Η Νάουσα είναι η άκρη του δρόμου. Είναι ο προορισμός. Δεν είναι κάπου απ’ όπου περνάς με το αυτοκίνητο και, ίσως, σταματήσεις. Είναι απόφαση και επιλογή να βρεθείς στη Νάουσα και στα αμπελοτόπια της. Να επισκεφθείς τα πάνω από 25 οινοποιεία της. Να δοκιμάσεις Ξινόμαυρο σε υψηλό επίπεδο παντού – μια μεγάλη κατάκτηση.
Με την ενεργή υποστήριξη του δημάρχου Νάουσας, Νίκου Κουτσογιάννη, ο οποίος προσεγγίζει το ζήτημα ως τεχνοκράτης που αναζητά ένα συνεκτικό αφήγημα για την ανάδειξη του Ξινόμαυρου και της δυναμικής των οινοποιείων της περιοχής, υλοποιούνται στοχευμένες δράσεις προβολής του τόπου. Σε αυτή την προσπάθεια, καθοριστική είναι και η συμβολή της Αναπτυξιακής Ημαθίας, που λειτουργεί υποστηρικτικά σε πρωτοβουλίες εξωστρέφειας και τουριστικής ανάπτυξης.
Ο –γνώριμος σε όσους παρακολουθούν τα οινικά δρώμενα του τόπου μας– Απόστολος Θυμιόπουλος, που ανέλαβε πριν από λίγους μήνες την προεδρία του συνδέσμου στον οποίο συμμετέχουν όλα τα οινοποιεία της περιοχής, ήρθε με τη γνωστή του ορμή και αποφασιστικότητα και με στόχο να επιταχύνει και να αναβαθμίσει τις συλλογικές προσπάθειες. Με το όραμα και την εμπειρία που διαθέτει από τη δική του πορεία, επιδιώκει να κάνει τη Νάουσα γνωστή όχι μόνο σε όλη την Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Έχει το χάρισμα να εμπνέει και να παρακινεί ακόμη και εκείνους που παρέμεναν μέχρι πρότινος αδρανείς.
Αυτό το Κρασί Κρατάει Χρόνια…
Ωστόσο, η ανάπτυξη της αμπελουργικής ζώνης της Νάουσας δεν μπορεί παρά να συνδέεται με τον ευρύτερο πολιτισμικό και ιστορικό πλούτο της περιοχής. Ο αρχαιολογικός χώρος της Σχολής του Αριστοτέλη, λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά, είναι ένα τέτοιο σημείο αναφοράς. Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τον φιλόσοφο και τον μαθητή του, τον νεαρό τότε Αλέξανδρο –που έμελλε να γίνει Μέγας– να απολαμβάνουν κρασί από τα ίδια αυτά χώματα, σε στιγμές περισυλλογής και χαλάρωσης.
Συνυπήρξαν εκεί για τρεισήμισι χρόνια, θεμελιώνοντας ιδέες που επηρέασαν τη ροή της ιστορίας. Πόσοι ακόμη στάθηκαν δίπλα τους και πόσες συγκλονιστικές συζητήσεις έγιναν, άραγε, σε εκείνα τα τραπέζια;
Σήμερα, οι επισκέπτες της Νάουσας έχουν τη δυνατότητα να «ξαναγράψουν» αυτές τις ιστορίες με τον δικό τους τρόπο: να τις μοιραστούν πίνοντας Ξινόμαυρο – είτε στη λευκή, είτε στη ροζέ, είτε στην παραδοσιακή, βαθιά κόκκινη εκδοχή του. Μια ποικιλία που έχει «ανασταίνεται» ξανά και ξανά, κάθε φορά με νέα πνοή.
Το Κρασί στη Βιβλιοθήκη
Η αύρα του κυρ-Γιάννη παραμένει ζωντανή στη Νάουσα. Όλα όσα έκανε αποτελούν πολύτιμη σοδειά για το μέλλον. Σήμερα, τη σκυτάλη κρατά ο Στέλλιος Μπουτάρης, οδηγώντας την Κυρ-Γιάννη στη νέα της εποχή. Παράλληλα, ο Μιχάλης Μπουτάρης δίνει μια διαφορετική διάσταση στη σχέση του τόπου με το κρασί, δημιουργώντας τη Βιβλιοθήκη Οίνου, ένα έργο που φιλοδοξεί να συγκεντρώσει το σύνολο της ελληνικής βιβλιογραφίας γύρω από το κρασί. Με στόχο να μη λειτουργήσει μόνο ως αρχείο μνήμης και τεκμηρίωσης, αλλά και ως εφαλτήριο για δράσεις και διάλογο.
Οι Παλιοί, οι Νέοι και ο Συνεταιρισμός
Στον Συνεταιρισμό Vaeni Νάουσα έχουν πετύχει πολλά τα τελευταία χρόνια, αφήνοντας πίσω χρόνιες παθογένειες. Οι 135 αμπελουργοί, τα μέλη του, μεγαλώνουν σε ηλικία, όμως βλέπουν ότι η συλλογική προσπάθεια αποδίδει καρπούς και ότι λειτουργεί ως μαγνήτης για τα νεότερα παιδιά ώστε να σκεφτούν σοβαρά την επιστροφή ή την παραμονή στην αγροτική ζωή. Να μπουν στα αμπέλια, να συνεχίσουν αυτό που ξεκίνησαν οι προηγούμενοι.
Με ανοιχτό πνεύμα και όραμα αναζητούν νέους να μπουν στο «όχημα» της αλλαγής, για να μετατραπεί η Νάουσα σε έναν τόπο που συνδέεται αδιαπραγμάτευτα με το κρασί. Να τους προσφέρουν θέσεις εργασίας, αλλά και τη δυνατότητα να νιώσουν ότι μπορούν να χτίσουν τη ζωή τους πάνω σε αυτό που ο τόπος ξέρει να κάνει καλά εδώ και αιώνες. Η πλειονότητα των νέων σε ηλικία οινοποιών, δε, επενδύει στο αμπέλι. Αναζητούν την εμπειρία, ρωτούν, ακούν, συνεργάζονται. Δεν αρκούνται στο να μιλούν – επιλέγουν πρώτα να μαθαίνουν.
Η μετάβαση στη νέα εποχή δεν είναι εύκολη, αλλά γίνεται με πίστη, συνεργασία και όραμα. Και σε αυτό ο Vaeni διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο: όχι μόνο ως οικονομικός φορέας, αλλά ως ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας της Νάουσας.
τορικό Οινοποιείο, μια Πολύτιμη Παρακαταθήκη
Οι οινολόγοι του οινοποιείου Βασίλης Γεωργίου (αριστερά) και Παναγιώτης Κυριακίδης (δεξιά)
Στη Στενήμαχο, το χωριό που απλώνεται στους πρόποδες του Βερμίου, νιώθεις σαν να μπαίνεις σε μια χρονοκάψουλα για να ταξιδέψεις κάπου όπου το παρελθόν παραμένει ζωντανό μέσα από εικόνες και βιώματα. Κομμάτι αυτών αφορούν την ιστορική εταιρεία Μπουτάρη, ένα τοπόσημο για την περιοχή. Και σήμερα, στα χέρια πια των αδελφών Γεωργιάδη, η παρακαταθήκη αυτή διασώζεται.
Με στόχο και την ανάδειξη αυτής της παράδοσης, αναστηλώνουν ό,τι κινδύνευε να χαθεί και το μετατρέπουν σε μια σύγχρονη μονάδα. Οι επενδύσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, με όραμα όχι ένα απλό οινοποιείο, αλλά έναν «ναό του κρασιού» στην καρδιά της Νάουσας.
Ό,τι νέο δημιουργούν τα αδέρφια Γεωργιάδη σε άλλα σημεία της Ελλάδας, μέσα από τις παράλληλες δραστηριότητές τους στον χώρο του κρασιού, μπορεί να είναι μοντέρνο, δυναμικό και προσοδοφόρο. Όμως αυτό που χτίζουν στη Στενήμαχο δεν είναι απλώς μια επιχείρηση: είναι το πολιτισμικό τους αποτύπωμα, μια κληρονομιά στις επόμενες γενιές του ελληνικού κρασιού.
Ένα Κρασί, Ένας Τόπος
Η επιλογή της Αναπτυξιακής Ημαθίας να δώσει ακόμη μία ευκαιρία στήριξης στους οινοποιούς της Νάουσας επιβεβαιώνει ότι ο στόχος για όλους τους φορείς του τόπου είναι κοινός: να αναδείξουν τη Νάουσα προορισμό εμπειρίας και πολιτισμού. Μια σταθερή επιλογή για τριήμερες αποδράσεις – ένας τόπος που αξίζει να επισκεφθείς γιατί έχεις πολλά να δεις, να ζήσεις και να γευτείς.
Όπως είχε πει στην πρώτη του θητεία ο δήμαρχος, ο Νίκος Κουτσογιάννης, «δεν έχουμε παραλίες» – και πράγματι, η Νάουσα δεν προσφέρει το αναμενόμενο. Είναι για εκείνους που ψάχνουν κάτι διαφορετικό: ιστορία, τοπίο, ανθρώπους, γεύση. Είναι για όσους δεν αρκούνται στα εύκολα. Όπως το γέννημά της, το Ξινόμαυρο, που δεν παραδίδεται εύκολα, αλλά όταν την κατακτήσεις, σε αποζημιώνει με βάθος, χαρακτήρα και διάρκεια.
Όποιος γνωρίσει τη μαγεία της ζύμωσης, την αργή και ζωντανή διαδικασία που μεταμορφώνει τον χυμό σε κρασί, δύσκολα την ξεχνά. Και όσοι επιλέγουν να ζουν μέσα σε αυτόν τον μύθο, ξέρουν καλά πως το κρασί δεν είναι απλώς γεύση. Είναι και τόπος.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Νάουσα: Ο Τόπος Πίσω από Ένα Ποτήρι Ξινόμαυρο
