Το The Cut πρόσφατα ξεκίνησε την πρωτοβουλία Women and Power, με σκοπό να αποσαφηνίσει τη σχέση γυναίκας και εξουσίας. Διαβάζοντας το εισαγωγικό κείμενο της σειράς ήρθα πάλι αντιμέτωπη με το σύνηθες ερώτημα: για ποιο λόγο, ως γυναίκες, αισθανόμαστε τόσο άβολα απέναντι στην εξουσία; Η απάντηση είναι, σαφώς, πολυδιάστατη. Ωστόσο, ένας από τους βασικότερους λόγους για τη διστακτικότητα των γυναικών να αγκαλιάσουν την εξουσία συνδέεται με την αναπαραγωγή στερεοτυπικών πεποιθήσεων για τους έμφυλους ρόλους. Οι γυναίκες έχουν μάθει να λειτουργούν βάσει πολιτισμικών και κοινωνικών προσδοκιών που τους προσδίδουν περισσότερο τη θέση της τροφού και της βοηθού και λιγότερο εκείνη της ηγέτιδας. Ακόμα και η ίδια η λέξη ξενίζει στα αυτιά μας.
Συχνά, πλησιάζουν την εξουσία με διστακτικότητα, μη γνωρίζοντας πώς θα πρέπει να τη διαχειριστούν. Αβέβαιες για τους εαυτούς τους, αναρωτιόνται τι χαρακτηριστικά πρέπει να υιοθετήσουν για να ταιριάξουν στο ηγετικό μοντέλο, το οποίο, καλώς ή κακώς, έχει δομηθεί και εμπνέεται από ανδρικά πρότυπα. Αδυνατώντας να συμφιλιώσουν τη γυναικεία φύση τους με το ανδρικό υπόδειγμα ηγεσίας, φοβούμενες την πληθώρα επιθετικών προσδιορισμών που θα χαρακτηρίσουν την προσπάθειά τους, συχνά επιλέγουν να παραμείνουν στο περιθώριο.
Οι γυναίκες έχουν μάθει να λειτουργούν βάσει πολιτισμικών και κοινωνικών προσδοκιών που τους προσδίδουν περισσότερο τη θέση της τροφού και της βοηθού και λιγότερο εκείνη της ηγέτιδας. Ακόμα και η ίδια η λέξη ξενίζει στα αυτιά μας.
Ολιστικές ετοιμοπαράδοτες λύσεις σπάνια αποτελούν πανάκεια σε πολύπλοκα ζητήματα. Ωστόσο, οι μικρές καθημερινές πράξεις μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Αν θέλετε κι εσείς να συμβάλλετε σε μια καλύτερη και πιο ισότιμη κοινωνία, δοκιμάστε, αρχικά στον χώρο εργασίας σας, τα ακόλουθα τέσσερα βήματα:
Οι μελέτες δείχνουν ότι όταν οι γυναίκες αυτοπροβάλλονται, πολύ συχνά αποδοκιμάζονται τόσο από τους άνδρες όσο και από άλλες γυναίκες. Το να προβάλλουν τα επιτεύγματά τους εκλαμβάνεται ως αλαζονεία και κομπασμός. Ωστόσο, εάν βασίζονται σε γεγονότα και στοιχεία, τα επιτεύγματα είναι μια πραγματικότητα και ένα σημαντικό εργαλείο επαγγελματικής και προσωπικής εξέλιξης. Η προβολή τους είναι απαραίτητη. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που μία συνάδελφός σας διστάσει να μιλήσει για τις επιτυχίες της, λάβετε εσείς δράση. Πείτε: “Ξέρεις, χάρη στην Έλενα καταφέραμε να κερδίσουμε αυτό τον πελάτη. Η δουλειά της είναι απαραίτητη για την εξέλιξη της εταιρείας.” Αν έχετε managerial θέση, ενθαρρύνετε τους υφιστάμενούς σας να προβάλλουν θετικά τη δουλειά τους. Συγχαρείτε τους για τις επιτυχίες τους και υιοθετήστε πρακτικές θετικής ανατροφοδότησης.
2. Ενθαρρύνετε!
Συχνά η απόδοση των γυναικών στον χώρο εργασίας υποτιμάται. Ως συνέπεια, οι γυναίκες αναγκάζονται να δουλεύουν σκληρότερα για να αποδείξουν ότι είναι εξίσου ικανές με τους άνδρες, ενώ διστάζουν να διεκδικήσουν υψηλότερες θέσεις. Αν μια συνάδελφός σας, ενώ έχει τα προσόντα, δεν θεωρεί ότι μπορεί να διεκδικήσει αύξηση, προαγωγή ή την ανάθεση ενός σημαντικού έργου -κοινώς έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση- ενθαρρύνετέ την.
Αναμένουμε από τους άνδρες να είναι δυναμικοί και σίγουροι για τον εαυτό τους. Για το λόγο αυτό, οι ηγετικές τους δεξιότητες είναι καλοδεχούμενες – και φυσικές. Αντιθέτως, αναμένουμε από τις γυναίκες να παρέχουν φροντίδα και να είναι περισσότερο συνεργάσιμες. Οπότε, όταν ηγούνται, έρχονται σε αντίθεση με τις προσδοκίες που έχουμε για τον κοινωνικό τους ρόλο. Εκεί που ο άνδρας είναι “δυναμικός”, η γυναίκα είναι “επιθετική”. Εκεί που ο άνδρας είναι “δυνατός”, η γυναίκα είναι “φιλόδοξη”. Την επόμενη φορά που θα ακούσετε ότι μια γυναίκα είναι “αυταρχική” ή “στρίγκλα”, προκαλέστε και ρωτήστε: “Θα είχες την ίδια εντύπωση εάν ένας άνδρας έπραττε παρόμοια;”.
4. Προσκαλέστε!
Πολύ συχνά, στα επαγγελματικά meetings, περισσότερο οι άνδρες και λιγότερο οι γυναίκες μονοπωλούν την συζήτηση. Διακόπτουμε συχνότερα το λόγο των γυναικών, ενώ δίνουμε λιγότερη αξία στις ιδέες τους. Στην επόμενη επαγγελματική συνάντηση, προσκαλέστε τις γυναίκες της ομάδας σας να μοιραστούν την άποψή τους στην ομήγυρη. Αν παρατηρήσετε ότι κάποιος συνάδελφος οικειοποιείται την ιδέα μιας συναδέλφου, πείτε: “Ευχαριστούμε Γιάννη που το υπενθυμίζεις. Όταν το πρότεινε η Μαρία θεώρησα την ιδέα της εξαιρετική! Ας δούμε πώς μπορούμε να δουλέψουμε ως ομάδα για να την εξελίξουμε.”
