Η Ίρις Κατσούλα σκηνοθετεί και ερμηνεύει στο έργο της «Η Μάνα είναι Μάνα Ρε» που ανεβαίνει στο HGW στην οδό Μαυρομιχάλη 138. Την περσινή περίοδο την είχα χαρεί στο «Θέλμα & Ίρις» και έτσι αποφασίσαμε να μιλήσουμε για τη νέα της δουλειά, την κατάσταση που επικρατεί στις θεατρικές σκηνές και το cancel culture.
Μια θεατρική κωμωδία για την κωμωδία του θεάτρου; Τι να περιμένουμε; Έναν αυτοσαρκασμό για τον κόσμο του θεάτρου;
Ναι! Ξεκάθαρα. Η παράσταση σατιρίζει όλα τα είδη του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, όλες τις σκηνοθεσίες που θεωρούνται πρωτοποριακές, αλλά κυρίως σατιρίζουμε τον εαυτό μας. Πιστεύω ότι κανένας από εμάς δεν παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά σε αυτό το έργο. Όχι γιατί πιστεύουμε ότι είμαστε γελοίοι, το ανάποδο. Θεωρώ ότι χρειάζεται ισχυρή αυτογνωσία για να γκρεμίσεις τις αυταπάτες που θρέφεις με τη φιλοδοξία σου για το ταλέντο σου. Κι όταν συμβαίνει αυτό, με ειλικρίνεια, βγαίνει και γέλιο.
Η νέα γενιά ηθοποιών και σκηνοθετών είναι πιο απελευθερωμένη. Μπορεί να διαχειριστεί αυτή την ελευθερία ή θα βάλει η ίδια δεσμά στον λόγο και στα έργα της αποφεύγοντας να θίξει το οτιδήποτε;
Πιστεύω ότι ζούμε μια εποχή όπου νομίζουμε ότι πάμε μπροστά, αλλά πρακτικά κάνουμε ένα αργό βάδισμα προς τα πίσω. Θεωρώ, χωρίς να το έχω ζήσει, ότι η μεταπολεμική γενιά του ’60 εξέφραζε πολύ δυνατότερα την ανάγκη της για ελευθερία. Τώρα βομβαρδιζόμαστε από ένα νέο συντηρητισμό, στον οποίο ο κόσμος δείχνει να ανταποκρίνεται. Το ευχάριστο είναι ότι υπάρχουν ακόμη σπουδαίοι καλλιτέχνες που δεν φοβούνται τίποτα και τολμούν να εκφράσουν αυτό που βγαίνει από μέσα τους χωρίς να ακολουθούν την όποια συντηρητική τάση.
Το Δελτίο Τύπου για το «Η Μάνα είναι Μάνα Ρε» μιλάει για άμεσο και έμμεσο ρατσισμό, αλλά και για μια fake αλληλεγγύη. Θέλεις να μου πεις κάτι παραπάνω γι’ αυτό;
Παρατηρώ, ότι στην εποχή μας υπάρχει μια τάση «απελευθέρωσης» του άμεσου ρατσισμού. Δηλαδή, βλέπω στην τηλεόραση δημοσιογράφους να ξεπλένουν ρατσιστικές επιθέσεις και άρα ανθρώπους που χρόνια καταπίεζαν τα φασιστικά τους πιστεύω να εκφράζονται ελεύθερα. Από την άλλη, βλέπω και την τάση του political correct, που σίγουρα έχει τις καλύτερες προθέσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, η πολιτική ορθότητα τηρείται λόγω αυτής της σύμβασης της εποχής μας, ο ρατσισμός είναι ακόμα βαθιά ριζωμένος στην κοινωνία μας.
Η «σκηνοθέτιδα» της παράστασής μας, για παράδειγμα, ανήκει σε αυτήν την κατηγορία ανθρώπων που θέλει να είναι πολιτικά ορθή από φόβο, για να μη «φάει» cancel. Όσον αφορά την αλληλεγγύη των social media, τη θεωρώ πολύ χρήσιμη για την ενημέρωση, την εκδήλωση της οργής προς την αδικία, αλλά μέσα στο χάος του internet βλέπω και posts από ανθρώπους που βρίσκουν αφορμή να γίνουν «κάποιοι» μέσω του πόνου του άλλου. Αυτό είναι fake και φαίνεται…
Σε είδα πέρυσι στο «Θέλμα & Ίρις», το οποίο ανεβαίνει ξανά, και πολύ σε χάρηκα! Το θέατρο, με όσα είπαμε και πριν για τη fake αλληλεγγύη, μπορεί να είναι θερμοκοιτίδα ισότητας και χειραφέτησης;
Το «Θέλμα & Ίρις» είναι ένα έργο με πολλά μηνύματα, ένα έργο του οποίου έχω θαυμάσει και το κείμενο και τη σκηνοθεσία και είμαι πολύ χαρούμενη που ανεβαίνει και φέτος. Η Ειρήνη Γαντερί είναι η σκηνοθέτις που μου έδωσε την ευκαιρία να παίξω τον καλύτερο ρόλο της μέχρι τώρα εμπειρίας μου.
Η μάνα είναι μάνα (ρε) ή οι νεότερες γενιές έχουν νοηματοδοτήσει με διαφορετικό τρόπο τη μητέρα, αλλά και τον πατέρα; Το λέω με πολλαπλούς τρόπους. Αποδέχονται πιο πολλά πράγματα, είναι λίγο πιο «φίλοι», δείχνουν τα συναισθήματά τους…
Ελπίζω, σε αυτόν τον τομέα οι νεότερες γενιές να μπορέσουν να δουν αυτές τις έννοιες με ανοιχτό μυαλό. Στην ουσία, όταν κάποια πράγματα αλλάζουν για μια κατηγορία ανθρώπων, δεν σημαίνει ότι αλλάζουν και για τους υπόλοιπους. Η Ελληνίδα μάνα δεν απειλείται. Είναι ιδέα! Η πατριαρχία, από την άλλη, καλό είναι που απειλείται…
Συντελεστές
Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Ίρις Κατσούλα | Επιμέλεια κίνησης: Ιωάννα Χρυσομάλλη | Σχεδιασμός φωτισμού: Στέβη Κουτσοθανάση | Φωτογραφίες: Ίρις Κατσούλα | Σχεδιασμός αφίσας: Κωνσταντίνος Σελλάς | Παραγωγή: Fem Tettix
Ερμηνεύουν: Σάββας Βασιλειάδης, Αγγελική Γρηγοροπούλου, Ειρήνη Ιωάννου, Αντριάν Κολαρίτζ, Δημήτρης Μαγκλάρας
Πληροφορίες
Από τις 13 Οκτωβρίου | Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00 | Χώρος Τέχνης HGW: Μαυρομιχάλη 138 και Κομνηνών, Εξάρχεια, τηλ. 211 1194905
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Θεατρικές Παραστάσεις | Φθινόπωρο στα Θέατρα
