Θυμάμαι ακόμα το άγχος που ένιωθα περιμένοντας έξω από το γραφείο. Είχα, για πρώτη φορά στη ζωή μου, συνάντηση με ένα από τα πιο επιτυχημένα στελέχη στον χώρο των πολυεθνικών. Ας την ονομάσουμε κα Ηγετίδου. Άρτι αφιχθείσα από τις σπουδές μου στο εξωτερικό, ήμουν γεμάτη ανασφάλεια για το αβέβαιο μέλλον, αλλά σίγουρη για το πλούσιο βιογραφικό μου.
Θεωρούσα ότι είχα προετοιμαστεί σωστά. Αν όλα πήγαιναν καλά, θα ξεκινούσα να εργάζομαι σε μία από τις σημαντικότερες εταιρείες στην Ελλάδα. Ξαφνικά, η πόρτα άνοιξε και το όνομά μου ακούστηκε. Πετάχτηκα σαν ελατήριο και φτιάχνοντας νευρικά το σακάκι μου, μπήκα μέσα. Η κα Ηγετίδου, που με περίμενε όρθια στη μέση του δωματίου, άπλωσε το χέρι της προς το μέρος μου – προφανώς για χειραψία.
Πάγωσα. Το δικό μου έχασε τον δρόμο του και προσγειώθηκε άβολα στα ακροδάχτυλά της. Ο τρόμος με κυρίευσε. Είπα μια ξερή καλημέρα, ανέκφραστη και αγέλαστη. Έτρεξα προς την καρέκλα και έκατσα διστακτικά, δίχως να λάβω την άδεια. Το μυαλό μου είχε ήδη θολώσει. Το άγχος με είχε ήδη κυριεύσει. Οι λέξεις έβγαιναν ποτάμι από το στόμα μου, αλλά δεν θυμάμαι να είχαν συνοχή. Είχα ήδη χάσει την κα Ηγετίδου προ πολλού… Όπως φαντάζεστε, τη θέση δεν την κέρδισα. Κέρδισα, όμως, μια έντονη εμπειρία και ένα πολύτιμο μάθημα: η πρώτη εντύπωση είναι το παν.
Προκαλέστε τον εαυτό σας και βγείτε εκτός της ζώνης ασφαλείας σας. Πειραματιστείτε και μην ξεχάσετε να είστε αυθεντικοί.
Τότε δεν ήξερα, αλλά τώρα γνωρίζω πως έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η πρώτη εντύπωση αποτυπώνεται βαθιά στον συνομιλητή μας. Δεν χρειάζονται παρά μόνο μερικά δευτερόλεπτα. Πώς, άραγε, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα τον εντυπωσιάσουμε; Πώς θα κερδίσουμε τη θέση που ονειρευόμαστε ή πώς θα κάνουμε τους άλλους να μας συμπαθήσουν; Προσοχή! Δεν πρόκειται για τακτική χειραγώγησης.
Τα “Πέντε Βήματα για να Πει το Ναι!” είναι ένα απλό μοντέλο που προτείνω στους συνεργάτες μου και που βασίζεται στην αυθεντικότητα και μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Να λοιπόν τι μπορείτε να κάνετε την επόμενη φορά που έχετε να διαχειριστείτε μια στρεσογόνο συνάντηση, στην οποία θέλετε να αφήσετε μια θετική πρώτη εντύπωση.
1) Προετοιμαστείτε
Συνήθως, οι περισσότεροι από εμάς αγχωνόμαστε στην προοπτική μιας αποτυχημένης συνάντησης. Ένας απλός τρόπος να διαχειριστούμε την απρόβλεπτη εξέλιξη κάποιων καταστάσεων είναι να προετοιμαστούμε καταλλήλως. Η προετοιμασία δεν συμπεριλαμβάνει μόνο το να γνωρίζουμε καλά τη δουλειά μας ή να έχουμε ενημερωθεί για τον οργανισμό ή/και τον συνομιλητή μας, αλλά το να έχουμε προετοιμάσει το μυαλό μας. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Όποιος έχει παρακολουθήσει την ομιλία της Amy Cuddy στο TEDGlobal, έχει μάθει ότι ο τρόπος με τον οποίον διαχειριζόμαστε τη γλώσσα του σώματός μας έχει επίπτωση στην ψυχολογία/συμπεριφορά μας και τούμπαλιν. Θέλετε να νιώσετε θετικά; Πάρτε θετικές στάσεις σώματος, τις λεγόμενες “power poses”. Θέλετε να μην εκπέμπετε αρνητισμό; “Ανοίξτε” το σώμα σας και αποφύγετε τις κλειστές θέσεις, όπως σταυρωμένα χέρια ή πόδια, σκυμμένος κορμός, γερμένοι ώμοι κ.λπ.
2) Χαμογελάστε
Μην σας φαίνεται αστείο. Ένα χαμόγελο μπορεί να κάνει τη διαφορά. Όταν συναντάμε κάποιον για πρώτη φορά, ένα ζεστό χαμόγελο -δεν χρειάζεται να κρατήσει πάνω από 2 δευτερόλεπτα- δημιουργεί τις βάσεις για την ανάπτυξη ενός κλίματος εμπιστοσύνης. Και πιστέψτε με. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι αυτό που αναζητάμε είναι περισσότερο να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη και λιγότερο τον σεβασμό σε μία πρώτη επαφή.
3) Κάντε τη σωστή χειραψία
Να κάτι που βασανίζει πολλούς. Όπως και να έχει, αποφύγετε διά ροπάλου επαφή με τα ακροδάχτυλα. Δεν είμαστε ούτε γαλαζοαίματοι, ούτε μικροβιοφοβικοί (ΟΚ, κάποιοι από εμάς ίσως να είναι!). Το μήνυμα μιας παρόμοιας χειραψίας είναι περισσότερο “δεν είμαι σίγουρος για το τι κάνω εδώ σήμερα” και λιγότερο “ήρθα για να χτίσουμε μαζί κάτι μοναδικό!”. Για να το πετύχετε αυτό, τοποθετήστε το χέρι σας σε ορθή γωνία, η παλάμη κάθετη προς το έδαφος και κάντε μια βαθιά και ζεστή χειραψία πιάνοντας όλη την επιφάνεια της παλάμης του συνομιλητή σας. Και εδώ προσοχή: δεν κάνουμε διαγωνισμό δύναμης! Ασκείστε όση πίεση απαιτείται, ούτε πολύ χαλαρή ούτε πολύ έντονη. Θέλουμε να κάνουμε τον συνομιλητή μας να μας συμπαθήσει, όχι να θέλει να τραβήξει το χέρι του από τον πόνο!
4) Τοποθετήστε συνειδητά τα χέρια σας
Αφού κάνετε την προετοιμασία σας, μπείτε μέσα χαμογελώντας και κάνετε μια ζεστή χειραψία, σειρά έχει η συνειδητή στάση σώματος. Αποφύγετε να μιλάτε με σταυρωμένα τα χέρια στο στήθος, είτε είστε όρθιοι είτε καθιστοί. Αφήστε τις τσέπες σας ήσυχες και μην κρύψετε επουδενί τα χέρια σας. Αν είστε όρθιοι επιλέξτε να τα έχετε χαλαρά δεξιά και αριστερά από τον κορμό σας. Αν κάθεστε, ακουμπήστε τα στα χερούλια της καρέκλας ή πάνω στο τραπέζι – ποτέ από κάτω! Και μην ξεχνάτε: μην καμπουριάζετε και μοιράστε το κέντρο βάρους σας και στα δύο πόδια.
5) Ακούστε
Κι αν όλα τα παραπάνω τα έχετε κάνει καλά και έχει έρθει η ώρα να συζητήσετε, δώστε βάση στην ακόλουθη συμβουλή: ακούστε ενεργητικά τον συνομιλητή σας. Δώστε προσοχή σε ό,τι λέει με ειλικρίνεια. Πώς θα το καταφέρετε αυτό; Απλά, αποφύγετε να πέσετε στην αγαπημένη παγίδα όλων: όσο μιλάει ο συνομιλητής σας, να σκέφτεστε τι θα του απαντήσετε. Δοκιμάστε να ακούσετε πραγματικά ό,τι σας λέει. Επικεντρωθείτε σε αυτό και απαντήστε σχετικά με αυτό. Θα δημιουργήσετε έτσι μια ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης όπου ο συνομιλητής σας θα αισθανθεί οικεία και άνετα.
Δοθείσης της ευκαιρίας, δοκιμάστε αυτό το μοντέλο. Προκαλέστε τον εαυτό σας και βγείτε εκτός της ζώνης ασφαλείας σας. Πειραματιστείτε και μην ξεχάσετε να είστε αυθεντικοί. Άλλωστε, όλοι συμπαθούμε τον “άνθρωπο της διπλανής πόρτας”.