Στο Πεδίον του Άρεως εκτίθεται έως τις 15 Ιουνίου το τρίτο μέρος από τα Plásmata ως αποτέλεσμα δημιουργικής συνάντησης της ψηφιακής τέχνης και του δημόσιου χώρου αναψυχής. Η έκθεση Plásmata 3, με τίτλο «We’ve Met Before, Haven’t We?», που υποδηλώνει μια αίσθηση déjà vu, κλείνει το μάτι στην επιτυχή μύησή μας με τα προηγούμενα Plásmata 1 & 2 στον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης και των πολυμεσικών installations.
Με καμβά το αθηναϊκό πάρκο, οι καλλιτεχνικές τεχνολογικές αναπαραστάσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος και δίνουν την ευκαιρία στον επισκέπτη να αφουγκραστεί τη σκέψη πίσω από τα virtual projects. Ο διάλογος, ο οποίος ανοίγεται ανάμεσα στο αναλογικό, το σωματικό και το φαντασιακό και την καθημερινότητα, χαρακτηρίζεται ως οπτικοακουστικό ερέθισμα.
Σχέση Τέχνης και Ψηφιακών Εφαρμογών
Η έκθεση Plásmata 3: «We’ve Met Before, Haven’t We?» λειτουργεί έξω από κάθε εργαστήριο και φέρνει τα τεχνολογικά προϊόντα, τα οποία συνδυάζουν ήχο, χρώματα, εικόνα και δεδομένα, από τους χώρους παραγωγής στο ύπαιθρο και στην κοινότητα ως υπενθύμιση για την αλλαγή της αντίληψής μας για τον κόσμο όπως τον αντιλαμβανόμαστε στο εδώ και τώρα.
Η Στέγη δεν ανάγει την έκθεση απλώς ως ένα καλλιτεχνικό γεγονός σε δημόσιο χώρο, αλλά μέσω της έκθεσης διερευνά τη σχέση τέχνης και ψηφιακών εφαρμογών. Η τεχνολογία παρουσιάζεται όχι ως αυτοσκοπός, αλλά ως εργαλείο. Οι καλλιτέχνες τη χρησιμοποιούν, τη μεταμορφώνουν και δημιουργούν νέες αφηγήσεις που υπερβαίνουν τους αλγόριθμους, καλώντας όλους να εμπλακούν σε ακαδημαϊκούς δημοκρατικούς κύκλους συζητήσεων.
Η έκθεση Plásmata 3 αποτελεί ένα talk of the town καλλιτεχνικό σχόλιο, ανεξάρτητα από τη δυναμική κάθε ιδιόμορφου project, για την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, όχι μόνο γιατί ενσωματώνει νέα τεχνολογικά μέσα, αλλά γιατί οπτικοποιεί κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, και προ(σ)καλεί τον θεατή να αναστοχαστεί την πραγματικότητα και τον ρόλο της ψηφιακής τεχνολογίας στο παραστασιακό γίγνεσθαι. Τέτοιου είδους εκθέσεις επαναπροσδιορίζουν μουσειακούς όρους ή στερεοτυπικές έννοιες όπως εκθεσιακός χώρος.
Σε αυτή τη λειτουργία της ως «ζωντανού tech-εργαστηρίου» του ασυνειδήτου, των σωμάτων και ονείρων, σε ακολουθία της αρχής της «επιμελημένης τυχαιότητας», κάνουν την εμφάνισή τους τα εκθέματα. Ενδεικτικά:
- The Unreachable Suspension Point (2023): Ο Yoann Bourgeois σε μια «αξίζει να τη δεις» περφόρμανς όπου μια λευκή σκάλα που δεν οδηγεί πουθενά λειτουργεί ως σκηνικό αντικείμενο. Η ακροβασία, η αιώρηση, ο χορός και η σωματική καλλιτεχνική έκφραση συναντιούνται για να δείξουν τον κυκλικό χαρακτήρα του να ανεβαίνεις, να πέφτεις και τανάπαλιν.
- Αναρχαιολογική Αναπαράσταση (2025): Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης με τις «Πουφοκολώνες», μέσα από μια queer προσέγγιση, στηλιτεύει ιστορικά και πολιτικά κεφάλαια και ασκεί έμμεση κριτική σε προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία. Ο καλλιτέχνης επεξεργάζεται την έννοια της «αναρχαιολογίας» – έναν όρο που διατύπωσε ο φιλόσοφος Michel Foucault. Η αναρχαιολογία λειτουργεί ως φαντασιακή αναρχία γνώσης, όπου αποδομούνται όλα τα καθεστώτα «αλήθειας»: από τα fake news έως την επίσημη ιστορία και τα εθνικά αφηγήματα. Οι «Πουφοκολώνες» πρωταγωνιστούν ως υβριδικά αντικείμενα, άλλοτε σουβενίρ του φανταστικού Υπουργείου Παγανισμού, και βρίσκονται διάσπαρτες στο Πεδίον του Άρεως, για να προσφέρουν στο κοινό μια στοχαστική ανάπαυλα. Δίπλα τους βρίσκονται προ-βανδαλισμένες επιγραφές του προγράμματος ΞΕΣΠΑ και μια discoμπάλλα για να φωτίζει τα fake news και τις προγραμματισμένες αναλήθειες δίνοντας χαρακτήρα ποπ.
- Punkthenon (2022) από τους The Callas/Λάκης & Άρης Ιωνάς, ένα πανκ μαρμάρινο γλυπτό-μνημείο ως σουρεαλιστικός, μικρής κλίμακας, Παρθενώνας που φωτίζεται πάνω σε έναν μικρό λόφο, περιτριγυρισμένος από σεζλόνγκ, και επιτείνει τη θερινή ραστώνη. Πέραν του ότι αποτελεί άλλο ένα ινσταγκραμικό installation και θυμίζει κάτι από Στόουνχεντζ, η ιδέα της δημιουργίας του έγκειται στη χρήση του υλικού – μάρμαρα των πεζοδρομίων του κέντρου της Αθήνας, μάρμαρα που ξεριζώθηκαν, πετάχτηκαν, ξαναχρησιμοποιήθηκαν και είχαν αποτελέσει σημείο τριβής, διαπραγματεύσεων, meeting hot spot, ενισχύοντας το urban design στην Αθήνα.
- Tectonic Riders (2025): Η Έφη Γούση σε μια βιντεοεγκατάσταση προβάλλει τη Γη που ξεραίνεται λόγω της μείωσης της στάθμης του νερού και της γενικής ανομβρίας. Η κλιματική αλλαγή δεν παρουσιάζεται μόνο ως καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά ως μια βαθιά ρήξη στη σχέση μας με τη φύση και το σώμα. Σε αυτή την καλλιτεχνική μικρού μήκους ταινία, η εικόνα πρωταγωνιστεί και είναι ηχηρή, ενώ μια ομάδα νεαρών κοριτσιών που αναβιώνει το τελετουργικό των ταυροκαθαψίων χορεύουν και συνομιλούν με τη Γη, καθώς σε αυτή γυρνάμε, μεταμορφωνόμαστε και ξαναγεννιόμαστε.
- Hard Times – Soft Sounds (2021) του καλλιτέχνη Moritz Simon Geist αποτελεί ένα STEAM έκθεμα –προϊόν μηχανικής, φυσικής, τέχνης και τεχνολογίας–, που χαρακτηρίζεται από απλότητα, αισθητική, ηρεμία και επανάληψη. Ένα κοχύλι γεμάτο νερό κινείται απαλά χάρη σε ένα μικρό μοτέρ και παράγει ήχο που αλλάζει διαρκώς. Ο παραγόμενος ήχος είναι χαλαρωτικός, υπνωτικός που προσφέρεται για διαλογισμό –στα πρότυπα αντίστοιχων αντικειμένων που λειτουργούν σύμφωνα με τις αρχές του Feng Shui–, φέρνοντας αίσθηση γαλήνης στον χώρο όπου είναι κατάλληλα τοποθετημένη αυτή η ρομποτική ηχητική κατασκευή του Moritz Simon Geist.
- The Sanctuary of Dreams (2025): Εν συνεχεία της φιλοσοφίας που διέπει τα περισσότερα εκθέματα για αναστοχασμό, συγκέντρωση και ενδοσκόπηση, ο Pierre-Christophe Gam, με το πολυαισθητηριακό εμβυθιστικό διαδραστικό έργο του «The Sanctuary of Dreams», το οποίο εκτυλίσσεται σε έναν αιθέριο ναό, ως ιερός χώρος που επιτρέπει τη βιωματική πρακτική εσωτερικής παρατήρησης όπου οι επισκέπτες καλούνται μυσταγωγικά να οραματιστούν ένα ιδανικό μέλλον που θα καλύπτει θεμελιώδη ερωτήματα, όπως πώς θα τρώμε, θα παίζουμε, θα ονειρευόμαστε, θα προσευχόμαστε και θα αγαπάμε, με τις σκέψεις και τα όνειρα να γίνονται εικόνες, λέξεις, κινήσεις.
* Τα Plásmata 3, η μεγάλη έκθεση της Στέγης στο Πεδίον του Άρεως, με τα 25 έργα Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών να απλώνονται διακριτικά στον δημόσιο χώρο και να προσφέρονται για διάλογο και κριτική της ψηφιακής, μετα-ψηφιακής και αναλογικής τέχνης, ολοκληρώνονται στις 15 Ιουνίου, με παράλληλες δράσεις, συζητήσεις, περφόρμανς και μουσική στο Stegi Radio.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
Διαβάστε επίσης στην αθηΝΕΑ:
