Έφτασε από τη Σιέρα Λεόνε στην Ελλάδα «κυνηγημένη» από τη φτώχεια της πατρίδας της, που για χρόνια μαστιζόταν από τον εμφύλιο πόλεμο. Χωρίς να ξέρει ελληνικά. Χωρίς να ξέρει πότε θα καταφέρει να βγάλει άδεια παραμονής. Πού θα δουλέψει. Πότε θα πάψει να φοβάται. Πώς θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τον ρατσισμό που βίωνε.
Η Αφρικανή προσφύγισσα Lauretta Macauley ζει πια στην Αθήνα νόμιμα. Και πλέον είναι πρόεδρος της «Οργάνωσης Ενωμένων Γυναικών της Αφρικής». Είναι η γυναίκα που μίλησε στο δεύτερο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Επικίνδυνες», που προβάλλεται για δεύτερη συνεχή χρονιά στην ΕΡΤ2. Τίτλος του επεισοδίου, το οποίο παρουσίασε η CEO της αθηΝΕΑς Μαριάννα Σκυλακάκη: «Εμπόλεμα Επικίνδυνες».
«Ρόλος» της Lauretta Macauley, να μας αφηγηθεί κομμάτια από τη ζωή της. Με γλαφυρό τρόπο, μοιράστηκε την εμπειρία της από τη ζωή στην Ελλάδα, αλλά και τα όνειρά της για το μέλλον. Στα ελληνικά! Σε σπαστά ελληνικά –τα οποία επεξεργαστήκαμε για τις ανάγκες του γραπτού κειμένου– που, αν μη τι άλλο, δείχνουν την προσπάθεια της γυναίκας από τη Σιέρα Λεόνε να ενταχθεί στη νέα της πατρίδα.
Τα Εμπόδια
Όταν ήρθα στην Ελλάδα από τη Σιέρα Λεόνε, η ζωή μου ήταν πολύ δύσκολη. Δεν ήξερα τη γλώσσα. Ήταν η πρώτη φορά που έφευγα από τη χώρα μου. Υπήρχε πρόβλημα εκεί, πάρα πολλή φτώχεια. Φτάνοντας εδώ, ρώτησα τους συμπατριώτες μου τι δουλειά κάνουν και μου απάντησαν πως δουλεύουν σε σπίτια για να ζήσουν. Μέχρι το 1998 δούλευα κι εγώ σε σπίτια. Δεν το είχα κάνει ποτέ στην πατρίδα μου και μου κακοφάνηκε.
Έμαθα ελληνικά στα σπίτια όπου δούλευα και διαβάζοντας βιβλία. Είμαι περήφανη που μιλάω ελληνικά. Όταν μάθεις τη γλώσσα μιας χώρας, μπορείς να ζήσεις στην κοινωνία. Να βρεις δουλειά, να κυκλοφορείς άνετα.
Δεν ήξερα πως πρέπει να έχω άδεια παραμονής. Έκανα πολλά χρόνια για να την αποκτήσω και ήταν το δυσκολότερο απ’ όλα! Χωρίς άδεια, συναντούσα πολλά εμπόδια, και δεν μπορούσα να ενταχθώ στην ελληνική κοινωνία. Ακόμη και τώρα που έχω την ελληνική υπηκοότητα ο φόβος έχει μείνει.
Δυσκολίες Γένους Θηλυκού
Οι γυναίκες, όταν έρχονται στην Ελλάδα, αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα απ’ ό,τι οι άντρες, επειδή δεν έχουν άδεια παραμονής, κάνουν παιδιά, συχνά μένουν μόνες, χωρίς δουλειά, και έχουν και τη μεγάλη ευθύνη της φροντίδας των παιδιών.
Ή πηγαίνεις κάπου να δουλέψεις και, αν δεν σου φερθούν καλά, φεύγεις από εκεί χωρίς να ζητήσεις τα λεφτά σου. Έχω αφήσει λεφτά σε πολλά σπίτια, από φόβο. Γιατί όταν δεν είχα άδεια παραμονής, με απειλούσαν ότι θα φωνάξουν την αστυνομία.
Επίσης, οι γυναίκες από την Αφρική, εξαιτίας του trafficking, δέχονται σεξουαλική παρενόχληση στον δρόμο από άντρες που λένε «έχεις ωραίο κορμί, πόσα θέλεις για να πας στο ξενοδοχείο» ή σε «πιάνουν» μέσα στο λεωφορείο. Μου έχει συμβεί κι εμένα αυτό. Νευριάζω και ντρέπομαι. Τα νέα κορίτσια που έρχονται τώρα έχουν μεγαλύτερα προβλήματα. Και ειδικά όταν δεν ξέρουν τη γλώσσα ή δεν έχουν άδεια παραμονής. Νευριάζουν φυσικά, αλλά δεν μπορούν να μιλήσουν. Φοβούνται να μην τις διώξουν.
Η Αλληλεγγύη
Γεννήθηκα έτσι. Θέλω να βοηθάω τους συνανθρώπους μου. Θέλω να βοηθάω τις γυναίκες που έρχονται από την Αφρική στην Ελλάδα, για να μπορούν να προχωρήσουν, να μάθουν ελληνικά, να βρουν δουλειά, να έχουν άνεση στην κοινωνία. Ήμουν κι εγώ στη θέση τους, δεν είχα άδεια παραμονής, δεν είχα τίποτα.
Οι γυναίκες στην Αφρική τώρα άρχισαν να μιλούν. Στις χώρες της Αφρικής χρειάζεται κοινωνική εκπαίδευση. Οι κοινωνίες δεν δέχονται τις λεσβίες ή τους γκέι. Τους σκοτώνουν. Κι εδώ όταν έρχονται, πάλι τους απορρίπτουν. Κινδυνεύει η ζωή τους.
Εμείς στην Αφρική όταν ζούμε σε μια κοινωνία πρέπει να τη βοηθάμε. Δεν λέμε «εγώ είμαι ξένη, δεν είναι πατρίδα μου». Παντού είναι πατρίδα σου: κάθε κοινωνία είναι το σπίτι σου όταν ζεις εκεί. Πρέπει να φροντίζεις την κοινωνία όπως φροντίζεις το σπίτι σου. Αυτός είναι ο λόγος που θα συνεχίσω να βοηθάω τις γυναίκες από την Αφρική, να τις υποστηρίζω και να κάνω ό,τι μπορώ γι’ αυτές.
Πέρα από την Αφρική
Εδώ ο κόσμος δεν ξέρει από ποια χώρα είσαι. Σου λέει «από την Αφρική». H Αφρική όμως είναι μεγάλη ήπειρος με πολλές διαφορετικές κουλτούρες και γλώσσες. Για παράδειγμα, στη Σιέρα Λεόνε, απ’ όπου κατάγομαι, είμαστε 8 εκατομμύρια και μιλάμε 16 διαλέκτους. Αλλά επειδή είναι αγγλική αποικία, επίσημη γλώσσα είναι τα αγγλικά, που τα μιλάμε όλοι, όπως και τα «Κρίο», που είναι η δική μας γλώσσα. Σε κάθε χώρα της Αφρικής μιλούν πάνω από 10 γλώσσες και καθεμία έχει δική της κουλτούρα. Όταν ήμουν στη Σιέρα Λεόνε ήξερα πως υπάρχουν κι άλλες χώρες, αλλά δεν ήξερα τίποτα γι’ αυτές. Εδώ στην Ελλάδα άρχισα να μαθαίνω…
Η Ελλάδα έχει γίνει πολυπολιτισμική χώρα. Στην οργάνωσή μας έχουν έρθει γυναίκες από τουλάχιστον 20 διαφορετικές αφρικανικές χώρες. Ανταλλάσσουμε πληροφορίες για τις κουλτούρες μας. Είναι πολύ ωραία εμπειρία αυτή! Στην οργάνωσή μας μαθαίνουμε λεπτομέρειες για κάθε χώρα.
Η Αφρικανική Κοινότητα στην Κυψέλη
Στην Κυψέλη έχει μαζευτεί πολύς κόσμος από Αφρική. Είναι η γειτονιά μας. Εμείς στην οργάνωση θέλουμε να κάνουμε κάποιες δράσεις ώστε να έρθουν στην Κυψέλη άνθρωποι και από άλλες περιοχές και να συναντήσουν την αφρικανική κοινότητα. Γιατί ακούει ο κόσμος πως στην Κυψέλη μένουν οι Αφρικανοί, αλλά δεν έχουν καταλάβει ποιοι είμαστε και τι κάνουμε. Κάνουμε φεστιβάλ, αλλά σε άλλες περιοχές. Θέλουμε να κάνουμε και στην Κυψέλη για να φέρουμε κόσμο. Πάντως τώρα που γίνονται ξενοδοχεία, μπαρ και εστιατόρια στην Κυψέλη, τα πράγματα έχουν δυσκολέψει για την αφρικανική κοινότητα
Εγώ, βέβαια, μένω στα Εξάρχεια. Εκεί είναι η «πατρίδα» μου τώρα. Γι’ αυτό δεν φεύγω από τα Εξάρχεια: γιατί αν φύγω από εκεί, θα είναι σαν να ξαναφεύγω από τη Σιέρα Λεόνε.
Το Όραμα για το Μέλλον
Εμείς ζητάμε να είμαστε ελεύθεροι και νόμιμοι. Μοιάζει σαν το κράτος να βοηθάει δουλέμπορους ή κυκλώματα που εκμεταλλεύονται τις γυναίκες. Γι’ αυτό ζητάμε βοήθεια για αυτές. Να έχουν άδεια παραμονής και να ζουν ελεύθερες. Να μπορούν να καταγγείλουν έναν βιασμό ή την εκμετάλλευση. Έχουν έρθει γυναίκες στην οργάνωσή μας που μάθαμε ότι τις βίαζαν, τις χτυπούσαν, τις κακοποιούσαν. Τους λέμε «υπάρχει τρόπος να κάνεις καταγγελία» κι αυτές λένε «όχι, όχι, όχι, χωρίς άδεια παραμονής δεν κάνω, θα με διώξουν». Και αφανίζονται, φοβούνται.
Βέβαια, ξέρω και Ελληνίδες που παθαίνουν τα ίδια και ούτε αυτές μιλούν. Πρέπει όμως όλες εμείς οι γυναίκες να παλεύουμε γι’ αυτό. Να είμαστε νόμιμες, να έχουμε ελευθερία και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας.
Ο Ρατσισμός
Έχω βιώσει ρατσισμό από τον κόσμο που δεν έχει ιδέα για τα προβλήματά μας. Τώρα μιλάω ελληνικά και δεν φοβάμαι πια να αντιδράσω στον ρατσισμό, π.χ. μέσα στο λεωφορείο. Αλλά η αλήθεια είναι πως τον ρατσισμό τον κάνει το ίδιο το κράτος, γιατί δεν μας επιτρέπει να βρούμε δουλειά χωρίς άδεια παραμονής, κι αν τυχόν βρούμε δουλειά (χωρίς άδεια παραμονής), δεν μας βάζουν ΙΚΑ για να μπορέσουμε να βγάλουμε την άδεια.
Επιμένω για την άδεια παραμονής, γιατί πρέπει να γίνει κάτι γι’ αυτό. Και αναφέρομαι σε κάθε κυβέρνηση. Μένω στην Αθήνα και θέλω να ζω σε μια ασφαλή κοινωνία όπου γυναίκες αλλά και άντρες ξένοι να κυκλοφορούν ό,τι ώρα θέλουν χωρίς να φοβούνται. Δεν πρέπει να φοβόμαστε. Εγώ θέλω μια ελεύθερη και ασφαλή κοινωνία.
Δεν μας καταλαβαίνουν. Τους Ευρωπαίους μετανάστες τους φροντίζουν καλύτερα. Οι Αφρικανοί μένουμε τελευταίοι. Οι Ευρωπαίοι δεν μας βοηθούν, αλλά κάνουν συμφωνίες με τους δικτάτορες στην Αφρική που μας διώχνουν από τις πατρίδες μας με όσα κάνουν.
Δεν λέω πάντως πως δεν βρήκαμε βοήθεια στην Ελλάδα. Όπως υπάρχει πολύς κόσμος που μας φέρεται με ρατσισμό, υπάρχει και πολύς κόσμος που βοηθάει, που του αρέσουμε και που πονάει την Αφρική.
Οργάνωση Ενωμένων Γυναικών της Αφρικής
Κάτι που με κάνει πολύ περήφανη στην οργάνωσή μας είναι πως προτεραιότητα στην ατζέντα μας έχουν τα παιδιά δεύτερης γενιάς. Κάναμε καμπάνια με τίτλο «Όχι στον ρατσισμό από κούνια» για να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά να αποκτήσουν ιθαγένεια. Παιδιά που γεννιούνται εδώ, πάνε σχολείο και δεν έχουν ελληνική υπηκοότητα. Αναρωτιέμαι γιατί δυσκολεύουν τόσο πολύ τη ζωή των παιδιών, που είναι οι αυριανοί πολίτες αυτής της κοινωνίας. Τα εμποδίζουν να πάνε σχολείο, πανεπιστήμιο, να έχουν ευκαιρίες… Και, τελικά, αυτά τα παιδιά θα μείνουν σε γκέτο. Τι θα γίνει με αυτά τα παιδιά;
Η οργάνωσή μας λέγεται «Οργάνωση Ενωμένων Γυναικών της Αφρικής» και όχι «Οργάνωση της Αφρικής» επειδή εμείς οι γυναίκες είμαστε πιο ευάλωτες. Εμείς υποφέρουμε. Στην Αφρική τις γυναίκες τις κρατάνε στο σπίτι, εδώ όμως οι Αφρικανοί άντρες συμπεριφέρονται αλλιώς στις γυναίκες τους και τώρα που έχουμε την οργάνωση έχουμε εμείς το «πάνω χέρι».
«Μου Λείπει η Χαρά»
Από την πατρίδα μου, τη Σιέρα Λεόνε, μου λείπει πολύ κάτι. Μου λείπει η χαρά που έχουμε στην Αφρική. Στην Ευρώπη οι άνθρωποι έχουν απ’ όλα, αλλά λείπει η χαρά.
Όταν πρωτοήρθα μου έκανε εντύπωση που στην Ελλάδα φωνάζουν την αστυνομία όταν παίζεις μουσική. Και μια άλλη φορά μού έκανε εντύπωση που μια γυναίκα με ρώτησε «τι έφαγες σήμερα;». Αυτό ήταν σαν προσβολή! Στην Αφρική δεν ρωτάμε ποτέ «τι έφαγες σήμερα», γιατί μπορεί να μην έχει ο άνθρωπος φαγητό να φάει.
Έχω αποκτήσει πολλά καλά πράγματα στην Ελλάδα, αλλά η χαρά που έχουν οι άνθρωποι στην Αφρική μού λείπει. Μπορεί οι άνθρωποι εκεί να μην έχουν να φάνε, αλλά θα τους δεις να χορεύουν με χαρά!
• Παρακολουθήστε ολόκληρο το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Επικίνδυνες» με τον τίτλο «Εμπόλεμα Επικίνδυνες».
- Η συνέντευξη της Lauretta Macauley έγινε από την Κατερίνα Κανέλλη στο πλαίσιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Επικίνδυνες». Μπορείτε να δείτε όλα τα επεισόδια στο Ertflix.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
«Επικίνδυνες»: Ο Φεμινισμός στα Καλύτερά του
