Η Nanoplasmas είναι μια καινοτόμος εταιρεία, η οποία χρησιμοποιεί την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, την νανοτεχνολογία πλάσματος, με στόχο τη δημιουργία διαγνωστικών μεθόδων ανίχνευσης βακτηρίων αλλά και ιών. Είναι μια από τις ελάχιστες ελληνικές εταιρείες που προσφέρουν διαγνωστικά που αναπτύχθηκαν και κατασκευάζονται στην Ελλάδα.
Παρουσιάζοντας λοιπόν το καινοτόμο προϊόν τους, κατάφεραν να κερδίσουν την 1η θέση στον διαγωνισμό Trophy-Τροφή Challenge του οργανισμού “Νέα Γεωργία Νέα Γενιά” στην κατηγορία Food-Tech Startups, παρουσιάζοντας αποτελεσματικές διαγνωστικές μεθόδους για παθογόνα, τόσο στο νερό όσο και στα τρόφιμα.
Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με τον Κοσμά Έλληνα, ιδρυτικό μέλος της ομάδας της Nanoplasmas και να γνωρίσω λίγο καλύτερα τόσο την ομάδα όσο και την φιλοσοφία πίσω από ένα ομολογουμένως ιδιαίτερα χρήσιμο προϊόν και για τον κλάδο της αγροδιατροφής.
Ο Κοσμάς μπορεί να γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά μεγάλωσε σε διάφορα μέρη της Ελλάδας καθώς ο πατέρας του ήταν στρατιωτικός και έπρεπε τακτικά να ταξιδεύει. Έχει σπουδάσει φυσικός και όπως λέει, πάντα ήταν παιδί των θετικών επιστημών.
Στη συνέχεια, επέλεξε να κάνει το μεταπτυχιακό του πάνω στη Μικροηλεκτρονική, κάτι το οποίο ήταν τελικά καθοριστικής σημασίας για εκείνον αφού μεταξύ άλλων, τον έφερε σε επαφή και με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”.
Όπως μου αναφέρει ο ίδιος, “Για όλους τους φυσικούς, ο Δημόκριτος είναι ένα μοναδικό μέρος. Όταν ήμουν μικρός, το θεωρούσα ένα όνειρο να μπορέσω να δουλέψω σ΄ ένα τόσο σημαντικό ερευνητικό κέντρο”.
Ενώ συμπληρώνει πως “άλλωστε, μέσα στο περιβάλλον του Δημόκριτου, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω και τους συνιδρυτές της εταιρείας, κάποιοι από τους οποίους μάλιστα στην αρχή ήταν οι δάσκαλοί μου, ήταν οι υπεύθυνοι πάνω στο μεταπτυχιακό αλλά και στο διδακτορικό μου”.
Nanoplasmas: Η ιστορία
Ο Κοσμάς εκπόνησε το διδακτορικό του πάνω στη χρήση της νανοτεχνολογίας, με στόχο τη βελτίωση των ιδιοτήτων που μπορεί να έχει ένα υλικό. “Μέσω της νανοτεχνολογίας, μπορείς να δώσεις στα υλικά ειδικές ιδιότητες όπως για παράδειγμα ιδιότητες αντιδιαβροχής ή μεγάλης διαβροχής, να ελέγχεις τις οπτικές τους ιδιότητες και άλλα”, μου εξηγεί.
Το 2016 λοιπόν, ένα χρόνο αφού τελείωσε και το διδακτορικό του και με βάση τα αποτελέσματα τόσο της δικής του διατριβής, αλλά κυρίως της συναδέλφου του Δρ. Κατερίνας Τσουγένη, αποφάσισαν να ιδρύσουν την εταιρεία Nanoplasmas, μαζί με τους τότε υπευθύνους τους, τον Δρ. Ευάγγελο Γογγολίδη και την Δρ. Αγγελική Τσερέπη, αλλά και άλλους δύο ερευνητές, τον Δρ. Σωτήρη Κακαμπάκο και την Δρ. Παναγιώτα Πέτρου.
Η ιδέα βέβαια υπήρχε στο μυαλό τους πολύ πιο πριν. Ήδη από το 2013, ανακηρύχθηκαν νικητές παρουσιάζοντας την ιδέα τους στον διαγωνισμό “Η Ελλάδα Καινοτομεί!” που διοργανώθηκε από τον ΣΕΒ σε συνεργασία με την Eurobank.
Έτσι, άρχισαν σιγά-σιγά να σκέφτονται και να οραματίζονται πως η ιδέα μπορεί να γίνει πλέον και πράξη. “Εμείς ξεκινήσαμε με μια τεχνολογία, με ένα ερευνητικό αποτέλεσμα. Από το σημείο αυτό μέχρι το να φτάσεις σε ένα προϊόν, θέλει αρκετή δουλειά”, μου λέει ο Κοσμάς και συμπληρώνει πως “έτσι, από το 2013 και μετά, έχουμε λάβει μέρος σε διάφορες θερμοκοιτίδες και προγράμματα που μας βοήθησαν πολύ να εξελίξουμε την τεχνολογία μας σε μιαεπιχειρηματική ιδέα και στη συνέχεια σε προϊόν”.
Συμμετείχαν στη θερμοκοιτίδα Θ.Ε.Α. του ΕΔΕΑ, στο πρόγραμμα του ΣΕΒ “Μαζί στην Εκκίνηση!”, ενώ πολύ σημαντική αναδείχθηκε και η χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος-Νιάρχος για την Δρ. Κατερίνα Τσουγένη, που είναι η επικεφαλής του τμήματος έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας, ώστε να μπορέσει να ασχοληθεί αποκλειστικά με την Nanoplasmas και να αναπτύξει τα προϊόντα σχετικά με την ανίχνευση βακτηρίων.
“Και φυσικά, χρωστάμε πολλά στο γραφείο καινοτομίας του Δημόκριτου αλλά και γενικότερα σε όλο το οικοσύστημα του Δημόκριτου, χωρίς το οποίο μπορεί και να μην είμασταν εδώ!”, προσθέτει ο Κοσμάς.
Το 2019 κατάφεραν να λάβουν χρηματοδότηση από το επενδυτικό σχήμα του Uni.fund, κάτι που τους έδωσε τη δυνατότητα να προχωρήσουν περαιτέρω, να τελειοποιήσουν τα προϊόντα τους, αλλά και να αρχίσουν οι προσπάθειες για την εισαγωγή των προϊόντων στην αγορά.
Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Κοσμάς, “Το γεγονός ότι το Uni.fund πίστεψε ότι μια εταιρεία στην Ελλάδα θέλει να κατασκευάζει διαγνωστικές διατάξεις, ήταν για εμάς κάτι πολύ σημαντικό, μια μεγάλη νίκη”.
Η Νανοτεχνολογία στη διάγνωση
Γνωρίζω πως στη Nanoplasmas, χρησιμοποιούν τη νανοτεχνολογία, ή αλλιώς νανοτεχνολογία πλάσματος. Αυτό που δεν γνωρίζω όμως, είναι πως ακριβώς επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο.
Ο Κοσμάς λοιπόν έρχεται να μου εξηγήσει πως, “Η νανοτεχνολογία πλάσματος ουσιαστικά είναι η κατεργασία επιφανειών μ΄ ένα πλάσμα αερίων (που είναι η τέταρτη κατάσταση της ύλης και αποτελείται από ελεύθερα ιόντα και ηλεκτρόνια), ούτως ώστε να δώσει ειδικές ιδιότητες σε μια επιφάνεια.
Εμείς πήραμε αυτή την τεχνολογία και την χρησιμοποιήσαμε για κατασκευάσουμε μια νέα γενιά, βελτιωμένων διαγνωστικών τεστ, όπως για παράδειγμα τα rapid tests τα οποία ακούμε πλέον αρκετά συχνά”.
Τα πρώτα προϊόντα που έφτιαξαν ήταν για την ανίχνευση βακτηρίων σαλμονέλας και λεγεωνέλλας κυρίως σε δείγματα νερού, αλλά και από στερεές επιφάνειες. Αφουγκραζόμενοι όμως και τις ανάγκες που έχουν προκύψει από την πρόσφατη υγειονομική κρίση του νέου κορωνοϊού, δημιούργησαν ένα ακόμη διαγνωστικό προϊόν .
“Πρόκειται για ένα διαγνωστικό προϊόν το οποίο μπορεί να ανιχνεύει την ύπαρξη του υιού σε επιφάνειες, όπως για παράδειγμα αυτή των κλιματιστικών, μέσα σε μόλις μισή ώρα, κάτι πραγματικά χρήσιμο ιδίως για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν κλιματιστικά σχεδόν όλο το χρόνο, ενώ ταυτόχρονα απασχολούν μεγάλο αριθμό εργαζομένων” μου λέει ο Κοσμάς.
Η συμμετοχή τους στο διαγωνισμό Trophy-Τροφή Challenge
Η ομάδα της Nanoplasmas, κατάφερε να κερδίσει την 1η θέση στην κατηγορία Food-Tech Startups του διαγωνισμού Trophy-Τροφή Challenge, ο οποίος υλοποιήθηκε για 2η συνεχόμενη χρονιά από τον οργανισμό “Νέα Γεωργία Νέα Γενιά”.
Όπως μου αναφέρει ο Κοσμάς, “Η ασφάλεια των τροφίμων είναι ένας από τους τομείς που έχουμε ασχοληθεί ιδιαίτερα, άλλωστε πάντα προσανατολιζόμασταν προς τον αγροδιατροφικό κλάδο.
Η συμμετοχή μας στο Trophy-Τροφή Challenge, έγινε, μεταξύ άλλων, με στόχο να μπορέσουμε να κοινοποιήσουμε την ενασχόληση μας με τα τρόφιμα και ειδικότερα με το πόσιμο νερό, αλλά και το ενδιαφέρον που έχουμε για τον κλάδο”, ενώ, όπως συμπληρώνει, “Μόλις είδα την ανακοίνωση του διαγωνισμού το θεώρησα ευκαιρία και έτσι, υπέβαλα τη συμμετοχή μας, φυσικά με τα προϊόντα της εταιρείας τα οποία αφορούν στον τομέα της αγροδιατροφής, δηλαδή με διαγνωστικά τεστ τα οποία αυξάνουν την ασφάλεια των τροφίμων.
Μέσω του διαγνωστικού προϊόντος που παρουσίασε στον διαγωνισμό η Nanoplasmas, μπορεί κάποιος να κάνει πολύ γρήγορη ανίχνευση βακτηρίων για παράδειγμα σε φρέσκα προϊόντα ή σε γαλακτοκομικά και νερό, κάτι το οποίο είναι φυσικά ιδιαίτερα χρήσιμο στον αγροδιατροφικό κλάδο.
Ο Κοσμάς μου περιγράφει την εμπειρία της συμμετοχής τους με μεγάλη θέρμη. “Ήταν για όλους μας μια πάρα πολύ ωραία εμπειρία και πολύ ευχάριστη.
Αλλά πέρα από αυτό, ένιωσα πως έμαθα καινούργια πράγματα, καινούργιες έννοιες, και παράλληλα άκουσα νέες επιχειρηματικές ιδέες, που θα μπορούσαν μάλιστα να συνδεθούν και με τη δική μας, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανές συνεργασίες”, μου αναφέρει, ενώ συμπληρώνει, “ιδιαιτέρως σημαντικές βέβαια ήταν και οι ομιλίες με τους μέντορες στα bootcamps του διαγωνισμού. Σε βάζουν κατά κάποιο τρόπο σε μια διαδικασία αναθεώρησης και εξέλιξης”.
Στη διάρκεια της συζήτησής μας μου είπε αρκετές φορές πως αναγνώρισε πολύ καλές ιδέες από πολλές ομάδες που συμμετείχαν στον διαγωνισμό κι έτσι, εξεπλάγην ευχάριστα όταν ανακοινώθηκε πως εκείνοι ήταν τελικά οι νικητές της συγκεκριμένης κατηγορίας.
“Θεωρούμε πως είναι πάρα πολύ σημαντικές οι διασυνδέσεις που μπορεί να μας προσφέρει η συμμετοχή μας στο Trophy-Τροφή Challenge ώστε να μπορέσουμε να εισάγουμε αυτή την καινοτόμο προσέγγιση του διαγνωστικού τεστ στην αγροδιατροφή, το οποίο τεστ μάλιστα πραγματοποιείται σε πολύ λιγότερο χρόνο, σε σχέση με τις μικροβιολογικές αναλύσεις στην αγορά”, μου λέει.
Ένα από τα έπαθλα που κέρδισε η ομάδα, το χρηματικό, χρησιμοποιήθηκε για την αγορά βασικού εξοπλισμού, έτσι ώστε να μπορέσουν πλέον να δημιουργήσουν μια μικρή παραγωγική μονάδα, η οποία στο μέλλον θα μπορέσει να πιστοποιηθεί.
Όσον αφορά στο προγραμματισμένο ταξίδι-έπαθλο στο Rutgers University, αν και δυστυχώς λόγω των συνθηκών που επικρατούν παγκοσμίως θα αργήσει λίγο να πραγματοποιηθεί, η ομάδα ανυπομονεί να ζήσει αυτή την εμπειρία.
Όπως μου λέει άλλωστε και ο Κοσμάς “Πέρα από το χρηματικό έπαθλο, το οποίο φυσικά είναι πάρα πολύ σημαντικό, θεωρούμε πως το ταξίδι στο Rutgers University είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για εμάς, ώστε να δείξουμε την ιδέα μας αλλά και δούμε τις πρακτικές που χρησιμοποιούνται σε μια χώρα όπως η Αμερική”.
Ακόμη, μέσω της συμβουλευτικής υποστήριξης που έλαβαν ως ένα ακόμη έπαθλο του διαγωνισμού, μπόρεσαν τόσο να δικτυωθούν και να προωθήσουν το προϊόν τους στην αγορά, όσο και να επεκτείνουν τον τομέα της εταιρείας τους που ασχολείται με τη δημιουργία προϊόντων που απευθύνονται στον αγροδιατροφικό κλάδο.
Τα σχέδια τους για το μέλλον
Στα άμεσα πλάνα της ομάδας είναι, αρχικά, η μεταφορά τους σ΄ έναν μεγαλύτερο χώρο, με στόχο την κατασκευή μεγαλύτερης ποσότητας προϊόντων και, στη συνέχεια, η πιστοποίηση των προϊόντων τους ώστε να μπορέσουν να τα πουλάνε και στην αγορά.
Παρόλα αυτά, στοχεύουν ψηλά καθώς σκοπεύουν σταδιακά να πουλήσουν τα προϊόντα τους στην παγκόσμια αγορά. “Ζούμε σ’ έναν κόσμο στον οποίο όλα είναι συνδεδεμένα και οι μετακινήσεις ή η επικοινωνία είναι πλέον εύκολες. Οπότε, σίγουρα προσανατολιζόμαστε στο να μπορέσουμε να πουλήσουμε τα προϊόντα σε αυτή την διευρυμένη αγορά”, λέει ο Κοσμάς.
Άλλωστε, όπως μου αναφέρει, “Τα προϊόντα μας είναι υψηλής τεχνολογίας και θεωρούμε πως έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα από αντίστοιχα προϊόντα, και σε θέμα χρόνου, και σε θέμα ποιότητας ανάλυσης, αλλά και σε θέμα κόστους, οπότε σίγουρα απευθύνονται σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην ελληνική αγορά”.
Ο Κοσμάς κλείνοντας τη συζήτησή μας, δεν ξεχνάει για ακόμη μια φορά να τονίσει πόσο σημαντικοί ήταν όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που συνέβαλαν τόσο στην προσωπική του εξέλιξη όσο και στη δημιουργία και την υποστήριξη της ιδέας αλλά και της εταιρείας τους, λέγοντας πως: “Πολύ άνθρωποι με βοήθησαν προσωπικά, αλλά και πολλοί ήταν αρωγοί της προσπάθειας μας ως εταιρεία και συνεχίζουν να μας βοηθούν.
Θεωρώ πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής, να θυμάσαι αυτούς που σε βοήθησαν”. Κι έτσι, εκείνος προσπαθεί να μην ξεχνάει κανέναν. Όπως λέει χαρακτηριστικά, “Πήγα στον Δημόκριτο ως νεαρός φοιτητής και συνάντησα ανθρώπους με διάθεση να δώσουν ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους με όραμα και όρεξη, πράγμα το οποίο δεν είναι αυτονόητο, γι’ αυτό πάντα θα θεωρώ τον Δημόκριτο και τους ανθρώπους του ένα σημαντικό ορόσημο στην ζωή μου”.
Λίγα Λόγια για τον οργανισμό
Ο οργανισμός «Νέα Γεωργία Νέα Γενιά» στοχεύει στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και επιχειρηματικότητας για τους νέους στον αγροδιατροφικό κλάδο, ο οποίος αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους κλάδους για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ο οργανισμός ιδρύθηκε το 2018 με πρωτοβουλία και δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στο πλαίσιο του προγράμματος Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων. Τα τελευταία τρία χρόνια η “Νέα Γεωργία Νέα Γενιά” έχει ωφελήσει πάνω από 3.500 νέους, έχοντας υλοποιήσει προγράμματα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, στήριξης της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας καθώς και στρατηγικές πρωτοβουλίες για σημαντικά ζητήματα του κλάδου.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο generationag.org.
