Οι οδυνηρές επιπτώσεις από την απαγόρευση των αμβλώσεων στις ΗΠΑ ως καθολικού συνταγματικού δικαιώματος είναι πλέον αδιαμφισβήτητες και μετρήσιμες. Ταυτοχρόνως, αποδεικνύουν περίτρανα πως η ανατροπή κεκτημένων, εκτός από αντιδημοκρατική −σε ορισμένες περιπτώσεις τουλάχιστον−, δεν φέρνει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Επιπλέον, εντείνει υπάρχουσες ανισότητες ή δημιουργεί νέες.
Πριν από δυόμισι χρόνια άρχισε να τίθεται σε ισχύ η αναχρονιστική και σκοταδιστική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ να ανατρέψει την απόφαση-ορόσημο του 1973 στην υπόθεση Roe v Wade που αναγνώριζε το συνταγματικό δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και την είχε νομιμοποιήσει σε όλη τη χώρα.
Οι Εκτρώσεις Αυξάνονται
Η απόφαση στόχευε στον περιορισμό των εκτρώσεων. Ο αριθμός τους όμως, αντί να μειωθεί, αυξήθηκε. Σύμφωνα με έρευνα, μόνο σε 3 από τις 13 πολιτείες όπου εφαρμόστηκε αρχικά ο απαγορευτικός νόμος σημειώθηκε μείωση του αριθμού των αμβλώσεων. Στις άλλες 10 υπήρξε αύξηση. Το πρώτο εξάμηνο του 2024 δε έγιναν, σε εθνικό επίπεδο, περίπου 587.000 αμβλώσεις, κάτι που, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, αντιστοιχεί σε αύξηση πάνω από 12%.
Παράλληλα με την αύξηση των εκτρώσεων, στις πολιτείες όπου απαγορεύονται καταγράφεται και αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας αλλά και των γεννήσεων. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα, οι θάνατοι των βρεφών έχουν αυξηθεί στο σύνολο κατά 6%, ενώ σε ακραία συντηρητικές πολιτείες, όπως το Τέξας, το ποσοστό αυτό φτάνει το 9,4%.
Τα περισσότερα μωρά έχασαν τη ζωή τους μέσα σε μερικές ημέρες, ή εβδομάδες, ή στον πρώτο τους χρόνο λόγω συγγενών γενετικών ανωμαλιών που δεν μπορούν να διαπιστωθούν από τους πρώτους μήνες της κύησης και σίγουρα όχι στις πρώτες 6 εβδομάδες − ορισμένες πολιτείες επιτρέπουν τις αμβλώσεις έως τον ενάμιση μήνα της εγκυμοσύνης.
Oι θάνατοι των βρεφών έχουν αυξηθεί στο σύνολο κατά 6%, ενώ σε ακραία συντηρητικές πολιτείες, όπως το Τέξας, το ποσοστό αυτό φτάνει το 9,4%.
Τεράστια Ανισότητα στην Πρόσβαση για Άμβλωση
Οι Αφροαμερικανές έχουν τρεις ή τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν κατά την εγκυμοσύνη ή τον τοκετό από τις λευκές γυναίκες, ενώ τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα –έφηβοι, έγχρωμοι, μετανάστες και πρόσφυγες– πλήττονται περισσότερο από τους περιορισμούς στις αμβλώσεις, επειδή είναι πιο δύσκολο για αυτούς να πληρώσουν, να ταξιδέψουν ή να πάρουν άδεια από την εργασία τους.
«Αυτό που συμβαίνει όταν απαγορεύεις τις αμβλώσεις είναι ότι δημιουργείς τεράστια ανισότητα στην πρόσβαση στην άμβλωση», λέει η οικονομολόγος και καθηγήτρια στο Middlebury College, Caitlin Myers, η οποία μελετά σχετικά δεδομένα. Οι γυναίκες που θέλουν να κάνουν έκτρωση, αλλά η πολιτεία στην οποία ζουν δεν το επιτρέπει, καταφεύγουν στην τηλεϊατρική, το αποκαλούμενο χάπι της έκτρωσης −φαρμακευτική αγωγή που διακόπτει την εξέλιξη της κύησης−, ή στην άμβλωση σε πολιτεία όπου η νομοθεσία δεν είναι τόσο αυστηρή. Όμως, αυτές οι πρακτικές είναι ακριβές και επομένως πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν από φτωχά εισοδήματα.
«Αυτό που συμβαίνει όταν απαγορεύεις τις αμβλώσεις είναι ότι δημιουργείς τεράστια ανισότητα στην πρόσβαση στην άμβλωση», λέει η οικονομολόγος και καθηγήτρια στο Middlebury College, Caitlin Myers, η οποία μελετά σχετικά δεδομένα.
Οι Ολέθριες Παρεμβάσεις του Trump
Το σκηνικό που διαμορφώνεται στις κατά των εκτρώσεων ΗΠΑ έχει πολλές ακόμη σκοτεινές πλευρές. Καθώς η άμβλωση είναι στη δικαιοδοσία της εκάστοτε πολιτείας, επικρατεί σύγχυση σχετικά με το τι απαγορεύεται να κάνουν γιατροί και νοσηλευτές, οι οποίοι, προκειμένου να μη βρεθούν αντιμέτωποι με πολύ αυστηρές ποινές, αποφεύγουν να συμμετέχουν σε διαδικασίες άμβλωσης ακόμη κι όταν η ζωή της μητέρας βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.
Συν τοις άλλοις, ο Donald Trump, ενορχηστρωτής της ανατροπής του νόμου, αφού κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του στον Λευκό Οίκο διόρισε τους τρεις από τους έξι συντηρητικούς δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, αρμόδιου για τη σχετική απόφαση, έχει εκφράσει τη διάθεσή του να περιορίσει ακόμη και την πρόσβαση στα χάπια άμβλωσης. Και, εκτός αυτού, από το 2017 αποκατέστησε και επέκτεινε τον ονομαζόμενο «παγκόσμιο κανόνα φίμωσης», σύμφωνα με τον οποίο οποιοσδήποτε μη κυβερνητικός οργανισμός του εξωτερικού χρηματοδοτείται και από τις ΗΠΑ για προγράμματα υγείας απαγορεύεται έστω να αναφέρει την άμβλωση ως μέρος των συμβουλευτικών ή εκπαιδευτικών προγραμμάτων του.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ.
Οι «Μαύρες Γεωγραφίες» της Koyo Kouoh