Τρεις ημέρες πριν από τη συμπλήρωση 10 χρόνων από το δημοψήφισμα του 2015, η Angela Merkel, η οποία υπήρξε εκ των βασικότερων πρωταγωνιστών τα «δύσκολα χρόνια» της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, επισκέφθηκε την Ελλάδα για μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση με τον διευθυντή της «Καθημερινής» Αλέξη Παπαχελά.
Στην κατάμεστη αίθουσα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, παρουσία πολλών εκ των Ελλήνων πολιτικών που σηματοδότησαν τις εξελίξεις εκείνης της περιόδου, μίλησε εκ βαθέων για την περίοδο της κρίσης, τις συνομιλίες με τους πρώην Έλληνες πρωθυπουργούς, τη σχέση της με τους (νυν και πρώην) προέδρους Vladimir Putin, Donald Trump, Barack Obama και Recep Tayyip Erdoğan, τις εξαιρετικά δραματικές ημέρες κατά τις οποίες καλούνταν να πάρει βαρυσήμαντες αποφάσεις στο Βερολίνο.
Με την ψυχραιμία που έτσι κι αλλιώς τη διακρίνει, χωρίς να καταφεύγει σε διπλωματική γλώσσα προκειμένου να λειάνει έντονες κριτικές που έχει δεχθεί στο παρελθόν, η Angela Merkel είπε πως γνωρίζει ότι τότε πολύς κόσμος στην Ελλάδα τη μισούσε. Παρ’ όλα αυτά, όταν ρωτήθηκε τι θα έλεγε στον μέσο Έλληνα, είπε πως δεν θα ζητούσε συγγνώμη, αλλά θα έλεγε «αφήστε να κοιτάξουμε από κοινού το μέλλον». Σε κάθε πολίτη θα έλεγα ότι «πιστεύω πως μπορείτε να λύσετε τα προβλήματά σας […] Θα έλεγα, καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την ΕΕ χωρίς την Ελλάδα».
Την ίδια άποψη φαίνεται πως είχε ανέκαθεν η Angela Merkel.
Οι Εντάσεις με τον Schäuble
Όπως επανέλαβε χθες, το σενάριο του Grexit, της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, που με μεγάλη ένταση απαιτούσαν εκείνη την εποχή τόσο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble όσο και ο κυβερνητικός εταίρος της Sigmar Gabriel, για εκείνη δεν ήταν θεμιτή λύση, θα αποτελούσε οπισθοδρόμηση της ΕΕ. Και, όπως τόνισε στη χθεσινή της συνέντευξη, ενημέρωνε διαρκώς για τις εξελίξεις των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες τον Schäuble, του οποίου η δημοφιλία ήταν υψηλή και η ίδια είχε ανάγκη προκειμένου να προωθήσει τις λύσεις για την ελληνική κρίση.
Η Γερμανίδα πολιτικός που είχε την ευθύνη της διακυβέρνησης της Γερμανίας επί 16 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων σφράγισε τη γερμανική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή πολιτική σκηνή με τη δράση της, παραδέχθηκε χωρίς ενδοιασμό πως αντιλήφθηκε «αρκετά αργά» ότι η Ελλάδα αντιμετώπιζε σημαντικό πρόβλημα, προς τα τέλη του 2009 και αρχές του 2010.
Το πιο Αιφνιδιαστικό Τηλεφώνημα
Όταν την ενημέρωσαν πως «η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα», είπε «εννοείται να βοηθήσω, ωστόσο δεν μπορώ απλώς να δώσω χρήματα στην Ελλάδα […] Ξαφνικά ήμουν εγώ η κακιά». Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας περιέγραψε τις εξαντλητικές συνομιλίες που είχε με τον Έλληνα πρωθυπουργό, αλλά και τις άλλες ευρωπαϊκές ηγεσίες, για να βρεθούν οι τρόποι και τα απαιτούμενα κονδύλια για να βοηθήσουν την Ελλάδα να βγει από την οικονομική στενωπό, κυρίως παρακάμπτοντας τις δεσμεύσεις του γερμανικού Συντάγματος.
Και μετά τη συνοπτική αλλά ουσιαστική αναφορά της στο «αγώνα δρόμου» να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο της ελληνικής οικονομίας, η Angela Merkel, παρότι δεν έκρυψε τη συμπάθειά της στον Αλέξη Τσίπρα, περιέγραψε χωρίς περιστροφές τις πρώτες αντιδράσεις της όταν της ανακοινώθηκε η διενέργεια του δημοψηφίσματός του 2015: «Ήταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα που είχα σε ολόκληρη την πολιτική μου καριέρα, κι ένα από τα πιο σιωπηλά που είχα ποτέ», δήλωσε.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, όπως ανέφερε χθες η Γερμανίδα πολιτικός, ανέφερε πως θα επέστρεφε στη χώρα για να μιλήσει με την κυβέρνησή του και το κόμμα. «Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;» ρώτησε εκείνη. «Δεν το γνωρίζω», της αποκρίθηκε. Το επόμενο βράδυ, σε τηλεφωνική συνομιλία, τους είπε για το δημοψήφισμα, λίγο πριν το ανακοινώσει στον ελληνικό λαό. «Και ποια θα είναι η σύσταση του κόμματος, της κυβέρνησης;» ρώτησε η Merkel. «Μα φυσικά», απάντησε ο Αλέξης Τσίπρας, «να ψηφίσουν “όχι”». «Εκεί», σημείωσε η ίδια χθες, «έμεινα άφωνη». Όταν αποχώρησε από το τηλεφώνημα για να κάνει το διάγγελμα, τις πρώτες πρωινές ώρες της 27ης Ιουνίου 2015, ο François Hollande ρώτησε τη Merkel: «Και τώρα;». Η απορία του πρώην προέδρου τη Γαλλίας απαντήθηκε με την αποκαλούμενη «κωλοτούμπα» Τσίπρα.
Η επίσκεψή της Angela Merkel στην Ελλάδα έγινε με αφορμή το αυτοβιογραφικό της βιβλίο «Ελευθερία», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά (μτφρ. Έμη Βαϊκούση) από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Σe αυτό περιγράφει την καθημερινή ζωή στην Καγκελαρία, καθώς και τις εξαιρετικά δραματικές ημέρες και νύχτες κατά τις οποίες καλούνταν να πάρει βαρυσήμαντες αποφάσεις στο Βερολίνο, στις Βρυξέλλες κ.α.
Ακολουθώντας το μακρύ νήμα των αλλαγών στις διεθνείς σχέσεις, αποτυπώνει την πίεση που δέχονται οι πολιτικοί στις μέρες μας όταν επείγει η επίλυση σύνθετων προβλημάτων στο πλαίσιο του παγκοσμιοποιημένου κόσμου. Η Merkel μας οδηγεί στα παρασκήνια της διεθνούς πολιτικής, ενώ καταδεικνύει τη σημασία αλλά και τους περιορισμούς των συζητήσεων σε προσωπικό επίπεδο.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Όταν τα Avatar μας Συνεχίζουν να Υπάρχουν
