Τη χρονιά που διανύουμε σκεφτήκαμε στην αθηΝΕΑ να αναζητήσουμε προσωπικές ματιές. Τις ματιές 12 φωτογράφων: έναν/μία για κάθε μήνα του χρόνου. Η επιθυμία μας είναι να μοιραστούν μαζί μας αγαπημένες φωτογραφίες τους, αλλά και να αποκαλύψουν τον κόσμο τους πίσω από τα κλικ της μηχανής τους. Προσκεκλημένoς φωτογράφος για τον Δεκέμβριο είναι ο Μενέλαος Μυρίλλας.
Ο Μενέλαος Μυρίλλας γεννήθηκε στην Πάτρα και αγάπησε τη φωτογραφία από νεαρή ηλικία. Ταξίδεψε ανά τον κόσμο και διδάχθηκε για αυτή από μερικούς εκ των πιο σημαντικών φωτογράφων. Έχει συνεργαστεί με τα πιο μεγάλα ελληνικά περιοδικά, καθώς και με αρκετά ξένα, στον χώρο του lifestyle, ενώ έχει κάνει αρκετές διαφημιστικές καμπάνιες για πλήθος εταιρειών.
Τη δουλειά του χαρακτηρίζει η αφήγηση, καθώς και η προσπάθεια να προσδώσει στο παρόν στοιχεία του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος. Αν και εμπνευσμένος από κλασικούς φωτογράφους, συχνά χρησιμοποιεί μοντέρνες τεχνικές για να επιτύχει ένα πιο μοντέρνο αποτέλεσμα.
Από το 2014 έχει συνιδρύσει το φωτοειδησεογραφικό πρακτορείο SOOC, γεγονός που του επιτρέπει να συνεργάζεται με μερικούς από τους πιο δημιουργικούς φωτορεπόρτερ της χώρας, καθώς η καταγραφή της επικαιρότητας έχει πλέον γίνει ο κύριος τομέας που αναλώνεται φωτογραφικά. Από τη φετινή χρονιά διδάσκει μαζί με άλλους φωτογράφους του SOOC το πρόγραμμα photojournalism by SOOC στη σχολή LUZ VISUAL STUDIES.
Τι είναι αυτό που θα τραβήξει το βλέμμα και θα σας κάνει να σηκώσετε την κάμερα; Είναι ο φωτογράφος ένας καλλιτέχνης που φιλοσοφεί για μια στιγμή; Για όσο κρατάει ένα κλικ;
Είναι πολλά και διαφορετικά αυτά που θα μου προκαλέσουν το ενδιαφέρον. Οι φωτογραφίες που μου αρέσουν δεν έχουν πεπερασμένη χρονική διάρκεια, ακόμα και αν η αφορμή γι’ αυτές είναι μερικές φορές καταγραφικής φύσης. Θεωρώ όμως ότι η ευχαρίστηση τη στιγμή της λήψης είναι για εμένα πιο έντονη από τη μετέπειτα θέαση του αποτελέσματος και η μικρή διάρκεια που κρατάει βοηθά στη διαχείριση του συναισθήματος που μου προκαλεί η διαδικασία της λήψης.
Θα θέλατε να μας συστήσετε τις αγαπημένες σας φωτογραφικές μηχανές;
Η αγαπημένη μου αναλογική είναι μια Mamiya 7ii μεσαίου φορμά, ενώ από τις ψηφιακές με έχει κερδίσει μια mirrorless Sony A9.
Από την αναλογική κάμερα στην πλήρη ψηφιοποίηση. Καθώς αλλάζει ο εξοπλισμός, αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο φωτογραφίζουμε;
Ο πυρήνας παραμένει ο ίδιος, αν και η ψηφιακή έχει προκαλέσει μια επανάσταση. Αν ασχοληθείς, ανακαλύπτεις ότι οι σύγχρονες ψηφιακές δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να καταργήσουν τη λογική της μιας λήψης με συγκεκριμένο διάφραγμα και ταχύτητα και να βγάλουν μεγάλο αριθμό φωτογραφιών πρακτικά ταυτόχρονα, αλλάζοντας τις παραμέτρους. Όσο και αν η λήψη γίνεται ευκολότερη, δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε τα ηθικά θέματα που θα δημιουργήσει αυτή η ευκολία όταν οι εταιρείες αποφασίσουν να μας τη δώσουν, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι δεν θα χρειάζονται οι απαραίτητες τεχνικές γνώσεις, καθώς οι μηχανές θα φροντίζουν να καλύπτουν τα λάθη στην επιλογή του βάθους πεδίου.
Ήδη υπάρχουν μηχανές που κάνουν pre capture μια σκηνή. Έτσι μπορεί κάποιος να έχει αποτυπώσει σχεδόν σε τέλειο τάιμινγκ μια στιγμή, παρότι στην πραγματικότητα η αντίδρασή του και το πάτημα του κλείστρου συνέβη αισθητά μετά από όταν έλαβε χώρα το στιγμιότυπο.
Θεωρώ ότι η ηθική και η δεοντολογία του επαγγέλματος θα τεθούν στο επίκεντρο μιας μεγάλης συζήτησης, ώστε να κατανοηθούν οι αλλαγές και να καθοριστεί τι είναι επιτρεπτό και τι όχι σε τομείς όπως οι διαγωνισμοί φωτογραφίας ή το φωτορεπορτάζ, που έχει πιο αυστηρούς κανόνες στις φωτογραφίες με ειδησεογραφικό χαρακτήρα.
Ειδικεύεστε στο φωτορεπορτάζ. Τι ξεχωριστό έχει αυτό το είδος; Τι δυσκολίες; Και τι «μάθατε» ως φωτογράφος από την εμπειρία αυτή;
Η μεγαλύτερη δυσκολία που εγώ αναγνωρίζω στο φωτορεπορτάζ είναι η προσπάθεια να σεβαστείς το μέσο, τη φωτογραφία και τους «κανόνες» της, χωρίς να αποτύχεις να καταγράψεις αυτό που βλέπεις να συμβαίνει. Προσωπικά, χρειάστηκε να αφήσω στην άκρη πολύ νωρίς τις κλασικές θεωρίες περί αντικειμενικότητας στο φωτορεπορτάζ και να αποφασίσω ότι θα φωτογραφίζω με τον τρόπο μου, τη δική μου αλήθεια, η οποία μου επιτρέπει να έχω στοιχεία στις λήψεις μου που σέβονται πρωτίστως τη φωτογραφία, όπως για παράδειγμα η αυτοαναφορά, προσπαθώντας ωστόσο να μην αλλοιώνω αυτό που θεωρώ ότι συμβαίνει.
Αυτό που έμαθα είναι ότι η ίδια φωτογραφία, όταν πρόκειται για ρεπορτάζ, πολύ συχνά δέχεται διαφορετικές ερμηνείες από εκείνους που τη βλέπουν, κάτι που συμβαίνει βέβαια, σε κάποιον βαθμό, σε όλα τα είδη φωτογραφίας.
Επεξεργάζεστε τις φωτογραφίες σας; Η ψηφιακή επεξεργασία είναι απαραίτητη συνθήκη στη φωτογραφία σήμερα;
Λόγω του επαγγέλματός μου είναι πολύ περιορισμένη η χρήση ψηφιακής επεξεργασίας, καθώς απαγορεύεται, επειδή δύναται να οδηγήσει σε αλλοίωση της πραγματικότητας. Αυτό είναι μια ακόμα «πάλη», ένα θέμα που αντιμετωπίζω, καθώς στο μυαλό μου μια καλή φωτογραφία, σχεδόν πάντα, δεν ομοιάζει καταγραφικά με αυτό που μπορεί να διακρίνει το ανθρώπινο μάτι. Συνεπώς, συχνά οι φωτογραφίες μου μοιάζουν να έχουν υποστεί ψηφιακή επεξεργασία σε κάποιον που δεν μπορεί να αναγνωρίσει ότι το αποτέλεσμα έχει προκύψει από τον τρόπο της λήψης.
Για να απαντήσω όμως με μεγαλύτερη ακρίβεια, θεωρώ ότι η ψηφιακή φωτογραφία έχει ανάγκη από απλή τόνωση στους τομείς της έντασης χρώματος και κοντράστ, ώστε να φτάσει στο αποτέλεσμα που είχαμε κάποτε με το φιλμ, ειδικά με τα καλά θετικά φιλμ. Και αυτή η τόνωση μπορεί να γίνει ήπια σε πρόγραμμα ψηφιακής επεξεργασίας.
Εκτυπώνετε τις φωτογραφίες σας;
Δυστυχώς πάρα πολύ σπάνια, αλλά και με το φιλμ συνέβαινε αυτό, καθώς σπάνια τραβούσα αρνητικό, προτιμούσα τα θετικά φιλμ των οποίων η εκτύπωση δεν ήταν εύκολη με αναλογικό τρόπο.
Σε ποιους φωτογράφους έχετε «αδυναμία»; Θέλετε να αναφέρετε τους αγαπημένους σας;
Είναι πάρα πολλοί, αλλά ένας συγκεντρώνει όλα όσα μου αρέσουν, ο Garry Winogrand. Πολύ ψηλά στις προτιμήσεις μου είναι και ο Jeff Mermelstein. Αν μπορούσα να κατηγοριοποιήσω τις προτιμήσεις μου, θα έλεγα ότι μου αρέσει η φωτογραφία δρόμου Αμερικανικής Ανατολικής Ακτής (New England Style Street Photography).
Τελικά, τι σημαίνει για εσάς η φωτογραφία; Καταγραφή και αποτύπωση της πραγματικότητας, «μεταμόρφωση» της πραγματικότητας, έκφραση, άσκηση «ύφους»;
Η φωτογραφία για εμένα είναι αυτοαναφορά και περικλείει όλα όσα αναφέρετε και ακόμα περισσότερα. Οφείλει συχνά να εκτονώνει το παρασυμπαθητικό, ξεφεύγοντας από την καταγραφή της πραγματικότητας, δημιουργώντας μια νέα πραγματικότητα, ενδεχομένως πιο κοντά σε αυτό που ο φωτογράφος δεν θέλει να δει, μία οπτική παραδρομή που τον φέρνει σε επαφή με το ασυνείδητό του, η οποία συνήθως βαφτίζεται «απροσδόκητο».
Όταν πρόκειται για ρεπορτάζ, όλο αυτό συχνά δεν είναι εφικτό, καθώς στη διαδικασία προστίθεται η αποτύπωση μιας αλήθειας συνειδητής φύσης, αλλά πάντα υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις που με κρατάνε σε επαφή με το αντικείμενο, τη φωτογραφία, που σε προσωπικό επίπεδο είναι αυτό το οποίο με νοιάζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.
• Περισσότερες φωτογραφίες του Μενέλαου Μυρίλλα μπορείτε να δείτε εδώ: Instagram
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Φωτογράφος του Μήνα | Αφροδίτη Ζαγγανά
