Ανήκει στην κατηγορία εκείνων που χαρακτηρίζουμε μερακλήδες και παθιασμένους. Αναρωτιέσαι αν αυτό που παράγει είναι προϊόν επιχειρηματικής δραστηριότητας ή προϊόν της ανάγκης του να μοιραστεί την αγάπη του για τον τόπο του και για τις γηγενείς ποικιλίες που φροντίζει να αναδείξει και να προβάλλει. Σε μια περιοχή ελκυστική, με πολλές φυσικές ομορφιές αλλά, τα τελευταία χρόνια, και με φυσικές καταστροφές να έχουν δοκιμάσει τις αντοχές της, την Εύβοια.
Δοκιμασίες που έκανε τους αμπελουργούς, όπως ο Κώστας Βρυνιώτης, να αναρωτιούνται αν έχει νόημα να επενδύουν στην ποιότητα, να προσπαθούν ολοένα και περισσότερο. Όμως, η υποδοχή από τους καταναλωτές και ειδικά από τη νεότερη γενιά δικαιώνει το ρίσκο. Η εταιρεία διανομής –η Δυναμική– πίστεψε στο προϊόν, πίστεψε στον οινοποιό, και όλα δείχνουν ένα ελπιδοφόρο μέλλον.
Ο Κώστας Βρυνιώτης μας εισάγει σε μια αμπελουργική περιοχή που στο μέλλον θα ακούγεται ολοένα και περισσότερο και σε αρχέγονες ποικιλίες που υπόσχονται πολλά.
Πότε ξεκίνησες τις φυτεύσεις και γιατί επέλεξες τις συγκεκριμένες ποικιλίες;
Το 1999 ξεκίνησα να φυτεύω και να ανανεώνω τον οικογενειακό αμπελώνα, ο οποίος έως τότε ήταν με Ροδίτη και Σαββατιανό. Η πρώτη ποικιλία που επέλεξα ήταν το Syrah, γιατί τη συγκεκριμένη ποικιλία από τον Ροδανό «γούσταρα» να την πίνω κι εγώ, όπως συμβαίνει και με τις υπόλοιπες ποικιλίες που καλλιεργώ. Επίσης, η ποικιλία είχε δοκιμαστεί στην Εύβοια και από άλλο οινοποιείο, τον Μούντριχα, με πολύ καλά αμπελουργικά και οινοποιητικά αποτελέσματα.
«Παράλληλα ερευνούσα το μεγάλο αμπελουργικό δυναμικό της περιοχής μου. Δεν είναι τυχαίο που ο Όμηρος την είχε αναφέρει ως “πολυστάφυλο”».
Οι επόμενες ποικιλίες, ως ξεκίνημα με τις λευκές, ήταν το Ασύρτικο και η Μαλαγουζιά, ενώ παράλληλα ερευνούσα το μεγάλο αμπελουργικό δυναμικό της περιοχής μου. Δεν είναι τυχαίο που ο Όμηρος την είχε αναφέρει ως «πολυστάφυλο», όχι γιατί παρήγε μεγάλες ποσότητες σταφυλιών, αλλά πολλές ποικιλίες – όπως γνωρίζουμε, οι αρχαίοι ημών πρόγονοι δεν ενδιαφέρονταν για την ποσότητα και έπιναν μόνο ερυθρό οίνο.
Έτσι, στις αμπελουργικές αναζητήσεις μου στη Βόρεια Εύβοια ανακάλυψα αρκετές αρχέγονες και ξεχασμένες ερυθρές ποικιλίες, όπως το Βραδυανό, τον Μοδιάτη, τον Καρτσιώτη, τον Χρυσαΐτη, το Ρητινό και τη Μαυροκουντούρα.
Κατέληξα να ασχοληθώ πρώτα με το Βραδυανό, αφενός γιατί το συναντούσα σε περισσότερους παλιούς αμπελώνες, οπότε ήταν και ευκολότερο να το πολλαπλασιάσω σε φυτώριο, και αφετέρου γιατί έπειτα από πειραματικές οινοποιήσεις μας έδειξε τη δυναμική που είχε ως πολυδύναμη ποικιλία.
Πώς αποφάσισες να επενδύσεις σε αυτήν την περιοχή;
Δεν το θεωρώ επένδυση, περισσότερο προέκυψε από μια ρομαντική διάθεση… Στον χρόνο εξελίχθηκε και τώρα είναι η μοναδική δουλειά μου, η οποία ζει την οικογένειά μου και τις οικογένειες των συνεργατών μου. Μεγάλωσα στα Γιάλτρα, το χωριό μου ήταν το μεγαλύτερο και μοναδικό αμπελοχώρι της Βόρειας Εύβοιας, οι παιδικές αναμνήσεις είναι μέσα στα οικογενειακά αμπέλια και στο παλιό οικογενειακό κελάρι (βαρελόσπιτο το έλεγαν οι ντόπιοι), και έτσι από πολύ μικρή ηλικία γνώριζα καλά τις εργασίες στο αμπέλι και στο οινοποιείο.
Αυτές τις αναμνήσεις θέλησα να κάνω πραγματικότητα και να αναδείξω τις αρετές του τόπου μου, αυτό ήταν το κίνητρο, το οποίο στη συνέχεια έγινε όραμα.
Ποιες είναι οι ετικέτες του οινοποιείου και με τι ποικιλίες;
Συνολικά τα στρέμματα που καλλιεργώ είναι 170, εκ των οποίων τα 100 ιδιόκτητα και τα 70 μαζί με δύο συνεργάτες αμπελουργούς. Οι ποικιλίες είναι συνολικά 8. Είναι 4 λευκές –Ασύρτικο Αηδάνι, Μαλαγουζιά και Μονεμβασιά– και 4 ερυθρές – Syrah, Βραδυανό, Μαυροκουντούρα και Καρτσιώτης.
Οι ετικέτες που εμφιαλώνουμε είναι συνολικά 12 και είναι: τα 3 Μεθέα (λευκό, ροζέ, ερυθρό), η τριλογία Ίαμα (λευκό, ροζέ, ερυθρό), τα 3 μονοποικιλιακά ΟΜΜΑ (Ασύρτικο Sur Lie, Βραδυανό Wild Ferment, Syrah Wild Ferment), η Ρετσίνα Γιάλτρα, το ημιαφρώδες Sparky…ing και τα 2 επιδόρπια G και G Ρlus. Τα 6 είναι με την αρχέγονη ποικιλία Βραδυανό, την οποία οινοποιώ σε διάφορες εκδοχές. Στην 5ετία θα υπάρξει και το τέταρτο ΟΜΜΑ μονοποικιλιακό, από την αρχέγονη ποικιλία Καρτσιώτης.
Τι υψόμετρο έχουν τα αμπέλια; Τα έχει επηρεάσει η κλιματική αλλαγή;
Το υψόμετρο που φύονται οι αμπελώνες μας ξεκινά από τα 200 και φτάνει στα 400 μέτρα. Τα τελευταία χρόνια οι ελληνικοί αμπελώνες γενικά έχουν επηρεαστεί από την κλιματική κρίση και ειδικά αυτό το βιώνουμε τη φετινή χρονιά, κατά την οποία δεν είχαμε καθόλου χειμώνα, ενώ ήταν παρατεταμένη και η ανομβρία. Εκτιμώ ότι στο μέλλον θα πρέπει να αναζητάμε εκτάσεις σε μεγαλύτερο υψόμετρο για την εγκατάσταση αμπελώνων, ώστε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις αλλαγές του κλίματος. Ωστόσο, αυτές οι αναζητήσεις δεν είναι εύκολες για τα μικρά οικογενειακά οινοποιεία.
«Εκτιμώ ότι η αυξητική τάση δημιουργίας μικρών οινοποιείων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια – και ας βλέπουμε τα παραδείγματα και άλλων χωρών, όπως η Πορτογαλία, που έχει 7.500 οινοποιεία».
Η μεγάλη αύξηση της κατανάλωσης του ελληνικού αμπελώνα δημιουργεί νέους ορίζοντες, ειδικά για τα μικρότερα οινοποιεία. Πώς διαχειρίζεσαι τις εξελίξεις και τι σχέδια κάνεις για το μέλλον;
Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τότε που στην Ελλάδα υπήρχαν λίγα γνωστά οινοποιεία και συγκεκριμένες γνωστές ετικέτες. Η ελληνική οινική επανάσταση ξεκίνησε από τα μικρά οινοποιεία, κάτι που στην αρχή μπορεί να ξένισε τα μεγάλα οινοποιεία, τα οποία είδαν αυτή την «επανάσταση» με καχυποψία. Όμως, στο πέρασμα του χρόνου κατάλαβαν ότι κερδίζουν και τα ίδια με την ανάπτυξη των μικρών.
Ο συνολικός αριθμός των ελληνικών οινοποιείων είναι 1.700 και στην πλειονότητά τους είναι μικρά κτήματα, μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις. Εκτιμώ ότι η αυξητική τάση δημιουργίας μικρών οινοποιείων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια – και ας βλέπουμε τα παραδείγματα και άλλων χωρών, όπως η Πορτογαλία, που έχει 7.500 οινοποιεία.
Τα μικρά οινοποιεία είναι αυτά που θα κάνουν τα μεγάλα ελληνικά κρασιά και εγώ, ως μικρός αμπελουργός, οραματίζομαι για το μέλλον ένα μεγάλο ερυθρό κρασί και –γιατί όχι;– ένα λευκό. Επίσης, από την αρχή έχουμε δώσει έμφαση ως οινοποιείο στον οινοτουρισμό και για αυτό τον λόγο διατηρούμε στον χώρο του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες wine bar, κάτι που θα ήθελα να παρατείνεται και τους χειμερινούς μήνες, παράλληλα με την κατασκευή ενός μικρού ξενώνα.
Η Εύβοια μπαίνει και εκείνη στον χάρτη του ελληνικού αμπελώνα. Υπάρχουν γηγενείς ποικιλίες που θεωρείς ότι θα αναδειχθούν τα επόμενα χρόνια και γιατί;
Όντως η Εύβοια τα τελευταία χρόνια ακούγεται έντονα ως οινοπαραγωγική περιοχή και έχει κατακτήσει επάξια μια θέση στον χάρτη του ελληνικού αμπελώνα. Για αυτό το αποτέλεσμα έχουν συμβάλει οι προσπάθειες χρόνων των τοπικών οινοποιείων, με την αναγνωρισιμότητα των κρασιών τους, αλλά και με την αναγέννηση και αναβίωση των τοπικών ποικιλιών, όπως η Μαυροκουντούρα και το Βραδυανό. Αυτές οι ποικιλίες δεν έχουν αναδειχθεί ακόμη όσο θα έπρεπε και εκτιμώ ότι τα επόμενα χρόνια θα ακούσουμε περισσότερα για αυτές, καθώς και για τον Καρτσιώτη που φυτέψαμε φέτος.
Ποια κρασιά σου βλέπεις συχνότερα σε χώρους εστίασης;
Ποκίλλουν, ανάλογα με το είδος του χώρου εστίασης, δηλαδή στα νέου τύπου καφέ ή wine bars βλέπω περισσότερο στις λίστες ή στις προτάσεις για ποτήρι τα 3 Μεθέα και το Sparky…ing, και ο λόγος είναι σίγουρα η τιμή των συγκεκριμένων κρασιών, το είδος του κρασιού, που είναι ανάλαφρο και «εύκολο», καθώς και το κλείσιμο της φιάλης, που είναι screw cup, τα οποία απευθύνονται σε πιο νεανικό κοινό. Στα εστιατόρια που έχουν λίστες επικρατούν όλα τα υπόλοιπα, με περισσότερες καταχωρίσεις τα 3 Ίαμα και έπονται τα ΟΜΜΑ Ασύρτικο και ΟΜΜΑ Βραδυανό, η Ρετσίνα, το G και το ΟΜΜΑ Syrah.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Κυκλοφόρησε Ολόφρεσκο E-Book Carpe Vinum Vol.12!