσει κάποιος δύο με τρεις ώρες δοκιμάζοντας τα νόστιμα κρασιά μας, ακούγοντας όλες τις πληροφορίες που αφορούν την περιοχή και το οινοποιείο μας. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα να αγοράσουν κρασιά από το χώρο μας και να προμηθευτούν σπάνιες σοδειές μας – εάν έχουν μείνει.
Πού μπορεί να βρει κάποιος τα κρασιά σας; Σε ποια σημεία;
Τα κρασιά μας δύσκολα τα βρίσκουμε εκτός Δυτικής Μακεδονίας. Ο ευκολότερος τρόπος πλέον είναι το e-shop με ηλεκτρονικές παραγγελίες, είτε από την ιστοσελίδα μας, είτε από άλλες πλατφόρμες πώλησης κρασιών.
