Απορείτε; Μην απορείτε! Δεν θέλω να σας πω πάλι για την πατριαρχία, για την κυριαρχία της, αλλά για τον τροχό που γυρίζει προς μια ισορροπία, ελπίζω!
Με όσους φίλους συζητώ, συνηθίζω να κάνω μια ιστορική αναδρομή για την κυριαρχία των ανδρών επί του σώματος και του μυαλού των γυναικών. Και αυτό που τονίζω είναι ότι τα βήματα είναι μεγάλα, αλλά στον ιστορικό χρόνο δύσκολα ξεριζώνονται συνήθειες και πρακτικές, πολιτικές και δομές εξουσίας.
Οι γυναίκες ενδυναμώνονται, κατέχουν θέσεις εξουσίας, πολεμάνε να σπάσουν γυάλινα ταβάνια, μισθολογικές αδικίες, να ορίσουν τι θέλουν να κάνουν με το σώμα τους. Δίνουν πολλαπλές μάχες!
Από το 1978 στο 2021
Όντας κοινωνιολόγος και έχοντας μεταπτυχιακό στις σπουδές φύλου από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, έχω ιδιαίτερη ευαισθησία στις αλλαγές που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία στα συγκεκριμένα ζητήματα. Το Πάντειο, λοιπόν, είχε σπουδές φύλου 20 χρόνια πριν. Πολύ πριν γίνουν όλα αυτά “μόδα”. Προτού τα ανακαλύψουν πολιτικοί και δημοσιογράφοι.
Δικαιούμαι, όμως, περισσότερο να μιλάω ως άνθρωπος που δεν μπορεί και δεν θέλει να ανέχεται το θύμα να είναι ίσο με τον θύτη ή ακόμα περισσότερο να φταίει για όσα έπαθε. Που δεν θέλει τις γυναίκες χειραγωγημένες από πολιτικούς ή εκπροσώπους θρησκείας. Που δεν μπορεί να βλέπει τη γυναίκα ως εμπόρευμα σε κανάλια και ιστότοπους.
Να πω εδώ ότι έχω κάνει πολλά λάθη συμπεριφοράς. Έχω μιλήσει άσχημα, έχω πικράνει. Οι 40άρηδες μεγαλώσαμε, ίσως όχι όλοι, ίσως όχι τόσο δραματικά, σε σπίτια όπου η μάνα μαγείρευε, έπλενε και συνήθως δούλευε. Πάρτι παιδικά με τους πατεράδες να καπνίζουν, ποδόσφαιρο και λαϊκά (ΟΚ, κάποιοι ίσως άκουγαν Shostakovich), πολιτική και μπάλα, λογαριασμό σε κανέναν (ή πιο σωστά σε καμία).
Ξύλο και βία στο σπίτι μου δεν είδα. Ούτε ισότητα είδα ακριβώς, αλλά μετά το 1980 θες κάποιοι νόμοι, θες μια αίσθηση αλλαγής, πολλές γυναίκες έπιασαν τη ζωή στα χέρια τους, βγήκαν στην αγορά εργασίας, χειραφετήθηκαν. Για να αστειευτώ, κάπνισαν, πιάσανε και τιμόνι.
Και φτάνουμε στο 2021. Ως άνδρας, λοιπόν, έχω έναν κόμπο στο στομάχι για όλες τις γυναίκες που δολοφονήθηκαν από άνδρες, διότι έφεραν την ιδιότητα της γυναίκας. Ποιες να πρωτοθυμηθώ; Καρολάιν και Ελένη; Ζωή και Κατερίνα; Όποιο όνομα γράψεις μέσα θα πέσεις.
Εγώ Θα Σου Πω
Σύζυγοι, εραστές και σύντροφοι, γιοι και πατεράδες. Όλοι οι άνδρες έχουμε δικαίωμα ζωής επάνω σας! Μπορούμε να σας κάνουμε ό,τι θέλουμε και φυσικά να σας αφαιρέσουμε τη ζωή. Η ζωή σας νοηματοδοτείται από τη δική μας. Είστε αδύναμες, είστε εύθραυστες, θα σας πούμε πώς να ντυθείτε, αν θα βάλετε μαντήλα, τακούνια, μαγιό.
Δεν πρέπει να είστε διαφορετικές από αυτές στο Instagram, ούτε να έχετε κακή διάθεση, παραπανίσια κιλά. Τα κιλά της εγκυμοσύνης πρέπει να μας δείξετε ότι χάθηκαν και η ρίζα να μη φαίνεται. Τι κάθομαι και λέω; Βασικά δεν πρέπει να μας αρνείστε. Αλλιώς θα βρούμε τρόπο…
“Σύμμαχος των ανδρών”, σε όλα αυτά είναι τα ΜΜΕ σε ψηφιακή μορφή ή τηλεοπτική. Οι εκπομπές και τα δημοσιεύματα αναπαράγουν καταστάσεις, σαν να ζούμε ακόμα στις σπηλιές. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί επηρεάζουν γνώμες, δεν είναι η μεμονωμένη άποψη σε μια παρέα που ίσως δεχτεί και κριτική αν ειπωθεί.
Λέω στις παρέες με διάθεση ιλαρή και τραγική μαζί: “Η τάδε έριξε το Instagram”. “Και εσύ πού το ξέρεις; Μπαίνεις και βλέπεις τέτοια;”
Όχι, δεν μπαίνω. Τα “τέτοια” είναι παντού. Είναι σε κάθε site που θα μπω για να ψάξω τα νέα για το newsletter που στήνουμε καθημερινά στην αθηΝΕΑ. Είναι στην τηλεόραση πριν τα ματς του EURO, είναι σε κάθε πρωινάδικο, είναι παντού! Είναι ένα ποτάμι “μη-ειδήσεων”, ένα mall γυναικείας σάρκας, μια ντροπή.
Ποια άνοιξε τα πόδια της, πώς τα άνοιξε, τα άνοιξε αρκετά; Ποια ποζάρει, πού ποζάρει. Θέλετε να πάμε στα πιο σοβαρά; Ορκωμοσία στη Βουλή – “τι φόρεσαν οι γυναίκες βουλευτές;”. Ή “καλά της έκανε ο Κασιδιάρης”.
Και Τώρα Τι;
Με ψέγουν: “στις ανδρικές παρέες λέτε χοντράδες”. Δεν ξέρω πραγματικά, λέγονται πολλά αστεία, επαναλαμβάνονται στερεότυπα, αλλά δεν υπάρχει ριζωμένη η κουλτούρα της βίας, το αντίθετο. Δεν ξέρω, όμως, τι σκέφτονται, όχι οι φίλοι μου, αλλά άνδρες που συναντώ τυχαία και με κάνουν να απορώ με όσα ακούω, σαν να μιλούν για μάγισσες του μεσαίωνα.
Πιο πολύ με τρομάζουν οι γενιές που έρχονται, με μια κουλτούρα βίας να τις ακολουθεί. Μπορούμε να κάνουμε τις στρουθοκαμήλους και να κρυφτούμε στην άμμο, αλλά έρχεται μια γενιά εκτεθειμένη σε έννοιες όπως το revenge porn, του “στείλε να δω”, σε μουσικές που θεοποιούν την κατοχή όπλων, την πώληση ναρκωτικών και γυναικών ως εμπόρευμα. Μια γενιά έτοιμη για άπλετο bullying στο αδύναμο και το διαφορετικό, ό,τι κι αν είναι αυτό. Τα παλιά “κουτσαβάκια” είναι ανάμεσα μας, ό,τι ακριβώς επιδιώκει η εκάστοτε εξουσία. Έλλειψη σκέψης, έλλειψη κοινωνικότητας και ανθρωπιάς. Είμαι ο θείος που δεν θέλει να κάτσει με αυτή τη νεολαία.
Φτάνουμε και στους φόνους ή τους βιασμούς. Εννοείται ότι τα “ήθελαν”. Όλες! Είχαν κατάθλιψη και έβλεπαν ψυχολόγο, ήθελαν να πάνε μια βόλτα μόνες, δεν άντεχαν τον τύραννο ή απλά δεν ήθελαν να συνεχίσουν με τον σύντροφό τους. Ο φονιάς πάντα έχει μυαλό και δικαιολογίες για την πράξη του. Ο βιαστής “άναψε” και κάποια πρέπει να σβήσει τη φωτιά. Αν είναι και από σωστή κάστα και πάστα ακόμα καλύτερα, θα έχει καλή αντιμετώπιση… από τα ΜΜΕ!
Στα ΜΜΕ τις τελευταίες ημέρες ξαναβλέπω σκηνές από τη δεκαετία του ’90. Δεν είμαστε, όμως στο ’90, αλλά να… τώρα έχουμε και το ίντερνετ. Δεκάδες άνθρωποι που δεν σταματάνε να μιλάνε. “Λόγια-λόγια” και η Καρολάιν είναι “άλλη μια στατιστική”, όπως τραγουδούσαν οι Ρόδες. Ο φονιάς είναι ο Μπάμπης, λες και είναι φιλαράκι τους, που σε λίγα χρόνια θα ήταν έξω, αλλά τι βλάκας, δεν πήρε την αστυνομία.
Η τρομοκρατία που ασκούν είναι ειδεχθής. Η κόρη μου είδε κατά λάθος ένα δελτίο και φοβάται ότι οι κλέφτες θα μπουν στο σπίτι. Μια φίλη νόμιζε ότι όντως μπήκαν, μια άλλη δεν βγαίνει μόνη ποτέ!
Χθες βράδυ είδα στον ύπνο την Ελένη Τοπαλούδη και την Κάρολιν Κράουτς να συζητάνε καθισμένες σ’ ένα σύννεφο για τους άνδρες, για εμάς, για τα σύννεφα με παντελόνια και η ψυχή μου έκλαψε.
