Εδώ και μέρες φυλλομετρώ και διαβάζω μια εκπληκτική έκδοση από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης και το Ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης», την «Ιστορία των Επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975». Πρόκειται για μια απίστευτη επιστημονική δουλειά –καταγραφή και ανάλυση του μοναδικού επιχειρηματικού «ταξιδιού» του Αριστοτέλη Ωνάση– από πλειάδα ερευνητών υπό τη διεύθυνση της ιστορικού, καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθύντριας στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, Τζελίνας Χαρλαύτη.
Το βιβλίο παρουσιάστηκε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» και λογικά θα επανεκδοθεί, καθώς αυτήν την περίοδο είναι εξαντλημένο.
Ο όγκος του είναι εντυπωσιακός και στηρίζεται στο Αρχείο Ωνάση, το οποίο η έμπειρη ιστορικός, μαζί με την ομάδα της, κατάφερε να μας το μεταφέρει από… τις κούτες σε έναν τόμο 700 σελίδων.
Η βασική διαφορά με οτιδήποτε έχετε διαβάσει για τον Ωνάση και την αυτοκρατορία του είναι ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί την πλέον έγκυρη πηγή και την πιο σοβαρή δουλειά, πέρα από μύθους και την αχλή του χρόνου.
Έτσι, καταφέρνει να αποτυπώσει τον βίο της οικογένειας Ωνάσογλου από τη Μουταλασκή της Καππαδοκίας και τη λειτουργία ενός πολυεθνικού επιχειρηματικού ομίλου πριν και μετά τον θάνατο του Αριστοτέλη Ωνάση.
Στόχος της έκδοσης είναι να καλύψει σφαιρικά την επιχειρηματική δραστηριότητα του Ωνάση στο εμπόριο, στη ναυτιλία, στις αεροπορικές μεταφορές, στη ναυπηγική και πετρελαϊκή βιομηχανία και στις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες, τον οποίο και πετυχαίνει.
Βλέπουμε όμως και τις συνεργασίες του και τις συγκρούσεις του με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα στην Ευρώπη και την Αμερική. Ξεδιπλώνεται μπροστά μας και ο μπον βιβέρ Ωνάσης, οι έρωτές του, οι μεγάλες ατυχίες και οι απώλειές του.
Το βιβλίο «Ιστορία των Επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» χωρίζεται σε 4 ιστορικές περιόδους. Έπειτα από μια εντυπωσιακή ιστορική αναδρομή, περνάμε από τη Μικρά Ασία στην Αθήνα και από εκεί σε όλο τον κόσμο. Μοντεβιδέο, Μπουένος Άιρες, Μόντε Κάρλο, Νέα Υόρκη.
Από το 1924 αρχίζουν να στήνονται τα θεμέλια της αυτοκρατορίας. Από τα καπνά, αργά και σταθερά ο Ωνάσης θα μπει στη ναυτιλία, στις αερομεταφορές και στις επενδύσεις σε διάφορους τομείς. Καινοτόμος στον τρόπο διοίκησης, στις τεχνικές χρηματοδότησης, στα πλοία που αγόραζε.
Παράλληλα, διαβάζουμε και για το παγκόσμιο αλλά και το ελληνικό γίγνεσθαι της περιόδου. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι «εξω-ιστορική» όλη αυτή η περιγραφή και απομονωμένη από τα ιστορικά γεγονότα. Ηγέτες, πολεμικές επιχειρήσεις, διακρατικές συμφωνίες.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είχε το ρίσκο στο αίμα του και αυτό το ρίσκο του «βγήκε». Φυσικά «συν Αθηνά και χείρα κίνει», καθώς αναμφισβήτητα τα επιχειρηματικά του αντανακλαστικά ήταν αυξημένα. Ίσως γι’ αυτό τον λόγο να μπήκε πολλές φορές «στο μάτι» των Αρχών των ΗΠΑ, θέμα στο οποίο είναι αφιερωμένο ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου.
Καταγράφονται, ακόμα, οι «δικοί» του άνθρωποι, τα στελέχη πίσω από την επιτυχία. Άλλωστε, η δραστηριότητα του ομίλου συνεχίστηκε μετά τον θάνατο του ιδρυτή του χάρη σε ανθρώπους-συνεχιστές ενός συγκεκριμένου επιχειρηματικού οράματος.
Παράλληλα, διαβάζουμε και για το παγκόσμιο αλλά και το ελληνικό γίγνεσθαι της περιόδου. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να είναι «εξω-ιστορική» όλη αυτή η περιγραφή και απομονωμένη από τα ιστορικά γεγονότα. Ηγέτες, πολεμικές επιχειρήσεις, διακρατικές συμφωνίες.
Το βιβλίο απευθύνεται και σε όσες ή όσους αγαπάνε τη θάλασσα, τον μαγικό κόσμο της ναυτιλίας του 20ού αιώνα. Φωτογραφίες, φορτία, ονομασίες τόπων μακρινών, αλλά και αναλύσεις για τη φαλαινοθηρία, για τα Liberty και τα καινοτόμα στην κατασκευή πλοία, τη μεταφορά πετρελαίου και φορτίων.
Παρόμοια, για τους λάτρεις των αερομεταφορών, υπάρχει ένα χορταστικό κεφάλαιο που αναφέρεται στα 18 χρόνια που ο Ωνάσης εξέλιξε την «Ολυμπιακή», με φωτογραφίες από τον στόλο και εμπεριστατωμένες αναλύσεις του αρχειακού υλικού.
Τέλος, θα διαβάσετε και για τη θρυλική «Χριστίνα» και το ιδιωτικό νησάκι του, τον Σκορπιό, για τον Αλέξανδρο Ωνάση και τη Χριστίνα Ωνάση, για τις προσωπικές σχέσεις του Αριστοτέλη με την Τίνα Λιβανού, τη Μαρία Κάλλας, την Jackie Kennedy Onassis.
Κάτι σημαντικό για το τέλος! Η «Ιστορία των Επιχειρήσεων Ωνάση 1924-1975» καταγράφει και περιγράφει τη συναρπαστική ζωή του Αριστοτέλη Ωνάση χωρίς να κρύβει τα λάθη του και τα κακώς κείμενα. Είναι μια επιστημονική δουλειά που καταφέρνει να διαβάζεται μυθιστορηματικά.
Από την Παρουσίαση του Βιβλίου
Ο πρόεδρος του ιδρύματος Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου δήλωσε στην εκδήλωση που έγινε σχετικά με την έκδοση: «Είναι πολλές οι σελίδες αυτού του βιβλίου. Αλλά πιστέψτε με, δεν είναι κόπος να το διαβάσετε. Γιατί ο Ωνάσης, όπως και να το κάνουμε, ήταν συναρπαστικός.
Ήταν η δική του ματιά που τον έκανε να οργανώσει μια εφοπλιστική επιχείρηση από το πουθενά σε ένα πρωτόγνωρο κανονιστικό πλαίσιο, εκμεταλλευόμενος νέες τεχνικές χρηματοδότησης που ο ίδιος έστησε, σε νέα πλοία που αποτέλεσαν αλλεπάλληλα επιτεύγματα καινοτομίας και χτίστηκαν από ναυπηγεία κυριολεκτικά βομβαρδισμένα. Έτσι μετάλλαξε μια τοπικιστική ελληνική ναυτιλιακή κουλτούρα σε εταιρική κουλτούρα ενός παγκόσμιου επιχειρηματικού ομίλου».
Η Τζελίνα Χαρλαύτη τόνισε: «Ο Αριστοτέλης Ωνάσης ήταν από τους πρώτους πραγματικά διεθνείς επιχειρηματίες, εκείνος που με τη δουλειά του δημιούργησε το μοντέλο της παγκόσμιας ναυτιλιακής επιχείρησης. Μέσα από το συγκεκριμένο βιβλίο θέλω να προβάλλω τη σημασία της ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Έχουμε μια φοβερή επιχειρηματικότητα, αλλά έχουμε δαιμονοποιήσει τους επιχειρηματίες. Όμως χωρίς επιχειρηματίες δεν υπάρχει οικονομία. Ελπίζω ότι αυτή η δουλειά θα είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση για την πορεία και την ανάπτυξη κυρίως ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα».
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Στέλλα, Κρατάω Βιβλίο!» | Βιβλιοπροτάσεις με Θέμα τις Χαμένες Πατρίδες