Η αλήθεια είναι ότι την πρώτη φορά που διάβασα γι’ αυτή τη γυναίκα δυσκολεύτηκα να ξεχωρίσω ποιο απ’ όλα τα χαρακτηριστικά της θαύμασα: τη μαχητικότητά της, το θάρρος της, τον δυναμισμό της, την τόλμη της; Δεν νομίζω ότι έχω καταλήξει.
Μητέρα τεσσάρων παιδιών, ακτιβίστρια, αθλήτρια, υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, από τις πρώτες που μίλησαν για το ελληνικό #MeToo μετά τη Σοφία Μπεκατώρου. Κάποιοι άνθρωποι σαν τη Μάνια Μπικώφ είναι μάλλον γεννημένοι αγωνιστές – στον αθλητισμό και στη ζωή.
Η Μάνια βάζει κάθε φορά και από έναν στόχο. Για κάποιον ανώτερο σκοπό. Και τον πετυχαίνει. Αυτή τη φορά, αφορμή είναι η 25η Νοεμβρίου, η διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Το βιογραφικό της είναι πλούσιο. Αλλά ο ψυχικός της πλούτος είναι, φαίνεται, μεγαλύτερος.
Μπορεί ο κόσμος να σε γνωρίζει, αλλά εγώ θα ’θελα να μου συστηθείς…
Είμαι καθηγήτρια φυσικής αγωγής, ιδιοκτήτρια της σχολής ναυαγοσωστικής και πρώτων βοηθειών Lifeguard Hellas που εδρεύει στην Αθήνα και συνιδρύτρια της εθελοντικής και πολυβραβευμένης ομάδας SaveLife.
Με αυτή την ομάδα και με κάθε μέλος της δεν σταματάμε να δίνουμε το παρών στις μεγαλύτερες φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές στη χώρα μας και όχι μόνο. Η τεχνογνωσία, ο εξοπλισμός, αλλά κυρίως η αγάπη και ο σεβασμός απέναντι στον συνάνθρωπο που έχει ανάγκη, έχουν κατατάξει την ομάδα μας στις καλύτερες της Ευρώπης.
Περήφανη πολύ, συγκινούμαι πάντα όταν μιλώ για τον εθελοντισμό εκ μέρους κάθε μέλους της. Προσωπικά, η πορεία μέσα από την αλληλεγγύη και την αλληλοβοήθεια ορίζει κάθε πτυχή του ενήλικα εαυτού μου και στην ουσία καθοδηγεί κάθε πράξη μου.
«Στις 25 Νοεμβρίου, Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, αγωνίζομαι στο Ισραήλ. Θα είναι ο πρώτος από τους πέντε αγώνες μου συνολικά. Καθένας από αυτούς είναι συνδεδεμένος με έναν ξενώνα φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών και των ανήλικων παιδιών τους».
Η ομάδα μας βρέθηκε στο Μάτι από την πρώτη ώρα, με διασώσεις, αλλά και στη συνέχεια ήταν εκεί επί 21 μέρες, αναζητώντας θύματα στη θάλασσα. Ήμασταν επίσης στη Μάνδρα, επί 3 εβδομάδες, μοιράζοντας γεύματα, φάρμακα, νερά κ.λπ., πόρτα πόρτα κάθε μέρα, στην Εύβοια, τόσο στις πλημμύρες όσο και στις πυρκαγιές, όπου επίσης με χορηγία διανείμαμε από σπίτι σε σπίτι καύσιμα, στις πλημμύρες στα Χανιά και στην Καρδίτσα, στον χιονιά στην Αττική, όπου μοιράζαμε τρόφιμα στους εγκλωβισμένους και μεταφέραμε ανήμπορους κατοίκους. Το αποκορύφωμα ήταν οι 46 μέρες στην Ουκρανία, τόσο στα σύνορα με την Πολωνία όσο και στην πόλη Λβιβ, κατά τις οποίες μεταφέραμε ιατροφαρμακευτικό υλικό και τρόφιμα καθημερινά, οργανώνοντας τις δωρεές στις μεγάλες αποθήκες κ.λπ.
Η Δράση της για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών
Γεννημένη στα Χανιά, η Μάνια πήρε μεταγραφή από πολίστρια του ΝΟ Χανίων στην ομάδα της ΝΟ Βουλιαγμένης, με τον οποίο κατέκτησε 3 πανελλήνια πρωταθλήματα και πέτυχε ευρωπαϊκές διακρίσεις. Διεθνής με την Εθνική Γυναικών για αρκετά χρόνια, συνέχισε την αγωνιστική της δράση, επιστρέφοντας στον ΝΟ Χανίων και αργότερα παίρνοντας μεταγραφή στις ομάδες του ΠΑΟΚ, του Εθνικού Πειραιά και, τέλος, του Ολυμπιακού. Ενεργή αθλήτρια τριάθλου, κατέχει στο ιστορικό της 6 τερματισμούς «Ironman». Αγαπάει τη γενέτειρά της. Και δεν την ξεχνάει.
«Στις 25 Νοεμβρίου, Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, αγωνίζομαι στο Ισραήλ. Θα είναι ο πρώτος από τους πέντε αγώνες μου συνολικά. Καθένας από αυτούς είναι συνδεδεμένος με έναν ξενώνα φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών και των ανήλικων παιδιών τους.
Οι αγώνες αυτοί είναι τριάθλου αποστάσεως Ιronman, δηλαδή 3,8 χλμ. κολύμβηση, 180 χλμ. ποδηλασία και 42,2 χλμ. τρέξιμο, δηλαδή ένας μαραθώνιος, κι όλα αυτά συνεχόμενα!
Ως αθλήτρια, γυναίκα, μητέρα αλλά και ως άνθρωπος που ποτέ δεν έχω σταματήσει να βοηθάω όπου υπάρχει ανάγκη, διαβάζοντας στατιστικές για την ενδοοικογενειακή βία, αλλά και βλέποντας καθημερινά την έξαρση της βίας κατά των γυναικών, σκέφτηκα να συνδυάσω την κοινωνική προσφορά και τον αθλητισμό με τους ξενώνες αυτούς.
Ο στόχος του να τρέξω 5 αγώνες Ιronman για 5 δομές είναι ένα δύσκολο αθλητικό εγχείρημα και θα δώσω τον καλύτερο εαυτό μου για να τα καταφέρω. Το ότι είμαι Χανιώτισσα επηρέασε ίσως μόνο τη σειρά των δομών που θα ωφεληθούν. Όταν γεννήθηκε αυτή η ιδέα ήμουν στα Χανιά και ήταν άμεση η επίσκεψή μου στον δήμαρχο Χανίων κ. Σημανδηράκη και στην αρμόδια αντιδήμαρχο κ. Βάσω Ζερβουδάκη. Η θετική τους στάση έδωσε το έναυσμα της υλοποίησης.
Έτσι τα Χανιά, η γενέτειρά μου, είναι η αρχή του ταξιδιού αυτού. Οι ανάγκες για τη δομή των Χανίων ήταν προϊόντα ύπνου, και είμαι πολύ χαρούμενη γιατί η εταιρεία Candia επικοινώνησε μαζί μου και πρόσφερε τα 25 αυτά στρώματα, τα οποία ήδη βρίσκονται στον ξενώνα – πριν καν αγωνιστώ, γι’ αυτό και ευχαριστώ θερμά όλη την οικογένεια Βελιβασάκη για τη χορηγία τους.
Φαίνεται να είσαι επηρεασμένη και συναισθηματικά σε ό,τι αφορά τον συγκεκριμένο στόχο σου…
Συναισθηματικά λειτουργώ περισσότερο τώρα, που βρίσκομαι ελάχιστες ημέρες πριν από τον πρώτο αγώνα, γιατί εισπράττω τόση αγάπη και στήριξη από όλη την Κρήτη που με τροφοδοτεί με περίσσιο πείσμα για να τα καταφέρω.
Ευτυχώς για μένα, σύσσωμη η εθελοντική ομάδα μας, η SaveLife της Lifeguard Hellas, έχει επίσης αγκαλιάσει αυτή τη δράση υπό τη σκέπη της και ο τρόπος της οικονομικής ενίσχυσης γίνεται με πολύ απλό τρόπο για όποιον επιθυμεί με οποιοδήποτε ποσό, σκανάροντας το QR.
Είσαι από τις πρώτες που μίλησαν στο ελληνικό #MeToo μετά τη Σοφία Μπεκατώρου. Έκανες μια ανάρτηση στον προσωπικό σου λογαριασμό στο Facebook όπου περιέγραψες τα όσα έζησες από έναν γιατρό, πριν από 30 χρόνια, ο οποίος σου ζητούσε να κατεβάσεις το μαγιό. Η αφορμή ήταν η αποκάλυψη της Σοφίας Μπεκατώρου; Γιατί δεν είχες μιλήσει νωρίτερα;
Η αλήθεια είναι πως δεν είχα σιωπήσει ακριβώς… Περισσότερο είχε να κάνει, νομίζω, με το ότι δεν ήταν έτοιμοι να ακούσουν αυτοί με τους οποίους το είχα μοιραστεί… Άλλες εποχές… Η εξομολόγηση της Σοφίας με ώθησε να βγω δημόσια πλέον μέσω των social media και να το μοιραστώ, περισσότερο εάν θες για συμπαράσταση στην ίδια, καθώς αμέσως μετά την ανακοίνωσή της είχε επέλθει μια σιωπή… αμηχανίας ίσως, ή ντροπής, δεν ξέρω…
Πιστεύω πραγματικά ότι αμέσως μετά και τη δική μου εξομολόγηση τα στόματα άρχισαν να ανοίγουν το ένα μετά το άλλο.
«Η μόνη συμβουλή που μπορώ να δώσω είναι να μιλάμε, να μην αφήνουμε την κοινωνία και το περιβάλλον να μας γεμίζει ενοχές αλλά και να μας κατηγορεί ότι έχουμε κι εμείς μερίδιο ευθύνης».
Τι συμβουλεύεις τις άλλες γυναίκες και τα κορίτσια, αθλήτριες και μη, να κάνουν σε τέτοιες περιπτώσεις και τι τις μητέρες για να προστατεύσουν τα παιδιά τους;
Η μόνη συμβουλή που μπορώ να δώσω είναι να μιλάμε, να μην αφήνουμε την κοινωνία και το περιβάλλον να μας γεμίζει ενοχές αλλά και να μας κατηγορεί ότι έχουμε κι εμείς μερίδιο ευθύνης. Λέω στα παιδιά μου πως οποιαδήποτε συμπεριφορά κάποιου τα φέρει σε δύσκολη θέση να μην την ανεχτούν ούτε στο ελάχιστο, και να ξέρουν πως είμαστε εδώ για να ζητήσουν βοήθεια.
Πώς βλέπεις την Ελλάδα στο θέμα της έμφυλης ισότητας; Τι νομίζεις ότι πρέπει να γίνει για να σταματήσουν οι τόσες γυναικοκτονίες και οι βιασμοί παιδιών, ανεξαρτήτως φύλου, και τι για να κερδηθεί η ισότητα σε όλους τους χώρους;
Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη ώστε να μπορούμε να μιλάμε για μια χώρα που έχει κατακτήσει την έμφυλη ισότητα. Δυστυχώς η πατριαρχία έχει ρίζες και κλαδιά τόσο ισχυρά, που οι αγώνες μας πιστεύω δεν θα πάψουν στο κοντινό μέλλον.
Το μέλλον όμως ανήκει στις επόμενες γενιές, στα παιδιά και στα παιδιά των παιδιών μας. Να καλλιεργήσουμε ανθρώπους με σεβασμό, με γνώσεις, με ενσυναίσθηση και αποδοχή, με αυτοπεποίθηση και θάρρος.
Δεν προσδοκώ παρά ελάχιστα πράγματα από την πολιτεία, η λύση βρίσκεται μέσα στο κάθε σπίτι, στο κάθε σχολείο. Ίσως έτσι μπορέσει κάποια στιγμή η ισότητα να αποτελεί κερδισμένο και ασφαλές έδαφος. Στο τώρα, η μόνη λύση που μπορώ να διακρίνω είναι να ανοίξουν τα στόματα, του γείτονα που ακούει αλλά δεν επεμβαίνει, της φίλης που γνωρίζει αλλά δεν μιλά, αλλά και να δημιουργηθούν δομές που θα προσφέρουν ασφάλεια στο θύμα.
Εάν δεν υπάρχει τέτοια βοήθεια, δυστυχώς δεν υπάρχει και τρόπος για να προστατευτείς από τον κακοποιητή σου. Το ξέρει κάθε γυναίκα που ζει με τον φόβο. Πρέπει η πολιτεία, το κράτος, να δημιουργήσει το ασφαλές περιβάλλον που θα σώσει τα αυριανά εν δυνάμει θύματα.
Έχω διαβάσει σε παλαιότερες συνεντεύξεις σου ότι είχες μια σοβαρή περιπέτεια υγείας…
Έπειτα από δύο χειρουργεία και εν τέλει μια ολική υστεροκτομή, λόγω όγκου στη δεξιά ωοθήκη, ο αθλητισμός ήρθε για μια ακόμη φορά στη ζωή μου να πάρει το τιμόνι της κατάστασης. Ο καρκίνος σε φέρνει αντιμέτωπο με τους χειρότερους φόβους σου.
Εγώ, ως μητέρα τεσσάρων παιδιών, ένιωθα πως και γι’ αυτόν τον ρόλο μου, αν παλέψω με τη νόσο, θα έχω πάντα το πάνω χέρι… Αποφάσισα ότι θα το παλέψω ως αθλήτρια, σαν έναν μεγάλο και δύσκολο αγώνα – και έτσι έκανα.
Επτά μήνες μετά το δεύτερο και μεγάλο μου χειρουργείο έτρεξα με επιτυχία ξανά έναν ακόμη αγώνα τριάθλου Ιronman, όπως αυτούς που τρέχω τώρα, κόντρα σε κάθε προγνωστικό. Αλλά για μένα αυτό ήταν που λειτουργούσε ώστε να ξεπερνώ τους πόνους, την αγωνία, την ανασφάλεια και όλα όσα απορρέουν από αυτή τη διαδικασία.
Ο γυναικολογικός καρκίνος είναι ύπουλος και ασυμπτωματικός, να μην αμελούμε τις εξετάσεις μας γιατί ό,τι βρεθεί εγκαίρως έχει περισσότερες πιθανότητες να ιαθεί.
***
Η Μάνια Μπικώφ μας είπε πως οι επόμενες δύο δομές για τις οποίες θα αγωνιστεί βρίσκονται στο Ηράκλειο, όπου επίσης η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, κ. Ρένα Πετράκη, εξαρχής στήριξε την πρόταση. Ο ξενώνας που διαχειρίζεται ο Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και οι ανάγκες του δεν έχουν ακόμη καταγραφεί πλήρως, ωστόσο για την πρώτη δομή η αναζήτηση στρέφεται, εκτός από άλλες ελλείψεις, και σε ηλεκτρικές συσκευές.
«Όλη αυτή η προσπάθεια τελείται με την αιγίδα των δήμων Χανίων και Ηρακλείου, αλλά και της Περιφέρειας Κρήτης. Του περιφερειάρχη, κ. Αρναουτάκη, ο οποίος στηρίζει την προώθηση πολιτικών ισότητας των δύο ομάδων, του αντιπεριφερειάρχη Κοινωνικής Πολιτικής, κ. Καμπουράκη, και του εντεταλμένου συμβούλου Δημόσιας Υγείας και πρόεδρο της ΠεπΙΣ Κρήτης (Περιφερειακής Επιτροπής Ισότητας των Φύλων Κρήτης), κ. Βαμβακά, η οποία ενέταξε την προσπάθειά μου στις 16ημερες δράσεις της σε συνεργασία με το αυτοτελές Γραφείο Ισότητας για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών που διοργανώνεται για 3η χρονιά φέτος, από τις 25 Νοεμβρίου έως τις 10 Δεκεμβρίου, και οφείλω να τους πω ξανά ένα μεγάλο ευχαριστώ», συμπληρώνει η Μάνια Μπικώφ, για τους ανθρώπους που στηρίζουν το έργο της.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ και στο μηνιαίο newsletter No Man’s Land – στο οποίο μπορείτε να κάνετε την εγγραφή σας εδώ:
