Είναι μοναδική η Λέρος. Έχει παραλίες, ωραίους οικισμούς, παραδοσιακούς μύλους, υπέροχο φαγητό και ωραία θάλασσα. Αυτό όμως που την κάνει ξεχωριστή είναι η αρχιτεκτονική της. Είναι τόπος στον οποίο οι αρχιτεκτονικές σχολές θα έπρεπε να οργανώνουν επισκέψεις.
Το Λακκί, το λιμάνι του νησιού, είναι ένα υπαίθριο αρχιτεκτονικό πάρκο. Αποτελεί κορυφαία έκφραση εφαρμογής του Ρασιοναλισμού και του Φουτουρισμού. Οι δρόμοι με τους ευκάλυπτους και τα πεύκα δένουν με τα κτίσματα και δίνουν κοσμοπολίτικη νότα σε μια πόλη που είναι έτοιμη να αναδυθεί από το παρελθόν και να γίνει προορισμός για περισσότερα από όσα σε προδιαθέτει σε πρώτη ανάγνωση.
Αρχιτεκτονική Κληρονομιά
Οι στοές, τα εντυπωσιακά σπίτια των Αιγυπτιωτών στον Πλάτανο και στην Αγία Μαρίνα, τα χρώματα που δεν θυμίζουν αιγαιοπελαγίτικο νησί με την πρώτη ματιά. Το Πολεμικό Μουσείο και τα τούνελ. Ο Πύργος Μπελένη, επίσης με μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο του νησιού.
Στα βόρεια, η Αγία Κιουρά, μια σεμνή και απέριττη εξωτερικά εκκλησία, κρύβει στο εσωτερικό της εικαστικά θαύματα. Ένας ναός της τέχνης και της ελευθερίας. Με αγιογραφίες που εμπνεύστηκαν οι εξόριστοι καλλιτέχνες και αγιογράφοι από τα πρόσωπα των δεσμοφυλάκων, των ντόπιων και των συγκρατουμένων τους. Με δύναμη τόσο απελευθερωτική και αληθινή, που κάνει τις μορφές οικείες παρά τον υπερβατικό συμβολισμό τους.
Η Χαρά των Ιστιοπλόων
Η μεγάλη οικονομική δύναμη για το νησί είναι οι μαρίνες, οι οποίες φιλοξενούν χιλιάδες ιστιοπλοϊκά, που αρμενίζουν με ασφάλεια και δένουν στο μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι του Αιγαίου. Είναι ο λόγος για τον οποίο το νησί έχει επισκέπτες από τον Απρίλιο έως και τα τέλη Οκτωβρίου.
Σε όλο το νησί μπαινοβγαίνουν σκάφη και πολλά από αυτά ελλιμενίζονται όλο τον χρόνο στο Λακκί. Είναι πολλοί εκείνοι που εκτιμούν τις συνθήκες που επικρατούν στη Λέρο και τη χρησιμοποιούν ως βάση για να πηγαινοέρχονται στα κοντινά νησιά. Φυσικά, τα πληρώματα και οι επιβάτες στηρίζουν οικονομικά το νησί σε πολλά επίπεδα.
Φαγητό με… Εύσημα
Ο Μύλος είναι από τα πιο αναγνωρίσιμα γαστρονομικά σημεία στο Αιγαίο. Μεγάλη υπόθεση να αποδίδουν τα εύσημα πελάτες που έχουν οργώσει τα πέλαγα των εστιατορίων και επιλέγουν ξανά και ξανά τις νοστιμιές που φτιάχνει ο Μάριος Κουτσουνάρης και σερβίρει ο αδερφός του, Γιώργος.
Τα δύο αδέρφια καλλιεργούν το γόνιμο χωράφι που παρέλαβαν από τον πατέρα τους, κάτι για το οποίο είναι πολύ περήφανοι. Η λίστα με κρασιά από τον ελληνικό αμπελώνα είναι από τις πιο ενημερωμένες που μπορεί κάποιος οινόφιλος να συναντήσει (χάρη στο πάθος του Γιώργου), διαφημίζοντας τα ελληνικά κρασιά σε όλο τον πλανήτη.
Ο Σώτος, από το όνομα του ιδιοκτήτη, ψαροταβέρνα σε έναν οικισμό από τους λιγότερο τουριστικούς στο νησί, το δειλινό γεμίζει με επισκέπτες που αναζητούν έναν γαστρονομικό προορισμό. Ο Σώτος είναι μορφή, αν έχει κέφια θα βγει στα τραπέζια και θα αγκαλιαστεί με τους πελάτες, που φαίνεται ότι τον γνωρίζουν καλά – πολλοί από αυτούς Τούρκοι, με τους οποίους τον δένουν μακροχρόνιες φιλίες. Σε ένα τραπέζι του Σώτου θα έπρεπε ίσως να κάτσουν για να λύσουν… το Ελληνοτουρκικό.
Ο Νίκος Καζαντζόπουλος και η Ασημίνα Σαλπέα στο Arka, στο Λακκί, αξιοποιούν πολλά τοπικά προϊόντα στα πιάτα του εστιατορίου. Η κουζίνα έχει τη σφραγίδα του Μιχάλη Μάρθα. Ωραίο περιβάλλον και δυνατές προτάσεις φαγητού, για την παρασκευή των οποίων αξιοποιούνται πολλά προϊόντα από τους μπαξέδες που καλλιεργεί ο Νίκος, ενώ προσπαθεί και όλες οι πρώτες ύλες να προέρχονται από το νησί.
Στο Παντέλι θα βρείτε πολλές ταβέρνες, τη μία δίπλα στην άλλη. Στο Ελ Γκρέκο θα γευτείτε τον καλύτερο μουσακά – τόσο νόστιμος, που θέλεις να φας όλο το ταψί. Δίπλα είναι το Πυροφάνι, που κάνει αξιόλογη προσπάθεια για μια πιο εμπνευσμένη ελληνική κουζίνα. Αλλά σε κάθε παραλία του νησιού θα βρείτε και από μία ταβέρνα με καλό φαγητό.
Για γλυκό, θα επισκεφτείτε το Sweet and Salt στο Παντέλι, με το αγγλικό όνομα και την ελληνικότατη ζαχαροπλαστική. Σε ένα παλιό νησιώτικο σπίτι, η γλυκιά (όνομα και πράγμα) Άννα φτιάχνει εξαιρετική πατσαβουρόπιτα, ιδιαίτερους κουραμπιέδες με τα αμύγδαλα να σπάνε στο στόμα και ένα γαλακτομπούρεκο που, όταν βγαίνει από τον φούρνο, μοσχομυρίζει όλη η γειτονιά. Η εγγονή της κάνει τη μετάφραση στους ξένους –διαφορετικά υπάρχει και γλώσσα του σώματος, αρκούντως εύγλωττη–, οι οποίοι παραγγέλνουν γλυκά για να πάρουν και μαζί τους φεύγοντας από το νησί.
Ψηλά στο Κάστρο
Το κάστρο φαίνεται από όλο το νησί. Στεφανώνει το βουνό και είναι ορατό και από τις δύο πλευρές όταν κολυμπάς. Όπως και οι μύλοι, που βρίσκονται επίσης ψηλά, κοντά στο κάστρο. Αξίζει να το επισκεφτείτε.
Είναι ωραία η αίσθηση να περπατάς εκεί όπου είχαν στήσει οι κάτοικοι αιώνες πριν τα οχυρωματικά τους έργα. Στους μύλους υπάρχει και ένα μπαρ-καφέ, που είναι από τα πιο ελκυστικά του νησιού. Με ωραία θέα τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα.
Όλο το Νησί για Βουτιές
Στο Παντέλι θα βρείτε τις πιο ασφαλείς παραλίες, ιδανικές για οικογένειες. Δίπλα, στον Βρωμόλιθο και στο Τουρκοπήγαδο, είναι πιο χαλαρά. Υπάρχουν μεγάλες παραλίες κοντά στην Αγία Μαρίνα, στα Άλιντα, αλλά και στο Παρθένι και στον Μπελφούτη.
Να πάτε και στο εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου, χτισμένο σε βραχονησίδα, το οποίο συνδέεται με τη στεριά με μια περπατησιά 100 μέτρων. Να καθίσετε από την πλευρά που δύει ο ήλιος και να διαβάσετε ποίηση. Να «γιατρευτείτε» με λέξεις και εικόνες.
Η παραλία της Αγίας Κιουράς έχει ένα στενό κομμάτι με κροκάλες και λίγη αμμούδα, ωστόσο η απέραντη θάλασσα, με ωραία λιμανάκια το ένα δίπλα στο άλλο, είναι ιδανική για κολύμπι.
Στη Μερικιά θα βρείτε μεγάλες παραλίες με βότσαλα, με πιο εντυπωσιακή τα Κόκκινα. Με ωραία θέα απέναντι στο Λακκί, θα κολυμπήσεις στα δροσερά (ακόμη και τον Αύγουστο) νερά του μεγαλύτερου φυσικού κόλπου στο Αιγαίο. Εκεί βρίσκεται και ένα δάσος από πεύκα, χαρουπιές και ευκάλυπτους. Είναι το φράγμα που είχαν φτιάξει οι Ιταλοί. Θα βρείτε επίσης ποδηλάτες να κάνουν προπόνηση. Στον ποδηλατικό σύλλογο mountain bike, που έχει δημιουργήσει ο Φανούρης Κοντογεωργάκης, συμμετέχουν πολλά αγόρια και κορίτσια, ενώ έχει φιλοξενήσει ως σύλλογος και το πανελλήνιο πρωτάθλημα.
Παντέλι: Εκεί που Γίνονται Όλα
Είναι ο οικισμός που δέχεται τον περισσότερο κόσμο, από νωρίς το πρωί για μπάνιο μέχρι αργά για ξενύχτι στο παλιότερο μπαρ του νησιού. Το μυθικό Savana, με το ίδιο στήσιμο (έπιπλα και μουσική) που είχε και πριν από 40 χρόνια, όταν το νησί αποτελούσε προορισμό για την ύπαρξή του και μόνο. Θα βρείτε πιστούς επισκέπτες από τη δεκαετία του ’80, οι οποίοι τώρα έρχονται με τα παιδιά τους. Αλλά και όλους τους ψαγμένους νέους που ανακαλύπτουν την πιο ροκ πλευρά της Λέρου.
Τα σκάφη που δένουν γύρω από το λιμάνι δημιουργούν με τα φωτάκια τους το βράδυ μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική εικόνα. Τα μικρά φουσκωτά μπαινοβγαίνουν στην αμμουδιά και αφήνουν τους πεινασμένους επιβάτες στα μαγαζιά για φαγητό.
Η μπουτίκ Αγέρι «εξάγει» τους Έλληνες σχεδιαστές σε όλη τη Ευρώπη και την Τουρκία. Ωραία πρωτοβουλία από τη Δέσποινα, που στο πατρογονικό της σπίτι έχει δημιουργήσει έναν υπέροχο χώρο με ρούχα που προβάλλουν τη δημιουργική πλευρά της χώρας μας.
Επίσης εδώ, ο Δημήτρης Χαρινός διαχειρίζεται καλόγουστα δωμάτια, σημαντική προσθήκη στις προτάσεις διαμονής στη Λέρο, που χρειάζεται μιαν άλλη αισθητική για να αναβαθμίσει τις παροχές της.
Το Μέλλον έχει Ορίζοντα
Ο δήμαρχος Μιχάλης Κόλλιας διανύει την τρίτη θητεία του και στόχο έχει να συντηρήσει το οδικό δίκτυο με τη βοήθεια της Περιφέρειας και να αναβαθμίσει τις υποδομές, καθώς, όσο αυξάνεται ο τουρισμός, εντείνεται και η ανάγκη για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Οι Ιταλοί είχαν εντοπίσει την αξία του νησιού, αφήνοντας παρακαταθήκη πολλά από αυτά που θαυμάζουμε σήμερα. Το ψυχιατρείο και οι δομές ψυχικής υγείας, καθώς και οι μεταναστευτικές ροές που πέρασαν από το νησί, έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα. Οι σύγχρονοι κάτοικοί του άρχισαν να διακρίνουν τον δρόμο που θα οδηγήσει στην αξιοποίηση της κληρονομιάς τους και ζουν για την επόμενη μέρα που θα έχει, σίγουρα, έναν διαφορετικό ορίζοντα.
Η Λέρος θα γίνει τα επόμενα χρόνια σημαντικός προορισμός. Οργανώστε ένα πολυήμερο ταξίδι, έχετε να δείτε πολλά. Με την Let’s Ferry εξασφαλίζετε ότι θα έχετε όσα χρειάζεστε για ένα ξεκούραστο και ασφαλές ταξίδι.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Η Νάξος, τα «Greek Islands» και Ένα Ταξίδι Γεύσεων στις Κάμπονες