Δυόμισι χρόνια μετά την εμφάνιση του κορωνοϊού στη ζωή μας, λίγοι δίνουμε την ίδια προσοχή με το παρελθόν στην καθημερινή ειδησεογραφία για την εξέλιξη της Covid-19. Ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τον περασμένο Μάιο ανακοίνωσε σχεδόν 15 εκατομμύρια θανάτους στα δύο πρώτα χρόνια της πανδημίας, τα κρούσματα αυξάνονται παγκοσμίως και η Ελλάδα εξακολουθεί να καταγράφει δεκάδες χιλιάδες νοσούντες και δεκάδες θανάτους σε εβδομαδιαία βάση, ενώ και τα κρούσματα των υποπαραλλαγών BQ.1 και ΒQ.1.1 της μετάλλαξης Omicron έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους και στη χώρα μας.
Από την άλλη, σημαντική είναι η προσπάθεια της επιστημονικής κοινότητας να ελέγξει την κατάσταση που δημιουργείται και εντός των εργαστηρίων. Η τακτική, όμως, δημιουργεί ερωτηματικά ως προς την ασφάλεια αλλά και τη χρησιμότητά της.
Η παραλλαγή Omicron της Covid-19 είναι πιο μεταδοτική από προηγούμενες παραλλαγές του ιού, αλλά λιγότερο θανατηφόρα από προηγούμενες μεταλλάξεις. Ωστόσο, επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης κατασκευάσαν στο εργαστήριο έναν νέο ιό Covid –τον Omicron S– που θα ήταν εξίσου μεταδοτικός με την Omicron, αλλά ταυτόχρονα και πολύ πιο θανατηφόρος και συγκεκριμένα με ποσοστό θνησιμότητας 80%.
Η μελέτη και η τροποποίηση των ιών σε ένα εργαστήριο έχει μεγάλη επιστημονική αξία, είτε γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να εντοπιστεί η προέλευση μιας επιδημίας, είτε για να κατανοηθεί με ποιον τρόπο εξαπλώνεται ένα παθογόνο, είτε για την ανάπτυξη πιθανών αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμάκων.
Η Έρευνα και οι Κίνδυνοι
Παρ’ όλα αυτά, η δημιουργία θανατηφόρων ιών εντός εργαστηρίων εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Τον περασμένο Νοέμβριο στην Ταϊβάν, ποντίκια μολυσμένα εργαστηριακά με Covid δάγκωσαν έναν βοηθό εργαστηρίου BSL-3 – και εκείνος με τη σειρά του μόλυνε 110 άτομα. Το επίπεδο της βιολογικής ασφάλειας των εργαστηρίων BSL (Biological Safety Levels) προσδιορίζεται από τον αριθμό που τα συνοδεύει. Το εργαστήριο BSL-3 της Ταϊβάν όπου σημειώθηκε το ατύχημα είχε μικρότερο βαθμό ασφάλειας από τα εργαστήρια BSL-4 που προορίζονται για έρευνα στα πιο επικίνδυνα και εξωτικά παθογόνα, όπως ο Έμπολα.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε φέτος και την υπογράφουν ο καθηγητής του George Mason University, Gregory Koblenz, και η Dr Filippa Lentzos του King’s College London, υπάρχουν σχεδόν 60 εργαστήρια BSL-4 σε λειτουργία, υπό κατασκευή ή προγραμματισμένα σε 23 χώρες σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων πάνω από το 75% βρίσκεται σε αστικά κέντρα.
«Κανείς διεθνής οργανισμός δεν παρέχει εποπτεία σε παγκόσμιο επίπεδο», λένε οι δύο επιστήμονες, επισημαίνοντας τους κινδύνους που έχουν τα εν λόγω εργαστήρια. Είναι άραγε η έρευνα για τα παθογόνα ένα επικίνδυνο παιχνίδι σαν τη ρώσικη ρουλέτα; Συμπέρασμα από επίσημα επιστημονικά χείλη δεν φαίνεται να έχει δει το φως της δημοσιότητας ακόμη. Το σενάριο όμως ότι η Covid-19 ξεκίνησε στο Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν, ως θεωρία συνωμοσίας αλλά και ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο, εξακολουθεί να πλανάται στον αέρα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ: