Φέρνω συχνά στο μυαλό μου την περίπτωση του Brexit. Πώς, για πολιτικά κοντόφθαλμους λόγους και με έναν πολυεπίπεδο ανορθολογισμό, μια χώρα επέλεξε διά βοής −γιατί αυτό δεν προσομοιώνουν τα δημοψηφίσματα;− να προκαλέσει στον εαυτό της ζημιά από την οποία ακόμα, σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, δεν έχει καταφέρει να συνέλθει.
Θα δυσκολευτείτε να βρείτε σοβαρό οικονομολόγο που να προσυπογράφει το σχέδιο που παρουσίασε χθες ο Donald Trump. Πρόκειται για μια πολιτική που, στην ουσία, κηρύσσει πόλεμο αδιακρίτως σε παραδοσιακούς φίλους και αντιπάλους των ΗΠΑ, μέσω μιας χοντροκομμένης φόρμουλας επιβολής δασμών, που αφήνει μια μόνο αίσθηση: ο Αμερικανός πρόεδρος τζογάρει την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας με απολύτως αμφίβολα οφέλη για την ίδια του τη χώρα.
Πρόκειται, λοιπόν, για ένα αυτογκόλ που θυμίζει Brexit. Η ειδοποιός διαφορά; Η ζημιά αυτή τη φορά δεν περιορίζεται σε μία χώρα. Αφορά ολόκληρο τον πλανήτη.
Βραχυπρόθεσμα, ο κόσμος θα υποφέρει. Και στην Αμερική και αλλού, καθώς οι πιθανότητες μιας παγκόσμιας ύφεσης μόλις αυξήθηκαν δραματικά.
Σε μια πρωτοφανή προσπάθεια να ξαναγράψει την ιστορία του 20ού και του 21ου αιώνα, ο κ. Trump δήλωσε χθες: «Εδώ και δεκαετίες, η χώρα μας λεηλατείται, καταστρέφεται, κακοποιείται και απογυμνώνεται από κράτη κοντινά και μακρινά, φίλους και εχθρούς αδιακρίτως […] Οι Αμερικανοί εργάτες της χαλυβουργίας, της αυτοκινητοβιομηχανίας, οι αγρότες και οι εξειδικευμένοι τεχνίτες − όλοι τους υπέφεραν σοβαρά. Παρακολουθούσαν με οδύνη ενόσω ξένοι ηγέτες έκλεβαν τις δουλειές μας, ξένοι απατεώνες λεηλατούσαν τα εργοστάσιά μας και ξένοι τυχοδιώκτες κομμάτιαζαν το άλλοτε όμορφο αμερικανικό μας όνειρο».
Στην 74η ημέρα της θητείας του, ο Trump αποφάσισε, με την παραπάνω στρεβλή και ψευδή συλλογιστική, «να πάρει το αίμα των Αμερικανών πίσω». Για δεκαετίες, οι Αμερικανοί καταναλωτές επωφελήθηκαν από τη διαρκή ροή φτηνών προϊόντων που κατασκευάζονταν σε ολόκληρο τον κόσμο. Χθες ο Trump έκανε μια ιστορικής σημασίας κίνηση να περιορίσει δραστικά τη ροή των ξένων προϊόντων προς τις ΗΠΑ.
Όμως, υπάρχει λόγος που τόσοι ειδικοί προτείνουν πιο ήπιες κινήσεις. Πολλές χώρες θα του απαντήσουν με το ίδιο νόμισμα ζημιώνοντας τις αμερικανικές εξαγωγές, οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων αναπόφευκτα θα αυξηθούν, ενώ οι γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις σε διεθνές επίπεδο είναι δεδομένες αλλά και επικίνδυνα απρόβλεπτες.
Βραχυπρόθεσμα, ο κόσμος θα υποφέρει. Και στην Αμερική και αλλού, καθώς οι πιθανότητες μιας παγκόσμιας ύφεσης μόλις αυξήθηκαν δραματικά. Μεσοπρόθεσμα, είναι αφελές να πιστεύει κανείς πως όταν τα βάζεις με όλους, εκείνοι δεν θα βρουν τρόπους να έρθουν πιο κοντά μεταξύ τους, διαμορφώνοντας ένα παγκόσμιο εμπορικό μπλοκ που τελικά θα απομονώσει μια αναξιόπιστη Αμερική.
Ο Donald Trump έχει αφυπνίσει ένστικτα και δυνάμεις που, στοιχηματίζω, στο τέλος θα αφήσουν τους Αμερικανούς σε χειρότερη θέση. Προς το παρόν, βέβαια, θα μας αφήσουν όλους σε χειρότερη θέση. Οδηγούν όμως και σε μια ενηλικίωση της Ευρώπης, την οποία χρειαζόμαστε επειγόντως σε όλα τα επίπεδα. Μια εξέλιξη που, μακροπρόθεσμα, θα μας καταστήσει ισχυρότερους και πιο ανθεκτικούς. Μέχρι τότε όμως, brace yourselves, καθώς θα χρειαστεί να περάσουμε μέσα από μια αναίτια και άγρια φουρτούνα.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
Άρθρο 5 ΝΑΤΟ | Κανένας για Όλους και Όλοι για Κανέναν;
