Με το κίνημα Black Lives Matter να είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, έφτασε στα χέρια μου το βιβλίο του Colson Whitehead «Τα αγόρια του Νίκελ», το οποίο βραβεύτηκε με 7 συνολικά βραβεία, μεταξύ τους το Pulitzer in Fiction 2020, το Kirkus Prize 2019, ενώ συμπεριλήφθηκε στα New York Times Bestseller.
O Νεοϋορκέζος και απόφοιτος του Χάρβαρντ Colson Whitehead περιγράφει το βιβλίο ως μυθοπλασία με ιστορικά στοιχεία. Ακόμα και με αλλαγμένα τα ονόματα των πρωταγωνιστών ή με το εύρημα του συγγραφέα που “ανατρέπει” τα δεδομένα στο τέλος του βιβλίου, η ιστορία των Αγοριών του Νίκελ, λευκών και μαύρων, αλλά ιδιαίτερα των μαύρων αποτελεί ντροπή για τις ΗΠΑ.
Το βιβλίο μας μεταφέρει στο Σχολείο Ντόζιερ που λειτούργησε ως αναμορφωτήριο και φιλοξενούσε παιδιά, όλων των φυλών, για 111 χρόνια στη Φλόριντα των ΗΠΑ και συγκεκριμένα από το 1900 έως το 2011. Η έρευνα του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα το 2012, στα αρχεία του σχολείου, αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο σε συνδυασμό με τις πολλαπλές καταγγελίες βίας, βιασμών, ξυλοδαρμών και αδικαιολόγητων θανάτων που “χάθηκαν” στο βάθος του χρόνου, οδήγησαν στην αποκάλυψη μιας καλά συγκεκαλλυμένης υπόθεσης.
Πιο συγκεκριμένα, ο Whitehead μετονομάζει το σχολείο σε Nickel και ο πρωταγωνιστής είναι ο μαύρος πιτσιρικάς Έλγουντ Κέρτις “που ζει στο Ταλαχάσι της Φλόριντα με τη γιαγιά του και πρόκειται να σπουδάσει στο τοπικό κολέγιο. Όμως για ένα μαύρο αγόρι στον Νότο των νόμων του Τζιμ Κρόου, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ένα αθώο λάθος είναι αρκετό για να καταστρέψει το μέλλον” όπως περιγράφουν οι καλές Εκδόσεις Ίκαρος.
Τα κεφάλαια εναλλάσουν τη δράση, από τη ζωή του Ελγουντ πριν το αναμορφωτήριο, την άδικη καταδίκη του, τη ζωή του πολλά χρόνια μετά στη Νέα Υόρκη, ενώ ενδιάμεσα τα πιο έντονα κεφάλαια μας μεταφέρουν στον εφιαλτικό κόσμο του αναμορφωτηρίου.
Διαβάζοντάς το, τη συγκεκριμένη περίοδο μετά τη δολοφονία του George Floyd, τα Αγόρια του Νίκελ μας δείχνουν τον τρόπο που ο ρατσισμός έχει ποτίσει σε βάθος την αμερικανική κοινωνία και φυσικά όχι μόνο αυτή. Ασύλληπτοι παραλογισμοί, βία και διαπλοκή με απώτερο στόχο την καταπάτηση κάθε δικαιώματος των μαύρων πολιτών, με την ιστορία του ρατσισμού να μην τελειώνει στη νίκη των Βορείων στον Εμφύλιο των ΗΠΑ, αλλά να επιμένει ως νοοτροπία με σφοδρότητα και μίσος.
Τα λευκά παιδιά είχαν μια ελάχιστα πιο προνομιούχα θέση στο κολαστήριο, ενώ τα μαύρα παιδιά ζούσαν σε άθλιες συνθήκες και φυσικά σε ξεχωριστά καταλύματα. Η εκμετάλλευσή τους προς όφελος της διοίκησης και της τοπικής κοινότητας, σχετιζόταν με την παράνομη εργασία και την παράνομη διάθεση προϊόντων, ενώ οι σεξουαλικές συνευρέσεις με ανηλίκους φαίνεται ότι ήταν γενικευμένη εντός του ιδρύματος.
Ο Έλγουντ ισορροπεί ανάμεσα στο φόβο, στα μηνύματα του Martin Luther King, στην εξαπάτηση και την ορθότητα. Ο Τέρνερ, ο μόνος ίσως φίλος του στο ίδρυμα έχει το δικό του ρόλο στο βιβλίο. Σκληρό, αλλά αληθινό. Πικρό για την ανθρώπινη συμπεριφορά, αλλά και ελπιδοφόρο ότι κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο, παρά τα σκληρά σημάδια που δεν φέυγουν από τα μυαλά και τα κορμιά.
Η μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά είναι υποδειγματική, ενώ στις σελίδες του βιβλίου μπορεί να δει κανεις ένα καταπληκτικό σενάριο ταινίας. Πραγματικά, θα άξιζε τον κόπο να οπτικοποιηθεί όλο αυτό το ανθρώπινο κατασκεύασμα, αλλά και οι νοοτροπίες που διαποτίζουν την κάθε κοινωνία, και πιο συγκεκριμένα τη Φλόριντα, τον Αμερικάνικο Νότο, τις περασμένες δεκαετίες, αλλά και το 2020.
Το 2017 η Πολιτεία της Φλόριντα ζήτησε επίσημα συγνώμη από τα θύματα και τους συγγενείς τους. Η ανασκαφή στο κρυφό νεκροταφείο αποκάλυψε όχι μόνο μεγαλύτερο αριθμό νεκρών παιδιών, αλλά χάρη στην τεχνολογία, έγιναν κατανοητές και οι συνθήκες θανάτου των παιδιών.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ: