Τον 15 αιώνα, ο Μανουήλ Πανσέληνος, ο εκ Θεσσαλονίκης περίφημος αγιογράφος, εικονίζει για πρώτη φορά τον Αναπεσόντα Χριστό, τον Ιησού δηλαδή, ως ένα παιδί γερμένο στο πλάι. Ένα παιδί, όμως, μικρομέγαλο, με χαρακτηριστικά και έκφραση μεγάλου, ένα παιδί όχι πρόωρα γερασμένο, αλλά γεννημένο, υπάρχον ανέκαθεν ως ο Παλαιός των Ημερών.
Όταν ο Φραντς Μπίμπερκοφ που ερμηνεύει ο Γιώργος Δάμπασης γέρνει στο κρεβάτι του στο τέλος της βασισμένης στο ομώνυμο βιβλίο του Alfred Döblin παράστασης «Berlin Alexanderplatz», αυτός ο άνθρωπος που έχει υπάρξει δολοφόνος, έχει φυλακιστεί, έχει καταβληθεί ξανά και ξανά, κοιτά τώρα τον κόσμο ως άλλος αναπεσών. Όχι Ιησούς – ασφαλώς! Αλλά ούτε και ως υπάνθρωπος. Μόνο ως κάποιος που άντεξε μέχρι την τελευταία στιγμή και τώρα πέφτει ξέροντας πως έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε. Αυτό το φοβερό πράγμα που ήταν η ζωή του αποκτά τώρα κάποιο νόημα: ήρθε, αγάπησε, προσπάθησε, έπαιξε, έχασε, κέρδισε.
Οι άσχημες, γκρίζες κοτρόνες του σκηνικού που έστησε για την παράσταση του Στάθη Λιβαθινού η Ελένη Μανωλοπούλου είναι οι άσχημες, γκρίζες κοτρόνες πάνω στις οποίες σκόνταψε τα χρόνια εκείνα η Ιστορία.
Ο Μπίμπερκοφ είναι ο ήρωας που τον χτυπούν οι τρικυμίες και οι ίμεροι της υπερχειλίζουσας ζωής. Που μέσα του παραδέρνουν οι πόθοι και τα ερωτήματα, οι προδοσίες της αντρικής φιλίας και η συνταρακτική ανακάλυψη του έρωτα. Και μαζί με αυτόν, οι τρικυμίες χτυπούν και την υπερχειλίζουσα πόλη του, τη χώρα του, τον κόσμο ολόκληρο.
Βερολίνο, 1928. Η ζωή των Βερολινέζων κυλά ακόμη αργά, συρτά, ανάμεσα σε τραγούδια των καμπαρέ και κομπίνες για την επιβίωση, χωρίς να υποπτεύονται ότι δίπλα τους το τέρας του ναζισμού γιγαντώνεται.
Οι άσχημες, γκρίζες κοτρόνες του σκηνικού που έστησε για την παράσταση του Στάθη Λιβαθινού η Ελένη Μανωλοπούλου είναι οι άσχημες, γκρίζες κοτρόνες πάνω στις οποίες σκόνταψε τα χρόνια εκείνα η Ιστορία. Η μικρή σκηνή του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων είναι ιδανική για να μεταδώσει αυτό το αίσθημα της γενικευμένης αθυμίας και τη διάχυση μιας δυσφορίας που φτάνει στα όρια της ασφυξίας.
Η διασκευή της δραματολόγου Έλσας Ανδριανού, η οποία συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθηνό, δίνει έμφαση στο σύνολο και αυτές είναι και οι καλύτερες στιγμές της παράστασης. Το βιβλίο του Doblin χωρίζεται σε σύντομες σκηνές, οι οποίες, παρόλο που δεν εστιάζουν στο βάθος της συναισθηματικής κατάστασης των ηρώων, καταφέρνουν ωστόσο να αποδώσουν το κλίμα του Βερολίνου στον μεσοπόλεμο.
Σε αυτό συμβάλλουν και τα μουσικά ιντερμέδια καμπαρέ αισθητικής με τις πολύ καλές Πολυξένη Παπακωνσταντίνου και Θεόβη Στύλλου, όπως και η αφήγηση των εξαιρετικών Δημήτρη Παπανικολάου και Λίλλυς Μελεμέ σε ρόλο κομπέρ. Συγκινητικός ο πρωταγωνιστής Γιώργος Δάμπασης, ο οποίος ερμηνεύει με την απαραίτητη ένταση τις ψυχικές διαβαθμίσεις του ήρωα. Ξεχωρίζει ο Άρης Τρουπάκης όταν εκπέμπει τα σαρκαστικά βέλη του, διαπεραστικά ακριβής στον κυνισμό του αλλά και με απόλυτη αίσθηση του μέτρου.
Το «Berlin Alexanderplatz» μιλά για ανθρώπινα ερείπια, που όμως διαθέτουν μια επικίνδυνα αποκτημένη σύνεση. Και μας αφήνει με τη βεβαιότητα πως αντίρροπα προς την πτώση εξελίσσεται μια άλλη διαδρομή, ανηφορική, ελικοειδής. Είναι αυτή η διαδρομή που κρύβεται μέσα στο αρχαίο ρήμα ανα-πίπτω. Είναι η διαδρομή προς την πικρή, πλην κερδισμένη γνώση όλων εμάς των μικρών, καθημερινώς και επανειλημμένως, αναπεσόντων.
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Στάθης Λιβαθινός | Διασκευή: Έλσα Ανδριανού και Στάθης Λιβαθινός, με τη συμβολή των ηθοποιών της παράστασης | Στίχοι τραγουδιών: Άρης Τρουπάκης | Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου | Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου | Μουσική: Μιχάλης Λατουσάκης | Βοηθός σκηνοθέτη: Θωμαΐς Τριανταφυλλίδου | Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Έμιλυ Κουκουτσάκη | B′ Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Μαρία Ντάρμου | Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή | Video trailer: Χρήστος Δήμας | Οπτική ταυτότητα παράστασης: busybuilding | Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Ερμηνεύουν: Βασίλης Ανδρέου, Γιώργος Δάμπασης, Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Λίλλυ Μελεμέ, Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Δημήτρης Παπανικολάου, Μαρία Σαββίδου, Θεόβη Στύλλου, Άρης Τρουπάκης, Δημήτρης Φιλιππίδης
Πληροφορίες:
Πέμπτη και Παρασκευή στις 20:30, Σάββατο στις 21:00, Κυριακή-Τετάρτη στις 19:00 | Διάρκεια: 150′ | Θέατρο Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής»: Κυκλάδων 11 και Κεφαλληνίας, τηλ. 21 08217877, Κυψέλη
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Είδαμε το «Photograph 51» στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
«Ταξιδέψαμε» με τη «Σαπφώ, Καταστερωμένη» στο Αστεροσκοπείο Αθήνων
Μια Απολαυστικά Επαναστατική «Νύχτα των Δολοφόνων» στο Θέατρο 104
